Masiyaa! Xoossay Asaa Ashshanau Giigissidoogaa
Masiyaa! Xoossay Asaa Ashshanau Giigissidoogaa
“Asai ubbai Addaameera dabbotido gishshau haiqqidoogaadan, Kiristtoosaara dabbotido gishshau, ubbai de7uwaassi denddana.”—1 QORONTTOOSA 15:22.
1, 2. (a) Inddiraasinne Piliphoosi Yesuusaara gaytti simmidi ay oottidonaa? (b) Yesuusi Mase gidiyoogau, koyro xeetu layttan deˈida Kiristtaanetuugaappe dariya naqaashay nuuyyo deˈees gaana danddayiyoy aybissee?
“INDDIRAASI Naazireete Yesuusi Xoossay Tiyidoogaa gidiyoogaa ammanidi ba ishaa PHeexiroosau, “Nuuni Masiyaara gaittida” yaagiis. Piliphoosikka hegaa ammanidi, ba laggiyaa Naatinaaˈeela koyi demmidi ayyo: “Higgiyaa maxaafan Muusee abaa xaafidoogaa, qassi hananabaa yootiyaageetikka abaa xaafidoogaa, Yooseefa na7aa Yesuusaara, Naazireete kataman de7iyaagaara, nuuni gaittida” yaagiis.—Yohaannisa 1:40, 41, 45.
2 Yesuusi yaana geetettida Masiyaa, Yihooway asaa ‘atotettau kaalettanaadan’ dooridoogaa gidiyoogaa wozanappe ammanay? (Ibraawe 2:10) I Mase gidiyoogau, koyro xeetu layttan a kaallidaageetuyyo deˈiya naqaashaappe dariyaagee ha wodiyan nuuyyo deˈees. Yesuusa yeletaappe a dendduwaa gakkanaashin Xoossaa Qaalan deˈiyaabay, i Kiristtoosa gidiyoogau mino naqaasha. (Yohaannisa 20:30, 31 nabbaba.) Yesuusi saluwaa bi simmidikka, Mase gididi oottiyoogaa aggennaagaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Yohaannisa 6:40; 1 Qoronttoosa 15:22 nabbaba.) Neenikka ha wodiyan, ayyaana hanotan ‘Masiyaara gayttaas’ gaana danddayaasa. SHin kasetidi, beni wode deˈida erissiyo ashkkarati, “Masiyaara gaittida” giidi kuuyidoogee bessiyaaba gididoy aybissakko beˈoos.
Masiyaa Xeelliyaagan “Geeshsha Xuuray” Qoncci Qoncci Biis
3, 4. (a) Koyro xeetu layttan deˈida erissiyo ashkkarati Masiyaa waatidi eridonaa? (b) Masiyaa xeelliyaagan odettida hiraagata ubbaa polana danddayiday Yesuusa xalla gaana danddayiyoy aybissee?
3 Koyro xeetu layttan Yesuusa kaalliyaageeti, i Mase gidiyoogaa aybin ammanidonaa? Yihooway hananabaa yootiyaageetu baggaara Masiyaa dummayidi erissiyaabata wodiyaappe wodiyan qonccissiis. Issi Geeshsha Maxaafaa eranchay ha hanotaa ibinabarade shuchata issippe gatti oytti medhido issi hawulttiyan leemisiis. Issoy issuwaara gaytti erenna daro asati he shuchata issuwaa issuwaa ehiidi, issisan wottidobadan qoppa. He shuchati issippe gayttidi, koyro hawulttiyaa milatikko, hegee qoppennan hanidaba gidennan, he asata kaalettida uri deˈana bessees gaada qoppiyoogee bessiyaaba. He hawulttiyaa shuchatudan, Masiyaa xeelliyaagan odettida hiraagati huuphiyan huuphiyan, Masiyaabaa loytti qonccissanau maaddiyaabaa oyqqidosona.
4 Masiyaabaa yootiya he ubba hiraagati issi ura bolli qoppennan polettana danddayiyoonaa? Issi eranchay Masiyaabaa xeelliyaagan odettida hiraagati ubbay qoppennan issi ura bolli polettidosona giyoogee hanennabanne hegee mule danddayettennaba gidiyoogaa yootiis. “Taarike wode ubban Yesuusa xallay hegaa oottana danddayiis” yaagiis.
5, 6. (a) Seexaanaa bolli pirddettida pirdday waani polettii? (b) Qaalaa gelido ‘zerettay’ o zariyaappe yaanaakko Xoossay wodiyaappe wodiyan waatidi qonccissidee?
