Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Mwanta Davidi niTumina

Mwanta Davidi niTumina

Mwanta Davidi niTumina

IJINA daDavidi didatwanukishaña tumina twakumpinji yakunyima, Davidi hiyala waya mpuhu wadiñaku yaaka 3,000 yinahituhu. Nawa, nsañu yitweluka kutalisha hatumina twakunyima yekala munsañu yamuBayibolu yahoshaña hanyidimu yaDavidi, kufuma hampinji yadiñayi kabiña wakansi kushika nimpinji yekaliliyi mwanta nawa muntu welukishili kuloñesha nyidimu.

Kudi yuma yayivulu yitwatela kudizila kutumina twakunyima twembileñayi Davidi. Chakutalilahu, yisanji yamuchidinyi yazatishileñawu, nawa embileña tumina twamuchidinyi? Indi tumina twazatileña mudimwinyi muchihandilu chaDavidi nikumunza wawaIsarela?

Iluña Dembilileñawu Tumina muIsarela waKushankulu

Kwimbila mumuchima mazu adi mukamina, kakavulu kwatuleñelaña kwanuka ñimbilu yakamina. Bayibolu yikweti mazu atumina twatuvulu, nawa chawushona tumina twenitu hiyatwilukaku. Twatela twadiña twatuwahi chikupu. Nkumbu jajiwahi jamumukanda waMasamu jamwekeshaña nawu tumina twembilileñawu muniji nkumbu nitwena twadiña twatuwahi nankashi.

Bayibolu hiyalumbulula nsañu yayivulu kutalisha hayisanji yakwimba nachuku. (Talenu chikasha chinakwila nawu  “Yisanji Yakumpinji Yakunyima.”) Hela tuhu kadada kazatishileñayi Davidi hitwakilukaku. Komana, chalema kwiluka netu aIsarela atuñili yisanji yayivulu, yidi neyi tudada twamapalanga twatuwahi nawa hitwavulileña kumwekanaku.—2 Kushindulula 9:11; Amosa 6:5.

Hela chochu, kudi chuma chitweluka chikupu. Tumina twadiña twalema hama muchihandilu chawaHeberu, sweje mukudifukula kwawu kudi Nzambi. Embileña tumina hakuswanyika, atuzatishileña hayidika yamunsakililu, nawa atuzatishileña nikunjita. Cheñi twazañalesheleña antu muchipañu chamwanta, twawahishileña mawija akusumbwisha nikusañumuna yisaka yakuñulukilileña hamu, nawa twazañalesheleña antu hampinji yakwañula vinyu nitidiku. Chawushona, tumina atuzatishileña kumaluña kwadiña antu akata. Nkumininaku, muntu chafwayi, tumina twakundejeleña anafwishi.

MuIsarela, tumina atuzatishileña munjila jikwawu. Twakundejelaña yitoñojoka yawantu nawa nikuhizumwisha atuprofwetu kuspiritu. Chavumini chisanji, Elisha watambwilili nshimbi kufuma kudi Yehova. (2 Anyanta 3:15) Cheñi tumina atuzatishileña hakubidika yuma yalema yamwekeneña. Kumwekana kwañondu wamuha niyawija ayibidikileña kuhitila mukuvumisha mpuña jiyedi jasiliva. Hefuku daJubili, chuvumina champuña chamwekeshileña kusubuka kwawanduñu nikulubula mpata nimatala atambwiluwu kudi antu. Atuzweñi azañaleleña chikupu hakutiya kamina kakubidika kusubuka kwawu hela kuyifuntishila maheta awu!—Alevi 25:9; Kuchinda 10:10.

A Isarela amakwawu adiña elukisha chikupu kuvumisha yisanji hela kwimba. Kwesekeja nachisanji chawaShuri, Mwanta Senakeribi walombeli mulambu kudi Mwanta Hezekiya nindi amwinki añimbi awamayala niawambanda. Atela adiña añimbi elukisha kwimba chikupu. Ilaña Davidi diwabadikili añimbi ejima.

