Leta United States

Ndika N̄kese nte N̄kpọ Eketiede ke Eset

KERE nte ekpenemde fi ndika n̄kese nte mme ete ete fo ẹkedude uwem. Nnyịn ima inam se itiede nte ndika n̄kese nte mme ete ete nnyịn ẹkedude uwem. Ikọtọn̄ọ ke Switzerland tutu ko ke United States of America. Ediwak owo ẹsikere ke mbon United States ẹnen̄ede ẹtat enyịn ke kpukpru usụn̄, edi isan̄ nnyịn ama anam nnyịn ifiọk nte n̄kpọ eketiede ke isua 200 emi ẹkebede. Yak isian fi.

Sia nnyịn isemde usem German oro ẹsemde ke Switzerland, ẹma ẹdọhọ nnyịn ididu ọfiọn̄ ita ke Indiana Stet. Uduak nnyịn ekedi ndikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi nnọ mbon Amish emi ẹsụk ẹsemde usem emi mme ete ete mmọ ẹkesisemde. Ata ediwak mmọ ẹdụn̄ọ ke Indiana.

Mbon Amish ẹto ubon mbon Anabaptist emi ẹkedude ke n̄kpọ nte isua 400 emi ẹkebede. Enyịn̄ oro Amish oto enyịn̄ adausụn̄ mmọ, Jacob Amman, emi okodụn̄de ke Switzerland. Se mme abak Abasi emi ẹkekpepde ke Bible ini oro ama anam mmọ ẹfiọk ke ifọnke ẹnịm nditọwọn̄ baptism ẹnyụn̄ ẹdụk utom ekọn̄. Se mmọ ẹkenịmde ke akpanikọ ama anam ukara ọkọbọ mmọ. Ẹma ẹkam ẹwot owo mmọ ifan̄ ke ntak se mmọ ẹkenịmde ke akpanikọ. Ukọbọ emi ama enen̄ede ọsọn̄ ubọk, ndien emi ama anam ndusụk mmọ ẹfen̄e ẹkedụn̄ ke nsio nsio ebiet ke Switzerland ye ke France. Ke n̄kpọ nte isua 150 emi ẹkebede, ata ediwak mmọ ẹma ẹfen̄e ẹkedụn̄ ke United States. Mmọ ẹma ẹka iso ẹdu uwem nte ẹkesidude ẹnyụn̄ ẹsụk ẹsem usem German emi ẹsemde ke Switzerland.

Ke ini ikakade edem mbon emi ẹtiede emem emem mi, idem ama enen̄ede akpa mmọ ndikop nte isemde usem obio emana mmọ ke ufọk mmọ. Da enyịn ikike se se iketịbede.

Mmọ ẹma ẹbụp nnyịn ke usem German mbon Switzerland ẹte: “Mbufo ẹsan̄a didie ẹsem usem nnyịn?”

“Sia nnyịn ito Switzerland,” ntre ke ikọbọrọ mmọ.

Mmọ ẹma ẹdọhọ ke n̄kpaidem ẹte: “Edi mbufo idịghe mbon Amish!”

Ediwak mmọ ẹma ẹkot nnyịn ufọk, nnyịn inyụn̄ ikụt nte ẹdude uwem, emi etiede nte ẹkesidu ntre ke eset. Mmọ ẹnyene ikan̄ aran utu ke ikan̄ ilektrik; ẹnyene enan̄-mbakara utu ke ubomisọn̄; ẹnyene obube mmọn̄ utu ke mmọn̄ esan̄ukwak; ẹsikwọ ikwọ ke uyo utu ke ndinyene ekebe ukopikọ.

Edi nsụhọdeidem mmọ ke nnyịn ima ikan. Ediwak mbon Amish ẹsikot Bible kpukpru usen, ẹnyụn̄ ẹnen̄ede ẹma ndineme n̄kpọ Bible. Emi anam ikeme ndineme ye mmọ mban̄a se Abasi aduakde aban̄a ubonowo ye isọn̄.

Etop ọsọsọp asuana ke isenowo ẹto Switzerland ẹdi. Ediwak mmọ ẹma ẹdọhọ nnyịn ika  ikese iman mmimọ, ima inyụn̄ ika. Idem ama enen̄ede aduai nnyịn ke ini ẹkekotde nnyịn ẹte idise ufọkn̄wed mbon Amish. Nso ke idikụt do?

Ima ikọn̄ usụn̄ ufọkn̄wed oro. Andikpep eberede onyụn̄ ọdọhọ nnyịn idụk idi ubet ukpepn̄kpọ emi owo 38 ẹwụkde enyịn ẹse isenowo inan̄. Otu nditọ ufọkn̄wed itiaita ẹdu ke ubet ukpepn̄kpọ kiet, ndien mmọ ẹdi isua 7 esịm 15. Iban ẹkesịne blublu ọfọn̄ ẹnyụn̄ ẹyara mfia itam; irenowo ẹsịne obubịt ọfọn̄ukot ye blublu ọfọn̄idem. Dek ọkọm ufọk oro enen̄ede okon̄. Ẹyet blublu ndom mbakara ke ibibene ita, ndien ibibene emi odude ke iso enyene ebiet emi ẹsidade ndom ẹwet n̄kpọ. Ẹbot ekondo ẹnịm ẹkpere, ọkọrọ ye n̄wed ndise obio oro ẹfịtde-fịt. Ẹnyụn̄ ẹnịm akamba mfiọk ukwak ke itụn̄.

