Le Ufwaninwe Kwikala Wambulwa Budimbidimbi Kitatyi Kyonso?

BANTU bonso bekalanga bampikwa budimbidimbi kyaba kimokimo; padi bavule mu kyaba kikatampe. Le i bantu banga boyukile beelelanga’ko kwikala bakubulwa budimbidimbi kitatyi kyonso?

Dyalelo, buzazangi kebudi mu myanda yonso ya umbūmi. Inoko, mumweno wa Leza pangala pa kubulwa budimbidimbi i muyukane biyampe. Kimfwa, bantu bavule bebidile bishima bidi mu lubila lwa mwanda lwa mu Mbila Dikumi, lunena’mba: “Kokeba, mhm.” (Divilu 20:15) Ino bavule balañanga’mba, ngikadilo yobadi’mo yo ibalengeja bebe nansha bekale na budimbidimbi. Tubandaulei bubinga busatu bobavudile kuleta bulengejanga bavule bebe.

Lelo Bulanda I Bubinga bwa Kwibila?

Mulungu umo Mwine Loma wanene amba: “Bulanda i inandya bupolapola.” Mulanda ubwanya padi kubingija bwivi bwandi. Ne bantu bamwitabila. Lelo Yesu wādi umwene uno mwanda namani? Wādi wimvwanina bafudile bulanda. “Webakwatyilwa lusa.” (Mateo 9:36) Inoko kekudipo ngikadila nansha imo yaābingije’mo bwivi. Penepo, mulanda ukalonga namani?

Leza wimvwaninanga lusa boba bekankila’ko kumukōkela bya binebine, ne ukebesela mu bukomo bobalonga bwa kumona bibasakilwa. (Mitōto 37:25) Bible ulaile amba: “Yehova kakalekapo mūya wa moloke kwikala na nzala: Ino nanshi utakikanga kwabila kwa bapupakane.” (Nkindi 10:3) Le mulanda ukakulupila mu bino binenwa? Victorine i mukulupile’byo.

Victorine i kishala wa bana batano bendanga ku masomo, wadi ulwa pa kwibikulupila. Ushikatanga mu ntanda myendelele, mudi bukwashi bwa leta butyetyetyetye bitupu. Kitatyi kivule bantu kebadipo ku mobo, o mwanda mikenga ya kwiba i mivule’mo. Inoko, Victorine kasakengapo kwiba. Umonanga ka kwela pa kyoto na kupoteja kwampikwa budimbidimbi tubintu mu kipita. Mwanda waka kadipo nyeke na budimbidimbi?

Aye amba: “Dibajinji, nkulupile amba Leza kadipo na budimbidimbi ku bantu ne amba shi namwiula, ukekala nami pambulwa budimbidimbi. Dya bubidi, bami bana bakefunda  kubulwa budimbidimbi enka shi kebebumwenepo mondi.”

Le wadi ulonga’po namani? Unena’mba: “Tudi na bidibwa, bivwalwa, ne pa kulāla. Shako, kudi ne kitatyi kimo kyonadi nomba balunda bankwashe, kimfwa pa kufuta bundapi. Badi bampa nyeke byonadi nsaka. Mwanda waka? Mwanda balunda bami badi bayukile amba nkidipo na budimbidimbi mu byonebalombola ne amba nkikimbangapo bivule kutabuka binsakilwa.

“Bana i batame kwakubulwa budimbidimbi. Mulondakani netu wamwene lupeto pa etu meza kaungipangula shi nkityinangapo bana bakeba’lo. Byamukomene kwitabija ponamulombwele amba bami bana kebebengapo. Ami kuyuka mpika, watonga kwibatompa. Washiya falanga 200 mu njibo yetu patōka pobabwanya kwiimona bukidibukidi. Abo pa kukya, watulumuka pa kumona luno lupeto enka paelushile. Kwikala na bana bambulwa budimbidimbi i mpalo mitabuke ne kwikala na bintu bivulevule bya ku ngitu.”

