Eü Mwichen Siip Me Emön Chon Mas

“Ämi chon feito mwiri oupwe pwal mot won engol-me-ruu leenien motun king, pwe oupwe apungu ekkewe engol-me-ruu einangen Israel.”​—MAT. 19:28, TF.

1. Met meefien Jiowa ngeni mwirimwirin Eperiam kewe, nge pwata ena mettoch ese wewe ngeni pwe a pöütalo ekkewe ekkoch aramas?

 JIOWA a tongei Eperiam, ina popun, a pwal tongei me tuppwöl ngeni mwirimwirin kewe. Lon lap seni 1,500 ier Jiowa a filatä ewe mwuun Israel, mwirimwirin Eperiam pwe repwe ‘wesewesen nöün kewe aramas.’ (Älleani Ekistos 19:5.) A itä wewe ngeni pwe Jiowa a pöütalo ekkewe ekkoch mwu? Aapw. Lon ena atun, ekkewe aramas lukun ewe mwuun Israel mi mochen fel ngeni Jiowa ra tongeni fiti an na mwu mi aüchea. Me ren chon Israel, ekkeei aramas mi wililo ra fen kapachelong lon ar we mwu, ra usun chök pwiir. (Lif. 19:33, 34) Nge Jiowa a kütta seniir ar repwe älleasochisi an kewe allük meinisin.​—Lif. 24:22.

2. Ifa ewe pworaus mi ämäirü Jises a apasa? Ikkefa ekkewe kapas eis ra piitä?

² Iwe nge, Jises a ereni ekkewe chon Jus eü pworaus mi ämäirü: “Kot epwe angei senikemi Mwün we o ngeni eu mwichen aramas mi awora ua ren ar föri föför mi pwüng.” (Mt. 21:43) Iö kewe chon ei mineföön mwu me ifa usun ei siwil a weneitikich ikenäi?

Ewe Mineföön Mwu

3, 4. (a) Ifa usun ewe aposel Piter a affata ewe mineföön mwu? (b) Iö kewe chon ei mineföön mwu?

³ Ewe aposel Piter a affata ei mineföön mwu. Iei makkeian ngeni pwiin kewe Chon Kraist: “Nge ämi eu ainang mi fil, eu mwichen souasor än ewe king, eu mwün aramas mi pin, nöün Kot kewe aramas, oua fil pwe oupwe arongafeili än Kot kewe föför mi manaman, i ewe mi körikemiwu seni rochopwak, pwe oupwe tolong lon an saram mi amwarar.” (1 Pit. 2:9) Usun met a fen oesini, ekkewe chon Jus mi etiwa Jises pwe nöür Messaia, iir äkkäeüin chon ewe mineföön mwu. (Tan. 9:27a; Mt. 10:6) Mwirin, chommong  ekkewe chon lukun Israel ra pwal kapachelong lon ei mwu, usun met Piter a pwal apasa: “Me lom ousap nöün Kot aramas, nge ikenai oua nöün.”​—1 Pit. 2:10.

⁴ Lon ena wokisin iö kewe Piter a fos ngeniir? Le poputään nöün we taropwe a apasa: “[Kot] a aupusefälikich ren än Jesus Kraist manausefäl seni mäla. Ei a aurakich ren eü apilükülük mi manau, pwe sipwe feiöchüni och feiöch esap morola, esap tikipwül, esap pwal aiolol, a iseis lon läng fänäsengesimi.” (1 Pit. 1:3, 4) Iwe, ekkewe Chon Kraist mi kepit, ekkewe ra eäni ewe äpilükülükün manau lon läng, iir chon ena mineföön mwü. Iir ewe “Israelin Kot.” (Kal. 6:16, TF) Lon künaen ewe aposel Jon we längipwi, a küna pwe chochoon ewe Israelin Kot 144,000. Ra “amomoto seni lein aramas usun chok mwenuwa ngeni Kot me ewe Lam” pwe repwe wisen “samol-fel” me “eti [Jises] le nemeni ukukun engerou ier.”​—Pwar. 5:10; 7:4; 14:1, 4; 20:6, TF; Jem. 1:18.

