Neke ki te tumu manako rikiriki

Neke ki te ngai o te au tumu tuatua

Akameitaki Atu i Taau Pure na Roto i te Apii Pipiria

Akameitaki Atu i Taau Pure na Roto i te Apii Pipiria

Akameitaki Atu i Taau Pure na Roto i te Apii Pipiria

“Te pure nei au kia koe, e te Atu, kia akarongo mai to taringa i te pure a to tavini nei.”​—NEHE. 1:11.

1, 2. Eaa ra i puapinga ai kia akamanako i tetai au pure tei tataia i roto i te Pipiria?

KO TE pure e te apii Pipiria, e nga mea puapinga ia no te akamorianga mou. (1 Tesa. 5:17; 2 Timo. 3:​16, 17) E tika rai, kare te Pipiria i te puka pure. Inara, maata te au pure i roto i reira, e e manganui tei kiteaia i roto i te puka o Salamo.

2 Ia koe e tatau ra e e apii ra i te Pipiria, penei ka kite mai koe i te au pure te tau ra ki toou turanga. E tika rai, me kapiti mai koe i te au manako pure tei rekotiia i roto i te au Tuatua Tapu, ka akameitakiia atu taau pure. Eaa taau ka kite mai mei te aronga tei pauia mai ta ratou pati anga no te tauturu e te manako i roto i ta ratou pure?

Kimi e e Aru i ta te Atua Aratakianga

3, 4. Eaa te angaanga puapinga a te tavini o Aberahama, e eaa ta tatou i mou mai no runga i ta Iehova i akatupu mai?

3 I roto i taau apii Pipiria, kua kite mai koe e ka pure ua rai koe no ta te Atua aratakianga. E akamanako ana eaa tei tupu te tono anga te pateriareka ko Aberahama i tona tavini pakarikari​—penei ko Eliezera​—ki Mesopotamia i te kimi i tetai vaine mataku i te Atua na Isaaka. I te au vaine e uti ra i te vai mei roto i tetai rua vai, kua pure te tavini e: “E Iehova e, . . . , ko te vaine taku e karanga atu e, Ka tuku mai ana taau āriki vai kia inu au; e kia tuatua mai aia e, Ka inu, e ka akainu katoa au i te au kamela naau, kia riro aia i te vaine tikai i akonoia e koe na to tavini na Isaaka; ka kite oki au i reira e, kua takinga-meitaki mai koe i taku pu.”​—Gene. 24:​12-14.

4 Kua pauia mai te pure a te tavini o Aberahama te akainu anga a Rebeka i tana au kamera. Kare i roa ana kua aru atu aia iaia ki Kanaana e kua riro mai aia ei vaine akaperepere na Isaaka. E tika rai, kare koe e tapapa atu e ka oronga mai te Atua i tetai akairo takake. Inara, ka arataki aia ia koe i roto i te oraanga me pure koe e te inangaro tikai ra kia aratakiia e tona vaerua.​—Gala. 5:18.

Tauturu te Pure i te Akaiti Mai i te Taitaia

5, 6. Eaa te mea puapinga tikai no runga i ta Iakoba pure i mua ua ake ka aravei ei aia ia Esau?

5 Ka rauka i te pure i te akaiti mai i te taitaia. I te mataku anga i tona maanga ko Esau, kua pure a Iakoba: “E Iehova e, . . . E mea ngiti rava au nei i te au takinga-meitaki katoa, e te tuatua-mou katoa, taau i akatupu mai ki toou tavini nei . . . Teia taku tuatua, e akaora koe iaku nei, i te rima o toku tuakana, i te rima o Esau nei; te mataku nei oki au iaia, ko te aere mai aea aia e ta iaku, nga metua vaine nei, e nga tamariki katoa. Kua tuatua mairai koe e, E takinga-meitaki atu rai au ia koe, e ka akariro au i toou na uanga mei te onetea i taatai, kare e tika kia tatau ra i te maata.”​—Gene. 32:​9-12.

6 Kua rave matakite a Iakoba i te au takainga, e kua pauia mai tana pure te takave anga raua ko Esau. (Gene. 33:​1-4) E tatau meitaki i taua pati anga ra, e ka kite koe e kare a Iakoba i pati ua i te tauturu. Kua akaari aia i te akarongo ki roto i te Uanga taputouia e kua ariki rekareka i te aroa takinga meitaki o te Atua. ‘E mataku ainei to roto ia koe’? (2 Kori. 7:5) Me koia ia, penei te akamaara maira ta Iakoba pati anga kia koe e ka rauka i te au pure i te akaiti mai i te taitaia. Inara, kare e ko te pati anga ua te ka o mai, mari ra ko te akaari katoa anga i te akarongo.