5 Masiyaabaa yootiya hiraagati issi “geeshsha xuuraa” qonccissoosona; hegee ubbau keehippe koshshiya daro yohuwaa qonccissiyaaba. (Qolasiyaasa 1:26, 27, NW; Doomettaabaa 3:15) He xuuray asaa naatu bolli nagaraanne hayquwaa kaalettida, ‘beni shooshshaa,’ Seexaanaa Dabloosa bolli pirddido pirddaa gujjees. (Ajjuutaa 12:9) He pirdday waanidi polettanee? ‘Maccaaseeppe’ yiya ‘zerettay’ Seexaanaa huuphiyaa qoxxanaagaa Yihooway kasetidi yootiis. Kasetidi odettida zerettay, makkalau, harggiyaunne hayquwau gaaso gidida shooshshaa, huuphiyaa qoxxidi xayssana. Gidikkokka, Xoossaa shene gidin, leemiso hanotan maccaasee “zerettaa” qirbbiyaa shooshshay koyro dukkana.
6 Qaalaa gelido ‘zerettay’ oona gidanaakko wodiyaappe wodiyan Yihooway qonccissiis. Xoossay Abrahaamayyo: “Ha sa7aa kawotettati ubbai ne zerettaa baggaara anjjettana” yaagidi maaciis. (Doomettaabaa 22:18) Muusee he Uray baappe aadhiya “hananabaa yootiyaagaa” gidanaagaa kasetidi yootiis. (Zaarettido Wogaa 18:18, 19) Masee Daawita zerettanne a araataa merinau laattiyaagaa gidanaagee Daawitau odettiis; guyyeppe hananabaa yootiyaageetikka hegaa minttidosona.—2 Sameela 7:12, 16; Ermmaasa 23:5, 6.
Yesuusi Mase Gidanau Gidaa Kunttiis
7. Xoossaayyo machodan leemisettida ‘maccaaseeppe’ Yesuusi yiidoy ayba ogiyaanee?
7 Xoossay Baayyo macho mala gidida, saluwan deˈiya ayyaana meretatu dirijjitiyaappe ba Naˈaa, ba koyro meretaa, qaalaa gelido “zerettaa” gidanaadan kiittiis. Hegaadan oottanau, Xoossaassi mexi issi Naˈay saluwaa deˈuwaara gayttida “ubbabaa aggi bayidi” polo asa gididi yelettana koshshiis. (Piliphphisiyuusa 2:5-7; Yohaannisa 1:14) Mayraami bolli geeshsha ayyaanay ‘shemppidoogee’ yelettana naˈay ‘geeshshaa, Xoossaa Naˈaa geetettanaagau’ ammanttiyaaba gidiis.—Luqaasa 1:35.
8. Yesuusi haattan xammaqettanau yiido wode, Masiyaa xeelliyaagan odettida hiraagaa waatidi polidee?
8 Masiyaa xeelliyaagan odettida hiraagay Yesuusi awan, qassi awude qonccanaakko malaatiis. Kasetidi odettidaagaadan Yesuusi Beetaliheemen yelettiis. (Mikiyaasa 5:2) Koyro xeetu layttan Ayhudati Masiyaa yeemuwan naagidosona. A qonccettaa naagiyoogan, issoti issoti Xammaqiya Yohaannisa: “Hagee Kiristtoosa gidennan aggenna” yaagidosona. SHin Yohaannisi etau: “Taappe wolqqaamiyaagee yees” yaagiis. (Luqaasa 3:15, 16) Yesuusi 29 M.Ln, badheesan, bayyo layttay 30 gidin, Mase gidanau keerettida wodiyan Yohaannisakko xammaqettanau yiis. (Daaneela 9:25) Hegaappe simmin, i: “Wodee gakkiis; Xoossaa kawotettaikka matattiis” yaagiyoogan, ufayssiya darobay polettido ba haggaazuwaa doommiis.—Marqqoosa 1:14, 15.
9. Yesuusi erissiyo ashkkaratussi kumetta eray deˈennaba gidikkokka, etau aybaa xeelliyaagan mino ammanoy deˈii?
9 Gidikkokka, a yeemuwan naagida asay ba xeelaa laammana koshshiis. Asay loˈˈo qofaappe denddidi Yesuusa Kawodan xeellikkonne, Yesuusi sinttappe saluwan uttidi haaranaagaa eti he wode loyttidi akeekibookkona. (Yohaannisa 12:12-16; 16:12, 13; Oosuwaa 2:32-36) Gidoppe attin, Yesuusi, “Intte tana oona geetii” yaagidi oychido wode, PHeexiroosi aynne sirennan: “Neeni de7o Xoossaa Na7aa Kiristtoosa” yaagidi zaariis. (Maatiyoosa 16:13-16) Daroti Yesuusi tamaarissido issiban xubettidi guyye simmido wodekka, PHeexiroosi hegaadan zaariis.—Yohaannisa 6:68, 69 nabbaba.
