Kpohọ eme nọ e riẹ eva

Kpohọ oria eware nọ e riẹe eva

Jọ Uvi Olele Ọrọ Kristi

Jọ Uvi Olele Ọrọ Kristi

Jọ Uvi Olele Ọrọ Kristi

“Kure kure nọ u woma o rẹ mọ ibi iwoma, rekọ ure umuomu o rẹ mọ ibi iyoma.”—MAT. 7:17.

1, 2. Ẹvẹ a re ro vuhu uvi ilele Jesu, maero kọ evaọ oke urere nana?

 JESU ọ ta inọ a te rehọ iwuhrẹ gbe uruemu ahwo ro vuhu enọ e rrọ ilele riẹ gbe enọ e rrọ ilele riẹ hẹ. (Mat. 7:15-17, 20) Eware nọ a bi wuhrẹ ahwo i re kpomahọ uruemu rai. (Mat. 15:18, 19) Ahwo nọ a rehọ iwuhrẹ erue wuhrẹ a rẹ mọ “ibi iyoma,” rekọ enọ a rehọ uzẹme wuhrẹ a rẹ mọ “ibi iwoma.”

2 Eghẹrẹ ibi ivẹ nana i dhesẹ oma via vevẹ no evaọ oke urere nana. (Se Daniẹl 12:3, 10.) Ileleikristi erue a wo eriwo ọthọthọ kpahe Ọghẹnẹ yọ eviẹhọ a be rọ gọe, rekọ enọ i wo emamọ otoriẹ Ebaibol na a be rehọ “ẹzi gbe uzẹme gọ” Ọghẹnẹ. (Jọn 4:24; 2 Tim. 3:1-5) A be daoma dhesẹ ọkpọ uruemu Kristi. Rekọ ẹvẹ kpahe omai omomọvo? Nọ ma be te ta kpahe eware isoi nọ a re ro vuhu uvi Egagọ-Ileleikristi na, nọ oma ra nọ: ‘Kọ uruemu gbe eware nọ me bi wuhrẹ amọfa e rọwo kugbe Ebaibol na? Kọ e be lẹliẹ uzẹme na si enọ e be gwọlọ iẹe urru?’

Whọ La Ẹme Ọghẹnẹ Vrẹ Hẹ

3. Eme ọ rẹ were Jihova, kọ eme onana o gwọlọ mi uvi Ileleikristi?

3 Jesu ọ ta nọ: “Orọnọ kohwo kohwo nọ ọ ta kẹ omẹ nọ, ‘Olori, Olori,’ ọ rẹ sae ruọ eva uvie odhiwu hu, rekọ ọnọ o ru oreva Ọsẹ mẹ nọ ọ rọ obọ odhiwu.” (Mat. 7:21) Ẹhẹ, orọnikọ re ohwo ọ ta nnọ Oleleikristi ọ rrọ oye o rẹ were Jihova ha rekọ ọnọ o bi ru oware nọ u fo inọ Oleleikristi o re ru. Ilele Jesu a rẹ rehọ uzuazọ rai kpobi dhesẹ inọ uvi eg’Ọghẹnẹ a rrọ, te uruemu rai kpahe ugho, okọ rai, eware ẹkeriotọ, edikihẹ rai kpahe iruemu-ẹwho gbe ehaa akpọ na, orọo rai gbe usu rai kugbe amọfa. Rekọ iroro gbe uruemu akpọ na, enọ i bi dhe eyeyoma evaọ edẹ urere nana, e da Ileleikristi erue oma fia no.—Ol. 92:7.

4, 5. Ẹvẹ ma sai ro fi eme nọ Jihova ọ jọ Malakae 3:18 ta họ iruo evaọ uzuazọ mai?

