Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Ke Anahne Mehlel Ahnsou Koaros?

Ke Anahne Mehlel Ahnsou Koaros?

Ke Anahne Mehlel Ahnsou Koaros?

KOAROS kin ekei pak mehlel. Mwein me tohto kin mehlel pali laud en ahnsou. Ahpw meh depe me ke ese kin nantihong en mehlel ahnsou koaros?

Rahnwet, sohte mehlel kin kipehdi mouren aramas. Mendahki met, aramas tohto kin ese sapwellimen Koht madamadau duwen mehlel. Karasepe, pali laud en aramas kin ese duwen lepin mahsen pwukat nan kawaluhn Kosonned Eiseko. “Kumwail sohte pahn pirap.” (Eksodus 20:15) Ahpw, me tohto kin pehm me mie soangen irair kan me kak kihong kahrepen en aramas men eh pahn pirap de wia mehkot me sohte mehlel. Kitail pahn tehkpene karasepe siluhen pirap me aramas tohto kin nda me e sohte sapwung.

E Konehng en Pirap Ma Ke Semwehmwe?

Emen sounpolitik koasoia: “Semwehmwe iei kahrepe keieu laud ong tiahk en mwersuwed kan.” Emen me semwehmwe ele pahn medewe me mie kahrepen eh pahn pirap. Meteikan ele pahn pwungki met. Ahpw ia sapwellimen Sises madamadau duwen met? Sises uhdahn kin ketin kadek ong me semwehmwe kan. “E kin kupwureirailla.” (Madiu 9:36) Ahpw, sohte pak ehu e kin ketin pwungki pirap. Eri dahme aramas semwehmwe men anahne wia?

Koht kin ketin kupwurehla irail kan me kin nantihong peikiong ih oh e pahn ketin kapaiada arail nannanti en rapahki arail anahn akan. (Melkahka 37:25) Paipel inoukihda: “KAUN-O sohte pahn ketin mweidohng aramas mwahu kan en duhpekla, ahpw e sohte pahn ketin mweidohng aramas suwed kan me re anahne.” (Lepin Padahk 10:3) Ia duwe, aramas semwehmwe men kak likih mahsen pwukat? Victorine kamehlele duwen met.

Nin duwen emen liohdi me naineki seri limen me kin sukuhl, e sohte mengei ong Victorine. E mi nan sahpw semwehmwe ehu oh sawas en koperment sohte itar. Arail doadoahk kin wiawi likin ihmw rahn koaros wasa me mengeiong aramas en pirap. Ahpw sohte pak ehu Victorine kin lemehda en pirap. E kin nantihong wia uwen eh kak pwehn alehda arail anahn akan ni eh kin mehlel nan eh pesineso. Dahme kahrehda e kin kolokolte eh mehlel?

E nda: “Keieu, I kamehlele me Koht kin ketin mehlel oh e pahn ketin mehlel ong ie ma I idawehn ih. Keriau, nei seri kan kak sukuhlki duwen mehlel ihte ma re kilang me I kin mehlel.”

Eri, ia iren Victorine? E koasoia: “Mie kanat kisin mwenge, likou oh wasahn kousoan. Ahpw miehte ahnsou me I kin peki sawas sang rehn kompoakepahi kan. Karasepe, ma re kak sewese pwain pweinen wini kan. I kin ahnsou koaros alehdi dahme I anahne. Dahme kahrehda? Pwehki kompoakepahi kan ese me I kin mehlel ni ei padahkihong irail ei irair kan oh I sohte kin song en ale laud sang dahme I anahne.”

E pil pousehlahte koasoia: “Nei seri kan kin mehlel ni arail wie lalaudla. Emen mehn mpat kilangada mwohni me mi pohn at tehpelo oh idek rehi ma I sohte perki nei seri kan de pirapahla. E sohte kamehlele ei ndaiong me nei seri kan sohte pahn pirap. Ih eri lemehda en song nei seri ko ni ei sohte ese duwe. E kihdi mwohni (100-franc) nan imwato wasa me seri kan kak kilang. Ni eh kohdo rahn mwurio, e pwuriamweikihla eh kilang mwohnio eh mihmihte wasao. En naineki seri me kin mehlel wia kapai laud sang en ahneki kepwe tohto.”

