Mẹssia lọ!—Mẹhe Jiwheyẹwhe Yizan Nado Whlẹn Mí Gán
Mẹssia lọ!—Mẹhe Jiwheyẹwhe Yizan Nado Whlẹn Mí Gán
“Na kẹdẹdile mẹlẹpo to kúkú to Adam mẹ, mọdopolọ wẹ mẹlẹpo na yin hinhẹnwa ogbẹ̀ to Klisti mẹ do ga.”—1 KỌL. 15:22, NW.
1, 2. (a) Whenue Andle po Filippi po mọ Jesu, nawẹ yé yinuwa gbọn? (b) Naegbọn mí sọgan dọ dọ mí tindo kunnudenu susu hugan dehe Klistiani lẹ tindo to owhe kanweko tintan whenu, he dohia dọ Jesu wẹ Mẹssia lọ?
WHENUE Andle po Filippi po mọ Jesu, Andle dọna Pita nọvisunnu etọn po nujikudo po dọ “Mí ko mọ Mẹssia lọ” yèdọ Mẹdide Jiwheyẹwhe tọn. Filippi lọsu yì dín họntọn etọn Natanaeli mọ bo dọna ẹn dọ: “Mí ko mọ omẹ lọ he Mose, to Osẹ́n lọ mẹ, po Yẹwhegán lẹ po ko kanwe gandego, yèdọ Jesu, visunnu Josẹfu tọn, sọn Nazalẹti.”—Joh. 1:40, 41, 45, NW.
2 Be a kudeji mlẹnmlẹn dọ Jesu wẹ Mẹssia dopagbe lọ, yèdọ ‘Afọzedaitọ-gán whlẹngán tọn’ he Jehovah de lọ ya? (Heb. 2:10, NW) To egbehe, mí tindo kunnudenu susu hugan dehe hodotọ Jesu tọn lẹ tindo to owhe kanweko tintan whenu, he dohia dọ ewọ wẹ Mẹssia lọ. Sọn Gẹnẹsisi kakajẹ Osọhia, kunnudenu dolido susu wẹ mí mọ gando Jesu go, yèdọ sọn jiji etọn kakajẹ fọnsọnku etọn whenu, he dohia dọ ewọ wẹ Klisti lọ. (Hia Johanu 20:30, 31.) Biblu sọ dohia dọ Jesu na gbẹ́ pò to azọngban etọn hẹndi taidi Mẹssia sọn olọn mẹ. (Joh. 6:40; hia 1 Kọlintinu lẹ 15:22.) Sọgbe hẹ nuhe a plọn sọn Biblu mẹ lẹ, hiẹ lọsu sọgan dọ to egbehe dọ a ko “mọ Mẹssia lọ.” Ṣigba, tintan whẹ́, gbọ mí ni gbadopọnna nuhe gọalọna devi dowhenu tọn enẹlẹ nado wá tadona lọ kọ̀n tlọlọ dọ, yé ko mọ Mẹssia lọ.
“Aṣli Wiwe” He Gando Mẹssia lọ Go Yin Didehia Vudevude
3, 4. (a) Nawẹ devi owhe kanweko tintan tọn lẹ wagbọn do yọ́n Mẹssia lọ? (b) Naegbọn a sọgan dọ dọ Jesu kẹdẹ wẹ hẹn dọdai he gando Mẹssia lọ go lẹpo di?
3 Nawẹ hodotọ Jesu tọn owhe kanweko tintan tọn lẹ wagbọn do yọnẹn po nujikudo po dọ ewọ wẹ Mẹssia lọ? Gbọn yẹwhegán lẹ gblamẹ, Jehovah de nuhe na dohiagona wiwá Mẹssia lọ tọn lẹ hia vudevude. Weyọnẹntọ Biblu tọn de yí ehe jlẹdo aliho he mẹ yè bẹ zannu sánpo dopodopo pli bọ e wá lẹzun anazọ́n de te go. Mí ni dọ dọ sunnu sọha delẹ he ma ko dewé hẹ ode awetọ pọ́n biọ abò de mẹ. Eyin sunnu enẹlẹ dopodopo ze zannu sánpo de dai, bọ yè tò zannu lọ lẹ dopọ, bọ yé lẹzun anazọ́n whanpẹnọ de, matin ayihaawe, hiẹ na wá tadona lọ kọ̀n dọ mẹde wẹ na ko basi yẹdide anàzọ́n lọ tọn do wema ji bo do adà mẹdopodopo tọn hlan ẹn. Taidi dopodopo zannu anazọ́n enẹ tọn lẹ, dọdai he gando Mẹssia lọ go lẹ dopodopo nọ na mí nudọnamẹ titengbe gando Mẹssia lọ go.