4 Fiki onana, Malakae ọruẹaro na o kere nọ: “Wha ve ti vuhu enọ ikiẹrẹe gbe iruimuomu, gbe ọnọ ọ be gọ Ọghẹnẹ gbe ọnọ ọ be gọ e he.” (Mal. 3:18) Nọ who bi roro kpahe eme nana, nọ oma ra nọ: ‘Kọ mẹ wọhọ ahwo akpọ na, manikọ me wo ohẹriẹ? Kọ mẹ be hae gwọlọ raro kele ahwo obọ akpọ enọ ma gbẹ rrọ isukulu hayo iruo, hayo kọ me kru izi Ebaibol gaga, tubẹ ta usiuwoma kẹ ae nọ u te fo?’ (Se 1 Pita 3:16.) Orọnikọ ma gwọlọ dhesẹ inọ ma kiẹrẹe hrọ họ, rekọ ma re wo ohẹriẹ no enọ e riẹ Jihova ha.

5 Whọ tẹ ruẹ inọ u fo re who ru inwene jọ evaọ uruemu ra, lẹ kpahe iẹe re whọ gwọlọ ọbọga ẹkwoma uwuhrẹ Ebaibol ẹsikpobi, olẹ, gbe iwuhrẹ nọ who re kpohọ. Epanọ who fi Ebaibol họ iruo te, ere whọ te mọ “ibi iwoma” jẹ rọ unu ra “jiri odẹ riẹ” te.—Hib. 13:15.

Ta Kpahe Uvie Ọghẹnẹ

6, 7. Kpahe ovuẹ Uvie na, didi ohẹriẹ o rrọ udevie uvi Ileleikristi avọ erọ erue?

6 Jesu ọ ta nọ: “Mẹ rẹ vuẹovuẹ usiuwoma uvie Ọghẹnẹ [kẹ] ewho efa re; keme fiki onana a je vi omẹ ze.” (Luk 4:43) Fikieme Jesu ọ mai ro fiẹgbahọ Uvie Ọghẹnẹ evaọ usiuwoma ota riẹ? Ọ riẹ inọ ọye omariẹ, ọnọ ọ rrọ Ovie ọrọ Uvie na, avọ inievo riẹ nọ a rọ ẹzi wholo, a ti si eware nọ e be wha ebẹbẹ se ahwo-akpọ no, koyehọ uzioraha gbe Ẹdhọ. (Rom 5:12; Evia. 20:10) Fikiere, o juzi kẹ ilele riẹ inọ a ta kpahe Uvie na bẹsenọ urere uyerakpọ na u re te. (Mat. 24:14) Enọ e be rọ unu gheghe ta inọ ilele Jesu a rrọ a bi ru iruo nana ha, yọ uzẹme riẹ họ a rẹ sai ru ei hi. Fikieme? Ma te fodẹ eware esa: Orọ ọsosuọ, a rẹ sae vuẹ amọfa oware nọ a riẹ hẹ hẹ. Orọ avivẹ, ibuobu rai a wo omaurokpotọ gbe udu nọ a sae rọ rẹriẹ ovao dhe ẹkoko gbe ọwọsuọ nọ i re te enọ e be ta usiuwoma na ha. (Mat. 24:9; 1 Pita 2:23) Orọ avesa, Ileleikristi erue a wo ẹzi Ọghẹnẹ hẹ.—Jọn 14:16, 17.

7 Evaọ abọdekọ riẹ, uvi ilele Jesu a riẹ oware nọ Uvie Ọghẹnẹ o rrọ gbe eware nọ o bi ti ru. Ofariẹ, a rehọ Uvie na karo evaọ uzuazọ rai, be rọ ẹkwoma ẹzi Jihova whowho ei evaọ akpọ-soso. (Zek. 4:6) Kọ whọ be jọ iruo nana w’obọ evaọ ẹsikpobi? Kọ whọ be daoma wo ẹnyaharo wọhọ owhowho Uvie, be raha oke ziezi evaọ usiuwoma ota hayo be daoma wo onaa ziezi? Ahwo jọ a daoma no re a wo ẹnyaharo evaọ odibọgba rai ẹkwoma Ebaibol na nọ a bi ro ru iruo ziezi. Pọl ukọ na, ọnọ ọ jẹ daoma rehọ Ikereakere na jiroro kugbe ahwo, o kere nọ: “Ẹme Ọghẹnẹ ọ rẹjọ bẹdẹ, avọ iruo.”—Hib. 4:12; Iruẹru 17:2, 3.

