Go na content

No meki sopi tron yu basi

No meki sopi tron yu basi

No meki sopi tron yu basi

TONY dede wan tu yari pasa di a naki nanga wan motro baka di a dringi tumusi furu sopi. A ben kan de na libi ete efu a ben suku yepi gi en problema. Ma fu di a ben man dringi furu sopi sondro taki sma ben man si dati a drungu, meki a ben feni taki a no ben abi wan problema nanga sopi. Fu san ede a denki dati no ben bun?

Fu di a ben dringi tumusi furu sopi, meki a no ben man denki krin. Kande Tony no ben sabi, ma te wan sma e dringi tumusi furu sopi, dan en frustan no man wroko bun fu di a sopi abi krakti tapu a fasi fa wan sma e denki èn fa a e firi. O moro Tony ben e dringi, o moro muilek a ben de gi en fu si san sopi ben du nanga en.

Boiti dati, Tony no ben wani tapu nanga a gwenti disi èn dati meki a ben feni taki a no ben abi wan problema nanga sopi. Wan man di nen Allen ben feni tu taki a no ben dringi tumusi furu sopi. A e taki: „Mi no ben meki sma si taki mi ben e dringi èn mi ben taigi misrefi taki a no de so wan bigi problema. Mi ben denki nomo fa mi ben kan go doro fu dringi sopi sondro taki wan sma taigi mi wan sani.” Aladi tra sma ben man si taki Tony nanga Allen no ben man tan moro sondro sopi, toku den man disi ben feni taki den no ben abi nowan problema. Den ala tu ben musu du wan sani fu stop nanga a gwenti fu den. San den ben musu du?

No draidrai fu du wan sani

Furu sma ben man tapu nanga a gwenti fu dringi tumusi furu sopi fu di den du san Yesus taki. A ben taki: „Fu dati ede, efu yu retisei ai e meki yu sondu, dan hari en puru èn trowe en gowe. Bika a moro bun te yu e lasi wan pisi fu yu skin, leki te yu heri skin go na ini Gehena.”​—Mateyus 5:29.

A no de fu taki dati Yesus no ben leri sma fu gi densrefi mankeri. Na presi fu dati a ben sori taki wi musu de klariklari fu stop nanga iniwan sani di kan pori wi matifasi nanga Yehovah. A tru taki a kan hebi srefisrefi fu tyari kenki kon na ini wi libi. Ma dati o yepi wi fu no tron sopiman. Sobun, te sma e taigi yu taki den e broko den ede fu di yu e dringi tumusi furu sopi, dan du wan sani wantewante fu no dringi so furu moro. * Efu a de krin taki yu no man du dati, dan teki a bosroiti fu no dringi nowan sopi moro. Awinsi a sani disi kan hebi, toku a moro bun leki fu meki sopi pori yu heri libi.

Srefi efu yu no de wan sopiman, yu abi a gwenti fu dringi tumusi furu? Efu dati de so, dan san yu kan du fu no meki sopi tron yu basi?

Pe yu kan feni yepi

1. Bribi taki yu o kisi yepi te yu e begi doronomo èn nanga yu heri ati. Disi na a rai di Bijbel e gi den sma di wani plisi Yehovah Gado: „No broko un ede nanga nowan sani, ma begi Gado ala ten, begi en fayafaya èn taki en tangi tu. Na so a o kon sabi san unu wani aksi en, dan a freide fu Gado di bigi moro iniwan sani di libisma man frustan, o kibri un ati nanga un frustan nanga yepi fu Krestes Yesus” (Filipisma 4:6, 7). Fa yu man kisi a freide disi te yu e begi?

Efu yu abi wan problema nanga sopi, dan no du neleki a no de so. Yu musu frustan taki na yu abi a frantwortu fu lusu a problema. Taigi Yehovah san yu wani du fu lusu a problema disi èn a o blesi a muiti di yu e du fu no saka go moro dipi na ini moro bigi problema. Bijbel e taki: „Sani no o waka bun gi a sma di e kibri den sondu fu en, ma sma o sori sari-ati gi wan sma te a e taki krin sortu sondu a du èn te a no e du den moro” (Odo 28:13). Yesus ben taki tu dati wi kan begi so: „No meki wi kisi tesi, ma frulusu wi fu na ogriwan” (Mateyus 6:13). Ma fa yu kan du den sani di yu aksi na ini begi èn pe yu kan feni piki tapu den begi fu yu?

