Tala mambu

Tala ntu mia mambu

Nzambi Wasadila Masia mu Vuluza Wantu

Nzambi Wasadila Masia mu Vuluza Wantu

Nzambi Wasadila Masia mu Vuluza Wantu

“Wau vo muna Adami awonso befwila, i una muna Kristu awonso bevaninw’e mioyo.”​—⁠1 KOR. 15:⁠22.

1, 2. (a) Andere ye Filipo adieyi bavova vava bawanana yo Yesu? (b) Ekuma tulenda vovela vo tuvwidi ziku yayingi yisonganga vo Yesu i Masia ke mu Akristu a tandu kiantete ko?

VAVA Andere kakwikila vo Yesu wa Nazarete i Kuswa kia Nzambi, wavovesa mpangi andi Petelo vo: “Tusolwele Masia.” Filipi mpe vava kakwikila, wabokela Natanaele wa nkundi andi yo kumvovesa vo: ‘Tunsolwele, ona wasonekenwa kwa Mose muna nsiku, yo kuna kwa ngunza, Yesu nkwa Nazarete, wa mwan’a Yosefe.’​—⁠Yoa. 1:​40, 41, 45.

2 Nga okwikilanga kikilu vo Yesu i Masia wasilwa nsilu, ‘w’Etuku dia mpuluka’ kasola Yave? (Ayib. 2:​10) O unu, tuvwidi ziku yayingi yisonganga vo Masia kuswa kia Nzambi, ke mu Akristu a tandu kiantete ko. Tuka ngutuk’a Yesu yamu lufuluku lwandi, Nkand’a Nzambi usongang’e ziku vo yandi i Kristu. (Tanga Yoane 20:​30, 31.) Nkand’a Nzambi usonganga mpe vo Yesu wakinu sala e salu kiandi nze Masia kun’ezulu. (1 Kor. 15:22; Yoa. 6:​40) Muna mana olongokele kala muna Nkand’a Nzambi, ongeye mpe lenda vova vo, “nsolwele Masia.” Kansi, entete yambula twafimpa una alongoki awaya bakwikidila vo basolwele Masia.

‘Mbumba’ mu kuma kia Masia Yasengomonwa Malembe-malembe

3, 4. (a) Alongoki muna tandu kiantete aweyi ‘basololwela Masia’? (b) Ekuma tulenda vovela vo ungunza wawonso mu kuma kia Masia mu Yesu kaka walunganena?

3 Muna tandu kiantete, alandi a Yesu aweyi bazayila vo yandi i Masia? Muna ngunza zandi, Yave malembe-malembe kasengomona mambu mena muna sinsu kia ngiz’a Masia. Nkwa ngangu mosi ofimpanga Nkand’a Nzambi watezanesa ungunza wa ngiz’a Masia nze nkesona za teke kiawudika. Yindula vo wantu ayingi ana ke bazayanene ko, batwese nkesona za teke kiaki mu nzo mosi. Kele vo bayikakese e nkesona zazi yo mona vo e teke kivutukidi una kiakala, lenda vova ye ziku kiawonso vo muntu wawula e teke kiaki yo vana e nkesona kwa wantu awaya. Nze nkesona za teke kiaki, ungunza wawonso mu kuma kia Masia, sinsu kia ngiz’andi usonganga.

4 Nga ungunza wau wawonso mu kuma kia Masia ulenda lunganena kuna kinsalukisa muna muntu mosi? Nkwa ngangu mosi wavova vo, wau vo ungunza wawonso mu kuma kia Masia walunganena muna muntu mosi, ke dilendi kala dia kinsalukisa ko. I bosi, nkwa ngangu ndioyo wavova vo “muna lusansu lwawonso lwa wantu, Yesu kaka walungisa ungunza wau.”

5, 6. (a) Satana aweyi kefwasilwa? (b) Nzambi aweyi kasengomwena malembe-malembe e luvila lwa “mbongo” yasilwa nsilu?