4 Be e yọnbasi dọ omẹ dopo gee ni hẹn dọdai ehe lẹpo di gbọn kosọ dali ya? Dodinnanutọ de dọ dọ e na vẹawu taun dọ mẹde ni hẹn dọdai he gando Mẹssia lọ go lẹpo di gbọn kosọ dali. Abajọ e do sọgbe dọ dodinnanutọ lọ ni wá tadona lọ kọ̀n dọ “to whenuho blebu mẹ, Jesu kẹdẹ wẹ hẹn dọdai he gando Mẹssia lọ go lẹ di.”
5, 6. (a) Nawẹ whẹdida na yin hinhẹnṣẹ sọta Satani gbọn? (b) Dile ojlẹ to yìyì, nawẹ Jiwheyẹwhe do whẹndo he mẹ “okún” dopagbe lọ na wá sọn hia gbọn?
5 “Aṣli wiwe” de wẹ dọdai he gando Mẹssia lọ go lẹ yin. (Kọl. 1:26, 27, NW) Yé bẹ adà tangan nuhe yin lẹndai Jehovah tọn gando mẹlẹpo go hẹn. (Gẹn. 3:15) Aṣli enẹ sọ bẹ owhẹ̀ he na yin didá na Satani Lẹgba, yèdọ “odàn hoho lọ,” he tlọ gbẹtọvi lẹ do ylando po okú po mẹ hẹn. (Osọhia 12:9, NW) Nawẹ whẹdida enẹ na yin hinhẹnṣẹ gbọn? Jehovah dọ dọdai dọ “okún” “yọnnu” de tọn na só ota Satani tọn. “Okún” dopagbe lọ na só ota odàn lọ tọn, bo gbọnmọ dali de mẹhe yin adọ̀ atẹṣiṣi, awutu, po okú po tọn sẹ̀ mlẹnmlẹn. Ṣigba, jẹnukọn whẹ́, Jiwheyẹwhe na dotẹnmẹ Satani nado só afọgbẹn “okún” yọnnu lọ tọn to yẹhiadonu-liho.
6 Dile ojlẹ to yìyì, Jehovah do mẹhe “okún” dopagbe lọ na yin hia. Jiwheyẹwhe whlé na Ablaham dọmọ: “To okún towe mẹ wẹ yè na dona akọta aigba ji tọn lẹpo.” (Gẹn. 22:18) Mose dọ dọdai dọ okún enẹ na yin “yẹwhegán de” he na klohu emi. (Deut. 18:18, 19) Jiwheyẹwhe hẹn Davidi deji, podọ yẹwhegán lẹ sọ dekunnu dọ Mẹssia lọ na wá sọn kúnkan Davidi tọn mẹ bo na dugu ofìn etọn tọn kakadoi.—2 Sam. 7:12, 16; Jẹl. 23:5, 6.
Kunnudenu Delẹ He Do Jesu Hia Taidi Mẹssia
7. Nawẹ Jesu wá sọn adà olọn mẹ tọn titobasinanu Jiwheyẹwhe tọn mẹ gbọn?
7 Jiwheyẹwhe do Ovi etọn, yèdọ nudida etọn tintan hlan sọn adà olọn mẹ tọn titobasinanu etọn tọn he bẹ nudida gbigbọnọ lẹ hẹn mẹ, nado lẹzun “okún” dopagbe etọn. Ehe biọ dọ Ovi dopo akàn Jiwheyẹwhe tọn ni “jo onú lẹpo do” to olọn mẹ bo wá yin jiji taidi gbẹtọvi pipé de. (Flp. 2:5-7; Joh. 1:14, NW) Na gbigbọ wiwe “ṣinyọnyẹ” Malia ji wutu, enẹ hẹnmẹ deji dọ ovi he na yin jiji lọ na “yin yiylọdọ wiwe, Visunnu Jiwheyẹwhe tọn.”—Luku 1:35, NW.