2. Meki Gado Wortu gi yu krakti. ’A wortu fu Gado de na libi èn a abi krakti. A man si krin san wan sma e denki na ini en ati èn san a abi na prakseri fu du’ (Hebrewsma 4:12). Furu sma di ben gwenti dringi furu sopi kisi yepi di den ben leisi èn denki dipi fu difrenti Bijbeltekst ibri dei. Wan psalm skrifiman di ben abi bigi lespeki gi Gado ben skrifi: „Koloku fu a man di no teki a rai fu den ogriwan. . . . Na presi fu dati a lobi a wèt fu Yehovah. Dei nanga neti a e leisi a wèt fu Gado nanga wan safri sten. . . . Ala sani di a man e du, o waka bun.”​—Psalm 1:​1-3.

Allen di kisi a krakti fu tapu nanga sopi di a ben studeri Bijbel nanga Yehovah Kotoigi e taki: „Mi de seiker taki efu a no fu Bijbel nanga Bijbel gronprakseri, dan mi no ben o man stop nanga dringi sopi, èn mi ben o dede kaba.”

3. Leri fu dwengi yusrefi. Bijbel e taki dati sma di ben de drunguman fosi ben kon na ini a Kresten gemeente. Den sma disi ben wasi kon krin „nanga a yeye fu Gado” (1 Korentesma 6:9-11). Fa so? Gado en santa yeye yepi den fu dwengi densrefi èn fu no dringi tumusi furu sopi moro. „No dringi win teleki unu kon drungu, bika dati e meki sma du sani di no fiti srefisrefi, ma un musu sorgu taki unu kon furu nanga santa yeye” (Efeisesma 5:18; Galasiasma 5:21-23). Yesus Krestes ben pramisi taki „a Tata di de na hemel sa gi santa yeye na den sma di e aksi en”. Fu dati ede „tan aksi, dan unu sa kisi”.​—Lukas 11:9, 13.

Den sma di wani anbegi Yehovah na a fasi di a feni bun, kan leri fu dwengi densrefi te den e leisi èn e studeri Bijbel, te den e begi doronomo èn nanga den heri ati. Na presi fu lasi-ati, frutrow a pramisi disi di skrifi na ini Gado Wortu: „A sma di e sai nanga a yeye na prakseri, sa koti têgo libi fu di a e du san a yeye wani. Fu dati ede, wi no musu tapu fu du san bun, bika na a reti ten wi sa koti den froktu efu wi no kon weri.”​—Galasiasma 6:8, 9.

4. Suku bun mati. Bijbel e taki: „Te wan sma e waka nanga koniwan, dan ensrefi o kon koni, ma te wan sma e waka nanga don sma, dan sani no o waka bun gi en” (Odo 13:20). Sobun, taigi den mati fu yu dati yu teki a bosroiti fu no dringi furu sopi moro. Ma Gado Wortu e warskow tu taki te yu no e „dringi win pasa marki” moro, te yu no e „hori bradyari fesa” èn te yu no e „strei dringi sopi” moro, dan sonwan fu den mati di yu ben abi fosi o ’fruwondru èn den o taki ogri fu yu’ (1 Petrus 4:​3, 4). Yu musu de klariklari fu no moksi moro nanga sma di kan meki taki yu no hori yusrefi na a bosroiti di yu teki fu no dringi furu sopi moro.

5. Bosroiti na fesi omeni yu o dringi èn hori yusrefi na a bosroiti dati. „No libi moro leki den sma fu a grontapu disi, ma kenki un denki, so taki unu kan kenki un libi. Dan unu o sabi san na a wani fu Gado di bun, di e gi en prisiri, èn di no e mankeri noti” (Romesma 12:2). Efu yu e meki den gronprakseri fu Bijbel yepi yu bosroiti omeni sopi yu o dringi, na presi fu meki yu mati noso „den sma fu a grontapu disi” du dati gi yu, dan yu o man libi na wan fasi di Gado feni bun. Ma fa yu kan sabi omeni sopi yu kan dringi sondro fu kon na ini problema?

Awinsi o pikinso sopi yu dringi, efu a e meki taki yu no man denki krin moro, dan a furu tumusi gi yu. Sobun, yu no musu bosroiti fu tapu nanga dringi te yu e bigin firi taki yu e drungu kaba. De eerlijk te yu o bosroiti omeni yu o dringi. No hori yusrefi na spotu. Bosroiti na fesi omeni sopi yu kan dringi èn no dringi moro leki dati.

