Exeni ambe enga jataka

¿Andichisï jatsï para aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani?

¿Andichisï jatsï para aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani?

¿Andichisï jatsï para aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani?

“Chúri juchiiti Tata Diosï ima engani ji marhuakuni jaka axasti imeeri ánjelini.” (UKU. 27:23)

1. a) ¿Ambe jatsiski para úni kʼuiripu ma para úni itsï atakuarhini? b) ¿Náki kurhamarhikuechanchi mókuantani jaua?

 “¿MÓANTASKIJTSÏA ka jurajkuani chaari pekaduechani ka aiakukuarheskijtsïa Tata Diosï Jeobani ka jiókuarhiskijtsïa eska tata Jesukristu jindeeska ima enga Tata Diosï úrani jaka para pʼímutantaani kʼuiripuechani?” I jindeesti kurhamarhikua ma engaksï úminhajka imeecha engaksï uéjka itsï atakuarhini ísï tátsekua enga na kʼamakurhijkia arhijtsïkperata enga únhajka para imeecha. Peru ¿andiksïsï kristianuecha jatsi para aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani? ¿Néna marhuakuasïni engaksï ísï újka? ¿Andisï xáni uétarhijki eskaksï uaaka ini ambe paraka Tata Diosï jiókuarhiauaka ambe engaksï újka para imani marhuakuni? Parachi mókuantani ini kurhamarhikuechani orhetachi jatsiska para kurhanguni ambe arhikuekasïni aiakukuarheni Tata Diosïni.

2. ¿Ambe arhikuekasïni aiakukuarheni?

2 ¿Ambe arhikuekasïni aiakukuarheni? Ambe ma engajtsïni jarhuataaka míteni jindeesti ambe enga apostoli Pablu uandapka jiáni enga barkurhu ma japka enga itsïirhu inchameni japkia. Apostoli Pablu arhispti Tata Diosï Jeobani “Tata Diosï ima engani ji marhuakuni jaka” ini ambe jingoni xarhataspti eska ima Tata Diosïirispka (arhinta je Ukuecha 27:​22-24). Ísïisti iámu parhakpini “Noambakitiiri jájki jimbo jarhasti” joperuchi kristianuecha Tata Diosï Jeobaeriska (1 Juanu 5:19). ¿Nénachi jimbo niáraski imeerini? Engachi ísï aiakukuarhika Tata Diosï Jeobani kómarhikua ma jimbo ka engachi itsï atakuarhika.

3. ¿Ambe xarhataspi Jesúsi enga itsï atakuarhipka, ka nénachi májkueni úsïnga kristianuecha?

3 Enga Jesúsi itsï atakuarhipka jurajkuchestijtsïni ejemplu jiáni enga máteruechani japarini aiakupka imeeri Taatini eska úpiringa ambe enga ima uékajka. Jimboka ima Israeli anapuespka ireta ma enga aiakukuarhepkia Tata Diosïni no jatsispti para ménderu aiakukuarheni, nijtu japi Lei ma enga uandeenga eska jatsispka para ísï úni. Ima aiakukuarhexapti para sánderu ambe úni. Biblia arhisïndi eska ima arhispka Tata Diosï Jeobani “¡Exe! Jurhaska [...] para úni ambe engari tʼu uéjka” (Eb. 10:7; Luk. 3:21). Ísïisti, enga Jesúsi itsï atakuarhipka xarhataspti eska aiakukuarhespka imeeri Taati jémbani para úni ambe enga ima uékeenga. Iásïjtu, kristianuechachi májkueni úsïnga eska ima engachi itsï atakuarhijka, nájkirukachi jucha xarhatajka kʼuiripuechani japarini eskachi aiakukuarheskia Tata Diosïni kómarhikua jimbo.

Na engajtsïni marhuachejka engachi aiakukuarhejka

4. ¿Ambechi jorhenguarhisïni ima ambeeri enga jarhuatapka Dabidi ka Jonatánini paraksï ambakiti amigueni?

