مازمۇنعا ٶتۋ

الكوگولدى ىشىمدىككە قاتىستى دۇ‌رىس كوزقاراس

الكوگولدى ىشىمدىككە قاتىستى دۇ‌رىس كوزقاراس

الكوگولدى ىشىمدىككە قاتىستى دۇ‌رىس كوزقاراس

الكوگولگە قاتىستى پروبلە‌ماسى بارىن مويىنداي بىلگە‌ندە،‏ العاشقى ماقالادا اتى اتالعان ٴ‌تونيدىڭ ٶمىرى مۇ‌لدە‌م وزگە‌شە بولار ما ە‌دى.‏ الايدا كوپ ىشسە دە،‏ كوتە‌رە الاتىنداي كورىنگە‌ندىكتە‌ن،‏ ول ٴ‌بارى جاقسى دە‌پ ويلادى.‏ نە‌گە ول وزىنە دۇ‌رىس باعا بە‌رە المادى؟‏

بۇ‌ل كوپ ىشكە‌ننىڭ اسە‌رى ە‌دى.‏ توني مۇ‌نى سە‌زدى مە،‏ جوق پا،‏ كوپ الكوگولدىڭ اسە‌رىنە‌ن ونىڭ ميىنىڭ قىزمە‌تى بۇ‌زىلعان بولاتىن.‏ ال ٴ‌تان جانە سانا-‏سە‌زىم مۇ‌شە‌لە‌رى ميعا تاۋە‌لدى.‏ كوپ ىشكە‌ن سايىن،‏ تونيدىڭ ميى ٶزىنىڭ قىزمە‌تىن دۇ‌رىس اتقارا المايتىنداي دارە‌جە‌گە جە‌تىپ،‏ ول ٶز جاعدايىن دۇ‌رىس باعامداي المادى.‏

سونىمە‌ن قاتار توني ٸشۋدى قويعىسى كە‌لمە‌دى.‏ العاشىندا الە‌ن دە ىشىمدىككە قاتىستى پروبلە‌ماسى بار ە‌كە‌نىن مويىندامادى.‏ ول بىلاي دە‌يدى:‏ «ىشىمدىكتى تىعىپ ٸشىپ ٴ‌جۇ‌ردىم جانە ٶزىمدى كوپ ىشكە‌ندە تۇ‌رعان ە‌شتە‌ڭە جوق دە‌گە‌نگە سە‌ندىرۋگە تىرىسىپ باقتىم.‏ ىشىمدىكتە‌ن باس تارتقىم كە‌لمە‌دى».‏ توني مە‌ن الە‌ننىڭ ىشكىلىكتىڭ قۇ‌رىعىنا ىلىنگە‌ندە‌رى توڭىرە‌گىندە‌گىلە‌رگە اپ-‏ايقىن ە‌دى.‏ ال وزدە‌رى مۇ‌نى مويىنداعىسى كە‌لمە‌دى.‏ ە‌كە‌ۋىنە دە شۇ‌عىل ارە‌كە‌ت ە‌تۋ كە‌رە‌ك بولاتىن.‏ بىراق مۇ‌ندايدا قالاي ارە‌كە‌ت ە‌تكە‌ن دۇ‌رىس؟‏

ارە‌كە‌ت ە‌تىڭىز!‏

الكوگولدى ىشىمدىكتى شامادان تىس ٸشۋدى دوعارعان كوپ ادام يسانىڭ كە‌لە‌سى سوزدە‌رىنە ساي ارە‌كە‌ت ە‌تكە‌ن:‏ «ە‌گە‌ر «وڭ كوزىڭ» سە‌نى كۇ‌ناعا ازعىرسا،‏ ول سە‌ن ٷشىن «ويىپ الىپ،‏ لاقتىرىپ تاستالعان» سياقتى جوق بولسىن!‏ بۇ‌كىل دە‌نە‌ڭنىڭ توزاققا تاستالعانىنان گورى ٴ‌بىر مۇ‌شە‌سىنە‌ن ايىرىلعانىڭ ارتىعىراق بولار ە‌دى» (‏ماتاي 5:‏29‏)‏.‏

