Yo ma Jehova Lochogo Ema Ber!
Yo ma Jehova Lochogo Ema Ber!
“Ng’a Ma Malo Chutho obed gi loch kuom piny ruodh dhano.”—DAN. 4:17.
1, 2. Moko kuom gik momiyo loch dhano ok osekelo ber gin mage?
LOCH dhano ok osekelo ber ngang’! Onge kiawa kuom wachno. Gima duong’ moloyo momiyo en kamano en ni dhano onge gi rieko mar locho e yo maber. Bedo ni loch mar dhano ok osekelo ber ngang’ nenore maler moloyo e kindegi, nikech ng’eny joma nie loch osenyiso ni gin joma ‘oherore giwegi, kendo joma ohero mwandu, joma wuorore, jong’ayi kendo jojaro, joma ok winj jonyuolgi, joma ok go erokamano, joma ok luor Nyasaye, joma ok ohero owetegi, joma jendeke, jojig wach, joma owore, joma ger, joma ok ohero gik mabeyo, joandhoga, jorikni kendo josunga.’—2 Tim. 3:2-4.
2 Chon gi lala, jonyuolwa mokwongo ne otamore bedo e bwo loch Nyasaye. Kuom timo kamano, nyalo bedo ni ne giparo ni ne giyiero bedo gi loch e wigi giwegi. To kuom adier, ne giyiero bedo e bwo loch Satan. Higini gana auchiel mag loch marach mar dhano—e bwo teko mar Satan ma e “jaloch pinyni”—osemiyo sani wadak e kit ngima marach moloyo nyaka a dhano ne chak betie. (Joh. 12:31) Buk miluongo ni, The Oxford History of the Twentieth Century wuoyo kuom kit ngima dhano sani kowacho ni, “manyo piny makare chuth” en kanono. Bugno lero kama: “Ok en mana ni ok nyal nwang’e, to en ni temo loso piny ma kamano kelo masira, sirkal mag akor, to marach moloyo, lweny.” Mano kaka wechego nyiso adier ni loch mar dhano ok nyal kelo ber ngang’!
3. Loch Nyasaye dine ochalo nade ka dine bed ni Adam gi Hawa ok otimo richo?
3 Mano kaka en gima lit ni jonyuolwa mokwongo notamore loch achiel kende manyalo kelo ber—loch mar Nyasaye! En adier ni ok wanyal ng’eyo malong’o yo ma Jehova dine olochogo e wi piny ka dine bed ni Adam gi Hawa ok otimo richo. Kata kamano, wanyalo bedo gadier ni loch Nyasaye e wi dhano duto moyie bedo e bwo lochne, dine obedo loch mar hera kendo maok dewie wang’ ji. (Tich 10:34; 1 Joh. 4:8) Ka waketo e paro rieko ma Nyasaye nigo maok nyal por gi machielo, wanyalo bedo gadier bende ni dine dhano siki e bwo loch Jehova, dine ogeng’ ketho duto ma joloch mag dhano osekelo. Loch Nyasaye dine otimo maber ahinya e ‘yieng’o gik mangima duto, kaka gidwaro.’ (Zab. 145:16) E yo machuok, loch Nyasaye dine obedo loch makare chuth. (Rapar 32:4) To mano kaka en gima lit ahinya ni dhano notamore lojno!
4. Jehova oseweyone Satan thuolo mar locho e okang’ mane?
4 Podi, ber ng’eyo ni kata obedo ni Jehova ne oyie ne dhano mondo obed gi loch e wigi giwegi, onge kinde moseweyo ratiro mare mar bedo gi loch e wi chwechne. Kata mana ruodh Babulon ma ne nigi teko ahinya, achien nofwenyo ni, ‘Ng’a Ma Malo Chutho e Jaloch kuom pinyruodh dhano.’ (Dan. 4:17) Gikone, Pinyruodh Nyasaye biro miyo dwarone otimre. (Math. 6:10) En adier ni kuom kinde machuok, Jehova oseweyone Satan thuolo mar bedo “nyasach pinyni,” mondo ochiwgo dwoko maok nyal kwedi e wi weche ma jang’anjono nosiekogo. (2 Kor. 4:4; 1 Joh. 5:19) Kata kamano, Satan ok osebedo gi nyalo mar kalo tong’ ma Jehova oketo. (2 Weche 20:6; pim gi Ayub 1:11, 12; 2:3-6.) Kendo kuom kinde duto, nitie joma oseyiero kendgi giwegi bedo e bwo loch Nyasaye, kata obedo ni ne gidak e piny manie e bwo loch Jasigu maduong’ mar Nyasaye.
