Mesiya! Tukiso ya Mulimu ya Puluso
Mesiya! Tukiso ya Mulimu ya Puluso
“Kakuli sina batu kaufela ha ba shwa ka Adama, kamukwaocwalo kaufela ba ka pila hape ka Kreste.”—1 MAKOR. 15:22.
1, 2. (a) Andreasi ni Filipi ne ba buleziñi ba mano kopana ni Jesu? (b) Ki kabakalañi ha lu kona ku bulela kuli lu na ni bupaki bo butuna bo bu bonisa kuli Jesu ki Mesiya ku fita bo ne ba na ni Bakreste ba mwa miteñi ya baapositola?
“LU MU fumani Mesia.” Ao ki ona manzwi a naa bulezi Andreasi ku muhulwanaa hae Pitrosi, ha saa kozwi kuli Jesu wa Nazareta nee li Mutoziwa wa Mulimu. Filipi naa kolwisizwe taba yeo mi a bata mulikanaa hae Natanaele, ni ku mu bulelela kuli: “Lu mu fumani ye ba ñozi za hae Mushe ni bapolofita, ki Jesu wa Nazareta, mwanaa Josefa.”—Joa. 1:40, 41, 45.
2 Kana mu kozwi ka ku tala kuli Jesu ki yena Mesiya ya naa sepisizwe, yena ya ketilwe ki Jehova ku ba “Muñaa musebezi wa ku pilisa”? (Maheb. 2:10) Kacenu lu na ni bupaki bo butuna bo bu bonisa kuli Jesu naa li yena Mesiya bo bu fita bo ne ba na ni bona balateleli ba hae ba mwa miteñi ya baapositola. Likezahalo ze nee ezahalile mwa bupilo bwa Jesu ku zwa nako yaa pepwa ku isa nako ya zuho ya hae, ka mo li ñolezwi mwa Linzwi la Mulimu, li fa bupaki bo bu bonisa hande kuli Jesu naa li yena Kreste. (Mu bale Joani 20:30, 31.) Bibele hape i bonisa kuli Jesu naa ka zwelapili ku peta buikalabelo bwa hae sina Mesiya ku zwelela kwa lihalimu. (Joa. 6:40; mu bale 1 Makorinte 15:22.) Ku likana ni ze mu itutile mwa Bibele, ni mina kacenu mwa kona ku bulela kuli mu mu “fumani Mesia.” Kono pili ha lu nyakisiseñi mo balutiwa ba kwa makalelo bao ne ba konezi ku ikolwisa kuli luli ne ba fumani Mesiya.
“Kunutu” ye ne I Supa ku Mesiya I Patululwa Hanyinyani-hanyinyani
3, 4. (a) Balutiwa ba mwa miteñi ya baapositola ne ba konile cwañi ku ‘fumana Mesiya’? (b) Ki kabakalañi ha mu kona ku bulela kuli ki Jesu feela ya naa konile ku taleleza bupolofita kaufela bo ne bu supa ku Mesiya?
3 Balateleli ba Jesu ba mwa miteñi ya baapositola ne ba kona cwañi ku bulela ka buikolwiso kuli Jesu naa li yena Mesiya? Ka ku itusisa bapolofita, Jehova naa patuluzi hanyinyani-hanyinyani lika ze nee ka zibahaza Mesiya. Caziba yo muñwi wa Bibele naa swaniselize mwa naa ka zibahalela Mesiya kwa ku bupa siswaniso ka ku ngungahanya likalulo-kalulo za siswaniso seo. Muu nge kuli ku na ni baana ba bañata ba ba si ka ambolisana, mi yo muñwi ni yo muñwi wa bona u tisa kalulo ya siswaniso seo mwa muzuzu u li muñwi. Haiba likalulo zeo li ngungahana hamoho ku panga siswaniso se si kwanile hande, ku si na ku kakanya, mu ka lumela kuli ku na ni mutu yo muñwi ya naa lukisize likalulo zeo ni ku li abela kwa baana bao kaufela. Sina feela kalulo ni kalulo ya siswaniso seo, bupolofita ni bupolofita bo ne bu supa ku Mesiya ne bu ka fa litaba za butokwa ka za Mesiya.