ارينە،‏ يسا بۇ‌ل جە‌ردە ادام ٶزىن-‏ٶزى زاقىمداۋ كە‌رە‌ك دە‌مە‌گە‌ن.‏ ول قۇ‌دايدىڭ ىقىلاسىنان ايىراتىن نارسە‌لە‌ردە‌ن ارىلۋدىڭ ماڭىزدىلىعىن بە‌ينە‌لى سوزدە‌رمە‌ن كورسە‌تكە‌ن.‏ راس،‏ ىشكىلىكتە‌ن ارىلۋ ٷشىن كوپ كۇ‌ش جۇ‌مساۋىمىز قاجە‌ت ٵرى تاندىك جانە ە‌موسيونالدىق جاعىنان ازاپ شە‌گۋىمىز مۇ‌مكىن.‏ دە‌سە دە،‏ وسىلاي ە‌تكە‌نىمىز ىشكىلىككە سالىنۋعا الىپ كە‌لە‌تىن وي قالپىنان جانە جاعدايلاردان ساقتايدى.‏ سوندىقتان ە‌گە‌ر بىرە‌ۋ الكوگولدى ىشىمدىكتە‌ردى شامادان تىس ٸشىپ جۇ‌رگە‌نىڭىزدى ايتسا،‏ ونىڭ مولشە‌رىن ازايتىڭىز a‏.‏ ال بۇ‌ل قولىڭىزدان كە‌لمە‌سە،‏ مۇ‌لدە‌م اۋزىڭىزعا الماڭىز.‏ ٶمىرىڭىزدى ويران ە‌تكە‌نشە،‏ اۋىر بولسا دا،‏ وسىلاي ە‌تكە‌نىڭىز دۇ‌رىس.‏

ماسكۇ‌نە‌م بولماعانمە‌ن،‏ تىم كوپ ىشە‌سىز بە؟‏ ولاي بولسا،‏ كە‌لە‌سى قادامداردى جاساعانىڭىز دۇ‌رىس.‏

كومە‌ك كوزى

1.‏ شىن جۇ‌رە‌كتە‌ن ۇ‌نە‌مى قۇ‌دايعا دۇ‌عا ە‌تىڭىز.‏ ە‌حوبا قۇ‌دايعا ۇ‌نامدى بولعىسى كە‌لە‌تىندە‌ر ٷشىن كيە‌لى جازبالاردا مىناداي كە‌ڭە‌س جازىلعان:‏ «ە‌ش نارسە‌نى ۋايىمداماي،‏ بارلىق جاعدايدا وتىنىشتە‌رىڭدى قۇ‌دايعا سيىنىپ،‏ تىلە‌كپە‌ن،‏ شۇ‌كىرشىلىكپە‌ن بىلدىرىڭدە‌ر!‏ سوندا قۇ‌دايدىڭ ادام اقىلىنان اسقان تىنىشتىعى سە‌ندە‌ردىڭ جۇ‌رە‌كتە‌رىڭ مە‌ن وي-‏سانالارىڭدى ٴ‌ماسىح يسادا ساقتايدى» (‏فىلىپىلىكتە‌رگە 4:‏6،‏ 7‏)‏.‏ وسىنداي جان تىنىشتىعىنا كە‌نە‌لۋ ٷشىن نە جايلى دۇ‌عا ە‌تۋ كە‌رە‌ك؟‏

ىشىمدىككە قاتىستى پروبلە‌ماڭىز بار ە‌كە‌نىن جانە وعان ٶزىڭىز كىنالى ە‌كە‌نىڭىزدى مويىنداڭىز.‏ بۇ‌ل ماسە‌لە‌نى شە‌شۋ ٷشىن نە ىستە‌مە‌ك ويىڭىز بار ە‌كە‌نىن قۇ‌دايعا ايتساڭىز،‏ ونىڭ باتاسىنا كە‌نە‌لە‌سىز.‏ وسىلايشا جانىڭىز جاي تابادى ٵرى جاعدايدى ۋشىقتىرىپ المايسىز.‏ «كۇ‌نالارىن جاسىرعان جان وركە‌ندە‌مە‌يدى،‏ ولارىن مويىنداپ،‏ باس تارتقان راقىم كورە‌دى» (‏ناقىل سوزدە‌ر 28:‏13‏)‏.‏ سونداي-‏اق يسا پايعامبار:‏ «ازعىرىلۋىمىزعا جول بە‌رمە‌ي،‏ جاماندىقتان ٴ‌بىزدى ساقتاي گور»،‏—‏ دە‌پ قۇ‌دايعا جالبارىنۋ كە‌رە‌كتىگىن ايتقان (‏ماتاي 6:‏13‏)‏.‏ ال قالاي دۇ‌عالارىمىزعا ساي ارە‌كە‌ت ە‌تۋگە بولادى جانە قۇ‌داي بىزگە قالاي جاۋاپ بە‌رە‌دى؟‏

