Mman ko pi n'en ni bay riy

Mman ko table of contents

Tirok Got e Girdi’ e “Bayi Gal Ramaerad ni Bod e Yal’”

Tirok Got e Girdi’ e “Bayi Gal Ramaerad ni Bod e Yal’”

Tirok Got e Girdi’ e “Bayi Gal Ramaerad ni Bod e Yal’”

“Tirok Got e girdi’ e bayi gal ramaerad ni bod e yal’ ko gin ni Chitamangirad e be gagiyegnag. Ere mmotoyilgad ni faanra bay telmed.”​—MATT. 13:43.

1. Mang boch ban’en nib thilthil u murung’agen Gil’ilungun Got ni tamilangnag Jesus ko fanathin?

 BOOR e fanathin ni i weliy Jesus Kristus ni nge tamilangnag boch ban’en u murung’agen Gil’ilungun Got. I “maruwel ko fanathin ni nge weliy urngin e pi n’ey ngak fapi girdi’ ni aram urngirad; dariy ban’en ni yog ngorad nde yog u fithik’ e fanathin.” (Matt. 13:34) Fapi fanathin rok u murung’agen awochngin e tin riyul’ u murung’agen Gil’ilungun Got e tamilangnag riy rogon gum’irchaen e piin ni yad ra rung’ag fare thin nib fel’ nge rogon nra ayuwegrad Jehovah ni ngar mon’oggad. (Mark 4:3-9, 26-29) Ki fanathinnag murung’agen e piin ni yad baadag e machib ni yugu aram rogon ni som’on e gathi rib gagiyel. (Matt. 13:31-33) Ma aram miki yog ni gathi urngin e girdi’ ni yad ra rung’ag fare thin nib fel’ e yad ra par u tan Gil’ilungun Got.​—Matt. 13:47-50. *

2. U lan fare fanathin rok Jesus ko wheat nge pan, mang e be yip’ fan awochngin e woldug nib fel’?

2 Machane, bay e fanathin rok Jesus ni murung’agen e piin ni yira mel’egrad ni ngar uned ngak ko gagiyeg u Gil’ilungun. Ba ga’ ni yima yog fare fanathin ko wheat nge pan ngay ni bay ko Matthew guruy ni 13. Ma reb e fanathin e yog Jesus riy ni awoch nni yung e aram e “thin rok Got ni murung’agen e gagiyeg rok,” mu lan e re fanathin ney e yog ni awoch nib fel’ e be yip’ fan yugu ban’en ni aram “pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun.” (Matt. 13:19, 38NW) Gathi yad e ngan gagiyegnagrad ya yad ra mang pi fak Got mar gagiyeggad u Gil’ilungun.​—Rom. 8:14-17; mu beeg e Galatia 4:6, 7. 

Fare Fanathin ko Wheat nge Pan

3. Mu weliy e magawon ni pirieg fare moon u lan fare fanathin nge rogon ni lemnag ni nge pithig.

3 Baaray fare fanathin: “Gagiyeg nu tharmiy e bod be’ nib moon ni wereg awochngin e woldug nib fel’ u milay’ rok. Me reb e nep’ ko ngiyal’ ni goo kan mol, me yib be’ ntoogor rok i wereg awochngin e pan nga fithik’ fa woldug rok ni wheat, ni aram e pi n’en ni yima ngongliy nge mang flowa, me yan. Ma faani ga’ fapi woldug me yib i for wom’engin, me yan i gagiyel fa pan. Me yib e pi tapigpig rok faanem ngak me lungurad ngak, ‘Awochngin e woldug nib fel’ e mwereg nga milay’ rom; ere uw e yib e tinem e pan riy?’ Me fulweg ni gaar, ‘Reb e toogor rog e ke wereg awochngin e pan nga fithik’.’ Mi yad fith ngak ni lungurad, ‘Gab adag ni nggu warod gu puged e pi pan nem?’ Me fulweg ngorad ni gaar, ‘Danga’, ya gimed ra pug e pan ma richey mi gimed pug boch e pi woldug nem. Ere mpaged e woldug nge pan nge ga’ u taabang nge mada’ ko ngiyal’ ni ngan kunuy e re woldug nem ngan tay nga naun, ma aram e bay gog ko piin ni ngar muruwliyed ni som’on e ngar puged e pan u fithik’ e gi woldug nem ngar m’aged thuman ni nga nin’ nga mit e nifiy, mi yad kunuy e re woldug nem ngar tiyed nga naun rog.’”​—Matt. 13:24-30.