4 Kacwalo, kana ne ku ka konahala kuli bupolofita kaufela bo ne bu supa ku Mesiya bu talelezwe ki mutu a li muñwi ka ku ikezahalela feela kwa lika? Mubatisisi yo muñwi naa bulezi kuli, “ku taata hahulu” ku lumela kuli mutu naa ka taleleza bupolofita kaufela ka za Mesiya ka ku ikezahalela feela kwa lika mi taba yeo ha i koni ku ezahala. “Mwa litaba kaufela ze ezahezi, ki Jesu feela ya naa konile ku taleleza bupolofita bo.”
5, 6. (a) Satani naa ka atulwa cwañi? (b) Mulimu naa patuluzi cwañi hanyinyani-hanyinyani simuluho ya “peu” ye nee sepisizwe?
5 Ze taluswa mwa bupolofita kaufela bo ne bu supa ku Mesiya ki “kunutu” ye na ni litaba ze ñata za butokwa mwa pupo kaufela. (Makolo. 1:26, 27; Gen. 3:15) Kunutu yeo ne i kopanyeleza za ku atula Satani Diabulosi, “yona noha ya kale,” ye tahiselize batu sibi ni lifu. (Sin. 12:9) Katulo yeo ne i ka fiwa cwañi? Jehova naa polofitile kuli “peu” ye ne i ka tahiswa ki “musali” ne i ka pyata Satani kwa toho. “Peu” ye nee sepisizwe ne i ka pyata toho ya noha, ili ku timeza ya tahisize bukwenuheli, makulanu, ni lifu. Kono ka tumelezo ya Mulimu, Satani pili naa ka holofaza “peu” ya musali kwa lisito ka swanisezo.
6 Jehova naa patuluzi hanyinyani-hanyinyani ya naa ka ba “peu” ye nee sepisizwe. Mulimu naa itamile ka luci ku Abrahama kuli: “Macaba kamukana a lifasi a ka fiwa mbuyoti ka lusika lwa hao.” (Gen. 22:18) Mushe naa polofitile kuli Mutu yo naa ka ba “mupolofita,” mi naa ka ba yo mutuna ku fita Mushe. (Deut. 18:18, 19) Davida naa sepisizwe kuli Mesiya naa ka simuluha ku yena ni ku yola lubona lwa Davida ku ya ku ile, mi hasamulaho bapolofita ne ba pakile taba yeo.—2 Sam. 7:12, 16; Jer. 23:5, 6.
Bupaki bo bu Ñozwi bo bu Bonisa Kuli Jesu Naa li Mesiya
7. Jesu naa zwile cwañi ku “musali” wa Mulimu?
7 Mulimu naa lumile Mwanaa hae, yena pupo ya hae ya pili, ku zwelela kwa kopano ya Hae ya libupiwa za moya ya kwa lihalimu ye swana sina musali kuli a be yena “peu” ye nee sepisizwe. Ku eza cwalo ne ku tokwa kuli Mwanaa Mulimu wa libanda ‘a tobohe’ bupilo bwa hae bwa kwa lihalimu ni ku to pepwa sina mutu ya petehile. (Mafil. 2:5-7; Joa. 1:14) Moya o kenile o noo ‘ukami’ Maria ne u tahisize kuli Mwana ya naa ka pepwa a bizwe ‘Ya-Kenile, Mwanaa Mulimu.’—Luka 1:35.
