Endzhaku ka rifu ra vaapostola va Yesu, eku sunguleni ka lembe-xidzana ra vumbirhi C.E., Vafundhisi vo sungula va Kereke va kume swikhundlha. New Catholic Encyclopedia (2003), Vholumo 6, tluka 687 loko yi hlamusela tidyondzo ta vona yi ri: “A va tolovele ku dyondzisa vanhu leswaku nkateko wa ku ya hanya etilweni a wu nyikiwa mimoya-xiviri leyi humeke eka miri wa nyama leyi landzeleke tindlela to karhi ta ku basisiwa endzhakunyana ka rifu.”

“Va tsaka lava nga ni moya wo rhula, hikuva va ta dya ndzhaka ya misava.”—Matewu 5:5.

Hambileswi Yesu a tshembiseke vadyondzisiwa vakwe leswaku a a ta va “lunghiselela ndhawu” etilweni, u swi kombisile leswaku sweswo a swi nge vi nchumu lowu tiendlekelaka leswaku vanhu lavo lulama va ya etilweni. (Yohane 3:13; 14:2, 3) Xana a nga khongelanga leswaku ku rhandza ka Xikwembu ku endleka “emisaveni, hilaha ku endlekaka hakona etilweni”? (Matewu 6:9, 10) Entiyisweni vanhu van’wana lavo lulama va ta hanya etilweni kasi van’wana va ta hanya laha emisaveni. Vanhu va nga ri vangani va ta fuma etilweni na Kreste, kambe ntshungu wu ta hanya hilaha ku nga heriki emisaveni.—Nhlavutelo 5:10.

Hi ku famba ka nkarhi, kereke yo sungula yi cince vonelo ra yona malunghana ni ku hanya laha emisaveni. Vuyelo byi ve byihi? The New Encyclopædia Britannica yi ri: “Kereke yi ye emahlweni yi siva Mfumo wa Xikwembu lowu languteriweke.” Kereke yi sungule ku tiendlela vito hi ku katseka eka tipolitiki, yi ma ba hi makatla marito ya Yesu lama nga erivaleni ya leswaku valandzeri vakwe a va nga fanelanga va va “xiphemu xa misava.” (Yohane 15:19; 17:14-16; 18:36) Ehansi ka nkucetelo wa Constantine Mufumi wa Rhoma, kereke yi honise leswi a yi pfumela eka swona, swin’wana swa swona a swi katsa vukona bya Xikwembu.

Ringanisa tindzimana leti ta Bibele: Pisalema 37:10, 11, 29; Yohane 17:3; 2 Timotiya 2:11, 12