8. Nawẹ Jesu hẹn dọdai he gando Mẹssia go di to whenue e ze ede jo nado yí baptẹm to osin mẹ gbọn?
8 Dọdai he gando Mẹssia lọ go lẹ do fie Jesu na yin jiji te hia po whenue e na sọawuhia po. Jesu yin jiji to Bẹtlẹhẹm dile e ko yin didọdai do. (Mika 5:2) To owhe kanweko tintan whenu, Ju lẹ yí jejejininọ do donukun Mẹssia lọ. Na yé ko to nukundo wiwá etọn nukun awe wutu, delẹ to yé mẹ to kinkanse yede to ayiha mẹ gando Johanu Baptizitọ lọ go dọ: “Vlavo be e ma yin ewọ wẹ Klisti lọ?” Ṣigba Johanu gblọn dọmọ: “Ewọ he ja dohuhlọn hú mi.” (Luku 3:15, 16, NW) To whenue Jesu wá Johanu dè sẹpọ vivọnu owhe 29 W.M. nado yin bibaptizi to whenue e tindo owhe 30, e do ede hia taidi Mẹssia lọ to ojlẹ he yin didọdai lọ mẹ pẹpẹ. (Dan. 9:25) Enẹgodo, Jesu bẹ lizọnyizọn ayidego tọn etọn jẹeji po hogbe ehelẹ po dọmọ: “Ojlẹ dide lọ ko wá, podọ ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn ko dọnsẹpọ.”—Malku 1:14, 15, NW.
9. Dile etlẹ yindọ devi Jesu tọn lẹ ma tindo nukunnumọjẹnumẹ gigọ́ gando ewọ go, nujikudo tẹwẹ yé tindo?
9 Ṣigba e jẹ dọ mẹhe to nukundo Mẹssia lẹ ni jla pọndohlan yetọn do. Po whẹjijọ po, gbẹtọ lẹ pagigona Jesu taidi Ahọlu, ṣigba to whenẹnu, yé ma mọnukunnujẹemẹ to gigọ́ mẹ dọ gandudu etọn ma yin to afọdopolọji podọ olọn mẹ wẹ e na dugán sọn gba. (Joh. 12:12-16; 16:12, 13; Owalọ 2:32-36) Etomọṣo, whenue Jesu kanse devi etọn lẹ dọ, “Mẹnu wẹ mì nọ dọ dọ yẹn yin?” Pita gblọn po nujikudo po dọmọ: “Hiẹ wẹ Klisti lọ, Visunnu Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ lọ tọn.” (Mat. 16:13-16, NW) Pita sọ na gblọndo mọnkọtọn to whenue nuplọnmẹ Jesu tọn de zọ́n bọ devi susu jo e do.—Hia Johanu 6:68, 69.
Nọ Dotoaina Mẹssia Lọ
10. Naegbọn Jehovah do zinnudeji dọ dandannu wẹ e yin nado nọ dotoaina Ovi etọn?
10 Ovi detọ́n dopo akàn Jiwheyẹwhe tọn yin nudida gbigbọnọ huhlọnnọ de to whenue e tin to olọn mẹ. Whenue Jesu tin to aigba ji, ewọ wẹ “afọzedaitọ Otọ́ [etọn] tọn.” (Joh. 16:27, 28, NW) E dọmọ: “Nuhe yẹn to pinplọnmẹ ma yin ṣie gba, ṣigba ewọ he do mi hlan tọn wẹ.” (Joh. 7:16, NW) To wunmẹdidiọ Jesu tọn whenu, Jehovah zinnudeji dọ ewọ wẹ Mẹssia lọ bo dọmọ: “Mì nọ dotoaina ẹn.” (Luku 9:35, NW) Mọwẹ, nọ dotoai, kavi setonuna Mẹdide ehe. Enẹ biọ dọ mí ni tindo yise bo nọ wazọ́n dagbe lẹ—onú awe ehelẹ yin onú titengbe nado sọgan hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn bo mọ ogbẹ̀ madopodo.—Joh. 3:16, 35, 36.
11, 12. (a) Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wutu wẹ Ju owhe kanweko tintan tọn lẹ do gbẹ́ Jesu dai taidi Mẹssia? (b) Mẹnu lẹ wẹ kẹalọyi Jesu?