Loch mar Nyasaye e Wi Israel
5. Oganda mar Israel notimo singruok mane gi Nyasaye?
5 Chakre kinde Habil nyaka e chakruok mar oganda Jo-Israel, ne nitie jo mogwaro ma ne lamo Jehova kendo ma ne mako chikene. (Hib. 11:4-22) E kinde Musa, Jehova notimo singruok gi nyithind Jakobo, kendo gin ema ne giloso oganda mar Israel. E higa 1513 Ka Ndalowa Podi, oganda Israel ne oyie giwegi kaachiel gi nyithindgi mondo Jehova obed Jalochgi, kane giwacho niya: “Duto ma Jehova osewacho wanatim.”—Wuok 19:8.
6, 7. Ere kaka loch mar Nyasaye e wi oganda Israel ne chalo?
6 Kane oyiero Jo-Israel obed oganda mare, Jehova ne nigi gimomiyo. (Som Rapar mar Chik 7:7, 8.) Yiero ma notimono ne ok en mana nikech nodwaro ni Jo-Israel obed gi ngima maber. Nying’ Nyasaye koda ratiro mare kaka jaloch nomiyo oyierogi, kendo mago ema ne gin weche madongo moloyo. Oganda Israel ne dhi bedo kaka ranyisi manyiso ni Jehova kende e Nyasaye madier. (Isa. 43:10; 44:6-8) Omiyo, Jehova nowacho ne ogandano kama: “Un jo maler ni Jehova Nyasachu, kendo Jehova oseyierou ubed joge moyier, moloyo ogendini duto ma ni e wang’ piny.”—Rapar 14:2.
7 Yo ma Nyasaye ne lochogo e wi oganda Israel nonyiso ni nong’eyo ni gin joma onyuol e richo. Gie kindeno bende, chikene ne gin chike makare chuth kendo ne ginyiso kido mag Jachiwgi. Chike Jehova ma nochiwo kokalo kuom Musa, nonyiso ayanga kaka Nyasaye ler, kaka ohero ng’ado bura kare, kaka oikore mar ng’wonone ji, koda kaka ohore mos. Bang’e, e kinde Joshua koda tieng’ne, ogandano noluwo chike Jehova kendo ne gibedo gi kuwe koda gweth mag Nyasaye. (Josh. 24:21, 22, 31) Kuom kinde ma Nyasaye ne locho e wi Jo-Israel, higinigo nonyiso maler ni yor Jehova mar locho ema ber.
Loch Dhano Ok Bi Nono
8, 9. En kwayo mane maok nyis rieko ma Israel notimo, to ang’o ma ne otimore nikech mano?
8 Kata kamano, kuom kinde, oganda Israel notamore nyading’eny loch Nyasaye, kendo nikech mano ne ok giyud rit mare. Kata kamano, gikone, kokalo kuom janabi Samuel, Israel noramo ni gidwaro ruoth ma dhano, ma ne ginyalo neno. Jehova nowacho ne Samuel mondo owinj dwondgi. Kata kamano, Jehova nomedo kama: “Ok gidagi in, to an e ma gisedaga, ni kik abed ruodhgi.” (1 Sam. 8:7) Kata obedo ni Jehova ne oyie ne oganda Israel bedo gi ruoth ma dhano ma ne ginyalo neno, nosiemogi ni loch ma kamano ne ok dhi biro nono.—Som 1 Samuel 8:9-18.
9 Gik ma ne otimorenegi nonyiso adiera mar siem ma Jehova nochiwo. Bedo e bwo loch dhano ne okelonegi chandruok mang’eny, to moloyo e bwo ruodhi ma ne ok oluoro Nyasaye. Ka waketo ranyisi mar Israel e paro, ok kawwa gi wuoro ni kuom higini duto, sirkande mag dhano maok oluoro Jehova ok osebedo gi nyalo mar kelo ber masiko. En adier ni josiasa moko temo kwayo Nyasaye mondo ogwedh kinda ma gitimo e kelo kuwe, kata kamano ere kaka Nyasaye nyalo gwedho jogo motamore bedo e bwo loch mare?—Zab. 2:10-12.
