Khuyapayasiñapatwa Diosankirïtanxa

“Jiwañansa jakañansa [Jehová] Tatitutakïtanwa.” (ROM. 14:8)

1, 2. 1) ¿Kunas jiwasatak wali askixa? 2) ¿Kuna jisktʼanakarus qhanañchtʼasiskani?

 AKHAM sasaw Jehová Diosax israelitanakar säna: “Nayan suma munat markaxäpxätawa taqi markanak taypinxa” sasa (Éxo. 19:5). ¡Ukax jupanakatakix wali askipunïnwa! Jichhürunakanxa, cristianonakax Diosan munat markapankaraktanwa, mä arunxa Jupanktanwa (1 Ped. 2:9; Apo. 7:9, 14, 15). Ukhamatwa, wali askinak wiñayatak katuqañäni.

² Ukampis Jehová Diosan markapankañax mayitanakapar phuqañarakiwa. Ukat inas maynix akham sischispa: “¿Kuntï Diosax maykitu ukanak phuqiristti? ¿Juchar puririst ukhax katuqaskitaspati? ¿Diosar katuyasisax janit amtajarjam sarnaqxirista?” sasa. Chiqansa, uka tuqinakat wal amuytʼasiñasawa. Ukampis ¿kuna askinaksa Diosar katuyasisax jikxattanxa? Uka tuqit nayraqat amuytʼañäni.

Diosar katuyasisaw kusisiñ jikxattanxa

3. ¿Diosan markapankkasax kuna askinaksa Rahab tawaqux katuqäna?

³ ¿Diosar katuyasisax chiqapunit kusisiñ jikxattanxa? Jïsa. Uk amuytʼañatakix Rahab tawaqut parltʼañäni. Cananeonakan jan wali diosanakapar yupaychasaw jilsuwaypachäna, ukat Jericó markanxa qʼañu lurir warmit uñtʼatänwa. Ukham sarnaqirïkasasa, kunjamsa Jehová Diosax israelitanakar chʼaxwäwinakan yanaptʼäna uk sum istʼäna, ukat Jupapuniw chiqpach Diosax sasaw säna. Ukatwa, jiwañar purirjamäkasas Diosan markapar yanaptʼäna ukat Diosan yanaptʼap thaqharakïna. Bibliax akham siwa: “Ukham luratapatwa Diosax aka warmiru askit katuqäna. Jupasti khitatanakarux utaparuw katuqäna, ukatsti yanaptʼarakïnwa yaqha thakinjam  mistxapxañapataki” sasa (Sant. 2:25). Diosan qʼuma markapar mantasax wali askinak katuqäna, uka markax munasiñ tuqitsa chiq sarnaqañ tuqitsa Diosan Leyiparjam yatichatänwa. Ukat nayra sarnaqäwinakap apanukusaxa, ¡kunja kusisitak jikxataskäna! Ukatxa mä israelitampi casarasisax Diosar luqtir mä suma wawanïnwa, uka wawapax Booz satänwa (Jos. 6:25; Rut 2:4-12; Mat. 1:5, 6).

4. ¿Jehová Diosar luqtañ amtasax kuna askinaksa Rut warmix katuqäna?

⁴ Jichhax Moab markankir Rut warmit parltʼarakiñäni, jupax ukhamarakiw Diosan markapar mantäna. Tawaqükasax inas moabitanakan Kemós diosapar ukat yaqha diosanakampir yupaychirïchïna. Ukampis chiqpach Diosar uñtʼasax markapan jakasir mä israelitampiw casarasïna (Rut 1:1-6 liytʼasiñapawa). Qhipatxa, chachapax jiwxänwa ukat Orfa sat yuxchʼa masipan chachapas jiwxarakïnwa. Ukat Noemimp chikaw Belén markar sarañ amtapxatayna. Chika thaki sarkasinxa, kutʼxapxam janiw Israel markan waltʼapkätati sasaw Noemix yuxchʼanakapar säna. Orfax iyaw sasaw ‘markaparu, ukhamaraki diosanakapar kuttʼawayxäna’. Ukampis Rutax janiw kuttʼkänti, wali iyawsäwinïnwa ukat khitirus luqtañ munäna uksa sum yatirakïna. Ukatwa Noemir akham säna: “Jan mayistati jumat sarxañaxa, nayasti arkämaw kawkharutï sarkäta ukkharu, ukhamarakiw jakä kawkhantix jakkäta ukkhana. Juman markamax markaxäniwa, Diosamasti, Diosaxarakïniwa” sasa (Rut 1:15, 16). Ukham amtasax wali askinakwa jikxatäna; kunattix ijmanakaru, pisinkirinakar ukat jan uraqininakar yanaptʼañatakiw Diosax markapar leyinak churäna, ukhamatwa askinak jikxatarakïna. Jehová Diosaw jan walinakat jarkʼaqasin jupar yanaptʼäna, ukatwa kusisit sarnaqasïna.