8, 9. (a) Iriruo vẹ i dhesẹ inọ erere ọ riẹ re ma se Ebaibol evaọ odibọgba mai? (b) Eme o re fi obọ họ kẹ omai rehọ Ebaibol ru iruo ziezi?

8 Okenọ oniọvo jọ ọ jọ usiuwoma, o te se Daniẹl 2:44 kẹ ohwo Kathọlik jọ, o te dhesẹ epanọ Uvie Ọghẹnẹ o te rọ wha uvi udhedhẹ gbe omofọwẹ ze. Ọzae na ọ tẹ ta nọ: “Eva e were omẹ inọ who rovie Ebaibol je dhesẹ kẹ omẹ oware nọ o ta ukpenọ whọ rẹ tae no uzou ze.” Okenọ oniọvo jọ o se oria Ebaibol jọ kẹ aye ichọche ọfa jọ, aye na ọ tẹ nọ enọ buobu. Oniọvo nana, avọ aye riẹ, a tẹ kẹ aye na uyo no Ebaibol ze. Uwhremu na, aye na ọ tẹ ta nọ: “Kọ whọ riẹ oware nọ mẹ rọ kuvẹ inọ wha ta ẹme kẹ omẹ? Fikinọ wha rehọ Ebaibol ziọ uwou mẹ, wha te je se ẹme no eva riẹ ze.”

9 Dede na, ebe mai e roja, yọ ma re fi ai họ ada. Rekọ Ebaibol ma be mae rọ ta usiuwoma. Fikiere otẹrọnọ whọ be hae rehọ iẹe ta usiuwoma kẹse kẹse he, kọ whọ gbẹ daoma ru ere? Whọ sae salọ eria jọ nọ i dhesẹ oware nọ Uvie Ọghẹnẹ o rrọ gbe epanọ o ti ro si ebẹbẹ nọ e be kẹ ahwo uye no evaọ oria ra. Who ve se eria yena nọ whọ be ta usiuwoma na.

Rọ Evawere Whowho Odẹ Ọghẹnẹ

10, 11. Kpahe ese odẹ Ọghẹnẹ, ohẹriẹ vẹ o rrọ udevie Jesu avọ ahwo buobu nọ i se oma rai eg’Ọghẹnẹ?

10 “‘Whai họ isẹri mẹ,’ ere ỌNOWO na ọ tae.” (Aiz. 43:12) Osẹri Jihova nọ ọ mae rro, Jesu Kristi, ọ rehọ e riẹ wọhọ ọghọ re o whowho odẹ Ọghẹnẹ. (Se Ọnyano 3:15; Jọn 17:6; Ahwo Hibru 2:12.) Evaọ uzẹme, fikinọ Jesu o whowho odẹ Ọsẹ riẹ, Ebaibol i se rie ‘osisẹri uzẹme na.’—Evia. 1:5; Mat. 6:9.

11 Wo ohẹriẹ, ibuobu nọ i se oma rai eg’Ọghẹnẹ a gbabọkẹ odẹ riẹ no, tube si ei no Ebaibol rai no dede. Bi dhesẹ ekpehre ẹzi ọvona, a kẹ ibishọpo Kathọlik uduotahawọ jọ kẹle na inọ “odẹ Ọghẹnẹ nọ a rọ YHWH kere na a re sei hi” evaọ etoke egagọ. * Ẹme o re yoma vienẹ hẹ.

12. Ẹvẹ a rọ rehọ odẹ na Jihova rọ riẹ idibo Ọghẹnẹ vi epaọ ọsosuọ evaọ 1931?