11 Dile etlẹ yindọ kunnudenu dolido susu wẹ tin dọ Jesu wẹ Mẹssia lọ, suhugan Ju owhe kanweko tintan tọn lẹ tọn ma kẹalọyi i. Etẹwutu? Na yé tindo pọndohlan yetọn titi gando Mẹssia lọ go wutu, yé lẹndọ ogán tonudọtọ de wẹ e na yin he na tún yé dote sọn kọgbidinamẹ Lomu tọn glọ. (Hia Johanu 12:34.) Enẹwutu, e vẹawuna yé nado kẹalọyi Mẹssia, mẹhe dọdai lẹ dọ dọ e na yin vivlẹ, bọ yè nasọ gbẹdai, yèdọ gbẹtọ awublanọ he nọ vẹawumẹ, bo wá yin hùhù to godo mẹ. (Isa. 53:3, 5) Delẹ to devi nugbonọ Jesu tọn lẹ mẹ tlẹ jẹflumẹ na e ma de yé sọn kọgbidinamẹ tonudidọ tọn glọ wutu. Ṣigba yé hẹn nugbonọ-yinyin yetọn go, podọ to nukọn mẹ, yé wá tindo nukunnumọjẹnumẹ he họnwun.—Luku 24:21.
12 Whẹwhinwhẹ́n devo he wutu gbẹtọ lẹ do gbẹ́ Jesu dai taidi Mẹssia dopagbe lọ wẹ yindọ, e vẹawuna yé nado kẹalọyi nuplọnmẹ etọn lẹ. Eyin mẹde na biọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn mẹ e dona “mọ́n ede,” “dù” agbasalan Jesu tọn po ohùn etọn po, bo yin “vivọji,” podọ e ma dona “yin apadewhe aihọn tọn.” (Malku 8:34; Joh. 3:3; 6:53; 17:14, 16, NW) Goyitọ lẹ, adọkunnu lẹ, po yẹnuwatọ lẹ po mọdọ nubiọtomẹsi ehelẹ vẹawu hugan. Ṣigba Juvi whiwhẹnọ lẹ kẹalọyi Jesu taidi Mẹssia lọ, dile Samalianu delẹ wà do, mẹhe dọmọ: “Dawe ehe, na nugbo tọn, yin mẹwhlẹngántọ aihọn tọn.”—Joh. 4:25, 26, 41, 42; 7:31, NW.
13. Nawẹ afọgbẹn Jesu tọn yin sisó to yẹhiadonu-liho gbọn?
13 Jesu dọ jẹnukọn dọ yẹwhenọgán lẹ na gblewhẹdo emi, bọ Kosi lẹ na whè emi do yatin ji, ṣigba emi na yin finfọnsọnku to azán atọ̀ntọ gbè. (Mat. 20:17-19) Nuhe e dọ po nujikudo po to Tohodọtọ Ju lẹ tọn nukọn dọ emi wẹ “Klisti lọ, yèdọ Visunnu Jiwheyẹwhe tọn” zọ́n bọ yé sawhẹdokọna ẹn dọ e zánnu. (Mat. 26:63-66, NW) Pilati mọdọ “e ma . . . wà nudepope he jẹna okú,” ṣigba na Ju lẹ to owhẹ̀ gufinfọn tọn sadokọna Jesu wutu, Pilati “ze Jesu do alọmẹ na yé sọgbe hẹ ojlo yetọn.” (Luku 23:13-15, 25, NW) Gbọnmọ dali, yé “mọ́n” Jesu bo blasé nado hù “Afọzedaitọ-gán ogbẹ̀ tọn lọ,” mahopọnna kunnudenu dolido susu he tin dọ Jiwheyẹwhe wẹ do e hlan. (Owalọ 3:13-15, NW) Mẹssia lọ yin ‘sinsánsẹ’ dile e yin didọdai do, to whenue e yin whiwhè do atin go to Azán Juwayi owhe 33 W.M. gbè. (Dan. 9:26, 27; Owalọ 2:22, 23) Gbọn okú ylankan ehe dali, “afọgbẹn” etọn yin sisó dile Gẹnẹsisi 3:15 dọ dọdai etọn do.
Nuhewutu Mẹssia lọ Dona Kú
14, 15. (a) Whẹwhinwhẹ́n awe tẹlẹ wutu wẹ Jehovah do dike Jesu ni kú? (b) Etẹwẹ Jesu wà to fọnsọnku etọn godo?
