Skip to content

Skip to table of contents

Sena Mweelede Kusyomeka Lyoonse?

Sena Mweelede Kusyomeka Lyoonse?

Sena Mweelede Kusyomeka Lyoonse?

BOONSE balasyomeka ziindi zimwi; ibanji ambweni balasyomeka lyoonse. Pesi ino mbantu bongaye mbomuzyi ibasyomeka lyoonse?

Mazuba aano, bantu tabasyomeki muzyintu zinji. Nokuba boobo, bantu banji balizyi mbwakubona kusyomeka Leza. Mucikozyanyo, banji baluuzyi kabotu mulawo walusele mu Milawo iili Kkumi wakuti: “Utabbi.” (Kulonga 20:15) Pesi banji baamba kuti kuli zyintu zimwi zipa kuti kababba naa kucita zyintu zimwi zitali kabotu. Atulange-lange zikozyanyo zyotatwe zyakubba bantu bamwi nzyobabona kuti zili buyo kabotu.

Sena Tweelede Kubba Akaambo Kakuti Tuli Bacete?

Sitwaambo twacisi muna Roma wakaamba kuti: “Bucete mbobupa kuti kube bugwebenga.” Muntu mucete ulakonzya kwaamba kuti kubba nkubotu akaambo kakuti mucete. Abamwi balakonzya kwaamba kuti cili buyo kabotu. Ino Jesu wakali kwaabona buti makani aaya? Wakali alubomba kubacete. “Wakabafwida luzyalo.” (Matayo 9:36) Pele kunyina—nobuba buzuba bomwe—naakazumizya kubba. Aboobo, ino ncinzi ncobeelede kucita bacete?

Leza ulabafwida luse aabo bamumvwida, alimwi ulabagwasya kujana nzyobayandika. (Intembauzyo 37:25) Ibbaibbele lilasyomezya kuti: “Jehova tazumizyi baluleme kufwa inzala, pele kusukama kwabasizibi ulakukaka.” (Tusimpi 10:3) Sena bacete beelede kwaasyoma majwi aaya? Ba Victorine balaasyoma majwi aaya.

Mbwaanga mbaamukamufwu bajisi bana bosanwe bacuunka kucikolo, ba Victorine cilabakatazya kujana zyintu ziyandika. Bakkala mucisi citavwubide, mfwulumende moitagwasyi bantu bapengede. Bantu banji tabakkali aŋanda, calo eeci cikonzya kupa kuti kababba. Nokuba boobo, ba Victorine tababbi. Muciindi caboobo, balapenga-penga kujana zyintu nzyobayandika kwiinda mukusambala zyintu munzila. Ino ncinzi cibapa kusyomeka boobu?

Bakaamba kuti: “Cakusaanguna, ndisyoma kuti Leza ulasyomeka akuti ulakonzya kundibamba ikuti ndamutobela. Cabili, bana bangu balakonzya kusyomeka lilikke babona kuti andime ndilasyomeka.”

Ino mbubotu nzi mbobajana? Bakaamba kuti: “Tulijisi zyakulya, zyakusama akwakoona. Nokuba boobo, zimwi ziindi ikuti kandiyanda kuula musamu naa zyintu zimwi ndilaakulomba beenzuma kuti bandigwasye. Lyoonse ndilaakupegwa nzyondiyandika. Ino nkaambo nzi? Akaambo kakuti beenzuma ndilaakubaambila masimpe kujatikizya bukkale bwangu aboobo balizyi kuti tandikonzyi kubaunina.

“Bana bangu nobayaabukomena abalo bayiya kusyomeka. Caino-ino, simukoboma wakabona mali ngondakabikkide atebulu akundibuzya naa tandiyoowi kuti bana inga balaabweza. Tanaakasyoma nindakaamba kuti bana bangu tabakonzyi kubba. Bakabasunka mebo kanditazyi. Bakabikka mali muŋanda yesu aasika ku 100-franc abusena bana mpobakonzya kwaabona. Nibakasika buzuba bwakatobela, bakagambwa kuti mali akaliko mpobakaasiya. Kuba abana basyomeka ncibotu kwiinda kuba alubono.”