8. Jesu naa talelelize cwañi bupolofita bo ne bu supa ku Mesiya ha naa itahisize ku to kolobezwa mwa mezi?
8 Bupolofita bo ne bu supa ku Mesiya ne bu talusize sibaka ni nako ya naa ka bonahala Jesu. Jesu naa pepezwi mwa Betelehema sina mo ne ku polofitezwi. (Mika 5:2) Mwa lilimo za mwanda wa pili, Majuda ne ba na ni tibelelo ye tuna ka za Mesiya. Bakeñisa kuli ne ba libelezi Mesiya, batu ba bañwi ne ba buzize ka za Joani Mukolobezi kuli: “Mwendi Joani ki yena Kreste?” Kono Joani a alaba kuli: “Yo muñwi wa taha, ya ni fita kwa maata.” (Luka 3:15, 16) Jesu ha naa tile ku Joani kwa mafelelezo a silimo sa 29 C.E. ku to kolobezwa inze a na ni lilimo ze 30 za buhulu, naa itahisize sina Mesiya ka nako ye swanela luli. (Dan. 9:25) Ku zwa fo, a kalisa bukombwa bwa hae bo ne bu tezi likezahalo ze ñata, inze a bulela kuli: “Linako li felile, ni mubuso wa Mulimu u sutelezi fakaufi.”—Mare. 1:14, 15.
9. Balutiwa ba Jesu ne ba na ni buikolwiso mañi bo bu tiile niha ne ba si na litaba ze tungile ka za Mesiya?
9 Niteñi, batu ne ba tokwa ku cinca litibelelo za bona. Jesu naa ngilwe hande sina Mulena, kono taba ya kuli puso ya hae ne i ka ba ya kwapili ni kuli naa ka busa ku zwelela kwa lihalimu ne i ka utwisiswa ka ku tala hasamulaho. (Joa. 12:12-16; 16:12, 13; Lik. 2:32-36) Nihakulicwalo, Jesu ha naa buzize kuli, “mu li ki na mañi?” kapili-pili Pitrosi a alaba kuli: “Ki wena Kreste, Mwanaa Mulimu Ya-Pila.” (Mat. 16:13-16) Pitrosi hape naa alabile cwalo muta batu ba bañata ne ba tuhezi ku latelela Jesu ba mano sitataliswa ki tuto ye ñwi ya Jesu.—Mu bale Joani 6:68, 69.
Mu Utwe Mesiya
10. Ki kabakalañi Jehova ha naa koñomekile butokwa bwa ku utwa Mwanaa hae?
10 Mwanaa Mulimu wa libanda ha naa li kwa lihalimu, naa li sibupiwa sa moya se si maata. Ha naa li fa lifasi, Jesu naa bonisize kuli naa “zwile ku Mulimu.” (Joa. 16:27, 28) Naa ize: “Tuto ya ka ha i zwi ku na, kono i zwa ku Ya ni lumile.” (Joa. 7:16) Ka ku bonisa kuli Jesu naa li yena Mesiya ka nako ya pono ya ku fetuha, Jehova naa ize: “Mu mu utwe.” (Luka 9:35) Kaniti, mu utwe Muketiwa yo ni ku mu kuteka. Ku eza cwalo ne ku tokwa kuli batu ba be ni tumelo ni ku eza misebezi ye minde, ili lika ze lu tokwa hahulu kuli lu tabise Mulimu ni ku fumana bupilo bo bu sa feli.—Joa. 3:16, 35, 36.
11, 12. (a) Majuda ba mwa miteñi ya baapositola ne ba hanile Jesu sina Mesiya ka mabaka afi? (b) Ki bomañi ba ne ba bile ni tumelo ku Jesu?