12 Evaọ aruorokele Kristi avọ “isisẹri” buobu enọ e rria taure ọ tẹ te ziọ otọakpọ, uvi Ileleikristi a be rọ evawere se odẹ Ọghẹnẹ. (Hib. 12:1) Evaọ 1931, re idibo Ọghẹnẹ a dhesẹ inọ a gwọlọ re a rehọ odẹ na riẹ ae, a tẹ rehọ odẹ na Isẹri Jihova. (Se Aizaya 43:10-12.) Fikiere, evaọ edhere obọdẹ jọ, uvi ilele Jesu a te zihe ruọ ahwo ‘nọ a rọ odẹ Ọghẹnẹ se.’—Iruẹru 15:14, 17.

13. Ẹvẹ ma rẹ sai ro ru odẹ nọ Ọghẹnẹ o ro se omai na gba?

13 Eme ma re ru re ma ruẹsi ru odẹ mai na gba? Edhere jọ họ, ma re se isẹri kẹ Ọghẹnẹ. Pọl o kere nọ: “Kohwo kohwo nọ ọ be fa odẹ Ọnowo a re ti siwi ei. Rekọ kẹvẹ ahwo a re ti ro se odẹ ohwo nọ a re rọwo ho? Jegbe ẹvẹ a rẹ te rọ rọwo ohwo nọ a ti yo usi riẹ hẹ? Ẹvẹ a re ro yo ababọ ọtusiuwoma? Kẹvẹ ahwo a rẹ [rọ] ta usiuwoma kẹ ae ajokpa nọ a re vi ai?” (Rom 10:13-15) Ofariẹ, ma rẹ rehọ onaa fere iwuhrẹ erue nọ a be rọ raha odẹ Ọmemama na via, iwuhrẹ wọhọ erae ehẹle, onọ u bi dhesẹ inọ Ọghẹnẹ oyoyou mai ọ rrọ eva gaga wọhọ epanọ Ẹdhọ ọ rrọ.—Jeri. 7:31; 1 Jọn 4:8; wawo Mak 9:17-27.

14. Nọ a dhesẹ odẹ Ọghẹnẹ kẹ ahwo jọ, eme a ru?

14 Kọ oma o be were owhẹ inọ a rehọ odẹ Ọsẹ obọ odhiwu ra se owhẹ? Kọ who bi fi obọ họ kẹ amọfa re a riẹ odẹ ọfuafo na? Aye jọ evaọ obọ Paris, France, o yo inọ Isẹri Jihova a riẹ odẹ Ọghẹnẹ, fikiere ọ tẹ ta kẹ Osẹri jọ nnọ ọ jọ Ebaibol obọ riẹ na dhesẹ odẹ na kẹe. Nọ o se Olezi 83:18, eva e were riẹ thesiwa. O te muọ Ebaibol họ ewuhrẹ, yọ ma be t’ẹme na ọ họ-ame no be rria orẹwho ọfa. Nọ aye jọ nọ ọ rrọ ichọche Kathọlik nọ ọ be rria Australia ọ jọ Ebaibol riẹ ruẹ odẹ Ọghẹnẹ evaọ oke ọsosuọ kpobi, ọ viẹ fiki evawere. Enẹna ọ rrọ ọkobaro oke-kpobi te ikpe buobu no. Kẹle na, nọ Isẹri nọ e rrọ obọ Jamaica a dhesẹ odẹ Ọghẹnẹ kẹ aye jọ evaọ Ebaibol obọ riẹ, ọ viẹ fiki evawere. Fikiere ghọghọ inọ a rehọ odẹ Ọghẹnẹ riẹ owhẹ, yọ evaọ aruorokele Jesu, ta kẹ amọfa kpahe odẹ oghaghae na.

‘Wha You Akpọ na Ha’

15, 16. Ẹvẹ uvi Ileleikristi a re rri akpọ na, kọ didi enọ ma rẹ nọ oma mai?