2.‏ قۇ‌داي سوزىنە‌ن كۇ‌ش الىڭىز.‏ «قۇ‌دايدىڭ ٴ‌سوزى ٴ‌تىرى،‏ اسە‌رى دە كۇ‌شتى.‏.‏.‏ ىشكى دۇ‌نيە‌مىزدە‌گى وي-‏نيە‌تىمىزدى اشكە‌رە‌لە‌پ،‏ باعالايدى» (‏ە‌ۆرە‌يلە‌رگە 4:‏12‏)‏.‏ كيە‌لى كىتاپتى كۇ‌ندە‌لىكتى وقىپ،‏ ونىڭ ۇ‌ستىنە‌ن وي جۇ‌گىرتكە‌ندە‌رى بۇ‌رىن ىشكىلىككە سالىنعان كوپ ادامعا جامان ادە‌تىنە‌ن ارىلۋعا كومە‌كتە‌سكە‌ن.‏ قۇ‌دايدى قاستە‌رلە‌گە‌ن زابۋر جىرشىسى بىلاي دە‌گە‌ن:‏ «مىناداي ادام شىنىمە‌ن باقىتتى:‏ ول قۇ‌دايسىزدار كە‌ڭە‌سىنە بارمايدى.‏.‏.‏ قايتا،‏ ول جاراتقاننىڭ تالىمىنە قۋانادى،‏ كۇ‌نى-‏ٴ‌تۇ‌نى سول تۋرالى ويلانادى.‏.‏.‏ نە ىستە‌سە دە،‏ ول تابىسقا جە‌تە‌دى» (‏زابۋر 1:‏1—‏3‏)‏.‏

ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رىمە‌ن كيە‌لى كىتاپتى زە‌رتتە‌گە‌ننىڭ ارقاسىندا جامان ادە‌تىنە‌ن ارىلعان الە‌ن بىلاي دە‌يدى:‏ «كيە‌لى كىتاپ پە‌ن ونداعى پرينسيپتە‌ردىڭ كومە‌گىمە‌ن ٸشۋدى قويماعاندا،‏ قازىر ٴ‌تىرى بولماس تا ە‌دىم».‏

3.‏ ۇ‌ستامدىلىققا ۇ‌يرە‌نىڭىز.‏ كيە‌لى كىتاپتا ماسىحشىلە‌ر قاۋىمىنداعى بۇ‌رىن ىشكىش بولعان ادامداردىڭ قۇ‌دايدىڭ رۋحى ارقىلى اقتالعانى ايتىلعان (‏قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 6:‏9—‏11‏)‏.‏ بىرىنشىدە‌ن،‏ قۇ‌داي رۋحى ولارعا ۇ‌ستامدىلىق تانىتىپ،‏ شە‌كتە‌ن تىس توي-‏دۋمانعا،‏ ماسكۇ‌نە‌مدىككە سالىنباۋعا كومە‌كتە‌ستى.‏ «اراق-‏شاراپ ٸشىپ،‏ ماس بولماڭدار،‏ بۇ‌ل جۇ‌گە‌نسىزدىككە اپارادى!‏ قايتا،‏ كيە‌لى رۋحقا كە‌نە‌لە بە‌رىڭدە‌ر!‏» (‏ە‌فە‌ستىكتە‌رگە 5:‏18؛‏ عالاتتىقتارعا 5:‏21—‏23‏)‏.‏ يسا پايعامبار:‏ «قۇ‌دايدان سۇ‌راڭدار،‏ سوندا ول سە‌ندە‌رگە بە‌رە‌دى.‏.‏.‏ كوكتە‌گى اكە‌نىڭ وزىنە‌ن سۇ‌راعاندارعا كيە‌لى رۋحىن سيلايتىنى ە‌شبىر ٴ‌شۇ‌باسىز!‏»—‏ دە‌گە‌ن (‏لۇ‌قا 11:‏9،‏ 13‏)‏.‏

ە‌حوبا قۇ‌دايعا لايىقتى تۇ‌ردە عيبادات ە‌تكىسى كە‌لە‌تىندە‌ر كيە‌لى كىتاپتى وقۋ جانە زە‌رتتە‌ۋ،‏ سونداي-‏اق ٴ‌جيى ٵرى شىن جۇ‌رە‌كتە‌ن دۇ‌عا ە‌تۋ ارقىلى ۇ‌ستامدىلىققا ۇ‌يرە‌نە الادى.‏ ە‌شقاشان ە‌ڭسە‌لە‌رىڭىز تۇ‌سپە‌سىن،‏ قايتا،‏ قۇ‌داي سوزىندە‌گى كە‌لە‌سى ۋادە‌دە‌ن كۇ‌ش الىڭىزدار:‏ «قۇ‌داي رۋحىنا قىزمە‌ت ە‌تۋشى وسى رۋحقا ٴ‌تان ماڭگىلىك ٶمىردى ورادى.‏ جاقسىلىق جاساۋدان تالمايىق!‏ سە‌بە‌بى بۇ‌دان شارشاپ،‏ باس تارتپاساق،‏ ٴ‌تيىستى ۋاقىتتا ونىڭ يگىلىكتى ٶنىمىن قۇ‌دايدان قابىلدايتىن بولامىز» (‏عالاتتىقتارعا 6:‏8،‏ 9‏)‏.‏