4. (a) Mini’ fare moon u lan fare fanathin? (b) Wuin nge uw rogon ni tabab Jesus ni nge yung e re awoch nem?

4 Mini’ fare moon ni yung e awoch nib fel’ nga milay’ rok? Ke tamilangnag Jesus e fulweg riy u nap’an ni yog ngak pi gachalpen ni gaar: “En ni wereg fapi awochngin e woldug nib fel’ e en ni Fak e Girdi’.” (Matt. 13:37) Jesus ni fa “en ni Fak e girdi’,” e fal’eg rogon e milay’ u lan dalip nge baley e duw u nap’an ni i machib u fayleng. (Matt. 8:20; 25:31; 26:64) Ma nap’an e Pentekost ko 33 C.E. i yib e ngaray, me tabab i yung e awoch nib fel’ ni aram “pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun.” I tabab e re n’ey ko ngiyal’ ni puog Jesus ni ir owchen Jehovah gelngin Got nib thothup nga daken pi gachalpen ni aram e ke dugliyrad ni ngar manged pi fak Got. * (Acts 2:33) Awoch nib fel’ e yib i ngal’ ni wheat. Ere arfan ni ngan yung e awoch nib fel’ ya nge yog ni gaman urngin fapi girdi’ ni yad ra un ngak Jesus ko gagiyeg u Gil’ilungun.

5. Mini’ fare toogor ni bay ko fare fanathin, ma chon mini’ e be yip’ fan fapi pan?

5 Mini’ fa en toogor, ma mini’ fapi pan? Ke yog Jesus ni fa en toogor “e eram pilungen e moonyan’.” Ma fapi pan e “pi fak faanem nib kireb.” (Matt. 13:25, 38, 39) Fapi pan ni weliy Jesus murung’agen e pan nib kireb. Miti pan ney e ra kab achig ma bod yaan e wheat. Re n’ey e be yip’ fan e piin ni yad ma dake yad e Kristiano ni yad ma yog ni yad pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun, machane der yib wom’engirad nib fel’! Ya bin riyul’ riy e yad “pi fak” Satan ni Moonyan’.​—Gen. 3:15.

6. Mingiyal’ e yib i gagiyel fapi pan, ma uw rogon ni ke “mol” fapi apostal e ngiyal’ nem?

6 Mingiyal’ e yib i gagiyel e pi Kristiano ni yad bod e pan? Ke gaar Jesus, “ngiyal’ ni goo kan mol.” (Matt. 13:25) Wuin e buch e re n’ey? Gad ra nang e fulweg riy ko thin rok Paul ngak e piin piilal u Efesus ni gaar: “Ya gu manang nra gu pagmed me yib e wolf nib damumuw nga fithik’med, ma dab rrunguyed fare ulung i saf. Ma bayi taw nga ba ngiyal’ me ban boch e girdi’ ko biromed e ulung nga rogned e tin nde riyul’ ngar pow’iyed e piin ni ke mich Jesus u wan’rad nga bang ngar uned ngorad.” (Acts 20:29, 30) Ma aram miki yog ngorad ni ngar pared ni yad ba od ko tirok Got ban’en. Tomuren ni i ayuweg e pi apostal e ulung ni dabi maathuk e machib ni googsur ngay ma aram mi yad tabab ko mol ni be yip’ fan ni yad be yim’, ma boor e Kristiano ni kur molod ko tirok Got ban’en. (Mu beeg e 2 Thessalonika 2:3, 6-8.) Ma aram min tabab ni ngan togopuluw ko bin riyul’ e machib.

7. Ke ngal’ boch fapi wheat ni pan nib kireb, fa? Mu tamilangnag.

7 De yog Jesus ni fapi wheat e ra ngal’ ni pan, machane fapi pan e yira yung nga fithik’ e wheat. Re fanathin ney e der weliy murung’agen e pi Kristiano ni yad ra chuw ko tin riyul’. Machane be yog riy nra guy Satan rogon ni nge kirebnag e ulung ni Kristiano ni aram e nge tay e girdi’ nib kireb nga fithik’rad. Nap’an ni ke pilibthir John ni bin tomur e apostal, ma aram me yib i tamilang e machib nib togopuluw ko bin riyul’ e machib.​—2 Pet. 2:1-3; 1 John 2:18.