Pure no te Pakari

7. Eaa ra a Mose i pure ei no te kite no runga i to Iehova au aerenga?

7 Te inangaro anga i te akamareka ia Iehova ka akakeu ia koe kia pure no te pakari. Kua pure a Mose no te kite no runga i to te Atua au aerenga. “I na,” i pati akatenga ai aia “te tuatua maira koe [Iehova] kiaku e, E arataki koe i teianei iti-tangata ki runga [mei ia Aiphiti] . . . E teianei, teia taku tuatua kia koe, kua kite aroaia au e koe ra, e akakite mai koe kiaku i toou aerenga, . . . kia kite aroaia au e koe ra.” (Exo. 33:​12, 13) Na roto i te pauanga, kua oronga te Atua kia Mose te kite maata rava no Tona au aerenga​—e mea tau tikai te reira me ka arataki aia i te iti tangata o Iehova.

8. Akapeea koe e puapinga ai i te akamanako oonu anga no runga ia 1 Ariki 3:​7-14?

8 Kua pure katoa a Davida e: “E akakite mai koe kiaku i to au arataa, e Iehova.” (Sala. 25:4) Kua pati te tamaiti a Davida ko Solomona ki te Atua no te pakari te umuumuia ra kia rave i te au angaanga a te taoonga ariki i roto ia Iseraela. Kua mareka a Iehova i te pure a Solomona, e kare i oronga ua i tana i pati atu, mari ra kua oronga katoa mai i te apinga e te akangateitei. (E tatau ia 1 Ariki 3:​7-14.) Me orongaia atu te au tukuanga angaanga i roto i te putuputuanga e te akaraanga maataia ra kia koe, e pure no te pakari e e akaari i te tu akaaka. Ka tauturu mai i reira te Atua ia koe kia rauka te kite e te taangaanga i te pakari te anoanoia ra kia akono i taau au apainga na roto i tetai tu tau e te tu aroa.

Pure mei Roto Mai i te Ngakau

9, 10. Eaa taau i mou mai ei mea puapinga no runga i ta Solomona taiku anga i te ngakau i roto i tana pure te akatapuia anga te iero?

9 Kia akarongoia mai, e mea tau e no roto mai te pure i te ngakau. Kua oronga a Solomona i tetai pure ngakau tae, tei tataia i roto ia 1 Ariki pene 8, i mua ake ka akaputuputu mai ei te katoatoa ki Ierusalema no te akatapuanga i te iero o Iehova i te mataiti 1026 M.T.N. I muri ake te tukunaia anga te aruna koreromotu ki roto i te Ngai Tapu Rava e kua akakiia akera te iero o Iehova ki te tumurangi, kua akapaapaa a Solomona i te Atua.

10 E apii no runga i ta Solomona pure, e e akara i ta te reira taiku anga ki te ngakau. Kua ariki a Solomona e ko Iehova anake ua tei kite i te ngakau o tetai tangata. (1 Ari. 8:​38, 39) Te akaari maira taua pure ra e e manakonakoanga tetai no te tangata ara tei ‘anga mai ki te Atua ma tona ngakau katoa ra.’ Me opu tetai enemi i te iti tangata o te Atua, ka akarongoia mai ta ratou au pati anga me te tau katoa tikai ra to ratou ngakau kia Iehova. (1 Ari. 8:​48, 58, 61) Papu i reira e no roto mai taau pure i toou ngakau.

Akameitaki Mai te Salamo i Taau Pure

11, 12. Eaa tei mou mai ia koe mei te au manako pure a tetai tangata ngati Levi kare i rauka ana i te aere ki te ngai tapu o te Atua no tetai tuatau?

11 Ko te apiianga i te Salamo ka akameitaki mai i taau pure e ka tauturu ia koe kia irinaki e ka pau mai te Atua i te reira. E akamanako ana te akakoromaki anga tetai tangata ngati Levi tuitarere. Noatu e kare e rauka iaia i te aere ki te ngai tapu no tetai tuatau, kua imene ra aia e: “Eaa koe i taitaiaʼi, e taku vaerua? eaa koe i ngarepurepu ei i roto iaku nei? e irinaki i te Atua; ka akameitaki rai au iaia, ei ora ïa no toku nei mata, e ei Atua noku.”​—Sala. 42:​5, 11; 43:5.