4.‏ جورا-‏جولداستى دۇ‌رىس تاڭداڭىز.‏ «دانامە‌ن جولداس بولعان دانا بولار،‏ نادانمە‌ن جولداس بولعان بۇ‌زىلار» (‏ناقىل سوزدە‌ر 13:‏20‏)‏.‏ جولداستارىڭىزعا ىشىمدىكتى شاماڭىزعا قاراي ٸشۋدى شە‌شكە‌نىڭىزدى ايتىڭىز.‏ قۇ‌داي ٴ‌سوزى «ماسكۇ‌نە‌مدىك،‏ ىردۋ-‏دىردۋ ويىن-‏ساۋىقتار،‏ ماس جىن-‏ويناقتاردى» قويعاندا،‏ بۇ‌رىنعى جولداستارىڭىزدىڭ ە‌ندى وزدە‌رىنە ‹قوسىلماعاندىقتارىڭىزعا تاڭعالىپ،‏ نالىپ،‏ سىزدە‌ردى جاماندايتىنىن› ە‌سكە‌رتە‌دى (‏پە‌تىردىڭ 1-‏حاتى 4:‏3،‏ 4‏)‏.‏ ىشىمدىكتى شە‌گىن ٴ‌بىلىپ ىشە‌م دە‌گە‌ن شە‌شىمىڭىزدى قولدامايتىن ادامدارمە‌ن ارالاسۋدى دوعارعانىڭىز ٴ‌جون.‏

5.‏ ناقتى شە‌ك قويىڭىز.‏ «بۇ‌ل كۇ‌ناكار دۇ‌نيە‌نىڭ ٶمىر ٴ‌سۇ‌رۋ سالتىن ۇ‌لگى ە‌تپە‌ڭدە‌ر،‏ قايتا،‏ وي-‏تىلە‌كتە‌رىڭ قۇ‌دايدىڭ جاڭارتۋىمە‌ن تۇ‌بە‌گە‌يلى وزگە‌رسىن!‏ وسىلاي سە‌ندە‌ر ونىڭ ە‌ركىن —‏ نە‌نىڭ يگىلىكتى،‏ ۇ‌نامدى جانە كە‌مە‌لدى ە‌كە‌نىن اجىراتا بىلە‌تىن بولاسىڭدار» (‏ريمدىكتە‌رگە 12:‏2‏)‏.‏ ارالاساتىن ورتاڭىزدىڭ نە‌مە‌سە «وسى دۇ‌نيە‌نىڭ» ىقپالىنا بە‌رىلمە‌ڭىز.‏ قايتا،‏ كيە‌لى كىتاپ پرينسيپتە‌رىنىڭ ٶز شە‌گىڭىزدى انىقتاۋعا كومە‌كتە‌سۋىنە مۇ‌مكىندىك بە‌رىڭىز،‏ سوندا ٶمىر سالتىڭىز قۇ‌دايعا ۇ‌نامدى بولادى.‏ بىراق ٶز شە‌گىڭىزدى قالاي انىقتاي الاسىز؟‏

ە‌گە‌ر جاعدايعا دۇ‌رىس باعا بە‌رۋ قابىلە‌تىڭىزدىڭ السىرە‌گە‌نىن بايقاساڭىز،‏ شاماڭىزدان ارتىق ٸشىپ قويعانىڭىز.‏ سول سە‌بە‌پتى،‏ وسىنداي جاعدايعا دە‌يىن ىشۋدە‌ن اۋلاق بولىڭىز.‏ اقتالۋعا دە‌گە‌ن بە‌يىمدىلىكتىڭ ىشىمدىككە قاتىستى شىنشىل بولۋىڭىزعا كە‌دە‌رگى جاساۋىنا جول بە‌رمە‌ڭىز.‏ وزىڭىزگە ناقتى شە‌ك قويىپ،‏ بايسالدىلىق تانىتىڭىز.‏ بۇ‌ل ٴ‌سىزدى ماس بولىپ قالۋدان نە ىشكىلىككە سالىنۋدان ساقتايدى.‏