4 Engachi kristianuecha aiakukuarhejka no ísku ambeesti. Kánikua jukaparhakua ambeesti. Peru, ¿nénajtsïni marhuachesïni inde ambe? Ma ambe engajtsïni jarhuataaka exeni na engajtsïni marhuachejka, jindeesti na enga xáni marhuakuajka kʼuiripuechani engaksï aiatsperakua ambe ma. Pori ejemplu, ju je exeni ambe uétarhisïni para amiguechani jatsiani. Parachi amiguechani jatsiani, juchachi orheta jatsiska para ambakiti amigu máeni. Uétarhisïndi eskachi mítetini jauaka eskachi aiatspeska ambe ma, ka eskachi jatsiska para kuidarini juchaari amiguni. Biblia uandasïndi eskaksï Dabidi ka Jonatáni kánikuaksï sési pájperasïreenga, engaksï jamberi pakatperakua ma úpka (arhinta je 1 Samuel 17:57 ka 18:​1, 3). Ini jurhiatikuechani jimbo nóteruksï uánikuestia engaksï ísï pájperajka eska Dabidi a Jonatáni. Peru ísï eska imeecha, uánikuecha engaksï sési pájperajka, úsïndiksï ísï úni jimbokaksï míteska eskaksï jatsiska para méntkisï jarhuajperani ka no méni jurajperani (Pro. 17:17; 18:24).

5. Jántspiri ma, ¿ambe úpirini úni para seguiriini imeeri dueniuni jingoni irekani?

5 Lei enga Tata Diosï íntskuapka israeliteechani uandasïreendi máteru jásï pájperakueri, nani engaksï kʼuiripuecha aiatspereenga ambe ma ka enga kánikua marhuakuauenga: enga jántspiri ma uékapiringa pakarani imeeri patronini jingoni para méntkisï, úpirindi pakatperakua ma úni para no méni jurajkuni. Lei uandasïreendi: “Enga jántspiri méntku úndapiringa uandani ‘No uékasïnga libriini, jimbokani uékasïnga juchiiti dueniuni, juchiiti uarhiitini ka juchiiti sapiichani’, imeeri dueniu paati Tata Diosï jurhimbitiiri orhepani jimbo. Jiájkani puertarhu o puerteri markurhu pinditakuati kutsïkuani para pʼorondikuni punsoni ma jimbo. Ka ísï niáraati imeeri jántspiriini astaka uarhiaka” (Éxo. 21:​5, 6).

6, 7. a) ¿Nénajtsïni marhuachesïni engachi aiatspejka ambe ma? b) ¿Nénajtsïni marhuachesïni aiakuni ambe ma Tata Diosï Jeobani parachi sési pájperani imani jingoni?

6 Máteruecha engaksï jatsika para kánikua jukaparharani ambe engaksï aiatsperaka, jindeestiksï temungurhiriicha. Ísïisti, ústiksï inde aiatsperata kʼuiripu ma jingoni ka no sïranda ma jingoni. Tsimani kʼuiripuecha engaksï márku irekaka peru engaksï no sési tembuperatini jaka, nóksï uaati uandani eskaksï márku irekaaka para méntkisï ka imeecheri sapiichajtuksï májkueni ambe eratseati. Peru temungurhiriicha engaksï sési tembuperatini jaka ísï eska Tata Diosï na jaiapanhentajka, mítestiksï eska jarhaska ambe ma enga Biblia uandajka ka engaksï jimbo jatsika paraksï jánguarhintani xénchperakua jingoni orhepani uérani engaksï uandanhiateechani jatsiauaka (Mat. 19:​5, 6; 1 Kor. 13:​7, 8; Eb. 13:4).