15 “Wha you akpọ na hayo eware nọ e rọ eva akpọ na ha. Re ohwo jọ o te you akpọ na, uyoyou Ọsẹ na o riẹ eva ha.” (1 Jọn 2:15) Akpọ na avọ ekpehre isiuru riẹ e wọso Jihova avọ ẹzi ọfuafo riẹ. Fikiere, orọnikọ uvi ilele Jesu a re sioma no akpọ na ọvo ho. A re you rie gbe he keme a riẹ inọ, wọhọ epanọ Jemis olele na o kere, ọnọ o “mu akpọ na ogbẹnyusu, ọye ọvo o ru oma riẹ ọwegrẹ Ọghẹnẹ.”—Jem. 4:4.

16 O sae jọ use-abọ re ohwo o ru lele eme ọ Jemis na evaọ akpọ nana nọ edawọ sa-sa e vọ na. (2 Tim. 4:10) Fikiere Jesu ọ tẹ lẹ roro ilele riẹ nọ: “Mẹ lẹ nọ who si ai no eva akpọ na ha, rekọ re who siwi ai no obọ oyoma na. A rọ e rọ akpọ na ha, wọhọ epanọ mẹ rọ ọ rọ akpọ na ha.” (Jọn 17:15, 16) Nọ oma ra nọ: ‘Kọ mẹ be daoma sioma no akpọ na? Kọ amọfa a riẹ inọ me re siomano ehaa nọ i no Ebaibol ze he gbe enọ i bi dhesẹ ẹzi akpọ na o tẹ make rọnọ obọ ahwo egedhọ i no ze he?’—2 Kọr. 6:17; 1 Pita 4:3, 4.

17. Eme o sai ti duobọte ahwo udu-oruọzewọ kurẹriẹ?

17 Uzẹme o ginẹ rrọ inọ fikinọ ma bi siomano akpọ na, akpọ na o bi mukpahe omai, rekọ onana o be lẹliẹ ahwo udu-oruọzewọ gwọlọ riẹ kpahe egagọ mai. Nọ ahwo itieye na a tẹ ruẹ inọ uzuazọ nọ ma bi yeri gbe iwuhrẹ mai e rọwo kugbe Ebaibol na, a ve ru wọhọ ẹsenọ a be ta kẹ enọ a rọ ẹzi wholo na nọ: “Je oma lele owhai, keme ma yo nọ Ọghẹnẹ avọ owhai a gbẹrọ.”—Zek. 8:23.

Dhesẹ Uvi Uyoyou Oleleikristi

18. Eme o gwọlọ re ma dhesẹ uyoyou kẹ Jihova gbe erivẹ mai?

18 Jesu ọ ta nọ: “Whọ rẹ rehọ eva ra kpobi, gbe ẹzi ra kpobi, gbe iroro ra kpobi, you Ọnowo na Ọghẹnẹ ra” who ve je “you omọfa epanọ who you oma ra.” (Mat. 22:37, 39) Uyoyou yena, (nọ a se a·gaʹpe evaọ Griki) yọ onọ o rẹ wọ ohwo ru ẹkabọ riẹ gba je ru oware nọ u fo eruo, rekọ u re je dhesẹ ọdawẹ. O rẹ lẹliẹ ohwo jọ whẹtiẹ whẹtiẹ. (1 Pita 1:22) Oghẹrẹ uyoyou yena yọ abọdekọ ọrọ oriobọ, keme o rẹ rehọ ẹme ẹwo gbe uruemu ezi dhesẹ oma via.—Se 1 Ahwo Kọrint 13:4-7.

19, 20. Gbiku jọ nọ i dhesẹ inọ uyoyou Ileleikristi u wo ẹgba.