6. Leri fu taki no. „Te unu taki ’iya’, dan meki a tan iya. Te unu taki ’nôno’, dan meki a tan nôno” (Mateyus 5:37). Efu wan sma wani gi yu moro sopi leki san yu bosroiti fu dringi, dan taigi en taki yu no wani, ma du dati na wan switi fasi. „Taki na wan switi fasi ala ten. Den wortu fu unu musu abi sowtu. Te unu e taki na so wan fasi, dan unu o sabi fa fu piki ibriwan sma.”​—Kolosesma 4:6.

7. Suku yepi. Bun mati di lobi Yehovah o lespeki a bosroiti di yu teki fu no dringi so furu sopi. Fu dati ede aksi den fu yepi yu. „Tu sma moro bun leki wán, bika den e feni wan pai gi a tranga wroko fu den. Efu wan fu den ben o fadon, dan a trawan kan opo en patna” (Preikiman 4:9, 10; Yakobus 5:14, 16). Wan organisâsi na ini Amerkankondre di e yepi sma di e dringi tumusi furu sopi, e taki: „A kan muilek son leisi fu no dringi so furu sopi moro. Aksi yu famiri nanga mati fu yepi yu fu no dringi so furu moro.”​—The National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism.

8. Hori yusrefi na a bosroiti di yu teki. „Sorgu nomo taki unu tron sma di e du san a wortu fu Gado e taki. Un no musu de sma di e yere nomo, fu di unu e kori unsrefi nanga prakseri di no tru. Ma efu wan sma e luku finifini san skrifi na ini a wèt di bun srefisrefi èn di e meki sma kon fri èn a e tan du dati, dan a no de wan sma di e frigiti san a yere, ma wan sma di e du san Gado wortu e taki. A o de koloku te a e du dati.”​—Yakobus 1:22, 25.

Fa yu kan stop nanga a gwenti fu dringi furu sopi

A no ala sma di e dringi furu sopi e tron sopiman. Ma son sma e dringi so furu sopi noso den e dringi someni leisi taki den no man libi moro sondro sopi. Te den sma disi e stop wantronso nanga sopi, dan den kan kon siki. Dati meki a kan de fanowdu taki den go suku yepi na datra. Allen e taki: „Mi ben kon si taki a Bijbelstudie wawan no ben sari fu yepi mi fu tapu nanga sopi. Mi ben musu go na wan datra tu.”

Furu sma di wani tapu nanga sopi fu man dini Yehovah abi datrayepi fanowdu fu tapu nanga a gwenti dati. * Sonwan fu den sma disi musu go didon na ati-oso fu di den e kon siki te den tapu nanga a sopi. Trawan abi dresi fanowdu fu tapu a tranga lostu di den abi fu dringi sopi, noso den abi dresi fanowdu di o yepi den fu no dringi sopi moro. A Manpikin fu Gado di ben du wondru ben taki: „Gosontu sma no abi datra fanowdu, ma siki sma abi datra fanowdu.”​—Markus 2:17.

Den wini di yu o kisi te yu e arki Yehovah

Na ini Bijbel, Gado e taigi wi krin fa wi musu denki fu sopi fu di a wani taki wi de koloku now èn fu ala ten. Twenti na fo yari baka di Allen no ben dringi sopi moro, a taki: „Mi breiti taki mi ben man kenki èn taki Yehovah yepi fu du dati.” Di Allen ben taki a sani disi, dan a ben musu hori ensrefi fu no krei. „Te mi e prakseri taki Yehovah e frustan fa mi ben e firi, taki a ben broko en ede nanga mi èn taki a gi mi a yepi di mi ben abi fanowdu, dan a sani dati bigi gi mi.”

Sobun, efu yu abi wan problema nanga sopi, dan no denki taki yu no o man kenki noiti. No lasi howpu. Allen nanga furu tra sma ben de na ini a srefi situwâsi leki yu èn den no e dringi furu sopi moro noso den tapu fu dringi sopi. Den breiti taki den kenki èn na so yu o firi tu.

Awinsi yu bosroiti fu dringi wan pikinso sopi nomo noso fu no dringi nowan sopi, hori na prakseri taki Gado lobi yu. Gado e pramisi yu a sani disi: „Mi winsi taki yu ben o poti prakseri na den komando fu mi! Dan a freide fu yu ben o de leki wan liba, èn a retidu fu yu ben o de leki den skwala fu se.”​—Yesaya 48:18.