Ñimbi Wakuluka Yitembi

Davidi wadiña muntu wabadika muloña wadiña ñimbi nawa mukwakuhosha nkumbu. Antu ahoshaña nawu kubadika hachikunku chimu chamasamu achisonekeli kudi Davidi. Hachidiñayi kansi, wadiña kabiña, nawa yitoñojoka yindi yawansi yamuleñeleli kwiluka maluña amawahi amuBetelemi. Welukili muzañalu wafumineña mukutiyilila kumpola yatuloña twanyanya nikukaloka kwawanyikoku atiyileña izu dindi. Lubanji lwayumiyi yamumpata kwamuzañalesheli, wanoneli kadada kindi nakutachika kumushimeka Nzambi. O muzañalu wakutiya kamina kasonekeliyi Davidi muMasamu 23!

Davidi chadiñayi mukwenzi, kadada wakimbileña chachiwahi nankashi nawa amuhamekeli kudi mwanta Sawulu, wamusendeli kuchipañu chindi. Hampinji yamweniyi Sawulu makabi nikukabakana muyitoñojoka, Davidi wayili kudi Sawulu nakumwimbila tumina twatuwahi nakadada nawa twamuleñeleli kunooka nakuwundisha muchima wamwanta. Yitoñojoka yatama yamukabishileña Sawulu yamanini, nichineñi chamufumini.—1 Samweli 16:16.

Tumina, twaswejeli kukeñayi Davidi nawa twamuzañalesheleña, mpinji yikwawu twamuleteleleña kukala. Ifuku dimu, Davidi naSawulu chafuntiluwu kunjita kwashindiluwu aFwilistinu, mwanta watiyili tumina twakusambilila nikuzañajala. Ambanda adiña nakwimba nawu: “Sawulu najahi makombakaji indi, Davidi makumi indi amakombakaji.” Chachitiyiliyi Sawulu wazuwili chikupu nawa watiyileña kutama “kufuma hefuku odu Sawulu hakumutalaña Davidi nanyiku hohu.”—1 Samweli 18:7-9.

Tumina Twamusañumwini Davidi

Tumina twamonenenuwu Davidi kusoneka twadiña twabadika munjila jajivulu. Tumina twindi twabombelamu masamu amwekeshaña mpinji yadiña nakutoñojokayi chikupu nichihandilu chawukabiña. Atachika namazu akuhameka nakushika kunsañu yakunyima, kufuma kumazu akuzañajala hakwañula vinyu nakushika kukuswanyika kuchipañu, kufuma kumazu akwanuka nakushika kumazu akuchiñeja, kufuma kumazu akulomba nakushika nikumazu akulembelela. (Talenu Masamu 8, 23, 30, 32, 37, 38, 51, 86, 145 nitumazu twahewulu.) Chafwili Sawulu nimwanindi Jonatani, Davidi wembili kamina kawushona, katenañawu nawu, ‘wuta wamukunji,’ katachika namazu akwila nawu: “Eyi Isarela, lubanji lweyi analutapi hayinañanaña yeyi.” Izu dadiña dakudihomba. Davidi welukili chakumwekesha chatiyileñayi, mumazu nitumina twembileñayi nakadada kindi.—2 Samweli 1:17-19.

Chineli Davidi wadiña muntu waseha, wakeñeli tumina twatuwahi, twakuhizumwisha twavumineña chiwahi nankashi. Chaleteliyi chimbañu chachitiyañenu kuZiyona, wakilokeli nikuhañana chikupu kulonda kwanakana ichi chuma chamwekeni. Nsañu yamuBayibolu yamwekeshaña nawu itu tumina twadiña twakusañumuna chikupu. Komana munateli kufwikija chahañeneñayi? Chumichi chaleñeleli kutachika kubobola nañodindi Mikali. Ilaña Davidi hashiluku muchimaku. Wamukeñeli Yehova, nitumina twenitu, twadiña nakumuzañalesha chikupu, twamuleñeleli kutomboka nakuhañana kumesu aNzambi.—2 Samweli 6:14, 16, 21.

