Diosqa Mesiasniqta salvawanchik
Diosqa Mesiasniqta salvawanchik
“Imaynatachus Adannejta tukuy wañorqanku, ajinallatataj Cristonejta tukuy kawsarimponqanku.” (1 COR. 15:22.)
1, 2. a) Andrés, Felipe ima, Jesusta tariytawan, ¿imatá ruwarqanku? b) ¿Imaraykutaq ñawpa tiempo discipulosmanta nisqa, Jesuspuni Mesías kasqanta sutʼita yachasunman?
ANDRESQA, Nazaretmanta Jesús, Diospa Akllasqan kasqanmanta mana iskaychakurqachu. Chayrayku, wawqin Pedroman nirqa: “Mesiasta tariyku, nispa”. Felipepis, Andresjina yuyasqanrayku, amigon Natanaelta maskʼallarqataq, “Josejpa churin Jesús nazarenota tariyku. Paymantaqa Moisés qhelqarqa leypi, profetaspis qhelqallarqankutaj”, nispa willananpaq (Juan 1:40, 41, 45).
2 ¿Qamrí? ¿Paykunajinachu Jesuspuni, Mesías, ‘salvacionman Pusaq’ kasqanpi atienekunki? (Heb. 2:10.) Kunan tiempopiqa, Biblia tiyapuwanchik, chayniqtataq Jesús nacekusqanmantapacha, wañupuspa kawsarimunankama, paypuni Mesías chayri Cristo kasqanta, tukuy imaymanamanta rikuchisqanta yachanchik. Chayrayku, ñawpa siglo discipulosmanta nisqaqa, Jesuspuni Mesías kasqanta astawan sutʼita yachasunman (Juan 20:30, 31, ñawiriy). Chantapis Bibliaqa, Jesús janaqpachapipis, Mesiasjina ruwananta juntʼachkallasqantapuni rikuchin (Juan 6:40; 1 Corintios 15:22, ñawiriy). Chayrayku, ñuqanchikpis “Mesiasta tariyku” niyta atisunman. Kunanqa, ñawpa discípulos, imaynamantachus Jesuspuni Mesías kasqanta reparasqankuta qhawarisunchik.
Mesiasmanta “pakasqa yachayqa” pisimanta pisi sutʼinchakun
3, 4. a) ¿Imataq ñawpa discipulosta, pichus Mesiasta kasqanta riqsinankupaq yanaparqa? b) ¿Imaraykutaq Mesiasmanta profecías, Jesusllapi juntʼakuyta atisqanta nisunman?
3 ¿Imarayku ñawpa discípulos, Jesuspuni Mesías kasqanmanta mana iskaychakurqankuchu? Imaraykuchus Jehovaqa, profetasninniqta pisimanta pisi, pichus Mesías kananta sutʼincharqa. Bibliata ukhunchaq juk runaqa, chayta sutʼinchananpaq, mármol lantita sayachinamanta parlan. Sutʼinchayninpiqa, mana riqsinasqa runas, juk wasipi tantakusqankuta nin, sapa juktaq chay lantimanta juk pʼakisqata apanku. Chay pʼakisqasta jukchaspaqa, chay lantita sayachinku. ¿Imatá chaymanta nisunman? Pichus chay lantita pʼakiraq, chay runasman apachisqanta nisunman. Mesiasmanta profeciaspis, chay pʼakirasqa rumisjinallataq: sapa profeciaqa, pichus Mesías kasqanta reparanapaq yanapawanchik.
4 ¿Pillapis chay profeciasta jinallamanta juntʼayta atinmanchu karqa? Juk yachayniyuq runa nisqanmanjinaqa, “ni pipis chay profeciasta jinallamanta juntʼayta atinmanchu karqa”. Chantá, “Jesuslla”, Mesiasmanta profeciasta juntʼasqanta nin.
5, 6. a) ¿Imaynamantá Satanás chinkachisqa kanqa? b) ¿Imaynamantá Dios, ima familiamantachus chay ‘miray’ jamunanta rikuchirqa?