7 Últimu ju je exeni ambe enga úkuarhika ánchikuarhitarhu. Desde iónisï kánikua marhuasïndi kontratuechani uáni (Mat. 20:​1, 2, 8). Ísïisti, kontratu ma úni ante de ueenani ánchikuarhikuni nemani o negosiu ma úni, kánikua marhuakuasïndi imeechani engaksï indeni kontratuni firmarini jaka. Eskachi na exekia, amiguecha, temungurhiriicha ka ánchikuarhitarhu, úsïndiksï sánderu sési pájperani engaksï ísï újka eskaksï na aiatsperakia. Peruchi jucha úsïnga sési pájperani Tata Diosï Jeobani jingoni jimbokachi aiakukuarheskia imani, ka jimbochisï úrajka juchaari iámu tsípikuani parachi imani marhuakuni. Iásïchi exeni jauaka néna marhuakuasïreeni imeechani engaksï ióntki aiakukuarhienga Tata Diosïni ka exenchi jauaka andisï sánderu kʼéri ambeepi aiakukuarheni Tata Diosïni ka eska aiatsperata ma úni.

Tata Diosïiri ireteeni kánikua marhuakuspti ireta Israelini

8. Para israeliteecha, ¿ambe arhikuekasïreeni aiakukuarheni Tata Diosïni?

8 Israeliteechaksï aiakukuarhespti Tata Diosï Jeobani engaksï uandapka eskaksï ísï úpiringa eska ima na arhiapka. Tata Diosï Jeoba úspti eskaksï tánguarhintapiringa juáta Sinaírhu ka arhiaspti: “Engajtsï chá iámu ambe úska eskaksïni na arhini jaka ka ísïjtsï úni eskachi na pakatperaka, jimajkani niáraakajtsï jindeeni ireta engani ji sánderuni jukaparharajka iámindu máteru iretecheri”. Ka iámu ireta májku kʼéri uandaspti: “Aiakukuarhexakachi úni iámindu ambe enga Tata Diosï Jeoba uandaka” (Éxo. 19:​4-8). Engaksï ísï aiakukuarhepka Tata Diosïni sánderu ambe arhikuekasïndi eska solu aiatspeni ambe ma. Inde ambe arhikuekasïreendi eskaksï Jeobaeriska, jimbosï ima arhiapti eska ísï kaapiringa eska imeeri ireta “enga sánderu jukaparharenga”.

9. ¿Náki kóntperatechanksï jatsiaspi israeliteecha jimbokaksï aiakukuarhespka Tata Diosïni?

9 Jimbokaksï israeliteecha Tata Diosï Jeobaerispka uánikua kóntperatechanksï intsïnhaspti. Ima no méni jurajkuaspti ka sési kaaspti, ísï eska taati ma na újka imeeri sapiichani jingoni. Ísï jimbo arhiaspti: “¿Uaa uarhiiti ma mirikurhini imeeri charhakuni o no pʼamojkuni uájpani enga imeeri matrisirhu kámapka? Nájkirukaksï i uarhiitiicha mirikurhipiringa, jíkeni no méni mirikurhipiringa tʼungini” (Isa. 49:15). Tata Diosï jorhendaspti imeeri iretani Leini úraparini, axakuspti profetechani para uinhaperantani ka kuájchakuspti ánjeliichani úrapariani. Salmista uandaspti: “ [Tata Diosï Jeoba] aiangusïndi Jakobuni ambe enga uaaka, imeeri juramukuecha ka ambe enga úkuarhinchaaka Israeli. No májkueni ambe úspti máteru ireta jimbo” (Sal. 147:​19, 20; arhinta je Salmo 34:​7, 19 ka 48:14). Májkueni eska na kuájchakupka imeeri ireta Israelini, iásïjtu kuájchakuasïndi iámindu kristianuechani engaksï aiakukuarhika imani.

¿Andichisï jatsi para aiakukuarheni Tata Diosïni?

10, 11. ¿Andichisï no úpirini kuenta úkuarhini Tata Diosï Jeobaeri familia jingoni?

10 Máruksï uandasïndi: “¿Andisïni jatsi parani aiakukuarheni ka itsï atakuarhini parani úni marhuakuni Tata Diosï Jeobani?”. Uaakachi kurhanguni i ambe engachi miántaska nénachi jarhaski Tata Diosïni jingoni. Adániiri pekadu jimbo, juchachi no úpiringa Tata Diosïiri familia jingoni kuenta úkuarhini (Rom. 3:23; 5:12). Peru Tata Diosï Jeobajtsïni jiókaati imeeri familiarhu, solu engachi aiakukuarheska imani. Ju je exeni andi.