11 Nihaike kuli ne ku na ni bupaki bo bu ñozwi bo buñata bo ne bu bonisa kuli Jesu naa li yena Mesiya, buñata bwa Majuda ba mwa miteñi ya baapositola ne ba si ka mu amuhela sina Mesiya. Kabakalañi? Kabakala kuli ne ba na ni mihupulo ye fosahezi ka za Mesiya, ye nee kopanyeleza kuli naa ka ba mesiya wa bupolitiki ya naa ka ba lukulula kwa butanga bwa bona kwa Maroma. (Mu bale Joani 12:34.) Kacwalo, ne ba palezwi ku amuhela Mesiya ya naa talelelize bupolofita bo ne bu bulela kuli naa ka kendiwa, ku haniwa ki batu, ku utwiswa butuku, mi mafelelezo ni ku bulaiwa. (Isa. 53:3, 5) Mane nihaiba balutiwa ba Jesu ba bañwi ba ba sepahala ne ba swabile, Jesu ha naa si ka lukulula Maisilaele kwa butanga bwa bona kwa Maroma. Kono ne ba zwezipili ku sepahala, mi hamulaho wa nako ne ba filwe kutwisiso ye nepahezi.—Luka 24:21.
12 Hape batu ne ba hanile Jesu sina Mesiya ya naa sepisizwe kabakala lituto za hae ili zeo buñata bwa bona ne ba sa koni ku lumela. Kuli mutu a kone ku kena mwa Mubuso, naa tokwa kuli “a itobohe,” ‘a ce’ nama ni mali a Jesu, a ‘pepwe sinca,’ ni kuli ‘a si ke a ba wa lifasi.’ (Mare. 8:34; Joa. 3:3; 6:53; 17:14, 16) Baikuhumusi, bafumi, ni baipi ne baa nga kuli milao yeo i taata hahulu ku i latelela. Kono Majuda ba ne ba ikokobeza ne ba amuhezi Jesu sina Mesiya, sina mo ne ba mu amuhelezi Masamaria ba bañwi ba ne ba bulezi kuli: “Ki yena luli Mupilisi wa lifasi.”—Joa. 4:25, 26, 41, 42; 7:31.
13. Jesu naa holofalizwe cwañi kwa lisito ka swanisezo?
13 Jesu naa polofitile kuli naa ka atulwa ki baprisita ba bahulu ni ku kokotelwa ki bamacaba, kono naa ka zuha ka lizazi la bulaalu. (Mat. 20:17-19) Ha naa itumelezi fapilaa Kuta ye Tuna kuli naa li “Kreste Mwanaa Mulimu,” naa ngilwe kuli ki munyefuli. (Mat. 26:63-66) Pilato naa fumani kuli Jesu naa “si ka eza se siñwi se si swanelwa ki lifu,” kono kabakala kuli Majuda hape ne ba hapeleza Jesu kuli naa lwanisa mulonga, Pilato ‘a ba fa Jesu, kuli ba mu eze mo ba latela.’ (Luka 23:13-15, 25) Kacwalo ne ba “latuzi” ni ku bulaya “Mulenaa bupilo” ku si na taba ni bupaki bo butuna bo bu bonisa kuli naa lumilwe ki Mulimu. (Lik. 3:13-15) Mesiya naa ‘bulailwe’ ka mo ne ku polofitezwi, ha naa kokotezwi fa kota fa Lizazi la Paseka ya 33 C.E. (Dan. 9:26, 27; Lik. 2:22, 23) Ka ku bulaiwa ha situhu cwalo, Jesu naa holofalizwe kwa “lisito” ka mo ne ku polofitezwi kwa Genese 3:15.
Mabaka Mesiya ha Naa Lukela ku Shwa
14, 15. (a) Jehova naa lumelelize Jesu ku shwa ka mabaka afi a mabeli? (b) Jesu naa ezizeñi ha saa zusizwe kwa bafu?