5 Mesiasmanta profeciasqa, ‘pakasqa yachayta’ sutʼinchananpaq karqanku (Col. 1:26, 27; Gén. 3:15). Chay pakasqa yachaypa sutʼinchaynintaqa, tukuy yachananku tiyan. Imaptinchus, “unay ñawpa katari” Satanás, —pichus juchaman, wañuyman ima, watasqa kasqanchikmanta juchayuq—, chinkachisqa kananta rikuchiwanchik (Apo. 12:9). ¿Imaynamantá chinkachisqa kanan karqa? Jehovaqa, ‘warmip’ “miraynin”, ‘katarip’ umanta pʼaltarparinanta nirqa, ajinamantataq unquykunata, wañuyta, churanakuyta ima, rikhurichiqta chinkachinqa. Chaywanpis ñawpaqtaqa, Kuraq Supay, warmip ‘mirayninpa’ chaki talonninta khaninanta saqinan karqa.
6 Pichus chay ‘miray’ kananqa, pisimanta pisi sutʼinchakurqa. Ñawpaqtaqa, Jehová, Abrahamman nirqa: “Mirayniyquipi caypachaj tucuynin llajtasnin bendeciskas cankancu”, nispa (Gén. 22:18, Quechua de Cuzce). Unayninmantaq Moisesqa, ‘juk profeta’ paymanta astawan kuraq rikhurinanta nirqa (Deu. 18:18, 19). Aswan qhipaman Jehovaqa, Davidman, Mesías familianmanta jamunanta, kamachina tiyananpi wiñaypaq kamachinanta ima nirqa, chaytataq wak profetaspis sutʼinchallarqankutaq (2 Sam. 7:12, 16; Jer. 23:5, 6).
¿Imastaq Jesuspuni Mesías kasqanta rikuchin?
7. ¿Imaraykutaq Jesús, Jehovap angelesninmanta jamusqanta nisunman?
7 Jehovap nisqan ‘mirayqa’, ‘warmimanta’ jamunan karqa, nisunman janaqpachapi angelesninmanta. Chayrayku, Diospa kʼata Churin, —ñawpaq kaq ruwasqan— “jatun kaynimpa kʼanchayninta [janaqpachapi] saqespa”, mana juchayuq runajina kay Jallpʼapi nacekurqa (Fili. 2:5, 7; Juan 1:14). Arí, Jesusqa, Diospa espíritu santon maman Mariata ‘llanthuykusqanrayku’, ‘mana juchayuq Diospa Churin sutichasqa’, karqa (Luc. 1:35).
8. Jesús, Juanwan bautizachikuq rispa, ¿imaynatá Mesiasmanta profeciasta juntʼachkarqa?
8 Profeciasqa, Mesías Belenpi nacekunanta nirqanku, Jesustaq chaypi nacekurqa (Miq. 5:2). Chantapis, maykʼaqchus rikhurinanta nillarqankutaq. Chayrayku ñawpa siglomanta judiosqa, Mesías chay pʼunchaykunapi rikhurinanta, mayta suyachkarqanku. Juan Bautistata rikuspapis, tapukurqanku: “Manachu kay Juanqa Cristo? nispa”. Juantaq kutichirqa: ‘Qhipayta wak jamuchkan, payqa ñuqamanta aswan atiyniyuq’, nispa (Luc. 3:15, 16). Profecías nisqanmanjina, Mesiasqa, 29 wata tukukuyta rikhurinan karqa. Jesustaq, chay watapi 30 watayuq kachkaspa, Juanwan bautizachikuq rirqa (Dan. 9:25). Chantataq, may sumaq willayninwan ajinata qallarirqa: “Tiempo juntʼakapunña, Diospa reinontaj qayllapiña kashan”, nispa (Mar. 1:14, 15).
9. Discípulos, Jesuspa wakin yachachisqanta mana entiendespapis, ¿imamantataq mana iskaychakurqankuchu?
9 Mesías ruwasqanqa, mana judiospa yuyasqankumanjinachu karqa. Imaraykuchus, Jesusta reyninkupaq qhawaspapis, aswan qhipamanraq kamachiynin janaqpachamanta kananta, nitaq chay tiempopichu qallarinanta entienderqanku (Juan 12:12-16; 16:12, 13; Hech. 2:32-36). Chaywanpis Jesús discipulosninta, “Qankunarí, pi kasqaytataj niwankichej?”, nispa tapuptin, Pedroqa, mana iskayachakuspa kutichirqa: “Qanqa Cristo kanki, kawsaj Diospa Churin, nispa” (Mat. 16:13-16). Wak kutipi, Jesús yachachisqanmanta achkha runas phiñakuspa ripuptinkupis Pedroqa, kikillantataq kutichirqa (Juan 6:68, 69, ñawiriy).