6.‏ «جوق» دە‌ۋدى ۇ‌يرە‌نىڭىز.‏ «سە‌ندە‌ردىڭ «ٴ‌يا» دە‌گە‌ندە‌رىڭ شىنىمە‌ن «ٴ‌يا»،‏ «جوق» دە‌گە‌ندە‌رىڭ شىنىمە‌ن «جوق» بولسىن!‏» (‏ماتاي 5:‏37‏)‏.‏ بىرە‌ۋ تازا نيە‌تپە‌ن «ال،‏ ال» دە‌پ تىم قيناپ جاتسا،‏ ىلتيپاتپە‌ن «جوق» دە‌پ ايتۋدى ۇ‌يرە‌نىڭىز.‏ «سويلە‌سكە‌ندە ۇ‌دايى نيە‌تتە‌رىڭ يگى،‏ سوزدە‌رىڭ ٴ‌دامدى بولسىن،‏ ٴ‌ارقايسىسىنا قالاي جاۋاپ بە‌رۋ كە‌رە‌ك ە‌كە‌نىن بىلىڭدە‌ر» (‏قولوستىقتارعا 4:‏6‏)‏.‏

7.‏ وزگە‌لە‌ردە‌ن كومە‌ك ىزدە‌ڭىز.‏ ىشكىلىكتە‌ن ارىلۋ شە‌شىمىڭىزدى قولداپ،‏ رۋحاني نىعايتاتىن دوستارىڭىزدىڭ كومە‌گىنە جۇ‌گىنىڭىز.‏ «بىرە‌ۋگە قاراعاندا ە‌كە‌ۋدىڭ ارتىق ە‌كە‌ندىگى انىق؛‏ ويتكە‌نى كە‌لە‌تىن جاقسى تابىس تا سولاردىڭ ە‌كە‌ۋىنە ورتاق:‏ ە‌گە‌ر بىرە‌ۋى قۇ‌لاپ قالسا،‏ ە‌كىنشىسى ٶز جولداسىن ورنىنان تۇ‌رعىزادى» (‏ە‌ككلە‌سياست 4:‏9،‏ 10؛‏ جاقىپ 5:‏14،‏ 16‏)‏.‏ قۇ‌راما شتاتتارداعى ماسكۇ‌نە‌مدىكتە‌ن ە‌مدە‌يتىن ٴ‌بىر مە‌كە‌مە‌دە:‏ «كە‌يدە ٸشۋدى ازايتۋ وڭاي بولماۋى مۇ‌مكىن.‏ سوندىقتان وتباسى مۇ‌شە‌لە‌رى مە‌ن دوستارىڭدىزدان كومە‌كتە‌سۋىن ٶتىنىڭىز»،‏—‏ دە‌پ كە‌ڭە‌س بە‌رىلە‌دى.‏

8.‏ شە‌شىمىڭىزدە‌ن تايماڭىز.‏ «قۇ‌دايدىڭ ايتقاندارىن قۇ‌ر ە‌ستىپ قانا قويماي،‏ ىسكە اسىرۋشى بولىڭدار!‏ ايتپە‌سە وزدە‌رىڭدى-‏وزدە‌رىڭ الدايسىڭدار.‏ ال كىم كە‌مە‌لدى تاعىلىمعا —‏ كۇ‌نانىڭ قۇ‌رساۋىنان ازات ە‌تە‌تىن ىزگى حابارعا —‏ ۇ‌قىپتى دە‌ن قويىپ،‏ ونىسىن ۇ‌دايى جالعاستىرا بە‌رسە،‏ سول ۇ‌مىتشاق تىڭداۋشى ە‌مە‌س،‏ جۇ‌زە‌گە اسىرۋشى بولىپ،‏ ٸس-‏ارە‌كە‌تىندە جارىلقانباق» (‏جاقىپ 1:‏22،‏ 25‏)‏.‏

ىشكىلىكتە‌ن ٴ‌بىرجولا ارىلۋ

ىشىمدىكتى كوپ ىشە‌تىن ادامنىڭ ٴ‌بارى بىردە‌ي ماسكۇ‌نە‌م بولا بە‌رمە‌يدى.‏ بىراق كە‌يبىرە‌ۋلە‌ر تىم كوپ نە‌مە‌سە ٴ‌جيى ىشە‌تىندىكتە‌ن ىشكىلىككە تاۋە‌لدى بولىپ قالادى.‏ ىشكىلىككە سالىنعان ادام الكوگولگە تاندىك جانە پسيحيكالىق جاعىنان تاۋە‌لدى بولىپ قالعاندىقتان،‏ تە‌ك ە‌رىك كۇ‌شى مە‌ن رۋحاني كومە‌كتىڭ ارقاسىندا ٸشۋدى قويا الماۋى مۇ‌مكىن.‏ الە‌ن بىلاي دە‌يدى:‏ «ىشكىلىكتى قويعاندا مە‌ن قاتتى قينالدىم.‏ سوندا،‏ رۋحاني كومە‌ككە قوسا ە‌مدە‌لۋىم دە كە‌رە‌ك ە‌كە‌نىن ٴ‌تۇ‌سىندىم».‏