11 Nóchi nema jatsiska taatini ma engajtsïni uaaka íntskuni tsípikua para méntkisï, ísï eska Tata Diosï na uékeenga (1 Tim. 6:19). Jimbokaksï Adáni ka Eba pekarispka, juchachi nóteru úpiringia ísï exenhani komueska Tata Diosïiri uájpeecha ka jiáni uératini, kʼuiripuechachi nóteru úpiringia sési pájperani juchaari Taati ka Kueraajpiri jingoni (terukutanta je Deuteronomio 32:5 jingoni). Jiáni uératini, kʼuiripuechaksï no kuenta úkuarhisïndi Tata Diosï Jeobaeri familia jingoni ka níjtuksï sési pájperani imani jingoni.

12. a) ¿Nénaksï úsïni kʼuiripuecha engaksï imperfektueka Tata Diosïiri familia jingoni úkuarhini? b) ¿Ambe ka ambe uétarhisïni úni ante de itsï atakuarhini?

12 Nájkiruka ísï úkuarhika, mándani jucha uaakachi kurhakuni Tata Diosï Jeobani eskajtsïni jiókaaka imeeri familiarhu, imeeri marhuariicha jingoni. a Perujtsïni ¿néna uaa Tata Diosï jiókani nájkirukachi pekadoriika? Jimboka Pablu uandaspka eska, “juchachi no úsïreenga sési pájperani Tata Diosïni jingoni, joperuchi iásï úsïngia sési pájperani imani jingoni enga imeeri Uájpa ísï uarhika” (Rom. 5:10). Joperu parakajtsïni ima jiókaaka, jatsiskachi para kurhakuni ambakiti konsiensia ma ka ísïchi úsïnga engachi itsï atakuarhijka (1 Ped. 3:21). Peru ístu jarhasti máteru ambe engachi jatsika para úni, ante dechi itsï atakuarhini. Orhetachi jatsiska para sési míteni Tata Diosï Jeobani ka jorhenguarhini mintsikani imani; tátsekuachi jatsiska para moántani ka ménderueni irekani (Juanu 17:3; Uku. 3:19; Eb. 11:6). ¿Ka tátsekua ambechi uaa úni?

13. ¿Andisï sési jaki eskachi aiakukuarheaka Tata Diosïni parajtsïni ima jiókani imeeri familiarhu engaksï imani kómarhijka?

13 Parachi Tata Diosïiri familia jingoni kuenta úkuarhini engaksï imani kómarhijka, jatsiskachi para aiakuni ambe ma. ¿Andi? Ju je exeni ejemplu ma. Eranhaska je taatini ma enga kʼuiripu kánikua janhanharhijka ka enga mítejka tumbi sapichuni ma enga uerani pakaraka, niárasïndi kánikua xénchani ka imeeri uájpa úsïndi. Peru orheta arhisïndi eska jatsiska para úni ambe ma: “Uékasïnga eskarini aiachiaka eskarini ísï exeaka komueska chiiti taati, eskarini xénchaaka ka janhanharhini méntkisï”. Enga i tumbi no aiakuaka eska ísï uaaka, no jiókaati komueska imeeri uájpa. Inde ambe enga acheeti kurhakuni jaka tumbini, no jukari ambeesti. Ka Tata Diosï Jeoba jingontu, májkueniisti: ima solu jiókauati imeeri familiarhu imeechani engaksï uékaaka aiakukuarheni imani. Ísï uandasïndi Biblia indeeri ambe: “Íntskunta je Tata Diosïni chaari kuerpuechani komueska kéjtsïtakua ma. Inde kéjtsïtakua enga chaari tsípikueka jatsiskajtsï para aiakuni Tata Diosïni parajtsï úni jaiapanherantani” (Rom. 12:​1, La Palabra de Dios para Todos, 2008).

