Kan God spijt voelen?
Nader dicht tot God
Kan God spijt voelen?
ALS onvolmaakte mensen voelen we allemaal weleens spijt. We kunnen bijvoorbeeld spijt voelen als we beseffen dat we een fout hebben gemaakt. Vreemd genoeg zegt de Bijbel dat Jehovah spijt kan voelen. ’Maar God is volmaakt’, zult u zeggen. ’Hij maakt toch geen fouten?’ In welke zin voelt God dan spijt? Het antwoord kan ons helpen iets ontzagwekkends te begrijpen: Jehovah heeft gevoelens, en onze daden kunnen van invloed zijn op zijn gevoelens. Sta eens stil bij de woorden in Rechters 2:11-18.
Het Bijbelboek Rechters is een kroniek van een woelige periode in Israëls geschiedenis. Het volk had zich inmiddels gevestigd in Kanaän, het land dat God aan Abraham had beloofd. Israëls handelwijze in de daaropvolgende eeuwen is samen te vatten als een zich herhalende cyclus van vier fasen: ontrouw, onderdrukking, smeekbeden en bevrijding. *
Ontrouw. Onder invloed van de Kanaänieten ’verzaakte Israël Jehovah’ en begon het andere goden achterna te lopen; het ging met name „Baäl en de Astorethbeelden dienen”. * Een dergelijke ontrouw kwam neer op afval. Geen wonder dat de Israëlieten Jehovah, de God die Israël uit Egypte had bevrijd, „krenkten”! — Vers 11-13; Rechters 2:1.
Onderdrukking. In zijn gerechtvaardigde toorn nam Jehovah dan zijn bescherming weg van het volk dat hem de rug had toegekeerd, waarop de Israëlieten „in de hand van hun vijanden” vielen, die het land dan kwamen plunderen (vers 14).
Smeekbeden. In die benarde omstandigheden kregen de Israëlieten vervolgens spijt van hun verkeerde handelwijze en riepen tot God om hulp. Dat ze smeekbeden opzonden, zou opgemaakt kunnen worden uit de uitdrukking „gekerm over hun verdrukkers” (vers 18). De smeekbeden tot God maakten deel uit van de zich herhalende cyclus (Rechters 3:9, 15; 4:3; 6:6, 7; 10:10). Hoe reageerde God?
Bevrijding. Jehovah hoorde Israëls gekerm en „gevoelde dan spijt”. Het Hebreeuwse woord dat met ’spijt gevoelen’ is weergegeven, kan „van gedachten of bedoeling veranderen” betekenen. Een naslagwerk zegt daarover: „Jehovah, bewogen door hun gekerm, veranderde van gedachten: straf maakte plaats voor bevrijding.” In zijn barmhartigheid ’verwekte Jehovah dan rechters’, die zijn volk van hun vijanden verlosten (vers 18).
Is het u opgevallen wat God ertoe bewoog spijt te voelen of van gedachten te veranderen? Het was de verandering in de houding van zijn volk. Bezie het zo eens: Een liefdevolle vader kan een kind dat iets verkeerds heeft gedaan straffen, misschien door het iets leuks te ontzeggen. Maar als de vader ziet dat het kind echt spijt heeft, strijkt hij met zijn hand over het hart.
Wat leren we van dit verslag over Jehovah? Terwijl opzettelijke zonde zijn woede wekt, bewegen berouwvolle harten hem ertoe barmhartigheid te tonen. Het stemt tot nadenken dat wat wij doen, van invloed kan zijn op Gods gevoelens. Zou het geen goed idee zijn u erin te verdiepen hoe u Jehovah’s ’hart kunt verheugen’? (Spreuken 27:11) Daar zult u nooit spijt van krijgen.
[Voetnoten]
^ ¶2 Rechters 2:11-18 maakt deel uit van een inleidende samenvatting die een overzicht geeft van Israëls gedragspatroon, waarover in de volgende hoofdstukken gedetailleerd wordt verhaald.
^ ¶3 Baäl was de belangrijkste god van de Kanaänieten, en Astoreth was een godin die als Baäls vrouw werd beschouwd.