“Koaros Kin Wia Met”

Pirap nan wasahn doadoahk kin wiawi wasa koaros. Kahrehda me tohto kin nda, “Koaros kin wia met, dahme I sohte pahn wiahki?” Weksang met, Paipel mahsanih: “Dehr idawehn pali moron en aramas ni ar wia me sapwung.” (Eksodus 23:2) Victoire kin kapwaiada kaweid wet. Ia duwe, e imwila mwahu?

Ni ahnsou me e sounpar 19, Victoire ale doadoahk ehu nan wasahn wiahda leh sang tuhke apwraiasi. Mwuhr e diarada me lih 40 me kin doadoahk wasao kin doadoahngki arail kopwou kan pwehn pirapa weren apwraiasi ko. Ni imwin wihk koaros, re kin netikihla weren tuhke pwukat oh kin koledi uwen mwohni me pahrekiong uwen doadoahk en rahn siluh de pahieu. Victoire nda: “Koaros kin wia met. Re pil kasik me I pahn iang wia met, ahpw I sohte pwungki oh kawehwehda me en mehlel iei ei elen mour. Re kin kapailoke ie oh nda me ei luhs.”

E pil koasoia: “Ehu rahno ni at pahn mweselehr sang wasahn doadoahko, at kauno kohdo. E kilang nan at kopwou ko oh diarada weren tuhke nan kopwou ko koaros ahpw ihte ahio me sohte weren tuhke loale. Koaros me dierekda pahn lekdekla sang arail doadoahk de re pahn doadoahk erein wihk riau ni soh pweipwei. Erein wihk riauo, lih pwukat pwungkiher me sohte mehkot I luhs sang.”

“Ma Kowe me Diar, Ke kak Nainekihla”

Dahme ke kin medewe ni omw diarada nein aramas mehkot kesempwal? Me tohto kin mwadang lemehda me re pahn nainekihla oh sohte medewe me re anahne kapwurelahng me nainekio. Re ahneki madamadau me dene “ma kowe me diar, ke kak nainekihla.” Ekei kin pehm me met sohte pahn wiahda mehkot. Re kin medewe me aramas me nainekio solahr kasik en pwurehng alehdi. Meteikan kin nda me kaidehn arail pwukoa en rapahki ihs me ahneki dipwisowo pwehki e wia doadoahk laud ehu.

Ia sapwellimen Koht madamadau duwen met? Deuderonomi 22:1-3 kin kasalehda me emen me diarada dipwisowo sohte pahn kolokol ahpw ‘ma me uhdahn naho pahn rapahkihdo, e pahn kihong.’ Ma aramas me diarada dipwisowo sohte kasalehda dahme e diaradao, e pahn dipikihda dipen pirap. (Eksodus 22:9) Met konehng atail ahnsou? Eri, Christine kin kamehlele me iren kaweid wet konehng atail ahnsou.

Christine wia emen kaun en sukuhl. Ehu Niesilo, e ale pweinen eh doadoahk en sounpwong ehu. Duwehte me mehn Aperika tohto kin wia, Christine alehte simpene nah mwohni ko oh kihlong nan eh ehdo. Ih eri iangada daksi pwoat pwehn kohla ni eh mihtingo. Ni eh lella wasahn mihtingo, e rapahki sent nan eh ehdo pwehn pwainla daksio. Pwehki e rotorot, nah mwohni ko pwupwudi oh e sohte kilang.

Mwurin minit kei, Blaise me sounpar 19 aluhda nan ahlo. Ehdin e kohla wasao. E koasoanehdi en tuhwong emen kompoakepah nan mihtingohte me Christine pahn iang. E kilangada mwohni ko oh kihong nan eh pwekido. Mwurin mihtingo, e padahkihong kompoakepaho me e diarada mehkot likio oh ma mie emen me eh mehkot salongala a en telepwon lahng oh padahkihong ih dahme salongehlao.

Ni Christine eh lella imweo nipwongo, e pwuriamweila ni eh diarada me nah mwohni ko salongala. Wihk ehu mwuri, ni eh padahkihong emen ienge me adaneki Josephine duwen dahme wiawi, Josephine ndaiong me mie emen me iang mihtingo me diarada mehkot. Christine telepwon lahng Blaise oh padahkihong dahme salongalao. E uhdahn perenda ni en Blaise eh kapwurehdo mwohni ko. Ia duwen Blaise? E kolokol mwohni ko erein wihk ehu ahpw e nda, “Peren me I ahneki sang ni ei kapwurehla mwohni ko laudsang peren me I ahneki ni ei kolokol mwohni ko.”

