Kututuluka ha Chikuma

Mumu Liaka Natamba Kulihana Kuli Yehova?

Mumu Liaka Natamba Kulihana Kuli Yehova?

Mumu Liaka Natamba Kulihana Kuli Yehova?

“Ufuku uno wene, mungelo wa Zambi; yoze nawa nakumulingila, kamananga hehi ni yami.”—YILINGA 27:23.

1. Yuma yika hanalingi atu waze akulihana hanga aapapachise, chikwo nawa yihula yika mutuhasa kulihula?

 “KUPALIKILA mu chitapo cha Yesu Kristu, walikonyeka ku shili ye ni kulihana kuli Yehova hanga ulinge upale wenyi?” Achi chili chimwe cha ku yihula yaali yize waze akupapachisa akukumbulula hanyima lia pande ja upapachiso. Mumu liaka twatamba kuhana mwono wetu kuli Yehova? Kuchi kulihana kuli Yehova chakutuyukisa? Mumu liaka chili chilemu kulihana kuli Yehova nyi tunazange kupwa ni utayizo wenyi? Chitangu twatamba kunyingika yize kulihana kuli Yehova chinalumbunuka mba tukumbulule yihula yino.

2. Kulihana kuli Yehova yika chinalumbunuka?

2 Kulihana kuli Zambi yika chinalumbunuka? Tala chize postolo Paulu ahanjikile hakutwala ku usepa wenyi ni Zambi. Muze te Paulu ali mu wenyi ni atu akwo mu umwe wato uze wapwile mu ponde, Paulu yavuluka Yehova ngwenyi: “Zambi yoze wangupita.” (Tanga Yilinga 27:22-24.) Akwa-Kristu eswe amwenemwene, kapwa atu ambala a Yehova. Alioze, atu eswe kali “Mu chiyulo cha mwe chingulungulu.” (1 Yoa. 5:19) Chize ha tangwa lize mutu malemba kuli Yehova ni kulihana kuli iye, kali wambala wa Yehova. Kulihana chacho chinalumbunuka chilakenyo cha mutu ni Yehova, mba hanyima mamupapachisa mu meya.

3. Yika upapachiso wa Yesu wasolwele, mba kuchi tumbaji twenyi mahasa kwimbulula chilweza chenyi?

3 Yesu katuhichikilile chilweza chipema muze asakwile kulinga upale wa Zambi. Amu vungu lia Izalele liapwile lia kusakula kuli Zambi, kashika te kuchafupiwile nawa Yesu kulihana kuli Zambi. Chipwe chocho, ha mashimbu a upapachiso wenyi Yesu kalingile chimwe chuma chize chahiana yuma yize shimbi te yakwamba. Liji lia Zambi liakwamba ngwo: “Talenu, nguneza . . . mukulinga upale wenu.” (Hepre. 10:7; Luka 3:21) Hachino, upapachiso wa Yesu wasolwele ngwo iye kejile mukulinga upale wa Tato. Tumbaji twenyi no kakwimbulula chilweza chino muze akulihana hanga apapachise. Alioze hakutwala kuli tumbaji twenyi, upapachiso wakusolola ngwo, o kalinga chimwe chilakenyo kuli Zambi mu yilemba.