Mesiasta uyarinanku karqa
10. ¿Imaraykutaq Jehová, Churinta uyarinankuta kamachirqa?
10 Diospa kʼata Churinqa, janaqpachapi may atiyniyuq karqa, paytaq ‘Tatanpa’ sutinpi jamurqa (Juan 16:27, 28). Chayrayku jinata nirqa: “Kay yachachisqayqa mana noqajtachu, manachayqa Kachamuwajniypata”, nispa (Juan 7:16). Chantapis Jehovallataq, Jesuspa uyan kʼancharichkaptin, pʼachasninpis lliphipichkaptin, Akllasqanpuni kasqanta nirqa, kamachirqataq: “Payta uyariychej”, nispa (Luc. 9:35). Discipulosqa, chayrayku payta kasunanku karqa. Chantapis, Diosta kusichinankupaq, wiñay kawsayta tarinankupaq ima, paypi iñispa allin ruwaykunata ruwananku karqa (Juan 3:16, 35, 36).
11, 12. a) ¿Imaraykutaq Jesuspa tiemponmanta achkha judíos, pay Mesías kasqanta qhisacharqanku? b) ¿Pikunataq Jesuspi iñirqanku?
11 Achkha judiosqa, Mesiasmanta profecías Jesuspi juntʼakuptinpis, payta qhisacharqanku. ¿Imaraykutaq? Imaraykuchus paykunaqa, Romap kamachiyninmanta kacharichiq runata suyachkarqanku (Juan 12:34, ñawiriy). Bibliapi qillqasqa profecías nisqanmanjinataq, Mesías pisipaq qhawasqa, qhisachasqa, wañuchisqa ima, kanan karqa. Chantapis, unquyta, nanayta ima, riqsinan karqa. Judiosqa, ni jaykʼaqpis chayjina runata japʼikunkumanchu karqa (Isa. 53:3, 5). Jesuspa wakin discipulosninpis, Israel llaqtata mana kacharichisqanmanta, qʼasa sunqu qhipakurqanku. Chaywanpis, mana wasancharqankuchu, tiempomantaq allinta entienderqanku (Luc. 24:21).
12 Wakinkunataq, Jesuspa yachachisqan yuyayninkumanjina mana allin kasqanrayku, payta qhisacharqanku. Diospa Reinonpi kanankupaqqa, ‘qhisachakunanku’ karqa, Cristop aychanta ‘mikhunanku’ karqa, yawarninta ‘ukyananku’ karqa, ‘watiqmanta nacenanku’ karqa, ‘manataq kay pachaptachu’ kananku karqa (Mar. 8:34; Juan 3:3; 6:53; 17:14, 16). Qhapaqkunapaq, jatunchakuqkunapaq, puraq uyaspaq ima, chayta ruwayqa, mana atinankupaqjina karqa. Chaywanpis, llampʼu sunqu judiosqa, Jesuspuni Mesías kasqanta repararqanku. Wakin samaritanospis nirqanku: “Cheqamanta payqa kay pachata Salvaj Cristo, nispa” (Juan 4:25, 26, 41, 42; 7:31).