14 Jehova naa lumelelize Jesu ku shwa ka mabaka a mabeli a butokwa. Libaka la pili ki kuli, busepahali bwa Jesu ku isa lifu ne bu tatuluzi taba ya butokwa ye nee li kalulo ya “kunutu.” Jesu naa bonisize hande kuli mutu ya petehile wa kona ku zwelapili mwa “bulapeli” ni ku yemela bubusi bwa Mulimu nihaiba mwatasaa litiko ze tuna za Satani. (1 Tim. 3:16) Libaka la bubeli, sina mwa naa bulelezi Jesu, ki la kuli, ‘Mwanaa mutu naa tile ku to fa bupilo bwa hae, kuli a liulule ba bañata.’ (Mat. 20:28) “Tifo ye liulula” ye, ne i lifile mulatu wa sibi se ba hozize bana ba Adama mi ne i tahisize kuli batu kaufela ba ba amuhela Jesu sina tukiso ya Mulimu ya puluso ba kone ku fiwa bupilo bo bu sa feli.—1 Tim. 2:5, 6.
15 Ha saa bile mwa libita ka mazazi a malaalu, Kreste naa zusizwe kwa bafu, mi a bonahala kwa balutiwa ba hae ka mazazi a 40, ili ku bonisa kuli naa pila ni ku ba fa litaelo ze ekezehile. (Lik. 1:3-5) Mi cwale a kambamela kwa lihalimu ku yo fitisa tifo ya sitabelo sa hae sa butokwa ku Jehova ni ku yo libelela nako ya naa ka kalisa ku busa sina Mulena yaa li Mesiya. Kono pili nako yeo i si ka fita kale, naa na ni ze ñata za ku eza.
U Peta Buikalabelo Bwa Hae Sina Mesiya
16, 17. Mu taluse zaa petile Jesu sina Mesiya ku zwa faa kambamezi kwa lihalimu.
16 Mwahalaa lilimo-limo ze fitile ku zwa fa naa zuhezi kwa bafu, Jesu u busize sina Mulena wa puteho ya Sikreste mi u zamaisize misebezi ya puteho ka busepahali. (Makolo. 1:13) Ka nako ye nee tomilwe, naa ka kalisa ku itusisa maata a hae sina Mulena wa Mubuso wa Mulimu. Bupolofita bwa Bibele ni likezahalo za lifasi li paka kuli ku ba teñi kwa hae sina Mulena ne ku kalile ka 1914, ili nako ye swana fa naa kalezi ‘mafelelezo a lifasi.’ (Mat. 24:3; Sin. 11:15) Nakonyana ku zwa fo, Jesu naa etelezi mangeloi a kenile mwa ndwa ya ku lundula Satani ni badimona ba hae kwa lihalimu.—Sin. 12:7-10.
17 Musebezi wa ku kutaza ni ku luta wa naa kalisize Jesu ka 29 C.E. u tuha u fita fa kaungu-ungu. Ona cwale-cwale fa, u ka atula batu kaufela ba ba pila. Mi hasamulaho u ka bulelela batu ba ba swana sina lingu, ili ba ba mu amuhela sina tukiso ya Jehova ya puluso kuli ba “yole mubuso o noo lukiselizwe [bona] haisamba lifasi li tomwa.” (Mat. 25:31-34, 41) Batu ba ba hana kuli Jesu ki Mulena ba ka timezwa ka nako ya ka etelela limpi za lihalimu ku to felisa bumaswe kaufela. Mi cwale Jesu u ka tama Satani ni ku mu kunupela mwa “mukoti” hamoho ni badimona ba hae.—Sin. 19:11-14; 20:1-3.
18, 19. Jesu u petañi haa nze a taleleza buikalabelo bwa hae sina Mesiya, ili ku tahisa limbuyoti mañi kwa batu ba ba utwa?
18 Mwahalaa Puso ya hae ya Lilimo ze Sikiti, Jesu u ka peta buikalabelo bwa hae ka ku tala ku likana ni malumbatina a hae kaufela a cwale ka “Muelezi, Mulimu ya Maata, Ndate wa kamita, Mulena wa Kozo.” (Isa. 9:6, 7) Puso ya Mubuso wa hae i ka tusa batu ku petahala, ku kopanyeleza cwalo ni ba ba ka zuswa kwa bafu. (Joa. 5:26-29) Mesiya u ka isa batu kwa “maweluwelu a mezi a bupilo,” ili ku konisa batu ba ba utwa ku ikola bulikani bo bunde ni Jehova. (Mu bale Sinulo 7:16, 17.) Hamulaho wa tiko ya mafelelezo, bakwenuheli kaufela, ku kopanyeleza cwalo ni Satani ni badimona ba hae ba ka “kunupelwa mwa lisa la mulilo,” ili ku pyatelela toho ya “noha” ni ku itimeza.—Sin. 20:10.