كوپتە‌گە‌ن ماسكۇ‌نە‌مدە‌ر ٴ‌دارى-‏دارمە‌كتىڭ كومە‌گىنسىز ىشكىلىكتە‌ن ٴ‌بىرجولا ارىلا المايدى b‏.‏ كە‌يبىرە‌ۋلە‌رگە ىشىمدىكتى قويۋ كە‌زىندە‌گى كۇ‌يزە‌لىسكە توتە‌پ بە‌رۋ نە‌مە‌سە قاتتى قالاۋدى باسۋ ٷشىن ارنايى مە‌كە‌مە‌لە‌ردە ە‌مدە‌لۋ قاجە‌ت.‏ يسا پايعامبار ايتقانداي:‏ «دارىگە‌ر دە‌نى ساۋعا ە‌مە‌س،‏ اۋرۋ ادامعا قاجە‌ت» (‏مارقا 2:‏17‏)‏.‏

قۇ‌داي باسشىلىعىن ۇ‌ستانۋدىڭ پايداسى

كيە‌لى كىتاپتاعى ىشىمدىككە بايلانىستى دانا كە‌ڭە‌ستە‌ر شىنايى قۇ‌دايدان كە‌لگە‌ن.‏ ول بىزگە بار جاقسىلىقتى تىلە‌يدى،‏ سونداي-‏اق قازىر جانە ماڭگى باقىتتى بولعانىمىزدى قالايدى.‏ ىشىمدىكتى قويعانىنا جيىرما ٴ‌تورت جىل بولعان الە‌ن بىلاي دە‌پ ە‌سىنە الادى:‏ «مۇ‌لدە‌م باسقا ادام بولۋىم مۇ‌مكىن ە‌كە‌نىن،‏ ە‌حوبا ماعان ٶمىرىمدى جاقسى جاققا وزگە‌رتۋىمە كومە‌كتە‌سكىسى كە‌لە‌تىنىن.‏.‏.‏ (‏وسى جە‌ردە وتكە‌ن ٶمىرى ە‌سىنە ٴ‌تۇ‌سىپ،‏ كوزدە‌رى جاسقا تولعان الە‌ن ىركىلىپ قالدى)‏ مە‌نىڭ جاعدايىمدى تۇ‌سىنە‌تىنىن،‏ قامىمدى ويلاپ،‏ قاجە‌تتى كومە‌ك بە‌رە‌تىنىن ٴ‌بىلۋ قانداي كە‌رە‌مە‌ت.‏ بۇ‌ل سوزبە‌ن ايتىپ جە‌تكىزگىسىز سە‌زىم»،‏—‏ دە‌دى.‏

كوپ ٸشىپ جۇ‌رسە‌ڭىز نە‌مە‌سە ماسكۇ‌نە‌مدىكتىڭ قۇ‌رىعىنا ٴ‌تۇ‌سىپ قالعان بولساڭىز،‏ ودان ارىلۋ مۇ‌مكىن ە‌مە‌س نە قولىمنان كە‌لمە‌يدى دە‌گە‌ن ويعا جول بە‌رمە‌ڭىز.‏ الە‌ن جانە سول سياقتى جاعدايدا بولعان باسقا دا كوپتە‌گە‌ن ادامدار شاماسىن ٴ‌بىلىپ ٸشۋدى ۇ‌يرە‌نگە‌ن نە مۇ‌لدە‌م قويعان.‏ بۇ‌نىسىنا ولار ە‌ش وكىنبە‌يدى،‏ ٴ‌سىز دە وكىنبە‌يتىن بولاسىز!‏

ىشىمدىكتى شاماڭىزدى ٴ‌بىلىپ ٸشۋدى نە ودان مۇ‌لدە‌م باس تارتۋدى شە‌شسە‌ڭىز دە قۇ‌دايدىڭ سۇ‌يىسپە‌نشىلىكپە‌ن بە‌رگە‌ن كە‌لە‌سى كە‌ڭە‌سىنە قۇ‌لاق اسىڭىز:‏ «و،‏ ە‌گە‌ر وسيە‌تتە‌رىمە قۇ‌لاق اسساڭدار عوي!‏ سوندا سە‌ندە‌ردە‌گى اماندىق پە‌ن تىنىشتىق سارقىلماس وزە‌ن سە‌كىلدى،‏ ادىلدىك تە تە‌ڭىز تولقىندارىنداي شە‌كسىز بولار ە‌دى!‏» (‏يشايا 48:‏18‏)‏.‏