13. Profecía nisqanmanjina, ¿maykʼaqtaq warmip miraynin chaki talonninmanta khanisqa karqa?
13 Jesusqa, judiospa religionninkuta kamachiqkuna, mana judío kaqkunaman, kurkupi wañuchinankupaq jaywaykunankuta, kimsa pʼunchayninmantaq kawsarimunanta nirqa (Mat. 20:17-19, NM). Jatun juntapi, pay “Cristo”, “Diospa Churin” kasqanta niptintaq, Diospa contranpi parlachkasqanta nirqanku (Mat. 26:63-66). Pilatotaq Jesusta tapuytawan, ‘mana ima juchanpis wañuchisqa kananpaqjina’ kasqanta repararqa. Chaywanpis judíos, runasta kamachiqkunap contranpi uqharichkasqanta niptinkuqa, munasqankuta ruwanankupaq paykunaman jaywaykurqa (Luc. 23:13-15, 25). Paykunaqa, Jesús Diospa Kachamusqa kasqan sutʼi kachkaptinpis, “Kawsayta qojta” qhisachaspa wañuchirqanku (Hech. 3:13-15). Profecía nisqanmanjinataq, 33 wata Pascua raymipi, kurkupi ‘wañuchisqa’ karqa (Dan. 9:26, 27; Hech. 2:22, 23, NM). Ñakʼarispa wañusqanqa, Génesis 3:15 pʼiti profeciata juntʼan, maypichus warmip miraynin chaki talonninmanta khanisqa kananta nin.
¿Imaraykutaq Mesías wañunan karqa?
14, 15. a) ¿Imarayku Jehová, Jesús wañuchisqa kananta saqirqa? b) ¿Imatá Jesús kawsariytawan ruwarqa?
14 ¿Imaraykutaq Jehová, Churin wañunanta saqirqa? Ñawpaqtaqa, ‘pakasqa yachay’ sutʼinchakunanpaq. Jesús wañupunankama Diosta mana wasanchaspaqa, mana juchayuq runa, Diosta tukuy sunqu yupaychayta atisqanta, Satanás mayta churanakuptinpis, Jehovalla kamachiq kayta atisqanta ima, rikuchirqa (1 Tim. 3:16, NM). Chantapis, Jesús nirqajina, ‘Runap Churinqa, kawsayninta quspa, achkha runasta salvananpaq jamurqa’ (Mat. 20:28). Arí, Jesusqa, ‘kawsayninta jaywaspa’, Adán juchata, wañuyta ima, saqiwasqanchikmanta kacharichiwanchik. Chantapis, Jesuspa wañuyninpi iñispalla, salvacionta, wiñay kawsayta ima tarisunchik (1 Tim. 2:5, 6).
15 Cristoqa, kimsa pʼunchayninman kawsarimurqa, chantá, discipulosninman kawsachkasqanta rikuchinanpaq, kamachiykunata qunanpaq ima, tawa chunka pʼunchaytawan rikhurirqa (Hech. 1:3-5). Chantataq, Jehovap ñawpaqinman yawarninwan yaykunanpaq, janaqpachaman kutipurqa. Chaypiqa, Mesiasjina Kamachiyta qallarinankama suyakurqa. Chaykamataq, llamkʼachkallarqapuni.
Mesiaspa llamkʼaynin tukukuyninman qayllachkan
16, 17. ¿Imatá Mesías janaqpachaman ripusqanmantapacha ruwachkan?
16 Jesusqa, kawsarimusqanmantapacha Diospa llaqtanta kamachichkan, ruwachkasqankutataq qhawachkan (Col. 1:13). Chaywanpis, Diospa Reinonpi Kamachiyta qallarinanpaq, señalasqa tiempo chayamurqa. Bibliapi profecías, jinallataq imaschus 1914 watapi kasqanqa, Jesús chay watapi kamachiyta qallarisqanta, ‘kay pachap tukukuynin’ qallarisqanta ima, sutʼita rikuchin (Mat. 24:3; Apo. 11:15). Chaymantataq Jesusqa, angelesninwan, Satanasta, supaykunasninta ima, janaqpachamanta wikchʼumurqanku (Apo. 12:7-10).
17 Jesús, 29 watapi willayta, yachachiyta ima, qallarisqanqa, tukukuyninmanña chayachkan. Pisimantawantaq, tukuyta juzganqa. Jesusniqta salvakuyta suyakuq llampʼu sunqu runasmanqa, “qallariymantapacha wakichisqa reinota” qupunqa (Mat. 25:31-34, 41). Payta qhisachaqkunatataq, angelesninwan, saqra ruwaykunatawan khuska chinkachinqa. Chaymantataq, Satanasta, supaykunasnintawan wataykuspa, “chinkay-chinkay ukhu[man]” wikchʼuykunqa (Apo. 19:11-14; 20:1-3, Diospa Simin Qelqa).