“Mu Paged Ngar Ga’gad u Taabang nge Mada’ ko Ngiyal’ ni Ngan Kunuy”

8, 9. (a) Mang fan ni thin ni yog fare masta ngak e pi tapigpig rok e ke puluw u wan’ e piin ni ur motoyilgad ngak Jesus? (b) Uw rogon ni ke riyul’ ni ke ilal e wheat nge pan u taabang?

8 Ere ke yog fapi tapigpig ngak e masta rorad e magawon ni kar pirieged ma aram mi yad fith ni lungurad: “Gab adag ni nggu warod gu puged e pi pan nem?” (Matt. 13:27, 28) Kar gingad nga rogon ni ke fulweg. Ke yog ngorad ni ngar paged e wheat nge pan ngar ga’gad u taabang nge mada’ ko ngiyal’ ni ngan kunuy. Re thin nem e rayog ni nge puluw u wan’ pi gachalpen Jesus. Ya kar nanged feni mo’maw’ ni ngan poy e wheat u fithik’ e pan. Piin ni yad manang rogon e woldug e yad manang ni lik’ngin e pan e rayog ni nge yabochboch nga lik’ngin e wheat. * Aram fan ni yog fare masta ni ngar songad.

9 Ere taareb rogon e n’en ni ke buch kakrom nge chiney. Boor raba’ e teliw ko Kristiano ni googsur ni yad bod e pan ni ke sum wom’engirad nib thilthil. Som’on ma Roman Catholic nge Orthodox ma boch nga tomuren ma ke sum e ulung ko Protestant ma yad be yoor i yan. Ngiyal’ nem e ri buchuuw awochngin e wheat ni yibe yung u fayleng. Fa en ni suwon e woldug u lan fare fanathin e ke gum’an’nag ir u nap’an ni be ga’ e woldug nge mada’ ko ngiyal’ nra yib ni nge kunuy ni dabi n’uw nap’an.

Ba N’uw Nap’an ni Kan Son ni Ngan Kunuy e Woldug

10, 11. (a) Mingiyal’ e ngan mokun woldug? (b) Uw rogon ni kan kunuy fare wheat ni be yip’ fan ban’en nga naun rok Jehovah?

10 Ke yog Jesus ngodad ni gaar: “Ngiyal’ ni ngan kunuy e woldug e aram e ngiyal’ ni tungun ere m’ag ney, ma pi engel e ngar kunuyed.” (Matt. 13:39NW) Nap’an e tin tomuren e rran ko re m’ag nib kireb ney, ma aram e ngan kieg e piin ni fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun ko piin ni yad bod e pan. Ke yog apostal Peter ngodad ni gaar: “Ke taw nga nap’an ni nge tabab e pufthin, ma piin ni girdien Got e yad e som’on ni ngan pufthinnagrad. Ere faanra gadad e nge tabab rodad, ma uw rogon nra yan i mus ngak e piin nder pagan’rad ko fare Thin Nib Fel’ ni yib rok Got?”​—1 Pet. 4:17.

11 Dawori n’uw nap’an ni ke tabab e tin tomuren e rran fa ‘tungun ere m’ag ney,’ ma ke tabab ni ngan pufthinnag e piin ni ka rogned ni yad e tin riyul’ e Kristiano ndemtrug ko yad ‘pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun fa yad ‘pi fak fa en nib kireb.’ Tabolngin e mokun woldug ma ireray e “som’on” ni ke war Babylon nib gilbuguwan ni aram e piyu raba’ i teliw ni googsur ma “aram” min kunuy pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun. (Matt. 13:30) Machane uw rogon ni fare wheat ni be yip’ fan ban’en e yibe kunuy nga naun rok Jehovah? Pi cha’ ney e yibe kunuyrad ko ulung ni Kristiano ni kan sulweg nga rogon ni ireray e gin ni be ayuwegrad Got riy, maku yad be yan nga tharmiy ni aram e tow’ath rorad.

12. Uw n’umngin nap’an ni yira mokun woldug?

12 Uw n’umngin nap’an e re pufthin nem? I yog Jesus ni bay “ngal’an” e mokun woldug, ere bay n’umngin nap’an ni yira rin’. (Rev. 14:15, 16) Pufthin ni yira tay ngak e piin ni kan dugliyrad e ra ulul nge yan i mada’ ko ngiyal’ ni ke m’ay i tay e pow ngorad ni yad gubin.​—Rev. 7:1-4.

13. (a) Uw rogon ni be waliy e pi Kristiano ni Googsur e girdi’ ngar rin’ed e kireb? (b) Uw rogon ni yad be rin’ e kireb?

