بیایید به خدا نزدیک شویم

آیا خدا ‹پشیمان می‌شود›؟‏

داوران ۲:‏۱۱-‏۱۸

انسان‌های ناکامل گاه پس از این که متوجهٔ اشتباه یا خطای خود می‌شوند از کردهٔ خود متأسف و پشیمان می‌گردند.‏ جای بس تعجب است که کتاب مقدّس در مورد یَهُوَه خدا می‌گوید که او نیز می‌تواند متأسف و پشیمان شود.‏ شاید فکر کنید:‏ ‹خدای قادر مطلق کامل و بی‌نقص است و خطا و اشتباهی مرتکب نمی‌شود.‏› بنابراین چگونه می‌تواند متأسف و پشیمان گردد؟‏ پاسخ به این سؤال به ما کمک می‌کند که به موضوعی حیرت‌آور در مورد خدا پی ببریم؛‏ این که یَهُوَه خدا عواطف و احساساتی عمیق دارد و اعمال ما بر او تأثیر می‌گذارد.‏ برای این منظور داوران ۲:‏۱۱-‏ ۱۸ را مورد بررسی قرار می‌دهیم.‏

کتاب داوران در کتاب مقدّس بیانگر تاریخ پر فراز و نشیب قوم اسرائیل است.‏ آنان در کنعان سرزمینی که خدا به ابراهیم وعده داده بود،‏ سکنی گزیدند.‏ برای قرون متمادی آنان پی‌درپی روحیه و رفتاری را در پیش گرفتند که می‌توان آن را به چهار مرحله تقسیم کرد:‏ آنان از یَهُوَه روی گردان شدند،‏ تحت ظلم و ستم قرار گرفتند،‏ به یَهُوَه استغاثه و دعا نمودند و رهایی یافتند.‏ *

از یَهُوَه روی گردان شدند.‏ اسرائیلیان تحت تأثیر کنعانیان ‹یَهُوَه را ترک کردند› و از خدایان دیگر پیروی نمودند.‏ آنان به خصوص «بَعْل و [عَشْتُورَت] را عبادت نمودند.‏»‏ * اسرائیلیان به یَهُوَه پشت کردند و در حقیقت راه ارتداد را پیش گرفتند.‏ پس بدین صورت ‹خشم یَهُوَه را برانگیختند›؛‏ کسی که آنان را از زیر بندِ بردگی مصریان آزاد ساخته بود.‏ —‏ آیات ۱۱-‏۱۳‏؛‏ داوران ۲:‏۱‏.‏

تحت ظلم و ستم قرار گرفتند.‏ از آنجایی که یَهُوَه از اعمال اسرائیلیان که به او پشت کرده بودند ناراحت و خشمگین بود،‏ از حمایت و پشتیبانی آنان دست کشید.‏ اسرائیلیان ‹به دست دشمنانشان› افتادند که وارد سرزمینشان شدند و آنان را غارت و چپاول کردند.‏ —‏ آیهٔ ۱۴‏.‏

به یَهُوَه استغاثه و دعا نمودند.‏ اسرائیلیان زیر فشار و سختی قرار گرفتند.‏ آنان از کردهٔ خود پشیمان شدند و به یَهُوَه پناه بردند.‏ اسرائیلیان دعاها و تضرّعات خود را با ‹ناله‌ای که از دست ظالمان و ستم‌کنندگان خود برمی‌آوردند› بیان کردند.‏ (‏آیهٔ ۱۸‏)‏ آنان بارها و بارها به خدا پشت کردند و از خدا تقاضای کمک نمودند.‏ (‏داوران ۳:‏۹،‏ ۱۵؛‏ ۴:‏۳؛‏ ۶:‏۶،‏ ۷؛‏ ۱۰:‏۱۰‏)‏ خدا به دعاهای آن‌ها چگونه جواب داد؟‏

رهایی یافتند.‏ یَهُوَه درد و نالهٔ اسرائیلیان را شنید و از تصمیم خود «پشیمان شد.‏» واژهٔ عبرانی که در اینجا «پشیمان» ترجمه شده است می‌تواند مفهوم «تغییر نظر یا تغییر تصمیم» را نیز در بر داشته باشد.‏ مرجعی در این خصوص می‌گوید:‏ «یَهُوَه از درد و نالهٔ آنان چنان تحت تأثیر قرار گرفت که تصمیم و نظر خود را تغییر داد.‏ او به جای این که به تنبیه آنان ادامه دهد آنان را از چنگ دشمنانشان رهایی داد.‏» یَهُوَه از سر رحمت و بخشش خود «داوران» را انتخاب کرد تا آن‌ها قوم اسرائیل را از دست دشمنانشان رهایی بخشند.‏ —‏ آیهٔ ۱۸‏.‏

چه دلیلی داشت که خدا تصمیم و نظر خود را تغییر دهد یا به اصطلاح ‹پشیمان شود›؟‏ در حقیقت قوم اسرائیل از رفتار خود نادم و پشیمان شدند و یَهُوَه آنان را بخشید.‏ به این مثال توجه کنید.‏ پدری ممکن است فرزند خطاکار خود را تنبیه کند.‏ مثلاً او را از داشتن آزادی‌هایش محروم سازد.‏ اما پس از این که فرزندش اظهار ندامت و پشیمانی می‌کند پدر تصمیم می‌گیرد که به تنبیه او خاتمه دهد.‏

از این گزارش چه مطلبی در مورد یَهُوَه می‌آموزیم؟‏ اگر کسی به خطایی جدّی دست زند یَهُوَه ناراحت و خشمگین می‌شود،‏ اما اگر شخص قلباً توبه کند یَهُوَه به او لطف و مرحمت نشان می‌دهد.‏ از این رو بجاست که بر اعمال خود فکر کنیم،‏ چرا که اعمال ما می‌تواند احساسات یَهُوَه را تحت تأثیر قرار دهد.‏ پس بیایید بیاموزیم که چگونه ‹دل او را شاد سازیم.‏› (‏امثال ۲۷:‏۱۱‏)‏ مطمئناً از این کار هرگز پشیمان نخواهیم شد.‏

‏[پاورقی‌ها]‏