5. ¿Jehová Diosar walja maranak luqtir jilat kullakanakat kamstasa?

⁵ Jichhax ukhamarakiw walja jilat kullakanakax Jehová Diosar walja maranak luqtasipki, inas jumax yaqhipar uñtʼsta. Ukat inas akham jisktʼchisma: “¿Diosar katuyasisax kuna bendicionanaksa katuqawayta?” sasa. Chiqas taqiniw jan walinakan uñjastanxa, ukampis salmonak qillqirjamarakiw walja jilat kullakanakax akham sapxi: “¡Diosanïki uka markax kusisiñaniwa!” sasa (Sal. 144:15).

Diosan mayitanakapax janiw jan phuqañjamäkiti

6. ¿Diosan mayitanakap janjamakiw phuqkiristi sasin kunatsa jan axsarayasiñasäki?

⁶ Janjamakiw Diosan mayitanakap phuqkiristti sasaw yaqhipax axsarayasipxi. Chiqas Jupar luqtañasa kamachinakap phuqañasa ukat arunakap yatiyir sarañas axsartayasiñjamäspawa. Moisesax ukhamaw jikxatasïna, israelitanakar Diosan arunakap yatiyañsa Egipto marka apnaqirir yatiyañsa axsarayasïnwa. Ukampis Jehová Diosax janiw juparux wali chʼamanak maykänti, jan ukasti akham sänwa:  ‘Nayarakiw yatichaskäma kunanakatix lurañamäki ukanaksa’ sasa (Éxodo 3:11 ukat 4:1, 10, 13-15 liytʼasiñapawa). Moisesax iyaw sasaw yanaptʼayasïna ukat wali kusisitaw Diosan munañap phuqäna. Ukhamarakiw Diosax jiwasar yanaptʼistu, janiw jan phuqañjam wali chʼamanak maykistuti. Pantjasirïtassa sum yatiraki (Sal. 103:14). Criston arkiripjam luqtañax janiw wali chʼamäkiti, jan ukasti wali kusiskañawa, kunattix Diosaruw kusisiytanxa ukat jaqi masisar munataswa uñachtʼayaraktanxa. Jesusax akham sänwa: “Nayar jutapxam [...] nayaw samarayapxäma. Nayan yugoxa apapxam, ukatsti nayat yatiqasipxarakita. Nayasti llampʼu chuymani, altʼat chuymanirakïtwa” sasa, uka arunakapax phuqasiskapuniwa (Mat. 11:28, 29).

7. ¿Jehová Diosaw mayitanakap phuqañ yanapistani sasax kunatsa atinissna?

⁷ Jehová Diosar mayisiñänixa, Jupaw yanaptʼistani ukat chʼamañcharakistani. Jeremiasarux ukham yanaptʼatayna. Profetjam uttʼayatäkäna ukhax akham sänwa: “¡Ay, Tata! ¡Nayax wawäsktwa, janiw parlañsa yatkti!” sasa. Qhipatsti akham sarakïnwa: “Janirakiw jupan sutipatsa parlkxäti” sasa (Jer. 1:6; 20:9). Ukampis pusi tunka maranakaw jan istʼañ munapxipansa Diosan arunakap yatiyäna. ¿Uk phuqañatakix khitis yanaptʼäna? Jehová Diosaw yanaptʼäna. Ukat akham chʼamañchtʼäna: “Nayaw jumampi chikäskta, jumar qhispiyañatakixa” sasa (Jer. 1:8, 19; 15:20).

8. ¿Kunjamatsa Jehová Diosar taqi chuym katuyasitas uñachtʼaytanxa?