Chize Upapachiso Wakutuyukisa

4. Yika usepa wa Ndawichi ni Jonata wakutulongesa hakutwala ku kulinga chimwe chilakenyo?

4 Kulihana chetu kuli Zambi chili chikuma chilemu. Chahiana chilakenyo cheswacho chize twakulinga kuli atu ni akwetu. Mba kuchi kulihana kuli Yehova chakutuyukisa? Tutalenu chize yilakenyo yize atu akulilakenya yakwayukisa. Tutesenu chikuma chino ni kupwa sepa lia umwe mutu. Nyi unazange kupwa sepa lia mutu, ni yena watamba kupwa sepa mupema. Chino chinalumbunuka ngwo watamba kulihulumba hali sepa lie. Usepa umwe uze akutongola chinji mu Mbimbiliya uli wa Ndawichi ni Jonata. O kakolesele usendo wo hanji ngwetu yalilakenya umwe ni mukwo. (Tanga 1 Samuele 17:57; 18:1, 3.) Chipwe ngwe atu anji keshi ni usepa ngwe uno, nihindu chizechene ngwe Ndawichi ni Jonata, usepa wakukola nyi eswe ni aali maashishika kuli umwe ni mukwo.—Yishi. 17:17; 18:24.

5. Kuchi ndungo apwile ni kuyuka ha kununga ni kukalakalila mwata wenyi?

5 Shimbi ya Zambi kuli A-Izalele yinahanjika ha chilweza chikwo cha kuyuka chize chakwiza hakupwa ni usepa ni akwetu. Chakutalilaho, nyi ndungo mazanga kununga ni mwata wenyi hanga amufunge, te katamba kulinga chimwe chilakenyo chakutwama nenyi miaka yeswe. Shimbi te yakwamba ngwo: “Nyi ndungo mapatula pundu ngwenyi, Ami kunazanga kaka ni mukwetu-pwo ni ana jami, chazangile kutusuka. Henaho kako akamuhetese kuli ngaji. Amunehe ku chikolo chipwe ku yipamba ya chikolo. Mwe kako akamutuwe twitwi lienyi ni katwalo. Iye akamuvumbike ndo ku miaka ya mutolo.”—Kutuhu. 21:5, 6.

6, 7. (a) Kuchi chilakenyo chakuyukisa atu? (b) Yika chino chakusolola hakutwala ku usepa wetu ni Yehova?

6 Ulo uli chilweza chikwo, cha usepa uze wakufupiwa chilakenyo chinene. Yilakenyo yize yakulingiwa ha umbachiso yapwa yilemu chinji hakachi ka lunga ni pwo. Atu aali waze atwama chimuwika chakuhona kulimbata kulita ni shimbi, ulo wo kuushi kujikiza, chipwe ana jo kakupinda. Alioze, nyi lunga ni pwo malimbata kulita ni shimbi ni kukaula Shimbi ja mu Mbimbiliya, ayo mahasa kusa tachi hanga ahwise kapinda mweswawo masoloka, chakuhona kulilakula.—Mateu 19:5, 6; 1 Kori. 13:7, 8; Hepre. 13:4.

7 Ku mashimbu akunyima muze asonekene Mbimbiliya, atu kapwile ni kuyuka ha kulilakenya muze analingi mingoso hanji milimo yikwo. (Mateu 20:1, 2, 8) Chino nawa, chakulingiwa musono. Chakutalilaho, twakuyuka ha kulitesa hanji ha kusoneka chilakenyo, shimbu kanda tuchiputuka yimwe mingoso hanji kutayiza umwe mulimo. Kashika, nyi chilakenyo chakukolesa usepa, ulo ni milimo, kulihana ni mbunge yeswe kuli Yehova necho chakuyukisa mutu ha usepa ni Iye! Haliapwila, tutalenu chize atu ku mashimbu a kunyima ayukile ha kulihana kuli Yehova ni chize te chinalumbunuka.

Chize Kulihana Kuli Zambi Chayukishile A-Izalele

8. Kulihana kuli Zambi yika te chinalumbunuka kuli A-Izalele?

8 Vungu lia A-Izalele kalihanyine kuli Yehova muze alingile chilakenyo kuli iye. Yehova yakungulula vungu lieswe ku Mulundu wa Sinai ni kwamba ngwenyi: “Nyi munuzeya chamwenemwene ku liji liami nikufunga usendo wami, mba kumunukapwa kuli yami upite wami wa kutongola hakachi ka mavungu eswe. Chocho “atu eswe yakumbulula hamuwika ngwo, Yuma yeswe hamba Yehova, kumutukalinga.” (Kutuhu. 19:4-8) Kulihana kuli Yehova chalumbunukine yuma yinji kuli A-Izalele. Chasolwele ngwo, vungu lieswe te liambala lia Yehova lize mwene te akumona ngwenyi “upite wami wa kutongola.”