[Futuwortu]

^ Furu ati-oso nanga organisâsi de di e yepi sma di no man tapu nanga sopi. A Waktitoren no e taigi sma sortu yepi den musu teki. Ibri sma musu denki bun sortu datrayepi a o teki èn a musu teki wan bosroiti di no de teige Bijbel gronprakseri.

[Faki/Prenki]

 Mi e dringi tumusi furu sopi?

Yu kan aksi yusrefi:

• Mi e dringi moro sopi leki san mi ben gwenti?

• Mi e dringi moro leisi leki san mi ben gwenti?

• Mi e dringi moro tranga sopi?

• Mi e dringi sopi fu puru stress noso fu frigiti den problema fu mi?

• Wan mati noso famiriman taigi mi dati mi e dringi tumusi furu sopi?

• A sopi di mi e dringi e meki taki mi e kisi problema na oso, na wroko noso te mi e go nanga fakansi?

• Mi feni en muilek fu tan wan heri wiki sondro sopi?

• Mi e firi wan fasi te mi de nanga trawan di no e dringi sopi?

• Mi e kibri gi trawan omeni sopi mi e dringi?

Efu yu piki iya tapu wán noso moro fu den aksi disi, dan a kan taki yu no musu dringi so furu sopi moro.

[Faki/Prenki]

Fa yu kan teki koni bosroiti te a abi fu du nanga sopi

Hori den sani disi na prakseri fosi yu dringi sopi:

A ben o de wan koni sani fu dringi sopi?

San yu kan du: Efu wan sma sabi taki a no man hori ensrefi te a bigin dringi sopi, dan a no musu dringi srefisrefi.

Omeni mi musu dringi?

San yu kan du: Fu di sopi kan meki en muilek fu denki krin, meki a bun fu bosroiti na fesi o furu yu o dringi fosi yu bigin dringi.

O ten mi o dringi?

San yu kan du: No dringi fosi yu go rèi noso te yu o du sani pe yu musu luku bun san yu e du. No dringi fosi yu du sani di abi fu du nanga yu anbegi. No dringi te yu de nanga bere noso te yu e gebroiki son dresi.

Pe mi o dringi?

San yu kan du: No dringi na presi pe sma no e tyari densrefi bun èn pe den e kon drungu. No dringi kibrikibri fu di yu no wani taki sma sabi taki yu e dringi. No dringi na fesi sma di kan firi wan fasi te den e si taki trawan e dringi sopi.

Nanga suma mi o dringi?

San yu kan du: Dringi nanga mati noso famiriman di e yepi yu fu tyari yusrefi bun. No dringi nanga sma di abi problema nanga sopi.

[Faki/Prenki]

Gado Wortu yepi wan man di ben e dringi furu sopi fosi

Supot di e libi na ini Thailand ben e dringi furu sopi. Na ini a bigin a ben e dringi na neti wawan. Te fu kaba a bigin dringi mamanten èn bakadina tu. Furu tron a ben e dringi sopi soso fu kon drungu. Ma dan a bigin studeri Bijbel nanga Yehovah Kotoigi. Di a leri taki Yehovah Gado no feni en bun taki sma e kon drungu, dan a tapu nanga a sopi. Ma baka wan pisi ten a fadon go baka na ini en owru gwenti. En osofamiri ben sari srefisrefi.

Ma Supot ben lobi Yehovah ete èn a ben wani dini en na a yoisti fasi. Den mati fu Supot tan yepi en èn den gi en osofamiri deki-ati fu no libi en na wan sei. Na pisi ten dati a tekst fu 1 Korentesma 6:10 di e taki krin dati ’drunguman no o kisi a Kownukondre fu Gado’ yepi Supot fu si taki a problema fu en ben seryusu. A ben frustan tu taki a ben musu du ala san a man fu no dringi sopi moro.

A leisi disi Supot ben abi a fasti bosroiti fu no dringi nowan sopi moro. Nanga a yepi fu Gado en santa yeye, Bijbel, en osofamiri nanga a gemeente, Supot ben man tapu nanga a gwenti disi. En osofamiri ben breiti srefisrefi di a ben man gi ensrefi abra na Yehovah èn teki dopu. Now Supot abi san a ben wani sensi ten. A de wan bun mati fu Yehovah èn a e gebroiki en ten fu yepi trawan fu tron wan mati fu Yehovah tu.