19 Fikinọ ẹzi ọfuafo Ọghẹnẹ o rẹ lẹliẹ ohwo wo uyoyou, u bi fi obọ họ kẹ uvi Ileleikristi ru oware nọ amọfa a be sai ru hu, wọhọ ẹseba ọriẹwẹ fiki ovioma hayo uyẹ. (Se Jọn 13:34, 35; Gal. 5:22) Uyoyou utioye na u re duobọte ahwo evezi. Wọhọ oriruo, nọ upelẹ ọzae jọ nọ ọ rrọ ohwo Ju evaọ obọ Israel o kpohọ iwuhrẹ mai, u gbe rie unu nọ ọ ruẹ ahwo Ju avọ ahwo Arab nọ e be jọ oria ọvo gọ Jihova. Fiki onana, o te muọ iwuhrẹ họ ẹnya ẹsikpobi, ọ tẹ jẹ rọwo inọ a wuhrẹ Ebaibol kugbei. Kọ who bi dhesẹ uvi uyoyou utioye na kẹ inievo ra? Kọ whọ be daoma dede ahwo ekpokpọ nọ e ziọ ewuhrẹ rehọ, makọ orẹwho nọ a no ze, oghẹrẹ ovioma rai, hayo epanọ a fe hayo yogbe te?

20 Mai Ileleikristi uzẹme ma rẹ daoma dhesẹ uyoyou kẹ ahwo kpobi. Evaọ El Salvador, oniọvo-ọmọtẹ jọ o je wuhrẹ Ebaibol kugbe aye Kathọlik nọ ọ rrọ ikpe 87 ọnọ ọ talamu ichọche riẹ. Ẹdẹjọ aye na ọ tẹ jẹ mọ gaga, a tẹ wọe kpohọ ẹsipito. Nọ o no ẹsipito kpozi no, Isẹri jọ a te weze bru rie re a ruẹ inọ o wo emu. Enẹ a ru enwenọ amara soso. Ohwo ichọche aye na ọvo o weze bru ei ze he. Eme o no rie ze? O te gbolo emema riẹ fiẹ, no ichọche na, ọ tẹ wariẹ mu Ebaibol họ ewuhrẹ. Ẹhẹ, uyoyou Ileleikristi u wo ẹgba! Uyoyou nọ ma re dhesẹ u re duobọte ahwo udu vi usiuwoma gheghe nọ ma rẹ ta kẹ ae.

21. Eme ma re ru re osohwa mai u muẹro?

21 Kẹle na Jesu ọ te ta kẹ enọ e be rọ ẹghẹ gọe inọ: “Wha nya no omẹ no, whai irumuomu.” (Mat. 7:23) Fikiere, joma mọ ibi nọ e rẹ wha orro se Ọsẹ na gbe Ọmọ na. Jesu ọ ta nọ: “Fikiere kohwo kohwo nọ o yo eme mẹ nana o te ru ai ọ rẹ te jọ wọhọ ohwo owareghẹ nọ ọ bọ uwou riẹ họ ehru utho.” (Mat. 7:24) Ẹhẹ, ma tẹ ginẹ rrọ uvi ilele Jesu, Ọghẹnẹ ọ te jẹ omai rehọ, osohwa mai u ve ti mu omai ẹro, wọhọ uwou nọ a bọ fihọ ehru utho!

[Oruvẹ-obotọ]

^ edhe-ẹme 11 Ahwo Hibru a jẹ hae rehọ ibieme na YHWH ro kere odẹ Ọghẹnẹ. A rẹ ruẹ odẹ na “Yahweh,” onọ a rehọ no ibieme yena ze evaọ ebe jọ nọ ahwo Kathọlik a kere kẹle na evaọ ẹvẹrẹ Oyibo, te The Jerusalem Bible.

Kọ Whọ Kareghẹhọ?

• Ohẹriẹ vẹ o rrọ uvi Ileleikristi avọ erọ erue?

• Fodẹ “ibi” jọ nọ a re ro vuhu uvi Ileleikristi.

• Evaọ ẹmọ ibi Ileleikristi, didi utee who re fihọ?

[Enọ Uwuhrẹ]

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 13]

Kọ whọ be hai se Ebaibol na ẹsikpobi nọ whọ tẹ rrọ usiuwoma?

[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 15]

Kọ amọfa a riẹ edikihẹ ra kpahe ehaa nọ i no Ebaibol ze he?