12 Eaa taau i mou mai mei taua tangata ngati Levi ra? Me tukunaia koe ki roto i te are auri no te tuatua tika e ka araiia koe kia kore e piri atu ki te au taeake irinaki i roto i ta ratou ngai akamorianga no tetai tuatau, e akakoromaki ma te irinaki e ka tauturu mai te Atua ia koe. (Sala. 37:5) E akamanako oonu no runga i te au tuatau mataora i topa akenei i roto i te angaanga a te Atua, e e pure no te akakoromaki ia koe ‘e irinaki ra ki te Atua’ kia piri maroiroi akaou mai koe ki tona iti tangata.

Pure ma te Akarongo

13. Tei rotai kia Iakobo 1:​5-8, eaa koe ka pure ei ma te akarongo?

13 Noatu e eaa toou au turanga, e pure ua rai ma te akarongo. Me te aro atura koe i tetai timataanga no te tu tiratiratu, e aru i te akoanga a te pipi ko Iakobo. E pure kia Iehova, e auraka e ekoko e ka oronga mai aia i te pakari taau e anoano ra kia akakoromaki ua koe i toou timataanga. (E tatau ia Iakobo 1:​5-8.) Te kite ra te Atua i toou au manako manamanata, e ka rauka iaia i te arataki e te akapumaana ia koe na roto i tona vaerua. E akakite i toou au manako ngakau kiaia ma te akarongo pu tikai e te “ekoko kore,” e e ariki i te aratakianga a tona vaerua e te akoanga a tana Tuatua.

14, 15. Eaa ra ka karangaia ai e kua pure e kua aru a Hana i tana pure ma te akarongo?

14 Kua pure e kua aru a Hana i tana pure ma te akarongo, koia tetai o nga vaine a Elikana tangata ngati Levi. Ko Hana kare i anau tamariki ana, kua tatiaeaeia e tetai vaine mai ko Penina, e maata tana tamariki i anau mai. I ko i te tapenakara, kua tia a Hana e me anau mai aia i tetai tamaroa, ka oronga aia iaia kia Iehova. No te mea te kamutamuta ua ra tona vaa iaia e pure ra, kua manako te Taunga Maata ko Eli e kua kona aia. Te kite anga e kare ko teia te tu, kua tuatua aia e: “Kia akatika mai oki te Atua no Iseraela i taau i pati atu.” Noatu e kare a Hana i kite tikai e eaa te ka tupu mai, te irinaki ra aia e ka pauia mai tana pure. No reira, “kare atura tona mata i kinokino ra.” Kare aia i maromaroa akaou ana.​—1 Samu. 1:​9-18.

15 I muri ake i te anau anga e te akakore anga i te u a Samuela, kua oronga atu a Hana iaia kia Iehova no te angaanga tapu i ko i te tapenakara. (1 Samu. 1:​19-28) Na te akapou anga i te taime i te akamanako oonu anga i tana pure i taua atianga ra, penei ka rauka i te akameitaki atu i taau uaorai pure e ka tauturu mai ia koe i te kite anga e ka autu katoaia te tu maromaroa no runga i tetai au manamanata taitaia tikai, me pure koe ma te akarongo e ka pau mai a Iehova i taau pure.​—1 Samu. 2:​1-10.

16, 17. Eaa tei tupu mai no ta Nehemia pure e te aru anga i te reira ma te akarongo?

16 Kua pure e kua aru te tangata tuatua tika ko Nehemia o te rima anere mataiti M.T.N. i tana pure ma te akarongo. Kua pati akatenga aia e: “Te pure nei au kia koe, e te Atu, kia akarongo mai to taringa i te pure a to tavini nei, e te pure a to au tavini ra, i tei anoano i te mataku i toou ra ingoa: e te pati atu nei au ia koe, e akamanuia mai i ta to tavini i teianei rā, kia aroaia mai aia e teianei tangata.” Koai “teianei tangata”? Ko te ariki o Peresia ko Aretekasaseta, ta Nehemia e tavini ra ei tangata apai kapu.​—Nehe. 1:11.