Masee Yootiyoobaa Siyiyoogaa
10. Yihooway ba Naˈay giyoobaa siyiyoogee koshshiyoogaa mintti yootidoy aybissee?
10 Xoossaassi mexi issi Naˈay saluwan deˈiyo wode wolqqaama ayyaana mereta. Yesuusi saˈan deˈido wode, ba “Aawaa” kalˈˈatiis. (Yohaannisa 16:27, 28) I: “Taani tamaarissiyoogee tana kiittida Xoossaa matappe yiyoogaappe attin, tabaa gidenna” yaagiis. (Yohaannisa 7:16) Yesuusi maalaalissiya hanotan laamettido wode, Yihooway: “I giyoogaa siyite” yaagiis. (Luqaasa 9:35) Ee; ha Doorettidaagee giyoobaa siyanau woykko ayyo azazettanau bessees. Hegaadan oottanau ammanuwaanne loˈˈo oosuwaa koshshees; ha naaˈˈubati Xoossaa ufayssanaunne merinaa deˈuwaa demmanau keehippe koshshoosona.—Yohaannisa 3:16, 35, 36.
11, 12. (a) Koyro xeetu layttan deˈida Ayhudati Yesuusi Mase gidiyoogaa ammanennan ixxidoy ayba gaasotuunee? (b) Yesuusan ammanidaageeti oonee?
11 Yesuusi daro gidaa kunttidi Mase gidiyoogaa bessidaba gidikkokka, koyro xeetu layttan deˈida Ayhudatuppe daroti a ammanibookkona. Aybissi? Etau Masiyaa xeelliyaagan bala qofay deˈiyo gishshataassa; he qofay masee banttana Rooma huqqunnaappe naxa kessana giyoogaa gujjees. (Yohaannisa 12:34 nabbaba.) Yaatiyo gishshau, karettana, ixettana, harggeppenne metoppe shaahettenna, qassi wurssettan hayqqana giya hiraagay an polettido Masiyaa eti ammanokkona. (Isiyaasa 53:3, 5) Ammanettida Yesuusa ashkkaratuppe issoti issotikka i banttana Rooma haaruwaappe naxa kessibeenna gishshau azzanidosona. Gidikkokka, eti ammanettidi deˈidosona; takkidi qassi suure eraa demmidosona.—Luqaasa 24:21.
12 Yesuusi qaalaa gelido Mase gidiyoogaa asay ekkennaadan oottida harabay, ammananau darotuyyo deexxida i tamaarissidobaa. Xoossaa Kawotettaa gelanau ‘bana yeggi bayanau,’ Yesuusa ashuwaa ‘maanaunne’ a suuttaa ‘uyanau,’ ‘naˈˈantto yelettanau,’ qassi ‘saˈaaba gidennan agganau’ koshshees. (Marqqoosa 8:34; Yohaannisa 3:3; 6:53; 17:14, 16) Otorettiyaageeti, duretinne loˈˈo milatiya iitati ha koyettiyaabata polanau keehippe deexxiyaabadan xeellidosona. Gidoppe attin, “I tumu ha sa7aa ashshiyaagaa gidiyoogaakka nuuni eroos” yaagida, Samaariyaa asatuugaadan banttana kawushshiya Ayhudati, Yesuusi Mase gidiyoogaa ammanidosona.—Yohaannisa 4:25, 26, 41, 42; 7:31.