⁸ Kunjamtï Jehová Diosax Moisesampiru Jeremiasampiru yanaptʼkänxa, ukhamarakiw jiwasarux munañap phuqañ yanaptʼistu. Ukatakix aka iwxanakar istʼañasawa, “[Jehová] Tatitur taqi chuymamampi katuyasim; juman chʼikhi kankañamarukix jan alkatasimti. Taqi luräwinakamanxa Tatitutxa amtasipunim, ukatsti jupax chiqa thakinjamwa irpaskätam” (Pro. 3:5, 6). Ukampis ¿kunjamatsa Jehová Diosar taqi chuym katuyasitas uñachtʼaytanxa? Arup tuqi ukat markap tuqi yatichkistu ukanakar istʼasaw uñachtʼaytanxa. Ukarjam sarnaqañänixa, janipuniw kunas Jupat jithiqtaykistaniti.

Sapa mayniruw uñjistu

9, 10. ¿Salmo 91 qillqatax kuna kasta qhispiyasiñatsa parli?

⁹ Yaqhipax Diosar katuyasiñxa axsarapxiwa, jucharuw purirista, Diosax janiw katuqxitaspati sasaw amuyapxi. Ukampis janiw ukham axsarayasiñax wakiskaspati, kunattix Jehová Diosaw Jupamp sum apasiñatakix sapa maynir yanaptʼistu. Uka tuqit Salmo 91 jaljax kamsis uk uñjañäni.

¹⁰ Akham sasaw qallti: “Alaxpachankir Taqi atipirin imat sarnaqir jaqixa, Tatiturux siwa: ‘Jumätaw imantasiñaxaxa, jarkʼaqasiñaxasa, Diosaxay, jumaruw taqpach chuymamp alkatsma’ sasa. Jupakiw [sipitat] qhispiyätam” sasa (Sal. 91:1-3). ¿Amuytanti? Diosar munaski ukat atiniskaraki ukanakarux Jupaw qhispiyi (Salmo 91:9, 14 liytʼasiñapawa). Ukampis ¿kuna tuqitsa qhispiyi? Yaqhip nayra luqtirinakaparux jan jiwañar puripxañapatakiw awisax qhispiyäna. Ukat khitinak tuqitï Mesiasax jutañapäkäna ukanakarus qhispiyarakïnwa. Ukampis janiw taqinir ukham qhispiykänti, yaqhipax carcelan jistʼantata, tʼaqhisiyata ukat supay jaqinakan jiwayat kunaw uñjasipxäna (Heb. 11:34-39). Ukhamanakans uñjasipkchïnxa, aguantapxañapataki ukat kamachinakap jan pʼakintapxañapatakiw chʼam churäna. Ukhamasti, Salmo 91 qillqatanxa uka kasta imantasiñatwa parlaski, janiw jañchi tuqi qhispiyasiñat parlkiti.

11. ¿“Taqi atipirin imat” sasinxa, kuna tuqitsa salmonak qillqirix parlaski, ukat khitinakarus jarkʼaqi?

¹¹ Ukat “taqi atipirin imat” sasinxa, ¿kuna tuqitsa salmonak qillqirix parlaski? Kunjamsa Jehová Diosax yupaychirinakapar jan walinakat jarkʼaqi uka tuqitwa parlaski, janiw khitimpis ni kunampis luqtirinakapan  iyawsäwipsa yupaychäwipsa apaqaykiti (Sal. 15:1, 2; 121:5). Ukat Diosar jan iyawsirinakax janiw uk amuyapkiti. Khitinakatix “Diosaxay, jumaruw taqpach chuymamp alkatsma” sapki ukanakarukiw Jehová Diosax katuqi. Ukhamax Diosar taqi chuym luqtkasaxa, Supayan ‘sipitapar’ jalantasach Diosat jithiqtkä sasax janiw sinti llakisiñasäkiti.

12. ¿Kuna jan walinakas Diosat jithiqtayistaspa?