17 Kua pure a Nehemia ma te akarongo no tetai au ra i tona kite anga i muri mai e ko te au ngati Iuda tei akamataraia mai mei te tuikaa i Babulonia ‘te tumatetenga maata ra ratou, e kua akakinoia: e te vai ngaangaa ua ra te patu o Ierusalema.’ (Nehe. 1:​3, 4) Kua pauia mai ta Nehemia pure, e kare aia i manako atu ana e ka akatika mai te Ariki ko Aretekasaseta kia aere aia ki Ierusalema kia akatu akaou i te patu. (Nehe. 2:​1-8) Kare i roa ana kua akaouia te patu. Kua pauia mai ta Nehemia pure no te mea te akamou ra te reira ki runga i te akamorianga mou e kua orongaia na roto i te akarongo. Tika ainei te reira no runga i taau pure?

Akamaara i te Akapaapaa e te Akameitaki

18, 19. Eaa te au tumu ka akapaapaa e ka akameitaki ei tetai tavini o Iehova iaia?

18 I roto i te pure, kia maara e kia akapaapaa e kia akameitaki ia Iehova. E maata te au tumu no te rave anga i te reira! Ei akaraanga, kua inangaro tikai a Davida i te akapaapaa i te taoonga ariki o Iehova. (E tatau ia Salamo 145:​10-13.) Te akaari ra ainei taau pure e te ariki rekareka ra koe i te tu ngateitei no te akakiteanga i to Iehova Patireia? Penei ka tauturu katoa mai te au tuatua a te tata taramo ia koe, kia akakite koe ki te Atua na roto i te pure ngakau tae i toou tu rekareka no te au uipaanga, te au akaputuputuanga, e te au uruoaanga Kerititiano.​—Sala. 27:4; 122:1.

19 Te ariki rekareka anga i toou pirianga akaperepereia ma te Atua, ka akakeu te reira ia koe kia pure mei roto mai i te ngakau ma te au manako mei teia rai: “Ka akameitaki au ia koe, e te Atu [Iehova], i rotopu i te au tangata nei; ka imene au ia koe i rotopu i te au enua. Kua maata oki to aroa e tae ua atu ki te au rangi ra; e taau tuatua-mou ra e tae ua atu ki te au tumurangi ra. Kia akateiteiia koe, e te Atua, ki rungao i te au rangi; toou kakā ki rungao i te enua katoa nei.” (Sala. 57:​9-11) E au manako akamaroiroi anga tikai teia! Kare ainei koe e ariki ana e ka akakeu e ka akameitaki mai taua au tuatua akamaroiroi anga ra mei ia Salamo i taau pure?

Pati ki te Atua ma te Akangateitei

20. Akapeea a Maria i te akakite anga i tona aroa maata ki te Atua?

20 E mea tau kia kite papuia te akangateitei anga i te Atua i roto i taau pure. Te au tuatua akangateitei a Maria i muri poto ua ake i tona kite anga e ka riro mai aia ei metua vaine no te Mesia, aiteite te reira ki ta Hana pure i tona oronga anga i te tamaiti ou ko Samuela no te angaanga i roto i te tapenakara. Te papu ua ra ta Maria akangateitei anga i te Atua i roto i tana au tuatua: “Kua akamaata toku vaerua i te Atu [Iehova], E kua rekareka toku ngakau i te Atua i toku Ora.” (Luka 1:​46, 47) Ka rauka ainei taau pure kia akameitakiia atu na te tuatua anga i taua au manako ngakau tae ra? No reira rai a Maria akamori Atua i ikiia ai ei metua vaine no Iesu te Mesia!

21. Akapeea te pure a Iesu i te akapapu mai anga i te tu ngateitei e te akarongo?

21 Kua pure akangateitei a Iesu ma te akarongo pu tikai. Ei akatauanga, i mua ake ka akatu mai ei aia ia Lazaro kua “akara atura te mata o Iesu ki runga, kua karanga atura, E taku Metua, e akameitaki au ia koe, ko koe i akarongo mai iaku nei. Kareka au, kua kite au e, ka akarongo ua mairai koe iaku.” (Ioa. 11:​41, 42) Te akapapu maira ainei taau pure i taua tu akangateitei anga e te akarongo? E apii no runga i ta Iesu pure akaraanga no te akangateitei anga, e ka kite mai koe i te au tu puapinga tikai o te reira e e akatapuanga ia i to Iehova ingoa, te aere mai anga o tona Patireia, e te akatupu anga i tona anoano. (Mata. 6:​9, 10) E akamanako ana i taau uaorai pure. Te akaari maira ainei te reira i toou inangaro tikai i te Patireia o Iehova, te rave anga i tona anoano, e te akatapuanga i tona ingoa tapu? Ae, e tau rai kia akapera.