‏[سىلتە‌مە]‏

a ‏8-‏بە‌تتە‌گى  ‏«ىشىمدىككە تاۋە‌لدىمىن بە؟‏»‏ دە‌گە‌ن قورشاۋدى قاراڭىز.‏

b بۇ‌گىندە كوپتە‌گە‌ن ە‌مدە‌ۋ ورتالىقتارى،‏ اۋرۋحانالار مە‌ن ە‌مدە‌ۋ باعدارلامالارى بار.‏ «كۇ‌زە‌ت مۇ‌ناراسى» قانداي دا ٴ‌بىر ە‌مدە‌ۋ جولدارىن ۇ‌سىنبايدى.‏ اركىم ٶزى ە‌مدە‌ۋ تاسىلدە‌رىن سارالاپ-‏سالماقتاپ،‏ كيە‌لى كىتاپ پرينسيپتە‌رىنە قايشى كە‌لمە‌يتىنىن تاڭداۋى قاجە‌ت.‏

‏[8-‏بە‌تتە‌گى سۋرە‌ت‏/‏قورشاۋ]‏

 ىشىمدىككە تاۋە‌لدىمىن بە؟‏

وزىڭىزدە‌ن بىلاي دە‌پ سۇ‌راڭىز:‏

‏•‏ىشىمدىكتى بۇ‌رىنعىعا قاراعاندا كوبىرە‌ك ٸشىپ ٴ‌جۇ‌رمىن بە؟‏

‏•‏بۇ‌رىنعىعا قاراعاندا ٴ‌جيى ٸشىپ ٴ‌جۇ‌رمىن بە؟‏

‏•‏كۇ‌شتىرە‌ك ىشىمدىكتە‌ر ٸشىپ ٴ‌جۇ‌رمىن بە؟‏

‏•‏ىشىمدىكتى پروبلە‌مالارىمدى ۇ‌مىتۋ نە سترە‌ستى باسۋ ٷشىن ىشە‌مىن بە؟‏

‏•‏مە‌نىڭ ىشىمدىك ٸشىپ جۇ‌رگە‌نىم دوسىمدى نە تۋىسىمدى مازالاپ جۇ‌رگە‌ن جوق پا؟‏

‏•‏ىشىمدىكتىڭ كە‌سىرىنە‌ن ۇ‌يدە،‏ جۇ‌مىستا نە ساپار شە‌ككە‌ندە پروبلە‌ما تۋىنداعان جوق پا؟‏

‏•‏ٴ‌بىر اپتا بويى ىشىمدىك ىشپە‌ي جۇ‌رە الامىن با؟‏

‏•‏وزگە‌لە‌ر ىشىمدىك ىشپە‌ي وتىرسا مە‌ن ٶزىمدى ىڭعايسىز سە‌زىنە‌مىن بە؟‏

‏•‏ىشىمدىكتى قانشا ىشە‌تىنىمدى وزگە‌لە‌ردە‌ن جاسىرامىن با؟‏

ە‌گە‌ر سۇ‌راقتاردىڭ بىرىنە نە بىرنە‌شە‌ۋىنە «ٴ‌يا» دە‌پ جاۋاپ بە‌رسە‌ڭىز،‏ بۇ‌ل —‏ قانداي دا ٴ‌بىر قادام جاساۋىڭىز كە‌رە‌ك دە‌گە‌ن ٴ‌سوز.‏

‏[9-‏بە‌تتە‌گى سۋرە‌ت‏/‏قورشاۋ]‏

ىشىمدىككە قاتىستى دانا شە‌شىم قابىلدايىق

ىشىمدىك ىشپە‌س بۇ‌رىن مىنا جايلى ويلانىپ كورىڭىز:‏

‏•‏ىشىمدىك ىشكە‌نىم اقىلدىلىققا جاتا ما‏،‏ الدە ودان باس تارتۋىم كە‌رە‌ك پە؟‏

ۇ‌سىنىس:‏ شاماسىن ٴ‌بىلىپ ىشە المايتىن ادامنىڭ مۇ‌لدە‌م ىشپە‌گە‌نى ٴ‌جون.‏

‏•‏قانشا ىشۋگە بولادى؟‏

ۇ‌سىنىس:‏ ىشىمدىك ويلاۋ قابىلە‌تىڭىزگە اسە‌ر ە‌تپە‌ي تۇ‌رعاندا،‏ شاماڭىزدى انىقتاپ الىڭىز.‏

‏•‏قاي كە‌زدە ىشۋىمە بولادى؟‏

ۇ‌سىنىس:‏ مىناداي جاعدايلاردا ىشپە‌گە‌ن دۇ‌رىس:‏ كولىك جۇ‌رگىزگە‌ندە نە‌مە‌سە مۇ‌قياتتىلىقتى تالاپ ە‌تە‌تىن وزگە دە ىستە‌رمە‌ن جانە ٴ‌دىني ىستە‌رمە‌ن اينالىسقاندا،‏ سونداي-‏اق كە‌يبىر ٴ‌دارى-‏دارمە‌كتە‌ر قابىلداعاندا.‏ ال ايە‌لدە‌ر جۇ‌كتى كە‌زىندە.‏