14 Jehovah dike Jesu ni yin hùhù na whẹwhinwhẹ́n titengbe awe wutu. Tintan, nugbonọ-yinyin Jesu tọn kakajẹ okú didẹ whẹho tangan he gando “aṣli wiwe” lọ go. E dohia dọ gbẹtọvi pipé depope wẹ sọgan do “mẹdezejo na Jiwheyẹwhe” po godoninọna nupojipetọ-yinyin etọn po hia jẹ obá godo tọn mẹ mahopọnna whlepọn sinsinyẹn Satani tọn lẹ. (1 Tim. 3:16, NW) Awetọ, dile Jesu dọ do, “Visunnu gbẹtọ tọn wá, . . . nado . . . ze alindọn etọn jo taidi ofligọ de do ota mẹsusu tọn mẹ.” (Mat. 20:28, NW) “Ofligọ he sọzẹn” ehe suahọ ylando he kúnkan Adam tọn lẹ dugu etọn, bo hùnali ogbẹ̀ madopodo tọn dote na mẹdepope he kẹalọyi Jesu taidi mẹhe Jiwheyẹwhe yizan nado whlẹn gbẹtọvi lẹ gán.—1 Tim. 2:5, 6, NW.
15 Whenue Klisti nọ̀ yọdò mẹ na azán atọ̀n godo, e yin finfọnsọnku, bo sọawuhia devi etọn lẹ na azán 40 nado dohia yé dọ emi ko gọwá ogbẹ̀, podọ nado na yé anademẹ devo lẹ. (Owalọ 1:3-5) Enẹgodo, e hẹji yì olọn mẹ bo ze avọ́sinsan họakuẹ etọn donukọnna Jehovah, bosọ nọtepọn ojlẹ he mẹ e na yin zizedo ofìn ji taidi Mẹssia Ahọlu lọ. Todin whẹ́, e tindo nususu nado wà.
Jesu Hẹn Azọngban Etọn Di Taidi Mẹssia
16, 17. Donù nuhe Jesu wà delẹ go to whenue e lẹkọyi olọn mẹ.
16 Na owhe susu todin to fọnsọnku Jesu tọn godo, e ko to anadena nuwiwa agun Klistiani tọn lẹ tọn dile e jẹ do, yèdọ agun he ji e to gandu do taidi Ahọlu. (Kọl. 1:13) Whenue ojlẹ lọ na sọ, e na jẹ huhlọn etọn yizan ji taidi Ahọlu Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn. Dọdai Biblu tọn lẹ po nujijọ aihọn tọn lẹ po dohia dọ tintin tofi Jesu tọn taidi Ahọlu ko bẹjẹeji sọn 1914 gbọ́n, yèdọ ojlẹ he mẹ “vivọnu titonu lọ tọn” lọsu bẹjẹeji. (Mat. 24:3; Osọhia 11:15, NW) Ojlẹ kleun de to enẹgodo, e deanana angẹli wiwe lẹ nado yàn Satani po aovi etọn lẹ po sọn olọn mẹ.—Osọhia 12:7-10.
17 Azọ́n yẹwhehodidọ po mẹpinplọn po tọn he Jesu bẹjẹeji to owhe 29 W.M. ko to sisẹpọ vivọnu. To madẹnmẹ, e na dawhẹna mẹhe to ogbẹ̀ lẹpo. Enẹgodo, e na dọna omẹ taidi lẹngbọ he kẹalọyi i taidi mẹhe Jehovah yizan nado whlẹn gbẹtọvi gán lẹ nado “dugu ahọluduta lọ tọn he ko yin awú etọn wle dai na [yé] sọn whenue aihọn ko yin didoai.” (Mat. 25:31-34, 41, NW) Mẹdepope he gbẹ́ Jesu dai taidi Ahọlu na yin vivasudo to whenue e na deanana awhànpa olọn tọn lẹ sọta mẹylankan lẹpo. Enẹgodo, Jesu na blá Satani bo dọ̀n ewọ po aovi etọn lẹpo dlan “odò mapote” mẹ.—Osọhia 19:11-14; 20:1-3, NW.
18, 19. Etẹwẹ Jesu to wiwadotana dile e to azọngban etọn hẹndi taidi Mẹssia, podọ ale tẹlẹ wẹ enẹ na hẹnwa na gbẹtọvi tonusetọ lẹ?
18 To Gandudu Owhe Fọtọ́n Jesu tọn whenu, e na yinuwa sọgbe hẹ tẹnmẹ-yinkọ etọn lẹ to gigọ́ mẹ, yèdọ ‘Hónamẹtọ Jiawu, Jiwheyẹwhe Huhlọnnọ, Otọ́ Madopodo, Ahọvi Jijọho tọn.’ (Isa. 9:6, 7) Gandudu Ahọluduta etọn tọn na hẹn gbẹtọvi lẹ jẹ pipé kọ̀n, kakajẹ mẹhe na yin finfọnsọnku lẹ ji. (Joh. 5:26-29) Mẹssia lọ na deanana gbẹtọvi he do ojlo lẹ yì “asisa osin ogbẹ̀ tọn lẹ kọ̀n,” bo na gọalọna gbẹtọvi tonusetọ lẹ nado duvivi haṣinṣan dagbe de tọn hẹ Jehovah. (Hia Osọhia 7:16, 17, NW.) To whlepọn godo tọn lọ godo, atẹṣitọ lẹpo gọna Satani po aovi etọn lẹ po, na yin “dindlan do agbàdo miyọ́n” tọn mẹ, yèdọ vasudo madopodo he zẹẹmẹdo ota “odàn” lọ tọn sisó.—Osọhia 20:10, NW.