13. Leemiso hanotan Yesuusa qirbbee dukettidoy ayba ogiyaanee?
13 Yesuusi qeese halaqati ba bolli pirddanaagaanne Ayhuda gidenna asati bana woranaagaa yootiis; gidikkokka, heezzantto gallassi i hayquwaappe denddanaagaa kasetidi yootiis. (Maatiyoosa 20:17-19) Sanhedirina yaaˈan, “Xoossaa Na7aa Kiristtoosa” gidiyoogaa i minttidi yootido wode, Xoossaa cayiis giidi a bolli pirddidosona. (Maatiyoosa 26:63-66) Yesuusi “bana worissanau bessiyaabaa ainne” oottibeennaagaa PHilaaxoosi akeekiis; shin Ayhudati asay makkalanaadan oottees giidikka mootido gishshau, bantta koyidoogaadan oottana mala “a etassi aattidi immiis.” (Luqaasa 23:13-15, 25) Yaatiyo gishshau, i Xoossay kiittidoogaa gidiyoogau daro naqaashay deˈikkokka, eti “Deˈuwau Kaalettiya Waannaa” “‘erokko’ giidi,” a woranau maqettidosona. (Oosuwaa 3:13-15, NW) Kaseti odettidaagaadan, Paasika Baalaa Gallassi, 33 M.Ln, Masiyaa asay kaqqidi ‘woriis.’ (Daaneela 9:26, 27; Oosuwaa 2:22, 23) Hegaadan iita hanotan hayqqiyoogan, Doomettaabaa 3:15n kasetidi odettidaagaadan a ‘qirbbee’ dukettiis.
Masee Hayqqana Koshshidoy Aybissee?
14, 15. (a) Yesuusi hayqqanaadan Yihooway paqqadido naaˈˈu gaasoti aybee? (b) Yesuusi hayquwaappe denddi simmidi ay oottidee?
14 Yesuusi hayqqanaadan Yihooway paqqadidoy naaˈˈu waanna gaasotuuna. Koyruwan, Yesuusi hayqqana gakkanaashin ammanettidoogan, ‘geeshsha xuuran’ issi keehi koshshiyaabay polettiis. Seexaanay gattiyo wolqqaama paaciyankka issi polo asi Xoossaayyo aqidi deˈanaunne Xoossay ubbabaa haariyo maataa kaafanau danddayiyoogaa laggetiyay baynna hanotan i qonccissiis. (1 Ximootiyoosa 3:16) Naaˈˈanttuwan, Yesuusi giidoogaadan, “Asa Na7ai, . . . daro asaa wozanau [ba] shemppuwaa immanau [yiis].” (Maatiyoosa 20:28) Ha bixe ‘wozoy,’ Addaame zerettay laattido nagaraa qixaatiyaa qanxxiyoobanne Xoossay asaa ashshanau giigissidoogee Yesuusa gidiyoogaa ammaniya ubbay merinaa deˈuwaa demmanaadan oottiyaaba gidiis.—1 Ximootiyoosa 2:5, 6.
15 Kiristtoosi duufuwan heezzu gallassaa takkidi, hayquwaappe denddiis; 40u gallassau ba erissiyo ashkkaratuyyo qonccidi, paxa deˈiyoogaa bessiisinne etau hara azazuwaa gujjiis. (Oosuwaa 1:3-5) Hegaappe simmin, ba alˈˈo yarshshuwaa waagaa Yihoowayyo immanau saluwaa biidi, Mase Kawo gididi qoncciyo, keerettida wodiyaa naagiis. He wodee gakkanaashin i oottiyo darobay deˈees.
Mase Gididi Oottiyoogaa Poliyoogaa
16, 17. Yesuusi saluwaa bi simmidi, Mase gidiyoogan oottidobaa yoota.
16 Yesuusi hayquwaappe denddoosappe doommidi deˈiya daro wodiyan, i Kawo gididi haariyo Kiristtaane gubaaˈee oottiyoobaa ammanettidi kaalettees. (Qolasiyaasa 1:13) Keerettida wodiyan, i Xoossaa Kawotettaa Kawo gidiyo maataa oyqqiis. Yesuusi Kawo gididi qoncciyoogeenne ‘wodiyaa wurssettay’ 1914n doommidoogaa Geeshsha Maxaafaa hiraagatinne alamiyaa hanotati boxooxissoosona. (Maatiyoosa 24:3; Ajjuutaa 11:15) Hegaappe gamˈˈennan, geeshsha kiitanchata kaalettidi, Seexaanaanne daydanttata saluwaappe oliis.—Ajjuutaa 12:7-10.
17 Yesuusi 29 M.Ln doommido sabbakiyoonne tamaarissiyo oosoy polettanau matiis. I mata wode deˈon deˈiya ubbau koshshiyaagaadan pirddana. He wode Yesuusi, Yihooway asaa ashshanau giigissidoogee a gidiyoogaa ammaniya dorssa malatuyyo, “Sa7ai merettoosappe hachchi gakkanaashin, intteyyo giigida kawotettaa laattite” yaagana. (Maatiyoosa 25:31-34, 41) Yesuusi iitatetta ubbaa xayssanau saluwaa olanchata kaalettidi yiyo wode, i Kawo gidiyoogaa ammanennaageeti xayana. Hegaappe simmin, Yesuusi Seexaanaa qachidi, daydanttatuura issippe “ciimma ollan” yeggana.—Ajjuutaa 19:11-14; 20:1-3.