13 Mini’ e piin ni yira chuwegrad u fithik’ e piin ni be gagiyegnagrad Got, ma uw rogon ni yad be rin’ e kireb? (Matt. 13:41) Pi tayugang’ ko teliw ko Kristiano ni Googsur e ke yoor e duw ni yad be bannag bokum milyon e girdi’ u daken e pi machib rorad ni be darifannag Got maku be waliy e girdi’ ngar denengad ni bod fare machib u murung’agen e nifiy ndabi math biid nge trinitas. Boor e pi tayugang’ ko teliw ndarur daged e kanawo’ nib fel’ ni nge folwok e girdi’ riy ni bochan e kar m’ag fagergad ko fayleng mab kireb e ngongol rorad. (Jas. 4:4) Maku reb e, pi Kristiano ni Googsur e yad ma pag e girdi’ rorad ni ngar rin’ed e ngongol nib kireb. (Mu beeg e Jude 4.) Machane, yugu aram rogon feni kireb e ngongol rorad ma yad ma dake yad ba thothup. Ere rib felfelan’ pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun ni bochan e dakurur uned ko ngongol nib kireb ni be rin’ e piin ni yad bod e pan nge machib rorad.

14. Uw rogon ni be yor e piin ni yad bod e pan ma be chachafin nguwelrad?

14 Uw rogon ni be yor e piin ni yad bod e pan ma be chachafin nguwelrad? (Matt. 13:42) Ke kireban’ “pi fak faen nib kireb” ni bochan e ke tamilangnag “pi fak Got” rarogon e ngongol nge machib rorad nib kireb. Ku be kireban’rad ni bochan e dakir yog ni ngar gagiyegniged girdien e teliw rorad.​—Mu beeg e Isaiah 65:13, 14.

15. Uw rogon ni yira kunuy e piin ni yad bod e pan ngan urfegrad?

15 Uw rogon ni kan kunuy fapi pan nga taabang yibe urfeg? (Matt. 13:40) Re n’ey e be yip’ fan e n’en ni yira rin’ ko fapi pan ko tomur. Fare thin ni ka nin’rad nga lan fare stof ni be yik’, e be yip’ fan ni yad be sor i yan ko magothgoth. (Rev. 20:14; 21:8) Ere, piin ni yad ma dake yad e Kristiano ni yad bod e pan ko fare fanathin e yira thangrad u nap’an fare “gafgow” nib ga’.​—Matt. 24:21.

“Bayi Gal Ramaerad ni Bod e Yal’”

16, 17. (a) Mang e yiiynag Malaki ni profet u murung’agen e tempel rok Got ni be yip’ fan ban’en? (b) Uw rogon ni tabab ni nge lebug e re yiiy ney?

16 Mingiyal’ e ra gal ramaen e piin ni yad bod e wheat “ni bod e yal’”? (Matt. 13:43) I yiiynag Malaki murung’agen e tempel rok Got ni yira beechnag ni gaar: ‘Yugu bay mu gingad ma ke yib Somol nga tempel rok, ni Somol ni ir e gimed be gay. Re mol’og nem ni gimed be finey ni yugu mu guyed e bay yib nge weliy murung’agen e m’ag rog ngomed. Machane mini’ e rayog rok ni nge athamgiliy e re Rran nem ni bay yib riy? Mini’ e rayog rok ni nge fos nnap’an nra yib i m’ug? Ra yib ma ra bod ba nifiy ni ma ranrannag e wasey nge par ndaki maathuk ban’en ngay, ma bod e sop nib gel. Bay yib ni bod be’ ni ma ranrannag e silber ko nifiy nge par ndaki maathuk ban’en ngay. Bayi machalbognag e pi prist ni bod rogon e silber nge gol ni yima ranrannag ko nifiy nge par ndakuriy ban’en nib maathuk ngay. Ma aram e bay ra pied ngak Somol e mit i n’en nib mat’aw ni nga ni pi’ ngak ni maligach.’​—Mal. 3:1-3.

17 I tabab ni nge lebug e re yiiy ney ko duw ni 1918 u nap’an ni yan Jehovah nge Jesus Kristus ni ta “mol’og” rok ni ngar yaliyew fare tempel nib fanathin. Tomuren ni kan mu’ i yaliy fare tempel me yog Malaki ni gaar: “Girdi’ rog e bay kur guyed bayay e n’en nib thil u thilin e piin ni yad mmat’aw nge piin ni yad be ngongliy e kireb, ngu thilin e en ni be pigpig ngog nge en nder pigpig ngog.” (Mal. 3:18) Ere pi n’en ni rin’ e tin riyul’ e Kristiano e ngiyal’ nem e aram tabolngin e mokun woldug.