19 Lehe aliho he mẹ Jesu na to azọngban etọn hẹndi taidi Mẹssia na jiawu bosọ yin pipé to whenẹnu do sọ! Aigba na lẹzun paladisi bo gọ́ na gbẹtọvi he yin fifligọ he na nọgbẹ̀ kakadoi to agbasalilo pipé po ayajẹ po mẹ lẹ. To whenẹnu, vlẹko lẹpo na ko yin didesẹ sọn oyín Jehovah tọn go, podọ jlọjẹ etọn nado dugán taidi nupojipetọ na ko yin whẹsuna mlẹnmlẹn. Na nugbo tọn, ogú vonọtaun wẹ to tepọn mẹhe setonuna Mẹdide Jiwheyẹwhe tọn lẹpo.
Be Hiẹ Ko Mọ Mẹssia lọ Ya?
20, 21. Whẹwhinwhẹ́n tẹlẹ wẹ a tindo nado nọ dọhona mẹdevo lẹ gando Mẹssia lọ go?
20 Sọn 1914 gbọ́n wẹ mí ko to gbẹnọ to pa·rou·siʹa kavi ojlẹ tintin tofi Klisti tọn mẹ. Dile etlẹ yindọ mí ma sọgan yí nukun do mọ tintin tofi Jesu tọn taidi Ahọlu Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn, hẹndi dọdai lẹ tọn hẹn ehe họnwun na mí hezeheze. (Osọhia 6:2-8) Etomọṣo, suhugan gbẹtọ lẹ tọn to egbehe ma kẹalọyi kunnudenu he do tintin tofi Mẹssia lọ tọn hia, kẹdẹdile Ju owhe kanweko tintan tọn lẹ wà do. Yelọsu to nukundo ogán kavi nukọntọ tonudidọ tọn de he na whlẹn yé gán. Ṣigba hiẹ ko mọnukunnujẹemẹ dọ Jesu ko to gandu todin taidi Ahọlu Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn. Be homẹ towe ma hùn nado yọ́n enẹ ya? Kẹdẹdile devi owhe kanweko tintan tọn lẹ dọ do, hiẹ lọsu ko yin whinwhàn nado lá dọ: “Mí ko mọ Mẹssia lọ.”
21 To egbehe, be hiẹ nọ zinnudo azọngban Jesu tọn taidi Mẹssia ji to whenue a to hodọ na mẹdevo lẹ gando nugbo lọ go ya? Mọwiwà na hẹn pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn towe jideji na nuhe e ko wà na we, nuhe e to wiwà todin, po nuhe e na wá wà to sọgodo lẹ po. Dile Andle po Filippi po wà do, ayihaawe ma tin dọ hiẹ lọsu na ko dọho gando Mẹssia lọ go na hẹnnumẹ towe po họntọn towe lẹ po. Be e ma na yọ́n dọ hiẹ ni dovivẹnu dogọ nado nọ dohia yé dọ Jesu Klisti wẹ Mẹssia dopagbe lọ nugbonugbo, yèdọ mẹhe Jiwheyẹwhe yizan nado whlẹn mí gán ya?
Be Hiẹ Sọgan Na Gblọndo Ya?
• Nawẹ devi owhe kanweko tintan tọn lẹ wagbọn do yọ́n Mẹssia lọ?
• Whẹwhinwhẹ́n titengbe awe tẹlẹ wutu wẹ Jesu do kú?
• Etẹwẹ Jesu na wadotana dile e to azọngban etọn hẹndi taidi Mẹssia lọ?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 21]
Nawẹ Klistiani owhe kanweko tintan tọn lẹ wagbọn do yọnẹn dọ Jesu wẹ Mẹssia dopagbe lọ?
[Yẹdide to weda 23]
Eyin a to hodọna mẹdevo lẹ, be a nọ zinnudo azọngban Jesu tọn taidi Mẹssia lọ ji ya?