22. Eaa ra i papu ei ia koe e ka oronga mai a Iehova i te tu mataku kore kia koe kia akakite aere i te tuatua meitaki?

22 No te takinokino anga me kore no tetai atu au timataanga, e kapiti putuputuia mai ana i roto i te au pure te au pati anga no te tauturu kia tavini ia Iehova ma te mataku kore. Te akaue anga te Tuneteri ia Petero raua ko Ioane kia akamutu i te “tuatua ma te ingoa o Iesu,” kare taua nga apotetoro maroiroi ra i akamutu ana. (Anga. 4:​18-20) I muri ake te matara mai anga raua, kua akakite raua ki te au taeake irinaki e eaa tei tupu mai. E te aronga katoatoa tei tae mai kua pati ratou ki te Atua no te tauturu kia tuatua i tana tuatua ma te mataku kore. E mea mataora tikai te pauia mai anga taua pure ra, no te mea kua “akakiia maira ratou ravarai i te Vaerua Tapu, kua tuatua ua iora i te tuatua a te Atua ma te mataku kore”! (E tatau ia Angaanga 4:​24-31.) Tei tupu mai, e maata ua atu tei riro mai ei aronga akamori no Iehova. Ka rauka katoa te pure i te akaketaketa ia koe kia akakite aere i te tuatua meitaki ma te mataku kore.

Akameitaki ua Atu i Taau Pure

23, 24. (a) Akakite mai i tetai au akaraanga te akaari maira e akapeea te apii Pipiria i te akameitaki atu anga i taau pure. (e) Eaa taau ka rave i te akameitaki atu anga i taau pure?

23 E manganui te au akaraanga ka kiteaia te akaari maira e ka akameitaki atu te tatau anga e te apii anga i te Pipiria i taau pure. Ei akatauanga, mei ia Iona rai, ka rauka ia koe i te akakite na roto i te pure e “tei ia Iehova te ora.” (Iona 2:​1-10) Me te manamanata ra koe no runga i tetai ara kino tikai e kua kimi i te tauturu a te aronga pakari, penei ka riro mai te pure ngakau tae a Davida i te tauturu ia koe kia akakite koe i taau tataraara anga i roto i taau uaorai pure. (Sala. 51:​1-12) I roto i tetai au pure, ka rauka ia koe i te akapaapaa ia Iehova mei ta Ieremia rai i rave. (Iere. 32:​16-19) Me te kimi ra koe i tetai tokorua akaipoipo, ko te apiianga i te pure tei kiteaia i roto ia Ezera pene 9, kapiti mai taau uaorai pati anga, ka rauka i te akaketaketa i taau tautaanga kia akarongo ki te Atua na te ‘akaipoipo anga kia tau ki te Atu.’​—1 Kori. 7:39; Ezera 9:​6, 10-15.

24 E tatau, e apii, e e kimikimi ua atu rai i te Pipiria. E akara i te au manako ka kapiti mai koe i roto i taau pure. Penei ka rauka ia koe i te kapiti mai i te au manako i roto i te Tuatua Tapu ki roto i taau au pati anga e te au pure no te akameitakianga e te akapaapaaanga. Papu e ka akavaitata rava atu koe ki te Atua ko Iehova ia koe e akameitaki atura i taau pure na roto i te apiianga i te Pipiria.

Akapeea Koe me Pau?

• Eaa tatou ka kimi ei e ka aru ei i ta te Atua aratakianga?

• Eaa te ka akakeu ia koe kia pure no te pakari?

• Akapeea te puka o Salamo i te akameitaki atu anga i taau pure?

• Eaa ra tatou ka pure ei ma te akarongo e ma te akangateitei?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 8]

Kua pure te tavini o Aberahama no ta te Atua aratakianga. Te pera katoa ra ainei koe?

[Tutu i te kapi 10]

Ka rauka te Akamorianga a te Ngutuare i te akameitaki atu i taau pure