Engachi aiakukuarhejka xarhatasïngachi eskachi xénchasïnga ka mintsikani Tata Diosïni

14. Uandanta je andichisï xarhatajki eskachi xénchasïnga Tata Diosïni engachi aiakukuarhejka imani.

14 Engachi aiakukuarhika Tata Diosïni xarhatanchi jarhasïnga eskachi xénchasïnga. Sáno májkueni ambeesti imani ambe jingoni engaksï temungurhiriicha aiatsperajka. Engaksï tembuchajka, kristianu xarhatakusïndi imeeri nobiani eska xénchasïnga enga aiakujka eska imani jingoni jauaka para méntkisï ambe uéjki úkuarhini. Aiakuxati kʼuiripuni ma eska no méni jurajkuaka ka no solu aiatspexati eska uaaka ambe ma. Ístu, mítesti eskaksï no uaaka márku sési irekani enga no aiakuska eskaksï no méni jurajperaaka. Májkueni, engachi no aiakukuarheska Tata Diosïni nóchi uaaka imani kóntperatechani jatsiani engaksï jatsiajka imeecha engaksï Tata Diosï Jeobaeri familiarhu jaka. Ísï jimbo, aiakukuarhesïngachi Tata Diosïni jimbokachi uékasïnga imeerini, ka nájkirukachi imperfektueka nóchi méni uékasïnga jurajkuni imani ambe uéjki úkuarhini (Mat. 22:37).

15. ¿Andichisï uandajki eska engachi aiakukuarhejka Tata Diosïni xarhatasïngachi eskachi mintsikasïnga imani?

15 Engachi aiakukuarhejka Tata Diosïni, ístuchi xarhatasïnga eskachi mintsikasïnga imani. Ísïisti: aiakukuarhesïngachi jimbokachi jakajkusïnga Tata Diosï Jeobani ka seguruchi jarhaska eskajtsïni kánikua marhuachesïnga ambakiti pájperakua ma jatsini imani jingoni (Sal. 73:28). Míteskachi eska no fásiliuaka marhuakuni Tata Diosïni, jimbokachi irekaxaka “iásï anapu kʼuiripuechani japarini engaksï támisï jámajka”. Peruchi seguru jarhaska eskajtsïni Tata Diosï újchakuraaka ísï eskajtsïni na aiachika, engachi jánguarhintaska sési marhuakuni imani (Fili. 2:15; 4:13). Ístuchi uaaka seguru jarhani eskajtsïni ima pʼamojkuaka engachi niáraska no sési ambe úni imperfeksioniri kulpa jimbo (arhinta je Salmo 103:​13, 14 ka Roma 7:​21-25). Ka míteskachi eskajtsïni ima újchakuraaka jimbokachi jánguarhintasïnga no méni jurajkuni (Job 27:5).

Aiakukuarheni Tata Diosïni úsïndi eskachi tsípikua jingoni irekaaka

16, 17. ¿Andisï aiakukuarheni Tata Diosïni újki eskachi tsípikua jingoni irekaaka?

16 Aiakukuarheni Tata Diosïni úsïndi eskachi tsípikua jingoni irekaaka, jimbokachi íntskusïnga juchaari tsípikuani Tata Diosï Jeobani, ísï eska Jesúsi na uandapka: “Ma sánderu sési pʼikuarherasïndi intsïmpini ka eska intsïmbinhani” (Uku. 20:35). Enga Tata Diosïiri Uájpa Echerirhu jámani japka, ísï úspti eska i karakata na uandajka ka tsípikua jingoni irekaspti jimboka intsïmpitiispka. Ménichani no jamberi mintsikuarhisïreendi ni tʼireni níjtu jámapi jirinhakuarhini ambe ma para sési irekani jimboka uékasïreenga jorhendani kʼuiripuechani ambe úni paraksï jatsini tsípikua para méntkisï (Juanu 4:34). Ka no ma ambe jarhaspti enga sánderu sési pʼikuasteenga Jesúsini eska imeeri Taati jémbani jaiapanherantani. Jimbosï uandapti: “Ji méntkisï úsïnga ambe enga ima jaiapanhintajka” (Juanu 8:29; Pro. 27:11).