9. Kuchi vungu lia A-Izalele liayukile ha kulihana kuli Yehova?

9 A-Izalele kayukile mumu lia kulihana kuli Yehova. Iye te kashishika kuli ayo ni kwafunga ngwe chize tata akufunga mwanenyi. Zambi yamba kuli A-Izalele: “Pwo mahasa kuvulama mwana akwamwisa? Kechi kuvwila keke mwana wa mu jimo lienyi? Hanji o mavulama, hindu ami chichi kavulama yena.” (Iza. 49:15) Yehova kaahele usongwelo wa Shimbi, utakamiso kupalikila muli aprofeta ni ufunge wa angelo. Mukwa-kwimba masamu kasonekene ngwenyi: “Kakulweza liji lienyi kuli Yakomba, ni yiyulo yenyi ni upatwilo wenyi kakuyilweza kuli Izalele. Kalingile chocho ku vungu nilimwe. (Samu 147:19, 20; tanga Samu 34:7, 19; 48:14.) Chizechene ngwe Yehova afungile atu waze alihanyine kuli iye ku mashimbu akunyima, che akulinga nawa kuli waze akulihana kuli iye musono.

Mumu Liaka Twatamba Kulihana Kuli Zambi?

10, 11. Shina yetu twasemukine mu usoko wa Zambi wa hashi heswe? Lumbununa.

10 Muze twakunyonga kulihana kuli Zambi ni kutupapachisa, amwe mahasa kulihula ngwo: ‘Shina chichi kuhasa kulingila Zambi chakuhona kulihana kuli iye?’ Mutuwana kumbululo nyi twanyonga chize mwono wetu wapwa haliapwila kumeso ja Zambi. Amu tuli ana ja Alama, twasemukine ni shili, kashika kutwatwamine ni usepa ni Zambi. (Roma 3:23; 5:12) Kulihana kuli Zambi chili chuma chilemu chinji mba iye atutayize kupwa mu usoko wenyi. Tutalenu mumu liaka.

11 Amu yisemi jetu ali yihenge, ayo keshi kuhasa kutwaha mwono ungunu. (1 Timo. 6:19) Muze Alama ni Eva avulumwine, ana jo eswe yalihandununa ni Tato wa zango kanda Sakatanga wo. (Tesa ni Shimbi Yamuchiali 32:5.) Chize haze, niumwe wasemukine ni usepa upema ni Yehova wakuhi.

12. (a) Kuchi atu yihenge mahasa kupwa mukachi ka usoko wa Zambi? (b) Yuma yika twatamba kulinga shimbu kanda achitupapachisa?

12 Hita umwe wa kuli yetu mahasa kwita kuli Zambi hanga amutayize mukachi ka usoko wenyi. a Kuchi muchihasa kulingiwa amu tuli yihenge? Postolo Paulu kasonekene ngwenyi: “Shimbu te tuchili akwa kole hanatuwanyisa ni Zambi ku kufwa cha Mwanenyi.” (Roma 5:10) Muze akutupapachisa twakwita kuli Zambi tupwe ni shimbi ya mbunge yipema mba tuhase kupwa ni utayizo wenyi. (1 Petu. 3:21) Shimbu kanda achitupapachisa, tunafupiwa kulinga yimwe yuma. Twatamba kunyingika Zambi, kulilongesa kufuliela muli iye, kulikonyeka ku shili yetu ni kwalumuna yitanga yetu. (Yoa. 17:3; Yili. 3:19; Hepre. 11:6) Kuli chuma chikwo chize twatamba kulinga mba tuhase kupwa mu usoko wa Zambi. Chuma chika chenacho?