Hela chakwila Davidi wakoñeli yuma yejimiyi, watwalekeluhu cheñi nakutuña yisanji yikwawu yayiha. (2 Kushindulula 7:6) Muyuma yejima, Davidi wadiña ñimbi wabadika chikupu, nawa wadiña mukwakutuña yisanji, mukwakuhosha nkumbu, mukwakusoneka tumina, nawa mukwakwimba. Hela chochu, kudi yuma yabadika yakoñeliyi Davidi.

Kwimba niTumina haTembeli

Mudimu wakuloñesha akakwimba nikuvumisha tumina mwitala daYehova dichuma chashiliyi Davidi chakumwanukilahu. Hamukanka wawakwakwimba 4,000 niakwakuvumisha yisanji, wabombeleluhu Asafwi, Hemani, niYedutuni (ateneneñawu cheñi nawu Etani). Davidi wayibombeli nawankuluñaña 288, ayidizishileña nikuyilombola. Akakwimba 4,000 niakwakuvumisha yisanji wejima wawu enjili kuyawija yamaneni yisatu yahachaaka yadiña kutembeli. Toñojokenu halumbanji lwanawa akakwimba!—1 Kushindulula 23:5; 25:1, 6, 7.

Hatembeli, amayala hohu diwembileña. Embilileña hamu, neyi chamwekeshawu ha 2 Kushindulula 5:13 nawu: ‘akwakwimba tumina anayi dehi mumu.’ Tumina atwimbileña nayisanji, chidi neyi Masamu 3 nimasamu amakwawu aDavidi, nawa mpinji yikwawu abombelelumu mazu akudihomba, neyi adi haMasamu 42:5, 11 ni 43:5. Tumina twakwakwija, twembileñawu mumazu amboka mboka kudi akakwimba, atuhamekeleña chikupu. Dichembiluwu kamina kekala muMasamu 24, kasonekeluwu hampinji yaleteliyi Davidi chimbañu chachitiyañenu muZiyona.—2 Samweli 6:11-17.

Hela chochu, antu ayileña kutembeli hidiwu hohu embileñaku. Antu diwu embili hampinji yayiluwu kuYerusalema kuyawija yahachaaka. Hadaha dimwatalisha mazu akwila nawu, “Kamina kakuKandama nachu.” (Masamu 120 nakushika ku 134) Chakutalilahu, muMasamu 133, Davidi wahamekeli kudikunda kwakuwahi kwadiluñishileñawu aIsarela hampinji yayawija. Watachikili nanawa mazu akwila nawu: “Tiyenu, o kuwaha o kutowala antu amwivumu dimu akushakama hamu nakutiyañana!” Toñojokenu nyivumaña yembiluwu hamu nanaka kamina!

Tumina niKudifukula Kudi Yehova

Chibalu cheneni chamuBayibolu chenzala natumina twamuchidiwu, nawa mukanda waMasamu wakonkomwenaña antu ejima kuhameka natumina. (Masamu 150) Tumina twaleñelaña muntu kujimbala kukala kwamuchihandilu, nawa kwimba kunateli kuwundisha muchima wachikeka. Hela chochu Bayibolu cheñi yahosha nawu antu azañajalaña embi masamu.—Yakoba 5:13.

Muntu nateli kumwekesha chikuhwelelu nikumukeña Nzambi kuhitila mukwimba. Hawufuku wakwila Yesu kanda amujahi, yena niapostolu indi embili kamina chakumishiluwu kudya. (Matewu 26:30) Mwana kaDavidi watela wadiña nezu dadiwahi nankashi, muloña yena welukili tumina twakushimeka Nzambi twembañawu muchipañu chamwiwulu. Atela embili kamina kakwila nawu Aleluya, muMasamu 113 nakushika ku 118. Neyi chakwila apostolu abulili kwiluka yuma yejima yikamwekana, embili, dikwila nawu Yesu watela wembili chikupu nezu dahewulu nindi: “Ami namukeña Yehova nanichi chanantiyililiyi izu dami nikulembelela kwami. . . . Nyonji yakufwa yanjiñili kwi-ndo, nyisoñu yakaluña yankwatili; namweni niyihuñu nimakabi; . . . Eyi Yehova, nalembi, ampulwishi.”—Masamu 116:1-4.

