Be ne Ing’eyo?

En kweno mane mar ji, ma ne otimore ma omiyo onyuol Yesu Bethlehem?

Kaluwore gi Injili mar Luka, kane Kaisar Augusto ogolo chik ni okwan ji duto manie bwo loch mar Rumi, “ji duto nodhi mondo okwan-gi ng’ato ka ng’ato e dalagi owuon.” (Luka 2:1-3) Dalagi Josef, ma en wuon Yesu ma ne opidhe, ne en Bethlehem, kendo wuoth ma Josef kod Mariam ne otimo ka giluwo chikno, ne omiyo onyuol Yesu Bethlehem. Kwano ji kendo ndiko nyingegi e yo ma kamano, ne konyo sirkal e weche mag choko osuru kendo ndiko ji e tij lweny.

Kane Jo-Rumi oloyo Jo-Misri e lweny e higa mar 30 Ka Ndalowa Podi, ne oyudo ka Jo-Misri oseng’iyo gi wach kwano ji e yo ma kamano kuom higini mang’eny. Josomo moko paro ni Jo-Rumi nokawo tim Jo-Misri mar kweno, kendo ne gitiyo gi riekni mag Jo-Misri e kwano ji duto ma ne nie bwo loch Rumi.

Achiel kuom gik manyiso ni kweno ma kamano ne otimore, en chik ma ne omi jaloch mar Rumi ma ne nie wi Misri, e higa mar 104 E Ndalowa. Kopi mar chikno, ma sani yudore e kar kano gik machon miluongo ni British Library, wacho kama: ‘Gaius Vibius Maximus, Jatelo manie wi Misri (wacho): Nikech kinde osechopo mar kwano ji e ot ka ot, dwarore ahinya ni onyis jogo duto ma odak oko mar gwengegi mondo odog e dalagi giwegi, mondo omi giluw kaka chikni owacho kendo gipur puothegi gi kinda.’

Ang’o momiyo Josef ne paro mar miyo Mariam barua mar werruok, to ne podi ok gikendore?

Kaluwore gi Injili mar Mathayo, Josef nofwenyo ni Mariam nomako ich kapok ne gikendore, to noyudo “osemako keny gi Mariam.” Nikech ok nong’eyo ni Mariam omako ich kokalo kuom ‘roho maler,’ nyaka bed ni Josef ne paro ni Mariam noketho singruok margi mar keny, omiyo Josef ne dwaro weye.—Mathayo 1:18-20.

Kaluwore gi chik Jo-Yahudi, wuowi gi nyako ma nosetimo singruok mar keny, ne ikawo ka joma osekendore. Kata kamano, wuowi gi nyako ne ok chak dak kanyachiel kaka dichwo gi chiege nyaka chop chieng’ ma ne idhi riwogi e nyasi mar kend. Singruok mar mako keny ne en gima pek ahinya—nimar kane wuowi oloko pache kata gimoro mochuno otimore—mi kendno ok otimore, nyakono ne ok nyal bedo thuolo mondo okende gi ng’at machielo nyaka okwong oyud barup werruok. Kapo ni wuowi ma nosetimo singruok mar mako keny kod nyako, otho kapok gikendore, to nyakono ne ikawo kaka chi liel. To bende, kapo ni nyako ne oterore ka osetimo singruok mar mako keny, ne ikawe kaka jaterruok, kendo ne ing’adone buch tho.—Rapar mar Chik 22:23, 24.

Nenore ni Josef nong’eyo gima ne nyalo timore kapo ni ji nofwenyo chal mar Mariam. Kata obedo ni nong’eyo ni dwarore onyis joma nowinjore onon wachno, ne odwaro geng’one Mariam kum mane onyalo yudo kaachiel gi wich kuot. Kuom mano, nong’ado mar mondo owe Mariam ling’ling’. Bende, kane dhako ma nigi nyathi nigi barup werruok, mano ne dhi nyiso ni noyudo osekende mi kend margi okethore.

[Picha manie ite mar 32]

Chik mar kwano ji ma ne ochiw kod jatend Rumi ma ne nie wi Misri, 104 E NDALOWA

[En mar]

© The British Library Board, all rights reserved (P.904)