“Bonso Bebanga”

Bwivi bwa ku kaji i busambakane pi na pi. Bubalengeja bavule ku kulanga’mba, “Bonso bebanga, le ami ye ani?” Ino Bible unena’mba: “Kokikolwa kukalonda kibumbo kukalonga bubi.” (Divilu 23:2) Victoire walondele kino kidyumu. Le wamwenine’mo?

Paadi na myaka 19, Victoire wamona kaji ka kwingila mu bitongo bya mikoma. Na pano kala wamona bana-bakaji 40 bobengila nabo bakongola ngaji mu bufyafya basela’yo mu bisaku byabo. Dya Mposo ne Dya Yenga dyonso badi bapoteja ngaji ku lupeto lufutwa muntu wingila mafuku asatu nansha aná. Victoire usekununa’mba: “Mobimwekela bonso badi beba. Badi basaka nami ngibe nabo, ino nandi mpela, nebalombola’mba kubulwa budimbidimbi ko kuludika būmi bwami. Bansepele na kibengo, kebanena’mba najimija.

“Difuku dimo twadi tutamba mu kitongo, mwinē kitongo au. Wasantaula mu bisaku byonso watana ngaji, enka mu kyami mutupu. Bonso bakwetwe na ngaji badi bafwaninwe kukombolwa ponka na ponka nansha kwingila mayenga abidi kwakubulwa kufutwa. Mu ano mayenga abidi, bana-bakaji bafudile ku kunena’mba nkyadipo njimija.”

“Naboya Nkibile”

Lelo ulañanga namani shi ubaboya kintu kya mvubu kijimije muntu? Bavule, balañanga amba ke kyabo, batalula mulangwe wa kukajokeleja mwine’kyo. Badi na milangwe ya “naboya, nkibile.” Bakwabo bamona’mba ke kibipo kusela’kyo. Balanga’mba mwine’kyo kemumone’tu amba kibajimina, kubapu. Aba nabo banena’mba, kukimba mwine’kyo ke kiselwa kyetupo—i kujimija kitatyi bitupu.

Lelo Leza umwene namani uno mwanda? Kupituluka 22:1-3 ulombola’mba yewa uboile kintu kanenenwepo kuyata’kyo, ino alame’kyo ‘poso’nka mukwabo akimbe’kyo, ino amwalwije’kyo monka kwadi.’ Shi muntu uboile kintu wafi’kyo, wādi utelwa bu ngivi. (Divilu 22:9) Lelo bino bimwekanga ne dyalelo? Christine amba, eyo.

Christine i mukulu wa masomo a muntu kampanda. Dya Busatu dimo watambwile mfutwa yonso ya ku kweji. Mungya kibidiji kya Kushika kwa Afrika, wakutyile’yo mu kisandi ne kwiikuja mu sakoshi yandi. Kupwa waenda lubilo kukakanda pa tukutuku iselanga bantu mwa kufikila bukidi ku kupwila. Aye pa kufika, wasantula mu sakoshi amba afute wadi umwendeja. Nanshi byopadi ke pafite, kivungo kya lupeto i kipone aye kuyuka mpika.

Minite pa kupita’po, Blaise wa myaka 19, mweni mu kino kibundi, waiya enka mu dishinda’dya. Badi belaye kwimona na mulunda nandi konka ku kupwila kuile Christine. Blaise waboyanga kivungo kya lupeto ne kwikitūla mu ditumba. Pa kupwa kupwila,  wasapwila mulunda nandi amba waboyanga kintu panja ne amba yense ujimije kintu ukokeja kumwita ku telefone ne kwikitela.

Christine pa kujokela kwinjibo kyolwa, wadi udila pa kujimija lupeto lwafutyilwe ku kweji. Yenga pa kupita’po, walombola Josephine, mulunda nandi amba i mujimije lupeto, nandi wamusapwila amba kudi mweni waile ku kupwila uboile kintu. Christine waita Blaise ku telefone ne kutela mwikadile lupeto. Wasangele mpata kitatyi kyamwalwijije Blaise lupeto. Le Blaise nandi? Walamine lupeto umbula bwa yenga mutuntulu, ino unena’mba, “Nsangaji yonaivwene ponaalwije lupeto yadi mipite kulampe ya kulama’lo.”