18. Mang e yiiynag Daniel nra buch e ngiyal’ ney?

18 I weliy Daniel ni profet murung’agen e ngiyal’ ni gad bay riy e chiney u nap’an ni yiiynag ni gaar: “Piin ni yad ba gonop ko thin rok Got e bayi gal ramaerad ni bod ramaen lan e lang. Ma piin ni ur filed ngak boor e girdi’ ni nguur rin’ed e tin nib mat’aw e bay ur pired ni be gal ramaerad ni dariy n’umngin nap’an ni bod rogon e pi t’uf.” (Dan. 12:3) Mini’ e pi girdi’ ney ni be gal ramaerad? Dariy e maruwar riy ni yad e pi Kristiano ni kan dugliyrad, ni taareb rogonnagrad Jesus ko wheat u lan fare fanathin rok ko wheat nge pan! Bochan ni kan ‘pug’ fapi pan ni be yip’ fan e piin ni yad ma dake yad e Kristiano ma aram fan ni ke yoor girdien fare ulung nib ga’ ni yad bod e saf. Ma nap’an ni yad ra chag ko tin ni ka bay i girdien fachi ulung me gal ramaerad u lan e re fayleng ney ni ke sug ko kireb.​—Zek. 8:23; Matt. 5:14-16; Fil. 2:15.

19, 20. (a) Mang e be sonnag “pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun”? (b) Mang e gad ra weliy ko bin migid e thin?

19 Ngiyal’ ney e be sonnag “pi fak Got” e tow’ath ni yira pi’ ngorad u tharmiy. (Rom. 8:18, 19; 1 Kor. 15:53; Fil. 1:21-24) Machane nap’an ni yad be son, ma thingar ra pared ni yad ba yul’yul’ mi i gal ramaerad mar pared ni yad ba thil ngak “pi fak faanem nib kireb.” (Matt. 13:38; Rev. 2:10) Ri gad ba felfelan’ ya kad guyed angin nib fel’ ni ke yib ni bochan e kan ‘pug’ fapi pan!

20 Machane, mang e tha’ u thilin pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun nge fare ulung nib ga’ ni yad be athapeg e yafas ni manemus u fayleng u tan Gil’ilungun Got? Bin migid e thin e ra fulweg e re deer ney.

[Footnotes]

^ par. 1 Mu guy fare Wulyang Ntagil’ E Damit ko July 1, 2008 ko page 18-27 ni be tamilangnag murung’agen e pi fanathin ney.

^ par. 4 U lan e re fanathin ney, ngan yung e awoch e gathi be yip’ fan fare maruwel ni machib min pingeg e girdi’ ngar manged pi gachalpen Jesus mfini mang boch i yad boch i girdien fapi Kristiano ni kan dugliyrad. I yog Jesus murung’agen e awoch nib fel’ ni kan yung nga milay’ ni gaar: “Ireray e piin ni yad [gathi “bay fin ra manged”] pi fak Got ni yad ra un nga Gil’ilungun.” Ngan yung e awoch e be yip’ fan ni ngan dugliy e piin fak Got u fayleng ni yad ra un nga Gil’ilungun.

^ par. 8 Lik’ngin e pan e ma yabochboch nga lik’ngin e wheat. Faan yira pug e pan u m’on ni ngan kunuy e woldug ma rayog ni ngan li’ boch e wheat.​—Mu guy e Insight on the Scriptures, Volume 1, page 1178.

Ka Ga Manang?

Mang e be yip’ fan e pi n’en ni baaray ni weliy Jesus ko fanathin rok u murung’agen e wheat nge pan?

• Fare awoch nib fel’

• Fare moon ni yung e awoch

• Fapi awoch ni kan yung

• Fare toogor

• Fapi pan

• Ngal’an e mokun woldug

• Fare naun

• Meyor nge chachafin nguweley

• Fare stof ni be yik’

[Study Questions]

[Picture on page 22]

Nap’an e Pentekost ko 33 C.E. min tabab i yung fapi awoch nib fel’

[Picture on page 25]

Fare wheat nib fanathin e yibe kunuy nga lan e naun rok Jehovah e chiney

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.