Dahme Kahrehda Re Kin Nantihong en Mehlel Ahnsou Koaros

Victorine, Victoire oh Blaise sohte kin mi wasakiste oh re sohte kin ese emenemen. Ahpw irail koaros wia Sounkadehdehn Siohwa kan me kin kapwaiada dahme Paipel kin mahsanihki duwen mehlel. Irail kin awiawih pweidahn sapwellimen Koht inou en sampah kapw ehu. “Kitail koapworopwor oh awiawih lahng kapw oh sampah kapw, wasa me pwungen kalahngan en Koht pahn poadada ie poatopoat, duwen eh ketin inoukidahr.” Koaros me pahn momour ni ahnsowo pahn wia aramas pwung oh mehlel.​—2 Piter 3:13.

Sohte nohk mie en Victorine koapworopwor me eh kahpwal en mwohni pahn kak mwahula lao Koht pahn ketin wekidala soahng kan. Ahpw e kepwehpwe mwohn silangin Siohwa, mehkot me mwohni sohte kak pwainda. Nah seri kan kin mehlel oh tiahk mwahu. Rahn Sarawi koaros irail kin peren ni arail kin koasoiong mehn mparail kan duwen sapwellimen Koht kamwahu kan oh kawehwe ia duwen eh pahn kaitarala anahn en “irail akan me kin likweriong ni mehlel” oh pahn “ketin sinsile irail kan me kin poakohng.”​—Melkahka 145:7, 18, 20.

Mwuhr Victoire sohla doadoahk nan wasahn wiahda leho. E tapiada eh pesines oh kin netikihla garri (soangen mwenge ehu me kin wiawihda sang dapiohka) nan market. Eh mehlel kin kamwakid me tohto en kohdo oh net reh. Mwurin ahnsoukis, e kak katikala eh ahnsoun doadoahk nan marketo oh kihong eh ahnsou laud en koasoiong meteikan duwen koapworopwor en mour nan sampah ehu me aramas koaros kin mehlel. Mwuhr e pwopwoudla oh ih oh eh pwoud kin doadoahngki pali laud en ara ahnsou pwehn papah Koht.

Nein Christine mwohnio salongala mwohn Wasahn Kaudok en Sounkadehdehn Siohwa kan. Blaise ese ekeite irail me iang mihtingo ahpw e ese me irail iei rie Kristian akan me kin song en mehlel ahnsou koaros.

Aramas depe ke ese me kin nantihong en mehlel ahnsou koaros? Song medewehla ma ke mi rehn meh 50 de 100 de 200. Ih met me irail Sounkadehdehn Siohwa kan kin ahneki. Ke sou song towehda mihting nan arail Wasahn Kaudok oh eseirailla?

[Blurb nan pali 12]

“En naineki seri me kin mehlel wia kapai laud sang en ahneki kepwe tohto.”​—VICTORINE

[Koakon nan pali 14]

Lepin Padahk 6:30 Mweidohng Emen en Pirap?

Lepin Padahk 6:30 mahsanih: “Aramas akan sohte kin lingeringerkihda ma aramas emen pahn pirapahla kisin mwenge ni eh men mwenge.” Ia duwe, mahsen pwukat kin mweidohng emen en kak pirap? Uhdahn soh. Iretikitik en mwuhr kin kasalehda me Koht kin ketikihong kalokepen me pirapo. E mahsanih: “Ahpw ma e pahn lohdi, e pahn pwainla pahn pak isipak uwen me laudsang—e pahn mweidala mehkoaros me e ahneki.” (Lepin Padahk 6:31) Mendahki emen eh pirap pwehki eh men mwenge sohte nohn suwed duwehte emen me pirap pwehki eh noahrok de pwehki eh men kahpwalihala emen, e anahnehte “pwainla” de kapwungala dahme e pirapahlao. Irail me men ahneki nanpwungmwahu rehn Koht en dehr pirap mendahki soangen irair dah me re mi loale.