“Boonse Balabba”

Bantu balabba kapati kuncito. Akaambo kaceeco, banji baamba kuti, “Ndilekela nzi kubba, kayi boonse balabba?” Mukwiimpana, Ibbaibbele lyaamba kuti: “Utatobeli buleya kukucita zibi.” (Kulonga 23:2) Ba Victoire balaatobela majwi aaya. Sena kuli mbocabagwasya?

Nibakajisi myaka iili 19 yakuzyalwa, ba Victoire bakatalika kubelekela kukkampani nkobabamba oyilo. Bakazyi kubona kuti bamakaintu bali 40 ibakali kubeleka nkuko bakali kubba oyilo akuusisa mumitaanga. Kumamanino ansondo, bakali kuusambala amuulo wamali ngobakali kukonzya kuvwola ikuti babeleka mazuba otatwe naa one. Ba Victoire bakaamba kuti: “Masimpe ngakuti, boonse bakali kubba. Bakali kuyanda kuti andime nditalike kubba, pesi ndakakaka akubaambila kuti mebo ndilasyomeka lyoonse. Bakali kundiseka akwaamba kuti tandiko maano.

“Bumwi buzuba nitwakakotoka, mupati wamulimo wakaboola cakutayeeyelwa. Wakalanga-langa mumitaanga yoonse akujana kuti mwakali oyilo, pesi mumutaanga wangu kunyina cakaliko. Boonse ibakajatwa bakeelede kutandwa milimo mpoona-mpoona naa kubeleka kwamvwiki zyobilo kakunyina kuvwola. Mumvwiki zyobilo eezyo, bamakaintu bakabona kuti ndilaa maano.”

“Wacijana Ncicako”

Ino mulaakulimvwa buti ikuti mwagoma cintu cimwi ciyandika kapati umwi ncaasowa? Ibanji, ncobasaanguna kuyeeya ncakuti balaacoolwe alimwi tabayeeyi kucijola. Bajisi maano aakuti “wacijana ncicako.” Ibamwi inga bayeeya kuti kunyina cilubide kucita boobo nkaambo mukamwini tazyi naa uya kucijana alimwi. Ibamwi baamba kuti tauli mulimo wabo wakuyandaula mwini wacintu casweeka nkaambo ooyo mulimo mupati.

Ino Leza ukabona buti kaambo aaka? Lugwalo lwa Deuteronomo 22:1-3 lwaamba kuti, ooyo wacijana cintu eeco tanaakeelede buyo kucibamba, muciindi caboobo wakeelede kucibamba ‘kusikila bamupa mukamwini cintu eeco.’ Ikuti muntu wagoma cintu kunyina naamba kuti wacigoma buya cintu eeco, wakali kwaambwa kuti wabba. (Kulonga 22:9) Sena eeci cilabeleka mazuba aano? Ba Christine baamba kuti cilabeleka.

Ba Christine mbapati-pati acikolo cimwi. Bumwi buzuba muli bwatatu, bakavwola mali. Kweelana ambobacita bantu bakkala kumasi aali kumbo aa Afulika, bakaabikka mali mucibbeeke cabo. Kumane bakaimika mootokala akutanta kuunka kumuswaangano. Nibakasika, bakagusya mali kuti babbadele sikweenzya mootokala. Akaambo kakuti akali masiku, mukutazyiba mali akalokela ansi.

Nikwakainda buyo maminiti masyoonto, Blaise ulaamyaka iili 19 yakuzyalwa alimwi iwakali mweenzu kubusena oobu wakaboola. Wakalimvwene amweenzyinyina kuti baswaangane kumuswaangano nkobakaluunkide ba Christine. Wakaabona mali akwaabikka munkomo yakwe. Niwakamana muswaangano, wakamwaambila mweenzyinyina kuti wajana mali anze alimwi wakati naa kuli wasowa mali ulakonzya kumuumina luwaile kutegwa azyikwaabweze.