5 O ungunza wa Masia, ‘mbumb’avauka’ ina ye mambu mayingi mamfunu mu kuma kia nsema wawonso. (Kol. 1:​26, 27; Etu. 3:​15) E lufwasu lwa Satana wa Nkadi Ampemba, “niok’ankulu” ona wakotesa wantu mun’esumu ye lufwa, dimosi muna mbumba yayi. (Lus. 12:⁠9) Aweyi kadi fwasilwa? Yave wavova vo “mbongo” a “nkento” ibosola ntu a Satana. Muna sukisa ukolami, mayela ye lufwa, e “mbongo” yayi isinga bosola ntu a nioka. Kansi, Nzambi oyambula vo e nioka katatika ntete e singini kia “mbongo” a nkento.

6 Yave malembe-malembe kasengomona ona okala “mbongo” yasilwa o nsilu. Nzambi wavovesa Abarayama vo: “Muna mbongo aku i musambwilwa zula yawonso ya nza.” (Etu. 22:​18) Mose wavova vo ona owutuka muna mbongo yayi “ngunza” anene kekala ka nze Mose ko. (Nsi. 18:​18, 19) Davidi wasilwa nsilu vo Masia muna luvila lwandi kewutukila yo vinga vana kunda kiandi yakwele mvu. I bosi, angunza basonga e ziku kia diambu diadi.​—⁠2 Sam. 7:​12, 16; Yer. 23:​5, 6.

Ziku Isonganga vo Yesu i Masia

7. Ekuma tulenda vovela vo Yesu kwa “nkento” a Nzambi kawutwa?

7 Muna nkaz’andi, i sia vo, nkubik’andi ya vangwa ya mwanda, Nzambi wasola Mwan’andi una vo i vangwa kiandi kiantete mu kituka se “mbongo” kasila o nsilu. Ediadi diavavanga vo Mwan’amosi kaka a Nzambi ‘kayisakidika’ mu yambula e zingu ki’ezulu yo wutuka ova ntoto nze muntu alunga. (Fili. 2:​5-7; Yoa. 1:​14) E mvovo mia mbasi kwa Maria vo, mwand’avelela ‘ukunyitalela,’ misonganga e ziku vo eki kiwutwa “kiyikilwa vo kiavelela, Mwan’a Nzambi.”​—⁠Luka 1:35.

8. Yesu aweyi kalungisila ungunza wa Masia vava kayisunzula mu vubwa mu maza?

8 Ungunza wa Masia wateka zayisa e fulu ye ntangwa ina Yesu kemoneka. Nze una diasakulwa, Yesu mu Beteleme kawutukila. (Mika 5:⁠2) Muna tandu kiantete, Ayuda basutilanga e ngiz’a Masia. Muna kuma kiaki, akaka bavova mu kuma kia Yoane wa Mvubi vo: ‘Nanga yandi i Kristu.’ Kansi, Yoane wavutula vo: “Vekwiza ndiona unsundidi nkuma.” (Luka 3:​15, 16) Vava kakala ye kimbuta kia mvu 30, muna mvu a 29 wa Tandu Kieto, wayenda kwa Yoane mu vubwa. Muna ntangwa yayina, Yesu wayisunzula vo yandi i Masia. (Dan. 9:​25) Vana vau, wayantika e salu kiandi, oku vo: “E ntangwa ifwene, e kintinu kia Nzambi se kin’omu ngenga.”​—⁠Maku 1:​14, 15.

9. Kana una vo alongoki a Yesu ke bazaya mayingi ko, nkia vuvu kiasikila bakala kiau?

9 Kana una vo nkangu wakembelela Yesu nze Ntinu, ke batoma bakulanga ko muna ntangwa yayina vo e Kintinu kiandi kia kusentu ye kun’ezulu keyadila. (Yoa. 12:​12-16; 16:​12, 13; Mav. 2:​32-​36) Kana una vo i wau, vava Yesu kayuvula vo, “nani nukungikilanga?” Petelo lembi katikisa wavutula vo, “Ngeye u Kristu, wa Mwan’a Nzambi amoyo.” (Mat. 16:​13-​16) Petelo wavana diaka e mvutu zazi vava alongoki ayingi bayambula landa Yesu mu kuma ki’elongi diandi.​—⁠Tanga Yoane 6:​68, 69.