Tumina hiyatutachikili kudi muntuku. Bayibolu yashimunaña tumina nikwimba kwamwiwulu, mwavumishaña yileñaleña yakuspiritu tudada twachifwikija nikwimba tumina twakuhameka kwitanda daYehova. (Chimwekeshu 5:9; 14:3; 15:2, 3) Yehova Nzambi wenkeli antu tumina, nakusha munyichima yawu chipepa chatumina niwuswa wakumwekesha yitoñojoka yawu kuhitila mukuvumisha chisanji hela kwimba hakanwa. Muntu wachikuhwelelu wamonaña, tumina nindi hichawana chakufuma kudi Nzambi.—Yakoba 1:17.

[Mazu ekoku adi hefu 27]

“Nimwifuku denu dachiseki, hela hayawija yenu . . . mwakembaña mpuña.”—KUCHINDA 10:10

[Mazu ekoku adi hefu 28]

“Yehova diyi kabiña kami; hinukubula chumaku. Wankamikaña kumunyenvu wutuuta; wanlombolaña kuchikumu chameji awunda.”—MASAMU 23:1, 2

[Mazu ekoku adi hefu 29]

‘Kwadiñi . . . makombakaji awana diwu amuhamekeleña Yehova nayuma yakwimba yinelili ami Davidi kulonda kuhameka nachu.’—1 KUSHINDULULA 23:4, 5

[Mazu ekoku adi hefu 29]

Davidi wamwekesheli chatiyileñayi muyuma yejima mumazu nimutumina

[Mazu ekoku adi hefu 30]

“Aleluya. Hamekenu Nzambi. Muhamekenu nandimba nakuhañana, Yuma yejima yikweti muuya—yimuhameki Yehova Aleluya.”—MASAMU 150:1, 4, 6

[Chikasha/Mwevulu wudi hefu 28]

 Yisanji Yazatishileñawu Kumpinji Yakunyima

Hayisanji yanyonji hadiña ndimba, kadada, nichisanji chanyonji ikumi. (Masamu 92:3) Adiña nakwimbila muAlamoti nimuShemiramoti, awa mazu atela atalisha kunsona jahewulu nijamwishina jekalaña mutumina. (1 Kushindulula 15:20, 21) Hakachi kampuña niyisanji, azatishileña cheñi mapeleli, ihululu, kadada, nimpuña jadiña ‘nakutiyakana chikupu.’ (2 Kushindulula 7:6; 1 Samweli 10:5; Masamu 150:3, 4) Hampinji yahanineñawu tembeli, mpuña niakwakwimba ‘avwakukileña nezu dimu nakutiyakana.’ (2 Kushindulula 5:12, 13) Ichi chinayi mukwila nawu, embileña izu dimu nawa adiña anuñañana. Yisanji yajiñoma yabombelelumu ndimba, mpuña, niyisekeli, hamu tuhu ‘niyuma yacheñi nayacheñi yikwawu yanyinjunga yakusoña.’ Kwadiña cheñi ñoma yamachakayi, yanyanya ‘yadiña nakuvuma nankashi’ nawa jamaneni ajiteneneña nawu “machakayi avuma hewulu.”—2 Samweli 6:5; Masamu 150:5.

[Nyevulu]

Iwu mwevulu: Wunakumwekesha Mbañu yaTitusa, muRoma, Italy, yamwekeshaña nyevulu yampuña janoneluwu muYerusalema mu 70 C.E. Nimali asiliva amu 130 C.E., amwekeshaña yisanji yamuYudeya

[Mazu aKusakilila]

Coins: © 2007 by David Hendin. All rights reserved.