¹² Jehová Diosampi sum apasiñax wali askipuniw jiwasatakixa, ukampis ¿kunanakas uk aptʼasiyistaspa? Kunanakatï “chʼamakamp chik purinir usunakaru[sa]” ukat “uru qhanan jiwarayir usunakarus” uñtasitäki ukanaka ukat yaqhanakampiw aptʼasiyistaspa (Sal. 91:5, 6). Chiqansa, khititï ‘sipitanak’ wakichki uka Supayaw jichhürunakanxa waljanir sallqjaski, ukhamatwa jaqinakax munañanakaparuk sarnaqxapxi (2 Cor. 11:3). Yaqhiparusti, jupatakiki taqi kun muniri, qullqi chuyma ukat jachʼa jachʼa tukuri ukhamaruw tukuyi. Ukat markar arxatañasawa, monot jutatätanwa sasin jan wali yatichäwinakampiw jaqinakar mayjtʼayi ukat kʼari yupaychäwi tuqis sipitrantarakiwa (Col. 2:8). Ukatsti wachuq juchamp sipitjasarakiw waljanirux jan walir puriyi. Taqi ukanakampiw Supayax jaqinakar sallqji, ukatwa Diosar munasiñanakapas janix utjxiti (Salmo 91:7-10 liytʼasiñapawa; Mat. 24:12).

¿Kunjamatsa Jehová Diosar jukʼamp munassna?

13. ¿Kunjamanakatsa Jehová Diosax jan walinakat jarkʼaqistu?

¹³ ¿Uka jan walinakatxa kunjamsa Jehová Diosax jarkʼaqistu? Salmonak qillqirix akham siwa: “Diosax angelanakaparuw khitanini, sarnaqäwim imañataki” sasa (Sal. 91:11). Chiqansa, uka angelanakax Diosan arunakap yatiyañatakiw uñjistu ukat yanaptʼarakistu (Apo. 14:6). Ukatxa, irpir chuymaninak tuqirakiw Diosax yanaptʼistu, uka jilatanakax Diosan Arupatpunwa yatichapxi, ukhamatwa jan wali amuyunakat jarkʼaqapxistu. Ukat khitinakatï jan wali luräwinaka apanukuñatak chʼamachasipxi ukanakarus yanaptʼapxarakiwa (Tito 1:9; 1 Ped. 5:2). Maysa tuqitxa ‘Amuyasiri Chiqapa Uywata’ tuqirakiw Jehová Diosax Arupat yatichistu; ukhamatwa monot jutatätanwa siski ukham kʼari yatichäwinakatsa, qʼañu luräwinakatsa, qullqi chuymäñatsa, jachʼa jachʼa tukuñatsa ukat kunaymani jan walinakatsa jarkʼaqistu (Mat. 24:45). ¿Ukham jan walinakar saykatañatakix kunas jumar yanaptʼawaytamxa?

14. ¿Kunjamanakatsa Jehová Diosax yanaptʼistu?

¹⁴ ¿Jehová Diosamp imantayasiñatakix kun lurañas wakisispa? Kunjamtï chijinakar jan puriñatakisa, jan usuntañatakisa, lunthatamp jan jalxatayasiñatakis amuyump sarnaqtanxa, ukhamarakiw Diosat jithiqtayir jan walinakat amuyasiñasa. Ukatakix kuntï Jehová Diosax Bibliat apstʼat qillqatanak tuqi, tantachäwinak ukat jachʼa tantachäwinak tuqi yatichkistu ukanakar istʼañasawa. Ukat  irpir chuymaninakamp yanaptʼayasiñasarakiwa ukat jilat kullakanakatsa yatiqasiraksnawa. Jïsa, ¡Jehová Diosan markapax yatiñanïñasatakiw yanaptʼistu! (Pro. 13:20; 1 Pedro 4:10 liytʼasiñapawa.)

15. Yupaychäw tuqit jan waltʼayir taqi jan walinakatxa, Jehová Diosakiw jarkʼaqistaspa, ¿kunjamatsa uk yattanxa?

¹⁵ Yupaychäw tuqit jan waltʼayir taqi jan walinakatxa, Jehová Diosakiw jarkʼaqistaspa (Rom. 8:38, 39). Kʼari yupaychäw pʼiqtʼirinakasa ukat politiconakasa kunjamsa Diosan markap contra saytʼawayapxi uka tuqit amuytʼañäni. Jupanakax janiw jiwayañ laykukix arknaqapkistuti, jan ukasti qullan Awkisat apaqañ munapxistu. Ukampis Jehová Diosax walja kutiw jupanakat qhispiyistu. Arupanxa akham siwa: “Jumar tukjañäkis uka armxa janiw khitis jichhakam lurkiti” sasa (Isa. 54:17).