19 Kaniti luli, Jesu u sweli ku peta hande musebezi wa hae sina Mesiya! Lifasi le li ka ba paradaisi li ka tala batu ba ba liuluzwi, ili ba ba ka pila ku ya ku ile inze ba na ni buikangulo bo bu petehile ni tabo. Libizo la Jehova le li kenile li ka be li kenisizwe kwa nyazo kaufela, mi tukelo ya hae ya ku ba Mubusi wa pupo kaufela i ka be i bubanisizwe. Seo ki sanda se sinde hahulu se ba libelezi batu kaufela ba ba kuteka Mutoziwa wa Mulimu!
Kana mu mu Fumani Mesiya?
20, 21. Ki mabaka afi e mu na ni aa mi susueza ku taluseza ba bañwi ka za Mesiya?
20 Ku kala feela ka 1914 lu pilile mwa nako ya pa·rou·siʹa ya Kreste, kamba ya ku ba teñi kwa hae. Nihaike kuli ku ba teñi kwa Jesu sina Mulena wa Mubuso wa Mulimu ha ku bonahali, talelezo ya bupolofita i bonisa kuli u teñi. (Sin. 6:2-8) Nihakulicwalo, sina feela Majuda ba mwa miteñi ya baapositola, batu ba bañata kacenu ha ba isi pilu kwa bupaki bwa ku ba teñi kwa Mesiya. Ni bona ba tokwa mesiya yaa li mubusi wa bupolitiki kamba ya ka sebelisana ni babusi ba mibuso ya batu ya bupolitiki. Kono mina mu fitile fa ku ziba kuli ka nako ya cwale Jesu u sweli wa busa sina Mulena wa Mubuso wa Mulimu. Kana ne mu si ka taba ha ne mu zibile taba yeo? Sina feela balutiwa ba mwa miteñi ya baapositola, ne mu susuelizwe ku shaela kuli: “Lu mu fumani Mesia.”
21 Ha mu nze mu luta batu niti kacenu, kana mwa koñomekanga musebezi waa peta Jesu sina Mesiya? Ku eza cwalo ku ka mi tusa ku itebuha hahulu zaa mi ezelize, zaa sweli ku eza cwale, ni zaa ka eza kwapili. Ku si na ku kakanya, sina Andreasi ni Filipi, ni mina se mu ikambotile ni bahabo mina ni balikani ba mina ka za Mesiya. Mu ka eza hande ku ba atumela ka cisehelo ye tuna cwale ni ku ba bonisa kuli kaniti luli, Jesu Kreste ki yena Mesiya ya naa sepisizwe, ili yena tukiso ya Mulimu ya puluso.
Kana Mwa Kona ku Talusa?
• Balutiwa ba mwa miteñi ya baapositola ne ba konile cwañi ku fumana Mesiya?
• Jesu naa shwile ka mabaka afi a mabeli a butokwa?
• Ki lika mañi zaa ka eza Jesu kwapili haa nze a peta buikalabelo bwa hae sina Mesiya?
[Lipuzo za Tuto]
[Maswaniso a fa likepe 21]
Batu ba mwa miteñi ya baapositola ne ba zibile cwañi kuli Jesu naa li yena Mesiya ya naa sepisizwe?
[Siswaniso se si fa likepe 23]
Ha mu ambola ni batu ba bañwi, kana mwa koñomekanga musebezi wa peta Jesu sina Mesiya?