Oganda Manyien e Bwo Loch Nyasaye
10. Ang’o momiyo Nyasaye nogolo Israel kuom bedo oganda moyier?
10 Oganda Israel notamore chung’ motegno e tiyo ne Jehova. Gikone, ne gitamore Mesia ma Nyasaye ema noketo, kendo Jehova nokwedogi mi nong’ado mar keto oganda moro manyien kargi. Nikech mano, ne ochak kanyakla mar Jokristo mowal malamo Jehova e higa 33 E Ndalowa. Omiyo, kanyaklano ema nobedo oganda manyien e bwo loch Jehova. Paulo nowuoyo kuom kanyaklano kaka “Israel mar Nyasaye.”—Gal. 6:16.
11, 12. Korka wach tayo ji, gin kuonde mage ma Israel machon kod “Israel mar Nyasaye” chalrego?
11 E kind oganda machon mar Israel koda manyien miluongo ni “Israel mar Nyasaye,” nitiere kuonde ma gichalree koda ma gipogoree. Mopogore gi Israel machon, kanyakla mar Jokristo onge gi ruoth ma dhano, kendo onge tiende mar mondo gigol chiwo mag le kaka misango ne joricho. Yo achiel ma oganda Israel koda kanyakla mar Jokristo chalrego, en kuom chenro mar bedo gi jodongo. (Wuok 19:3-8) Jodongo ma kamago ma Jokristo ok bed joloch e wi kweth. Kar mano, girito kanyakla kaka jokwath kendo ginyiso kinda ahinya e tayo tije Jokristo. Gitimo ne ng’ato ka ng’ato ei kanyakla gik moko e yor hera, ka gimiyo ji duto duong’ kendo nyisogi luor.—2 Kor. 1:24; 1 Pet. 5:2, 3.
12 Sama giparo matut kuom kaka Nyasaye ne timone Israel, jokanyo mag “Israel mar Nyasaye” koda jowetegi ma gin ‘rombe mamoko,’ medo bedo mamor kuom Jehova koda yo molochogo. (Joh. 10:16) Kuom ranyisi, Muma nyiso ni jogo ma ne locho e piny Israel, ne miyo ji timo maber kata marach. Wachno onego okony jogo matayo kanyakla mar Jokristo ng’eyo ni, kata obedo ni ok gin joloch kaka ruodhi ma chon-go, kinde duto nyaka giket ranyisi maber e yie.—Hib. 13:7.
Kaka Jehova Locho e Kindegi
13. En ang’o maduong’ ma notimore higa 1914?
13 Kindegi, Jokristo lando ne ji e piny ni loch mar dhano chiegni chopo e gikone. E higa 1914, Jehova nochungo Pinyruodhe e polo e bwo Yesu Kristo ma ne oketo kaka Ruoth. Gie kindeno, nomiyo Yesu teko mar dhi ‘kolocho kendo mondo otiek lochoneno.’ (Fwe. 6:2, NW) Ne owach ne Ruoth manyienno niya: “Bedi gi loch e dier wasiki.” (Zab. 110:2) Gima lit en ni, ogendini osebedo ka tamore bedo e bwo loch Jehova. Gisebedo ka gitimo gik moko ka gima ‘Jehova onge.’—Zab. 14:1.
14, 15. (a) Ere kaka Pinyruodh Nyasaye locho e wiwa kindegi, to mano onego omi wapenjre penjo mage? (b) Ere kaka ber mar loch Nyasaye nenore kata mana e kindegi?
14 Joma nok kuom jokanyo mowal mar “Israel mar Nyasaye” pod nitie, kendo kaka owete Kristo, gidhi nyime tiyo kaka “joote Kristo.” (2 Kor. 5:20) Oseketgi kaka kweth mar jatich mogen kendo mariek mondo girit kendo gichiw chiemb chuny ne Jokristo mowal koda oganda mang’ongo ma kwan-gi medore makoro gin tara gi tara mogeno dak e piny nyaka chieng’. (Math. 24:45-47; Fwe. 7: 9-15) Gweth mar Jehova kuom chenrono, osenenore kuom dongruok ma joma lame e yo madier osebedogo e kindegi.