18, 19. Yesuusi Mase gididi oottiyoobaa poliyo wode ay oottanee? Azazettiya asaa naati ay demmanee?
18 Yesuusi ba SHaˈu Layttaa Haaruwaa wode, “Maalaalissiyaabaa Zoriyaagaa, Wolqqaama Xoossaa, Merinaa Aawaa, Sarotettaa Halaqaa” giyaagaa mala ba sunttatu ubbaara moggiyaabaa kumetta hanotan polana. (Isiyaasa 9:6, 7) Hayquwaappe denddiyaageeta gujjin, a Kawotettaa haaruwan asaa naati polo gidana. (Yohaannisa 5:26-29) Azazettiya asaa naati Yihoowaara medhido loˈˈo dabbotan ufayttanaadan, Masee baassi haarettanau koyiyaageeta “de7o haattaa pulttuwaakko” kaalettana. (Ajjuutaa 7:16, 17 nabbaba.) Wurssetta paaciyaappe simmin, Seexaanaanne daydanttata gujjin, makkalanchati ubbay “tama abban” yegettana; hegee “shooshshaa” huuphiyaa qoxxidi woriyoogaa giyoogaa.—Ajjuutaa 20:10.
19 Yesuusi Mase gididi oottiyo oosuwaa keehippe maalaalissiyaanne polo gidida hanotan polana! Nagaraappenne hayquwaappe naxa kiyida, polo payyatettaaninne ufayssan merinau deˈana asay gannate saˈaa kumana. Yihoowa boncho sunttay cashsha ubbaappe geeyana; i ubbabaa haariyaagaa gidiyoogee kumetta hanotan qonccana. Xoossay Tiyidoogau azazettiya ubbay sinttappe gitabaa laattana!
Masiyaa Demmadii?
20, 21. Neeni Masiyaabaa haratuyyo yootanaadan oottiya ayba gaasoti deˈiyoonaa?
20 Nuuni 1914n doommida, Kiristtoosa paaruusiya woykko qonccettaa wodiyan deˈoos. I Xoossaa Kawotettaa Kawo gididi qonccido hanotay ayfiyan beettennaba gidikkonne, hiraagatu poluwaappe hegee qonccidi beettees. (Ajjuutaa 6:2-8) Gidikkokka, koyro xeetu layttan deˈida Ayhudatuugaadan, ha wodiyan deˈiya daro asay Masee qonccidoogaa bessiya naqaashaa ammananau koyenna. Etikka polotika masiyaa woykko polotikan haariyaageetun goˈettiya masiyaa koyoosona. SHin ha wodiyan Yesuusi Xoossaa Kawotettaa Kawo gididi haariiddi deˈiyoogaa neeni eraasa. Hegaa eridoogan keehippe ufayttikkii? Koyro xeetu layttan deˈida erissiyo ashkkaratudan, neeni wozanappe: “Nuuni Masiyaara gayttida,” woykko a demmida yaagadasa.
21 Ha wodiyan, tumaabaa neeni yootiyo wode, Yesuusi Mase gididi oottiyoobaa qonccissay? Hegaadan oottiyoogee i neeyyo oottidobaa, haˈˈi oottiiddi deˈiyoobaanne sinttappe oottanabaa neeni keehippe nashshanaadan oottees. Inddiraasaagaadaaninne Piliphoosaagaadan ne dabbotuyyoonne ne laggetuyyo neeni Masiyaabaa yootidoogee qoncce. Yesuus Kiristtoosi Xoossay asaa naata ashshanau qaalaa gelido Masiyaa gidiyoogaa etayyo minttada haranttuwaa ayssi yootikkii?
Qonccissana Danddayay?
• Koyro xeetu layttan deˈida erissiyo ashkkarati Masiyaa waatidi eridonaa?
• Yesuusi hayqqana koshshido naaˈˈu waanna gaasoti aybee?
• Yesuusi Mase gididi oottiyoogan sinttappe polanabati aybee?
[Oyshata]
[Sinttaa 19n deʼiya misiliyaa]
Koyro Xeetu layttan deˈida asay Yesuusi qaalaa gelido Mase gidiyoogaa waatidi erana danddayidee?
[Sinttaa 21n deʼiya misiliyaa]
Neeni asau yootiyo wode, Yesuusi Mase gididi oottiyoobaa qonccissay?