Wunikina Masia

10. Ekuma Yave kavovela vo tufwete wila Mwan’andi?

10 Kun’ezulu, Mwan’amosi a Nzambi vangwa kia mwanda kia nkuma kakala. Vava kakala ova nza, Se diandi kasunzulanga. (Yoa. 16:​27, 28) Wavova vo: “Elongi diame ke diame ko, dia ndiona wantuma kaka.” (Yoa. 7:​16) Muna mona-meso kia nkituk’a Yesu, muna songa ziku vo yandi i Masia, Yave wavova vo: “Nunwila.” (Luka 9:​35) Elo, tufwete wila yovo lemvokela Ndiona wasolwa. Muna yangidika Nzambi yo vwa moyo a mvu ya mvu, divavanga vo twakala ye lukwikilu ye mavangu mambote.​—⁠Yoa. 3:​16, 35, 36.

11, 12. (a) Ekuma Ayuda akaka muna tandu kiantete ke bakwikila ko vo Yesu i Masia? (b) Aki nani bakwikila muna Yesu?

11 Kana una vo ziku yayingi yasonganga vo Yesu i Masia, ndonga muna Ayuda a tandu kiantete ke bankwikila ko. Ekuma? Kadi ngindu zabendomoka bakala zau mu kuma kia Masia. Bayindulanga vo i ntinu okubakûla muna lubangamu lwa esi Roma. (Tanga Yoane 12:34.) Muna kuma kiaki, ke bakwikila ko muna Masia ona walungisa ungunza uvovanga vo osinga vezwa, yo yambulwa kwa wantu, mumbona-mpasi, wakulukian’o yela yo vondwa. (Yes. 53:​3, 5) Kana nkutu alandi akaka akwikizi a Yesu bakendalala vava bazaya vo ke yandi ko ovevola Isaele muna lubangamu lwa esi Roma. Kansi basikila ye kwikizi yavana bavwa umbakuzi wakieleka.​—⁠Luka 24:⁠21.

12 O lembi bakula malongi ma Yesu diafila mpe akaka mu lembi kwikila vo yandi i Masia wasilwa nsilu. Muna kota mu Kintinu, muntu kafwete ‘kivanina nkalu,’ kafwete ‘dia’ nitu a Yesu yo nua menga mandi, kafwete “wutuluka,” yo ‘lembi kala wa nza.’ (Maku 8:34; Yoa. 3:3; 6:53; 17:​14, 16) Akwa lulendo, amvwama, y’akwa kivunina bamona vo diampasi dia lemvokela nkanikinu miami. Kansi, Ayuda ana bakala asakaladi, bakwikila vo Yesu i Masia, nze akaka esi Samaria ana bakwikila yo vova vo: “Yandi kikilu i Mvuluzi a nza.”​—⁠Yoa. 4:​25, 26, 41, 42; 7:⁠31.

13. Yesu aweyi kabosolwelwa e singini?

13 Yesu wavova vo osinga vewa e tumbu kia lufwa kwa mbuta za nganga yo komwa vana nti kwa esi Zula, kansi e lumbu kina kietatu ofulwa. (Mat. 20:​17-​19) Vava kavova kwa mbanda-banda vo yandi i “Kristu wa Mwan’a Nzambi,” wayikilwa vo Nzambi katianguna. (Mat. 26:​63-​66) Vava Pilato kavova vo kasolwele ‘kuma ko kina kafwana fwila,’ Ayuda bamfunda diaka vo mbendomoni, Pilato ‘wanyekola muna luzolo lwau.’ (Luka 23:​13-15, 25) Kana una vo ziku yayingi yasonganga vo Yesu kwa Nzambi katuka, ‘bavakula o nkalu’ yo vava vonda “Etuku dia moyo.” (Mav. 3:​13-​15) Nze una wavovwa, muna lumbu kia Nduta ya mvu wa 33 wa Tandu Kieto, Masia ‘wakendonwa’ yo komwa vana nti. (Dan. 9:​26, 27; Mav. 2:​22, 23) Muna lufwa lwalu lwa nsoki, wabosolw’e “singini” nze una wasonama muna Etuku 3:⁠15.