‏•‏قاي جە‌ردە ىشۋىمە بولادى؟‏

ۇ‌سىنىس:‏ لايىقسىز جە‌ردە نە‌مە‌سە جاسىرىن،‏ سونداي-‏اق ىشكە‌ندى جاقتىرمايتىن ادامداردىڭ كوز الدىندا ىشپە‌گە‌ن دۇ‌رىس.‏

‏•‏كىممە‌ن ىشكە‌ن دۇ‌رىس؟‏

ۇ‌سىنىس:‏ ىشكىلىككە سالىنعان ادامدارمە‌ن ە‌مە‌س،‏ وزىڭىزگە جاقسى اسە‌ر ە‌تە‌تىن دوستارمە‌ن جانە تۋىستارمە‌ن ىشكە‌نىڭىز دۇ‌رىس.‏

‏[10-‏بە‌تتە‌گى سۋرە‌ت‏/‏قورشاۋ]‏

قۇ‌داي ٴ‌سوزى ماسكۇ‌نە‌مدىكتە‌ن ارىلۋعا كومە‌كتە‌ستى

تايلاندتا تۇ‌راتىن سيۋپوت ماسكۇ‌نە‌م بولعان ە‌دى.‏ العاشىندا ول تە‌ك كە‌شقۇ‌رىم ىشە‌تىن.‏ كە‌لە-‏كە‌لە تاڭە‌رتە‌ڭ،‏ سونان سوڭ كۇ‌ندىز دە ىشە‌تىندى شىعاردى.‏ ٴ‌جيى ول ماس بولۋ ٷشىن ىشە‌تىن.‏ ٴ‌بىر كۇ‌نى سيۋپوت ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رىمە‌ن كيە‌لى كىتاپتى زە‌رتتە‌ي باستادى.‏ ە‌حوبا قۇ‌دايدىڭ ماسكۇ‌نە‌مدىكتى ايىپتايتىنىن بىلگە‌ن ول ٸشۋدى قويدى.‏ الايدا ۋاقىت وتە كە‌لە سيۋپوت وتباسى مۇ‌شە‌لە‌رىنىڭ وكىنىشىنە قاراي،‏ جامان ادە‌تىنە قايتا ورالدى.‏

دە‌گە‌نمە‌ن سيۋپوت ە‌حوباعا دە‌گە‌ن سۇ‌يىسپە‌نشىلىگىن جوعالتپاعان ە‌دى جانە دۇ‌رىس عيبادات ە‌تكىسى كە‌لە‌تىن.‏ دوستارى دا وعان كومە‌كتە‌سۋىن دوعارعان جوق.‏ ولار سيۋپوتتىڭ وتباسى مۇ‌شە‌لە‌رىن ودان باس تارتپاۋعا،‏ قايتا،‏ ونىمە‌ن كوبىرە‌ك ۋاقىت وتكىزۋگە تالپىندىردى.‏ قورىنتتىقتارعا 1-‏حات 6:‏10 داعى «ماسكۇ‌نە‌مدە‌ر.‏.‏.‏ ٷشىن قۇ‌داي پاتشالىعىندا ورىن جوق!‏» دە‌گە‌ن سوزدە‌ر سيۋپوتقا ٶز جاعدايىنا تۋرا قاراۋعا كومە‌كتە‌ستى.‏ ول ٶزىنىڭ جامان ادە‌تىنە‌ن ارىلۋ ٷشىن بارىنشا كۇ‌ش سالۋى كە‌رە‌ك ە‌كە‌نىن ٴ‌تۇ‌سىندى.‏

سيۋپوت ە‌ندى ىشىمدىكتە‌ن مۇ‌لدە‌م قول ۇ‌زۋگە بە‌ل بۋدى.‏ ٴ‌سۇ‌يتىپ،‏ قۇ‌دايدىڭ قۇ‌دىرە‌تىنىڭ،‏ كيە‌لى كىتاپتىڭ،‏ وتباسى مە‌ن ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رىنىڭ كومە‌گىمە‌ن ول ىشىمدىككە دە‌گە‌ن قۇ‌شتارلىعىن جە‌ڭە الدى.‏ كە‌يىن سيۋپوت ٶمىرىن قۇ‌دايعا ارناعاندا ايە‌لى مە‌ن ە‌كى بالاسىنىڭ قۋانىشتارى قوينىنا سيمادى.‏ قازىر ول ٶزى ارقاشان قالاعانداي،‏ قۇ‌دايمە‌ن تىعىز قارىم-‏قاتىناسقا يە جانە وزگە‌لە‌رگە رۋحاني كومە‌ك كورسە‌تىپ ٴ‌جۇ‌ر.‏