17 Jesúsi jorhendaspti imeeri chúxapatiichani ambe úni paraksï tsípikua jingoni irekani, ima uandaspti: “Engareni nema uéjka chúxapuni, eska ísku exekuarhiaka” (Mat. 16:24). Engachi ísku exekuarhijka o engachi nóteru újkia imani ambe engachi jucha uéjka, sánderuchi andarhierasïnga Tata Diosïni engajtsïni kánikua xénchajka. ¿Úpirintsïni nema sánderu kuidarini eska Tata Diosï?

18. ¿Andisï aiakukuarheni Tata Diosïni újki eskachi sánderu tsípikua jingoni irekaaka ka eska ánchikuarhikuni kʼuiripuni ma o úni ambe ma parachi jatsikuarheni ambe ma?

18 Imeecha engaksï aiakukuarhejka Tata Diosï Jeobani ka engaksï ísï irekajka eska ima na uéjka, sánderuksï tsípikua jingoni irekasïndi ka eska imeecha engaksï kʼuiripuni ma ánchikuarhikujka o engaksï jánguarhintajka úni ambe ma paraksï jatsikuarheriini. Kristianuecha engaksï aiakukuarhejka Tata Diosïni sésiksï pʼikuarherasïndi ka nóksï májkueni irekasïndi eska imeecha engaksï kʼuiripuechani ánchikuarhikujka (Mat. 6:24). Ísïisti eskaksï kánikua tsípikua jingoni irekasïnga, jimbokaksï jatsiska indeni kóntperatani paraksï májku kʼéri ánchikuarhini para “Tata Diosïni jarhuatani” imeeri ánchikuarhita jingoni, peruksï no mirikurhisïndi eskaksï no aiakukuarheska paraksï ánchikuarhitajku ma úni, sino eskaksï aiakukuarheska Tata Diosïni ma enga kánikua jukaparharajka (1 Kor. 3:9). No nema úpirindi sánderu jukaparharani ísï eska ima ambe engaksï imeeri marhuariicha újka paraksï marhuakuni ka no méni jurajkuni. Ka asta uaati eskaksï tumbiintaaka paraka Tata Diosï uaaka kuidariuani para méntkisï (Job 33:25; arhinta je Ebreu 6:10).

19. ¿Ambe ambakiti ambeksï jatsiski imeecha engaksï aiakukuarhika Tata Diosï Jeobani?

19 Bibliajtsïni pʼímarhisïndi ini ambe úni: “Andarhiera je Tata Diosïni, ka imaksïni andarhieraati chánksïni” (Sant. 4:8; Sal. 25:14). Ísïisti, imeecha engaksï aiakukuarheaka Tata Diosï Jeobani niáraatiksï ambakiti pájperakua ma jatsini imani jingoni. Máteru jorhenguarhikua jimbo exenchi jauaka andichisï no jatsi para chéni aiakukuarheni Tata Diosïni parachi niárani imeerini.

[Nota]

a “Máteru karichichaksï” no niáraati Tata Diosïiri uájpeeni asta jiáni enga na kʼamakurhiakia Mili uéxurhini. Peru jiáni uératini engaksï aiakukuarhejka Tata Diosï Jeobani uaatiksï arhini “Taati” ka kuenta úkuarhinksï Tata Diosïiri familia jingoni engaksï imani kómarhijka (Juanu 10:16; Isa. 64:8; Mat. 6:9; Apok. 20:5).

¿Ambejtsï mókuntapirini?

• ¿Ambe arhikuekasïni aiakukuarheni Tata Diosïni?

• ¿Nénajtsïni marhuachesïni aiakukuarheni Tata Diosïni?

• ¿Kristianuecha andiksïsï jatsi para aiakukuarheni Tata Diosï Jeobani?

[Jorhenguarhikueri kurhamarhikuecha]

[Imajeni]

Ísï úni eskachi na aiakuka Tata Diosïni úsïndi eskachi tsípikua jingoni irekaaka