O Masia Nkia Kuma Kafwila

14, 15. (a) Nkia kuma yole in’o Yave kayambulwila vo Yesu kafwa? (b) O Yesu adieyi kavanga vava kafuluka?

14 Yave kuma yole yamfunu kayambulwila vo Yesu kafwa. Kiantete, e kwikizi kasonga Yesu yamuna lufwa, kialungisa diambu diamfunu dia ‘mbumb’avauka.’ Wasonga vo, muntu alunga lenda kwandi zindalala yo sunda konso mpila ntota ye lubangamu lwa Satana yo sikila muna vumi wa Nzambi, yo tundidika Kimfumu kia Nzambi. (1 Tim. 3:​16) Kiezole, Yesu wavova vo: ‘Mwan’a muntu, wayiza . . . vana moyo andi se lukûlu lua wantu ayingi.’ (Mat. 20:​28) “Lukûlu” lwalu i mfutu a tumbu ki’esumu diasambukila mbongo a Adami yo ziula nzil’a moyo a mvu ya mvu, kwawonso bekwikilanga vo Yesu i nzila kesadila Nzambi mu vuluza wantu.​—⁠1 Tim. 2:​5, 6.

15 Una kakala lumbu tatu muna nkala, Kristu wafuluka yo moneka kw’alongoki andi mu lumbu 40, mu songa vo moyo kena yo kubavana luludiku lwakaka. (Mav. 1:​3-5) I bosi, watomboka kun’ezulu mu sunzula e ntalu a kimenga kiandi kwa Yave yo vingila e ntangwa yasikidiswa ina keyantika yala nze Masia wa Ntinu. Yavana kiafwana kolo kiakina, Yesu salu kiayingi kakala kiau mu sala.

Olungisanga Kiyekwa Kiandi kia Masia

16, 17. Yika e salu kesalanga Yesu wa Masia tuka katombokela kun’ezulu.

16 Tuka lufuluku lwandi, Yesu oyalanga se Ntinu mu nkutakani y’Akristu yo lunga-lunga yo ye kwikizi kiawonso. (Kol. 1:​13) Muna ntangwa yasikidiswa, wayantika sadila wisa kiandi nze Ntinu muna Kintinu kia Nzambi. Ungunza wa Nkand’a Nzambi ye mambu mebwang’ova nza mesonganga vo Yesu wayantik’o yala nze Ntinu muna mvu wa 1914. Tuka muna mvu wauna e ‘mbaninu a nza’ yayantika mpe. (Mat. 24:3; Lus. 11:​15) I bosi, Yesu ye mbasi zandi zavauka bayinga Satana ye nkwiya miandi kun’ezulu.​—⁠Lus. 12:​7-10.

17 E salu kia samun’e nsangu zambote yo longa kayantika Yesu muna mvu wa 29 wa Tandu Kieto se kifokoka. Ke kolo ko, ofundisa wantu awonso. I bosi, ovovesa awana bena nze mameme, ana bekwikilanga vo yandi i nzila kakubika Yave mu vuluza wantu oku vo: ‘Nuvwila kintinu, kina nwakubikilwa tuka kun’esemo dia nza.’ (Mat. 25:​31-34, 41) Awana ke bekwikilanga ko vo Yesu i Ntinu, besinga fwaswa vava kefila e vu kia mbasi mu fwasa yimpumbulu yawonso. I bosi, Yesu okanga Satana ye nkwiya miandi yo kubatuba muna “mbilu.”​—⁠Lus. 19:​11-14; 20:​1-3.