Kine Kyobalongela Bukomo bwa Kubulwa

Budimbidimbi Kitatyi Kyonso

Victorine, Victoire, ne Blaise bashikatanga mu bifuko palapala ne kebeyukilepo. Ino i beifwanine ku kintu kimo. I Batumoni ba Yehova, balamine byobya binena Bible pa mwanda utala kubulwa budimbidimbi. Batengele kufikidila kwa mulao wa Leza wa ntanda impya. Wa amba: “Bātwe, monka mwendele mwanda-wamulao wandi, tutengele madiulu mapya, ne ntanda īngi mipya mo mwikalanga boloke.” Bantu bonso bakekalanga’ko kitatyi’kya, bakekala boloke—bambulwa budimbidimbi.—2 Petelo 3:13.

Victorine kakulupilepo kwikala mpeta mukatampe ku ngitu poso enka kitatyi kikashinta Leza bintu. Inoko, i mpeta ku mushipiditu, kintu kekikokejapo kupotwa ku lupoto. Bandi bana i bampikwa budimbidimbi kadi ba mwiendelejo muyampe. Dya Yenga dyonso ‘besambanga kivulukilo’ kitatyi kyobasapwila bakwabo myanda ya bumuntu bwa Leza ne kushintulula muswelo wakekutyija boba “bonso bamwitanga mu binebine,” ne wakalela “boba bonso bamuswele.”—Mitōto 145:7, 18, 20.

Pano’ko bidi, Victoire ke muleke kaji kya mu bitongo bya mikoma. Wisasaketanga ne kupotoloja nshima ku nsoko. Kubulwa budimbidimbi kwandi kukokanga bampotyi bavule. I bine, pano i mubwanye kutyepeja kitatyi kya kwenda mu nsoko ne kupityija kitatyi kivule na kusapwila bakwabo lukulupilo lwa kwikala na būmi mu ntanda yampikwa’mo budimbidimbi. Pano wasongelwe, kadi aye ne wandi mulume i bengidi ba kitatyi kyonso.

Christine waponeje lupeto lwandi kampalampala na Njibo ya Bulopwe ya Batumoni ba Yehova. Blaise kayukilepo bivule bitala kupwila, ino wadi uyukile amba kudi batutu ne bakaka Bene Kidishitu, balonga bukomo bwa kwikala bambulwa budimbidimbi kitatyi kyonso.

Lelo i bantu banga boyukile bekankila’ko binebine kwikala bampikwa budimbidimbi kitatyi kyonso? Langa’po kwikala na bantu 50, 100, nansha 200 bampikwa budimbidimbi. Ino yo nsangaji imwenanga Batumoni ba Yehova ku Mobo a Bulopwe. Lelo ubulwe’po kwenda’ko ukeyuke nabo?

[Bushintuludi pa paje 12]

“Kwikala na bana bambulwa budimbidimbi i mpalo mitabuke ne kwikala na bintu bivulevule bya ku ngitu.”—VICTORINE

[Kapango pa paje 14]

Le Nkindi 6:30 Ubingija Bwivi?

Nkindi 6:30 unena’mba: “Bantu kebafutululapo muntu shi wibila, kwikutyija mūya wandi pādi ne nzala.” Le bino binenwa bibingija bwivi? Mhm, nansha dimo. Milangwe idi’mo ilombola’mba Leza unena amba ngivi utalwa na mambo a kilubo kyandi. Vese ulonda’ko ubweja’mba: “Ino nanshi shi watanwa ukalubula bisamba-bibidi, ukapana biyampe byonsololo bya yandi njibo.” (Nkindi 6:31) Nansha ngivi wibila mwanda wa nzala byakapebwapo mfuto pamopamo bwa yewa wibila mwanda wa lwiso nansha na mutyima wa kusanshija mwinē kintu, inoko, nandi udi na kiselwa kya ‘kupāna biyampe’ nansha kufuta. Boba basaka kwitabijibwa na Leza kebafwaninwe kwiba mu ngikadilo yo-yonso.