15 Ng’ato ka ng’ato kuomwa onego openjre kama: ‘Be ang’eyo malong’o chuth ting’ ma an-go ei kanyakla mar Jokristo? Be ariwo lwedo yo ma Jehova lochogo? Be amor kuom bedo e bwo Pinyruodh Jehova makoro locho? Be aikora mar dhi nyime lando ne jomoko wach Pinyruodh Nyasaye e okang’ mowinjore gi nyalo mara?’ Waduto kaka oganda, wayie luwo kaka Bura Maduong’ chikowa, kendo riwo lwedo jodongo moketi ei kanyakla. E yore kaka mago, wanyiso ni wayie gi yo ma Jehova lochogo. (Som Jo Hibrania 13:17.) Bedo gi chuny mar bolruok miyo wabedo gi winjruok e piny mangima ma en gima tek neno e pinyni. Bolruok bende miyo wabedo gi kuwe koda tim makare, kendo okelo ne Jehova duong’, konyiso ni yo ma Jehova lochogo ema ber moloyo.
Loch Jehova Ema Ber Moloyo
16. En yiero mane ma ng’ato ka ng’ato nyaka tim sani?
16 Kinde okayo machiegni ma ibiro tiek chuth weche ma ne ochakore e Eden. Kuom mano, kinde ma ji onego otimie yiero en sani. Ng’ato ka ng’ato nyaka yier kabe obiro riwo lwedo yo ma Jehova lochogo koso obiro makore gi loch dhano. Wan gi migawo makende mar konyo joma muol timo yiero makare. Kinde okayo, ma yo ma Jehova lochogo biro kawo chuth kar sirkande mag dhano manie bwo Satan, e Har-Magedon. (Dan. 2:44; Fwe. 16:16) Loch dhano biro rumo, kendo Pinyruodh Nyasaye biro locho e wi piny duto. E kindeno, yo ma Jehova lochogo ema biro siko kaber chuth.—Som Fweny 21:3-5.
17. Gin weche mage makonyo joma muol timo yiero maber kuom wach loch?
17 Jogo mapok okawo okang’ mar riwo loch Jehova lwedo, onego owuo gi Nyasaye e lamo ka giparo matut kuom ber ma lochne biro kelo ne dhano. Loch dhano ok osebedo gi nyalo mar tieko timbe gero, moriwo koda timbe mahundu. Loch Nyasaye biro golo richo duto e piny. (Zab. 37:1, 2, 9) Loch dhano osekelo lwenje maok rum, to loch Nyasaye biro ‘miyo lwenje orum nyaka giko piny.’ (Zab. 46:9) Loch Nyasaye biro kelo kuwe, kata mana e kind dhano gi le! (Isa. 11:6-9) Dhier koda kech gin gik mosebedo kit loch dhano, kata kamano loch Nyasaye biro tiekogi. (Isa. 65:21) Kata mana joloch ma nigi chuny maber nade, ok osebedo gi nyalo mar golo tuoche kod tho, to e bwo loch Nyasaye, joma oti koda matuwo biro bedo mamor kuom bedo rowere kendo. (Ayub 33:25; Isa. 35:5, 6) Kuom adier, piny biro bedo paradis kama nochierie koda joma ne otho.—Luka 23:43; Tich 24:15.
18. Ere kaka wanyalo nyiso ni wayie ni yo ma Nyasaye lochogo ema ber moloyo?
18 Ee, loch Nyasaye biro tieko richo duto ma Satan nokelo kane omiyo jonyuolwa mokwongo ong’anjo ne Jachwechgi. Par ane bende kuom kaka Satan osebedo ka kelo hinyruok kuom higini madirom 6,000, to kuom higini 1,000 kende, Nyasaye biro golo hinyruokgo duto kokalo kuom Kristo! Mano kaka timo kamano biro nyiso ratiro kaka yo ma Nyasaye lochogo ber moloyo! Kaka Joneno mag Nyasachwa, wayie kode kaka Jalochwa. Kuom mano, weuru mondo wanyis odiechieng’ kodiechieng’, ee, sa ka sa mar ngimawa, ni wan joma lamo Jehova, manie bwo Pinyruodhe, kendo ni wamor ahinya bedo Jonenone. Kendo weuru wati gi thuolo duto moyudore e nyiso ng’ato ang’ata moyie winjo, ni yo ma Jehova lochogo e yo maber moloyo duto.
Kuom Wach Loch Nyasaye, Gin Weche Mage Mwasepuonjore Kuom Somo . . .
• Fweny 21:3-5?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 29]
Kinde duto Jehova osebedo ka locho e wi chwechne
[Picha manie ite mar 31]
Yie bedo e bwo loch mar Jehova kelo winjruok e piny mangima