18, 19. O Yesu nkia salu kesala muna kiyekwa kiandi nze Masia? Nkia nluta ditwasa kwa wantu akwikizi?

18 Muna Luyalu Lw’ezunda dia Mvu, Yesu olungisa mawonso mena ngwizani ye mazina mandi nze “Esivi, Mbandabanda, Nzambi Nengolo, Ese dia mvu ya mvu, Nkuluntu a Luvuvamu.” (Yes. 9:​6, 7) Muna Kintinu kiandi, wantu bekituka alunga kumosi y’awana befuluka. (Yoa. 5:​26-​29) Masia ofila wantu kuna “nto za maza ma moyo” yo sadisa akwa kwikizi mu kala ye ngwizani yambote yo Yave. (Tanga Lusengomono 7:​16, 17.) Vava kivioka lutonto lwansuka, “nioka” obosonwa o ntu, i sia vo, akolami awonso kumosi ye Satana ye nkwiya miandi, ‘betubwa van’eyanga dia tiya.’​—⁠Lus. 20:⁠10.

19 Ekwe mpil’esivi in’o Yesu kelungisila e kiyekwa kiandi nze Masia! Awana bevuluzwa bezingila mu paradiso ova ntoto yakwele mvu yo vimpi walunga ye kiese. E nkumbu avauka a Yave iveleleswa muna luvezo lwawonso yo tundidika e kimfumu kiandi kia nz’amvimba. Ekwe vwa diantalu bevingilanga awonso belemvokelanga Kuswa kia Nzambi!

Nga Wasolwele Masia?

20, 21. Ekuma ofwete samunwinanga kw’akaka oma ma Masia?

20 Tuka muna mvu wa 1914, e kolo tuzingilanga kiyikilwanga vo pa·rou·siʹa yovo nkal’a Kristu. Kanele vo ke monekanga mu meso ma wantu ko, e ndungan’a ungunza isonganga e ziku kia nkal’andi nze Ntinu a Kintinu kia Nzambi. (Lus. 6:​2-8) Kansi, nze Ayuda muna tandu kiantete, wantu ayingi o unu bevezanga e sinsu isonganga e nkal’a Masia muna Kintinu. Oyau mpe masia wakaka bevingilanga ona kwiza sala kumosi ye ayadi a nza. Kansi, ngeye walongoka vo o Yesu oyalanga owau se Ntinu muna Kintinu kia Nzambi. Nga kwamona kiese ko? Nze alongoki a tandu kiantete, ediadi diafila mu samuna kw’akaka vo: “Tusolwele Masia.”

21 Vava samunang’e ludi kw’akaka, nga osonganga e kiyekwa kia Yesu nze Masia? Muna vanga wo, owokesa luyangalalu lwaku muna mawonso kevanganga ye mana kesinga vanga muna wete diaku. Nze Andere ye Filipo, kukadinge ye lukatikisu ko mu vova kwa yitu y’akundi aku oma ma Masia. Ubazayisanga yo kubasonga y’etima diawonso vo Yesu Kristu i Masia wasilw’o nsilu, ona kesadila Nzambi mu vuluza wantu.

[Yuvu ya Longoka]

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 21]

Wantu muna tandu kiantete aweyi bazayila vo Yesu i Masia wasilw’o nsilu?

[Mvovo mia Fwaniswa mina muna lukaya lwa 23]

Vava osamunang’e ludi kw’akaka, nga osonganga e kiyekwa kia Yesu nze Masia?

Nga Olenda Sasila?

• Alongoki muna tandu kiantete aweyi basolwela Masia?

• Nkia kuma yole yamfunu kafwila o Yesu?

• Yesu adieyi kevanga muna lungisa e kiyekwa kiandi kia Masia?