Nditọ ufọkn̄wed oro ẹma ẹtịn̄ enyịn ẹse nnyịn nte itiede ke iso ubet ukpepn̄kpọ mmọ. Ẹkot otu nditọ ufọkn̄wed kiet kiet ẹwọrọ ẹdida ke iso andikpep mmọ kaban̄a utomufọk oro ẹkenọde mmọ ẹnam n̄kpọn̄. Idem ama akpa nnyịn onyụn̄ enem nnyịn ndikop andikpep oro obụpde nditọ ufọkn̄wed mbụme aban̄a Ikpọ Obot Alps eke Switzerland. Enen̄ede ebịghi ẹkemịn̄ mme n̄wed ukpepn̄kpọ oro andikpep oro akamade, enye onyụn̄ obụp nnyịn m̀mê Switzerland osụk etie nte n̄wed imọ ẹtịn̄de ẹban̄a enye. Ndi mme enan̄ ke ẹsidọdọk ẹketa mbiet ke enyọn̄ obot ke ndaeyo, mîdịghe, ndi snow esisụk ofofụk mme obot oro? Enye ama enen̄ede atuak inua imam ke ini ikowụtde enye ọyọhọ uduot ndise etịn̄e obot oro emi snow ofụkde, man enye akpada adian ye enye oro edide afia ye obubịt, emi odude ke n̄wed esie.

N̄wan andikpep emi, emi edide udiana ebe esie, ama obụp nnyịn mbụme emi ẹsiwakde ndibụp, ete, “Ndi ẹmefiọk ndiyorode ikwọ?” Nnyịn ifiọkke. Edi sia ifiọkde ke mbon Amish ẹnen̄ede ẹfiọk ndikwọ nnyụn̄ nyorode ikwọ, ima idọhọ mmọ ẹkwọ ikwọ ẹnọ nnyịn. Mmọ ẹma ẹnyịme, uten̄e onyụn̄ odoro nnyịn ndikop nte owo 40 ẹdiande uyo ọtọkiet ẹkwọ ndinem ikwọ. Ekem, andikpep ọdọhọ nditọ ufọkn̄wed ẹka mbre.

N̄wan andikpep emi ọdọhọ nnyịn ikwọ se ikekeme inọ mmimọ. Sia ifiọkde ndusụk ndinem ikwọ ke usem German emi ẹsemde ke Switzerland, ima inyịme. Nditọwọn̄ ẹkop ke itie mbre ke nnyịn ke ikwọ ikwọ, ndien ke ediyịp enyịn kpukpru mmọ ẹdisịm ubet ukpepn̄kpọ. Ima ida ke iso nditọ ufọkn̄wed oro ikwọ ikwọ ke ofụri ukeme nnyịn.

Ubon mbon Amish kiet emi edide owo 12 ẹma ẹkot nnyịn udia uwemeyo. Ẹma ẹdori nsio nsio ndinem udia ke anyan okpokoro eto—bia mbakara, unam edi, ibokpot, bred, cheese, ikọn̄udia, inịn̄e-inịn̄e uyo, ye mfefere udia eken. Kpukpru owo ẹbọn̄ akam ke esịt mbemiso ẹdiade udia. Nte isụk idiade udia, nnyịn itịn̄ inọ mmọ nte Switzerland, idụt mme ete ete mmọ etiede, mmọ ẹnyụn̄ ẹtịn̄ nte uwem etiede ye mmọ ke obio-in̄wan̄ oro mmọ ẹdụn̄de. Nditọwọn̄ ẹdọn̄ odu, ẹnyụn̄ ẹsak imam ke ofụri ini udia oro. Kpukpru owo ẹfiak ẹbọn̄ akam, ndien emi ọwọrọ ke nditọwọn̄ ẹkeme ndikpọn̄ okpokoro—edi idịghe man ẹkebre mbre. Mmọ ẹnyene nditan̄ n̄kpọ mfep ke okpokoro nnyụn̄ nyet usan, edi ẹnyene kan̄a ndibem iso n̄koi mmọn̄ ke obube nnyụn̄ ntem man ẹda ẹyet usan.

Ke adan̄aemi nditọwọn̄ ẹyetde usan, ete ye eka ẹkot nnyịn ẹte idi ufọtufọk. N̄kpọitie cushion idụhe, edi enem nnyịn nditie ke nnanna akpakaha eto. Mmọ ẹsio akani Bible usem German ke kọbọd ẹdi, ndien nte ido mbon Amish edide, imọsọsọp itọn̄ọ inem inem nneme Bible. Nso ke Jehovah Abasi aduak aban̄a isọn̄ ye ubonowo? Nso ke ikọ Jesus ọkọwọrọ ke ini enye ọkọdọhọde ke mbon emi ẹnyenede ifụre ifụre ido ẹyeda isọn̄ ẹnyene? Ndi Abasi enen̄ede aduak nditụhọde ndiọi owo ke nsinsi ke ikan̄ hell? Mmanie ẹnam ewụhọ oro Jesus ọkọnọde ete ẹkwọrọ eti mbụk ke ofụri isọn̄? Imenen̄ede ikop inemesịt ndineme n̄kpọ emi—ye mme n̄kpọ en̄wen—ye mbon emi ẹnyenede udọn̄ mi ke n̄kpọ Abasi, emi ẹkamade Bible mmọ.

Esinem nnyịn nditi utịbe utịbe isan̄ oro ikakade ikese nte ẹkesidude uwem ke eset. Imodori enyịn ke isan̄ emi ikakade, ọkọrọ ye nneme emi ikenyenede do ke usem German emi ẹsemde ke Switzerland ẹyenam mmọ ẹnyịme nnennen ifiọk akpanikọ emi odude ke Ikọ Abasi, kpa Bible.