18, 19. ¿Imatataq Mesías ruwanqa, chantá chay ruwasqan imaynatataq kasukuq runasta yanapanqa?
18 Jesusqa, Waranqa Watas Kamachiyninpi, “Mayta Tʼukuna Yuyaychaj, Atiyniyoj Dios, Wiñaypaj Tata, Allin Kawsayta Apamoj Rey ima”, nisqa sutis, paypaq kasqanta sutʼita rikuchinqa (Isa. 9:6, 7). Kamachiyninpiqa, tukuy, kawsarimuqkunapis, juntʼa runasman tukunqanku (Juan 5:26-29). Mesiasqa, kasukuq runasta ‘kawsachkaq yaku juturisman pusanqa’, jinamanta Jehovawan allinpi kanqanku (Apocalipsis 7:16, 17, ñawiriy). Churanakuqkunaqa, waranqa watas tukukusqantawan, Satanaswan supaykunasninwan khuska, “azufre larwashaj nina qochaman” wikchʼuykusqa kanqanku. Jinamanta ‘katariqa’, uman pʼaltasqa wañunqa (Apo. 20:10).
19 Arí, Jesusqa, Mesiasjina sumaqta llamkʼachkan. Chayrayku, juchamanta kacharichisqa runasqa, kusisqa, mana unquspa, wiñaypaqtaq Jallpʼapi kawsakunqanku. Chantapis, Jehovap sutin wiñaypaq llimphuchasqa kanqa, paylla sumaq kamachiq kasqantataq tukuy yachanqanku. Jehovap Akllasqanta kasukuqkunapaqqa, ¡may sumaq suyakuypuni kachkan!
¿Mesiasta tarinkiñachu?
20, 21. ¿Imaraykutaq Mesiasmanta runasman parlarimuyta munanchik?
20 Kay 1914 watamantapacha, parousía nisqa tiempopi kawsachkanchik, nisunman Cristop Kamachiyninpiña. Chay kamachichkasqanta mana rikuptinchikpis, profecías juntʼakusqanpi, kamachichkasqantaña reparanchik (Apo. 6:2-8). Jina kaptinpis, ñawpa siglopi judiosjina, may chhika runas Cristop kamachiyninta qhisachanku. Chay runasqa, kay Jallpʼapi kamachiq mesiasta, chayrí runasniqta kamachinanta suyachkanku. Ñuqanchiktaq, Jesús kamachichkasqantaña yachanchik. Chayta yachasqanchikmanta, ¿imaynataq sunqunchik kachkan? Jesuspa ñawpa discipulosninjinachá, may kusisqa: “Mesiasta tariyku, nispa” qhaparirichkanchik, ¿icharí?
21 Kunan tiempoqa, runasman Mesiaspa llamkʼayninmanta mana jaykʼayjina yachachimunanchik tiyan. ¿Jinatachu ruwachkanki? Jinata ruwaspaqa, Mesías imatachus qampaq ruwasqanta, ruwachkasqanta ima, astawan jatunpaq qhawanki. Chantapis, Andresjina, Felipejina ima, amigosniykiman, familiaresniykiman ima, Cristomanta willarinkiñachá. Kay yachaqanapiqa, Jehová, Mesiasniqta runasman salvacionta qunanta yachakunchik. Kay yachachiytataq mana saqispa runasman willamunallaykitapuni munayku.
¿Sutʼinchariwaqchu?
• ¿Imaynatá ñawpa discípulos, pichus Mesías kasqanta repararqanku?
• ¿Imaraykutaq Jesús wañurqa?
• ¿Imatá Mesías qhipaman ruwanqa?
[Tapuykuna]
[21 paginapi dibujos/fotos]
Ñawpa tiempomanta judíos, ¿imaraykutaq Jesuspuni Mesías kasqanta yachayta atirqanku?
[23 paginapi dibujo/foto]
Runaswan parlarichkaspa, ¿imatachus Jesús Mesiasjina ruwachkasqanta sutʼincharinkichu?