13. Mumu liaka chili chilemu mutu kulinga chilakenyo cha kulihana kuli Zambi mba apwe mukachi ka tuvumbi waze Zambi akutayiza?

13 Shimbu mutu kanda achipwa kavumbi ka Zambi, chitangu katamba kulinga chimwe chilakenyo kuli Yehova. Chakutalilaho, achinyonga umwe tata yoze atu akuvumbika chinji mba malihana hanga alele umwe mwana-shiwa. Chisemi wacho kamunyingika ngwe mutu mupema. Chipwe chocho, shimbu kanda achitayiza mwana wacho kupwa mwanenyi, iye mashimbwila hanga mwana wacho amulinge chilakenyo. Chocho tata wacho mamba ngwenyi: “Shimbu kanda nguchikutayiza ngwe mwanami, ngunazange kunyingika nyi munguzanga ni kunguvumbika ngwe chisemi che.” Tata matayiza wika mwana yono kupwa mu usoko wenyi, nyi iye matayiza kulinga chilakenyo. Chino hi chikalu ko kuchilinga. Chizechene nawa, Yehova kakutayiza wika mutu kupwa mu usoko wenyi, nyi ngwe mutu wacho matayiza kulinga chilakenyo cha kulihana kuli iye. Mbimbiliya yinambe ngwo: “Nutumbikile mijimba yenu mulambu wa mwono, usandu, wa kupemena chikolo kuli Zambi.”—Roma 12:1.

Kulihana Kuli Zambi Chakusolola Zango ni Ufulielo

14. Kuchi kulihana kuli Zambi chakusolola zango?

14 Kulinga chilakenyo cha kulihana kuli Yehova chakusolola zango. Chilakenyo chacho chalifwa ni cha umbachiso. Sandungi Mukwa-Kristu kakulakenya kuli nandungi ngwenyi mashishika kuli iye chipwe ngwe mukulingiwa chuma cheswacho. Tunanyingika ngwetu chino chili chilakenyo kuli mutu hi chuma ko chamokomoko. Sandungi kananyingika ngwenyi, kechi kuhasa kupwa ni uhashi wa kutwama ni nandungi nyi ngwe kalingile chilakenyo cha umbachiso. Chizechene nawa, kutuchi kuhasa kupwa ni chiwape cha kupwa mu usoko wa Yehova nyi kutwalingile chilakenyo cha kulihana kuli Iye. Hachino, chipwe ngwe tuli yihenge, alioze twakulihana kuli Zambi mumu tunazange kupwa atu jenyi ni kununga ni kushishika kuli iye chipwe muze mukulingiwa chuma cheswacho.—Mateu 22:37.

15. Mumu liaka kulihana kuli Zambi chakusolola ufulielo?

15 Kulihana kuli Yehova chakusolola ufulielo. Mumu liaka? Mumu kufuliela muli Yehova chakutwaha shindakenyo ngwo kukundama kuli iye chakutuyukisa. (Samu 73:28) Tunanyingika ngwetu, ha mashimbu amwe muchikaliwa kwenda ni Zambi mumu twatwama “mukachi ka chisemuko cha uhenge,” alioze twakufuliela ha yilakenyo ya Yehova yize yakutukwasa ha tachi jize twakusa. (Fwili. 2:15; 4:13) Tunanyingika ngwetu tuli yihenge, alioze tunafuliela nawa ngwetu Yehova matuvwila keke chipwe muze mutuvulumuna. (Tanga Samu 103:13, 14; A-Roma 7:21-25.) Tunafuliela ngwetu, Yehova matuyukisa ha tachi jize twakusa hanga tushishike kuli iye.—Yombi 27:5.

Kulihana Kuli Yehova Chakuneha Uwahililo

16, 17. Mumu liaka kulihana kuli Yehova chakuneha uwahililo?