¿Khitin munañapankätasa?

16. ¿Kunatsa akapachax amtasarjam jan sum sarnaqaykistaspa?

¹⁶ ¿Jehová Diosar katuyasisax janit amtasarjam sum sarnaqxtanxa? Janiw ukhamäkiti. Jehová Diosat jithiqtata akapachanksna ukhakiw ukham suma jakasiñ aptʼassna, aka ñanqha pachax jan sinttʼasir qhuru Supayan apnaqatawa (Juan 14:30). ¿Kunanakampis jaqinakarux munañapar apnaqañ muni? Mayax qullqi tuqitäspawa (Apocalipsis 13:16, 17 uñxattʼarakismawa). Ukat juchar puriyasarakiw jaqinakar apnaqañ muni (Juan 8:34; Heb. 3:13). Ukhamasti, akapachax janipuniw amtasarjam sum sarnaqaykistaspati. Diosan yatichäwinakap pʼakintasin jan walinakwa jaqinakarux lurayañ muni. Ukhamasti khitinakatï ukarjam sarnaqapki ukanakax jucharu ukat qʼañu luräwinakaruw puripxi (Rom. 1:24-32).

17. ¿Kuna jan walitsa Jehová Diosax qhispiyistu?

¹⁷ Ukampis Jehová Diosan munañaparjam sarnaqañäni ukhaxa, Jupaw jan walinakat qhispiyistani. Kunjamtï mä doctorax sum operañ yatisax usutanakar jiwañat qhispiykixa, ukhamarakiw juch katuqawayktan uka jan walit Jehová Diosax qhispiyistaspa. Ukhamax Jesusan luqtasitapxaru Jehová Diosar katuyasisakiw uka juchat qhispsna ukat wiñay jakañ katuqaraksna (Juan 3:36). Kunjamtï mä doctorarux suma qullirïtap yatisin atinistanxa, ukhamarakiw Jehová Diosar sum uñtʼasax atinistanxa. Ukhamasti, Diosar sum uñtʼañatakisa jukʼamp munasiñatakisa, Bibliat sum yatxatañasawa, ukhamatwa jan pächasis Jupar katuyasiñäni (1 Juan 4:18).

18. ¿Khitinakatï Jehová Diosar katuyasipki ukanakax kuns katuqapxani?

¹⁸ Sapa maynis chuymasarjam sarnaqassna ukwa Jehová Diosax muni. Ukatwa Arupan akham sistu: “Jakaña ajllisipxam, jumanakampi, wawanakamampi jakapxañamataki. Tatitu Diosamarusti munapxam” sasa (Deu. 30:19, 20). Sapa maynis chuymasarjam amtasin luqtsna ukat Jupar munasitas uñachtʼaysna ukwa Jehová Diosax muni. Ukhamasti wali munat Dios Awkisar jakäwi katuyasisaxa janiw amtasarjam sum sarnaqasiñxa aptʼasktanti, ukat wali kusisitapuniw jikxatastanxa, janiw khitis uk apaqkistaspati.

19. ¿Diosanktwa sañatakix kunatsa jan askïktanxa?

¹⁹ Juchararjamax janiw khitis Diosanktwa sañatakix askïktanti, ukampis khuyapayasiñapatwa qullan Awkisax katuqistu (2 Tim. 1:9). Pablox akham sänwa: “Jakapktansa, Tatitutakiw jakapxtanxa; jiwxañän ukkhatsti Tatitutakirakiw jiwxañäni. Ukhamasti jiwañansa jakañansa Tatitutakïtanwa” sasa (Rom. 14:8). Jïsa, Jehová Diosar jakäw katuyasitasatxa janipuniw akchʼas pisayaskañäniti.

¿Kamsasmasa?

• ¿Jehová Diosar katuyasisax kuna askinaksa jikxattanxa?

• ¿Kuntï Diosax maykistu ukanak phuqsnaw sasax kunatsa sissna?

• ¿Kunjamsa Jehová Diosax luqtirinakapar jarkʼaqi?

[Jisktʼanaka]

[8 janan fotonakapa]

“¿Diosar katuyasisax kuna bendicionanaksa katuqawayta?” sasaw jilat kullakanakar jisktʼasma

[10 janan fotopa]

¿Kunjamanakatsa Diosax jarkʼaqistu?