Ba Christine nibakasika kuŋanda kumangolezya, bakagambwa kujana kuti mali taako. Nikwakainda mvwiki, bakaambila beenzyinyina ba Josephine zyamali akasweeka, balo ibakabaambila kuti kwakali mweenzu amuswaangano wakaagoma mali. Ba Christine bakamuumina luwaile Blaise akumwaambila mali oonse ngobakasowa. Bakakkomana kapati Blaise naakaajosya mali. Ino Blaise wakalimvwa buti? Wakaayobola mali kwamvwiki, pesi wakaamba kuti, “Ndakakkomana kapati kwaajola mali kwiinda kwaayobola.”

Cibapa Kusyomeka Ciindi Coonse

Ba Victorine, ba Victoire a Blaise bakkala kumasena aindene-indene alimwi tabazyibene. Nokuba boobo, balikozyenye munzila imwi. Mbaakamboni ba Jehova, ibalemeka Bbaibbele ncolyaamba kujatikizya kusyomeka. Balindila kuzuzikizyigwa kwamajwi aa Leza kujatikizya nyika mpya. “Pele swebo tulangila ijulu ipya anyika impya, mbubonya mbuli mbwaakatusyomezya. Mulinzizyo momukala bululami.” Bantu boonse banakukkala mumo banakululeme alimwi banakusyomeka.—2 Petro 3:13.

Ba Victorine tabasyomi kuti mapenzi aabo kujatikizya mali aya kumana ccita kusikila Leza akacince zyintu. Nokuba boobo, bajisi cintu cimwi citakonzyi kuulwa amali, buvwubi bwakumuuya. Bana babo balasyomeka alimwi balalilemeka. Lyoonse mu Nsondo ‘balakondwa’ kapati nibaambila basimukobonyina kujatikizya bubotu bwa Leza akubapanduluda kuti uyoobapa “boonse bamwiita calusinizyo” akubakwabilila “boonse bamuyandisya.”—Intembauzyo 145:7, 18, 20.

Mukuya kwaciindi, ba Victoire bakacileka kubeleka. Bakatalika kucita makwebo aabo aakusambala busu bwamwanja. Bantu banji bakali kubaula akaambo kakuti bakali kusyomeka. Kumane bakacesya ciindi ncibakali kujanika kumusika kutegwa kabajana ciindi cinji cakwaambaula abamwi kujatikizya bulangizi bwakwaakukkala munyika bantu boonse mubana kusyomeka. Bakazyi kukwatwa, alimwi lino babeleka mulimo waciindi coonse antoomwe abalumi babo.

Ba Christine bakasowa mali ku Ŋanda ya Bwami ya Bakamboni ba Jehova. Blaise tanaakalibazyi bantu banji bakali kumuswaangano, pesi wakalizyi kuti bakali babunyina, basoleka kusyomeka ciindi coonse.

Ino mbantu bongaye mbomuzyi ibasyomeka lyoonse? Amuyeeye buyo mbomukonzya kulimvwa kukkala abantu bali 50, 100 naa bali 200 bali boobo. Oobu mbobakkomana Bakamboni ba Jehova nobali ku Maanda aa Bwami. Andinywe mulakonzya kuunka kutegwa mukalibonene.

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 11]

“Kuba abana basyomeka ncibotu kwiinda kuba alubono.”—VICTORINE

Kabbokesi kali apeeji 13]

Sena Lugwalo lwa Tusimpi 6:30 Lulazumizya Kubba?

Lugwalo lwa Tusimpi 6:30 lwaamba kuti: “Bantu tabasampauli mubbi ciindi cakubba, na ulayanda kukutya moyo wakwe nkaambo kanzala.” Sena majwi aaya alazumizya kubba? Peepe. Tupango tweengelede tutondezya kuti sikubba ulaamulandu kuli Leza. Kapango katobela kaamba kuti: “Pele na wajatwa, ncaliya cilaba musanu azibili, ulaliya imbono zyoonse zyamuŋanda yakwe.” (Tusimpi 6:31) Nokuba kuti muntu umwi wabba akaambo kanzala tayelani amubbi uubba akaambo kabulyato naa uubbida kukatazya bamwi, pele weelede ‘kuliya’ naa kubbadela. Aabo bayanda kumukkomanisya Leza tabeelede kubba nokuba kuti zyintu zyakatazya buti.