16 Kulihana kuli Yehova chakuneha uwahililo mumu twalihanyine kuli iye yetwene. Yesu kasonekene hakutwala ku umwenemwene wacho ngwenyi: “Chinawaha kutambula alioze shinaho kuhana.” (Yili. 20:35) Yesu kevwile uwahililo wa kuhana mu mulimo wenyi wa kwambujola hano hashi. Ha mashimbu amwe iye te keshi kuhasa kuhwima, kulia hanji kulinga yuma yikwo mumu lia kulongesa akwo hanga anyingike Yehova. (Yoa. 4:34) Yesu te kakuzanga kuvwisa Tato kuwaha. Iye kambile ngwenyi: “Nakulinga matangwa eswe yuma yize ya kupemena kuli iye.”—Yoa. 8:29; Yishi. 27:11.

17 Yesu kalongesele tumbaji twenyi kupwa ni uwahililo muze ambile ngwenyi: ‘Nyi kachi umwe mazanga kwiza kuli yami, akalitune iye mwene, akazundule mutondo wenyi wa lamba, angukaule.’ (Mateu 16:24) Kulinga chino chakutukundamisa kuli Yehova. Kukushi mutu yoze mutulingila yoze matusolwela zango ngwe Yehova wakuhi.

18. Mumu liaka kutwama kulita ni kulihana chetu kuli Yehova chakuneha uwahililo kuhiana kulihana ku chuma hanji mutu mweswawo?

18 Kulihana kuli Yehova ni kutwama kulita ni kulihana chacho ha kulinga upale wenyi chakuneha uwahililo kuhiana kulihana ku chuma hanji mutu mweswawo. Chakutalilaho, atu kakuzachisa mashimbu ni tachi hanga afupe mbongo, alioze chino kuchishi kwanehena uwahililo wamwenemwene. Alioze, atu waze akulihana kuli Yehova kakuwana uwahililo wamwenemwene. (Mateu 6:24) Chiwape cha kupwa “akwa milimo-ni-akwo a Zambi” chakwanehena yiwape yinji, chipwe ngwe kulihana cho hi ku umwe mulimo ko, alioze kuli Zambi yoze wakuwahilila. (1 Kori. 3:9) Yehova kakuwahilila chinji ha tachi jize twakusa hanga tumulingile. Iye makapwisa nawa akweze tuvumbi twenyi ashishika hanga akahase kuyuka ha yiwape yenyi yeswe.—Yombi 33:25; tanga A-Hepreu 6:10.

19. Yiwape yika akuzuka atu waze akulihana kuli Yehova?

19 Kulihana kuli Yehova muchikukwasa kupwa ni usepa ukolo ni iye. Mbimbiliya yinambe ngwo: “Kundamenu kuli Zambi, mba iye kumakakundama kuli yenu.” (Tia. 4:8; Samu 25:14) Ha mutwe muuhataho mutukamona mumu liaka twatamba kupwa ni shindakenyo ngwetu kuhana mwono wetu kuli Yehova chili chuma chilemu chize twatamba kulinga.

[Maliji ali mushi]

a “Mapanga akwo” a Yesu kechi kapwa ana a Zambi shimbu kanunu ka miaka kanda ahwa. Alioze, amu alihanyine kuli Zambi, mahasa kusanyika Zambi ngwo “Tata” ni kwamona ngwe kali chihanda cha usoko wa Yehova.—Yoa. 10:16; Iza. 64:8; Mateu 6:9; Uso. 20:5.

Kuchi Munuhasa Kukumbulula?

• Kulihana kuli Yehova yika chinalumbunuka?

• Kuchi kulihana kuli Zambi chakutuyukisa?

• Mumu liaka akwa-Kristu atamba kulihana kuli Yehova?

[Yihula ya Malongeso]

[Chizulie]

Kutwama kulita ni kulihana chetu chakuneha uwahililo wamwenemwene