Mei Pwal Wor Ekkoch Ra Kapachelong?

5. (a) Ewe kapas “Israelin Kot” a weneiti iö? (b) Pwata ese chök eü weween ewe kapas “Israel”?

⁵ A ffat pwe ewe kapas “Israelin Kot” lon Kalesia 6:16 a chök weneiti ekkewe Chon Kraist mi kepit. Iwe nge, Jiowa ese äeä ewe mwuun Israel fän ekkoch pwe epwe liosuetä ekkoch Chon Kraist me lukun ekkewe mi kepit? A pölü ena kapas eis ren alon Jises keei ngeni nöün kewe aposel mi tuppwöl: “Iwe, usun Semei a fen filata pwe upwe angei eu mu, iei usun ua pwal filikemita pwe oupwe momongo o ukkun ren ai chepel lon muui. O oupwe pwal mottiu won ekkewe leenien mot, pwe oupwe apungu ekkewe engol-me-ruu einangen Israel.” (Luk 22:28-30, TF) Epwe fis lon ewe “fansoun mettoch meinisin repwe försefäl” atun än Kraist nemenem ükükün engeröü ier.​—Älleani Mattu 19:28.

6, 7. A weneiti iö ewe mwuten kapas “ekewe engol me ruu ainangen Israel” lon Mattu 19:28 me Luk 22:30?

⁶ Ekkewe 144,000 repwe wisen king, samol fel me soukapwüng atun än Jises nemenem ükükün engeröü ier. (Pwar. 20:4) Repwe apwüngü iö me nemeni iö? Lon Mattu 19:28 me Luk 22:30 ra apasa pwe repwe apwüngü “ekewe engol me ruu ainangen Israel.” Lon ekkeei wokisin, “ekewe engol me ruu ainangen Israel” ra liosuetä iö? Ra liosuetä ekkewe ra eäni äpilükülükün manau woon fönüfan, iir kewe ra lükü än Jises asor nge rese kapachelong lon ewe mwichen king me samol fel. (Ewe einangen Lefi ese makolong lon tettelin ekkewe engol me ruu wesetään einangen Israel.) Ekkewe engol me ruu einangen Israel lon ekkeei wokisin ra liosuetä chokkewe repwe küna feiöch seni angangen ekkewe 144,000 lon wiser we, wisen samol fel.  Ekkeei aramas mi küna feiöch, esap iir samol fel, nge Kot a pwal tonger me etiwer. A fich ach sipwe apöpöör ngeni nöün Kot kewe aramas me loom.

⁷ A pwüng pwe mwirin än ewe aposel Jon küna ewe Israelin Kot, ekkewe 144,000 ra mechenilo mwen poputään ewe riäfföü mi lapalap, a pwal küna “eu mwich mi fakkun lapalap,” emön ese tongeni älleani iteiter, ra feito “seni ekkewe mu meinisin.” (Pwar. 7:9, TF) Ei mwich mi lapalap repwe manauewu seni ewe riäfföü mi lapalap ngeni än Kraist nemenem ükükün engeröü ier. Ekkewe fite billion repwe manausefäl repwe pwal fitiir. (Jon 5:28, 29; Pwar. 20:13) Iir meinisin ra wewe ngeni “ekewe engol me ruu ainangen Israel,” repwe küna kapwüng me ren Jises me chienan kewe 144,000 sou nemenem.​—Fof. 17:31; 24:15; Pwar. 20:12.

8. Ifa usun minne a kan fis lon ewe Ränin Omusomusen Tipis iteiten ier a liosuetä ewe riri lefilen ekkewe 144,000 me meinisin aramasen fönüfan?

⁸ Ewe riri lefilen ekkewe 144,000 me meinisin aramasen fönüfan a liosutiw ren met a kan fis lon ewe Ränin Omusomusen Tipis iteiten ier. (Lif. 16:6-10) Ewe samolfel epwe akkomw eäni asor ewe ätemwännin kow pwe asoren omusomusen “an tipis me än an famili tipis.” Ina minne, än Jises asor a akkomw weneiti chon an we familien kisin samol fel, iir kewe repwe fiti i le nemenem lon läng. Pwal och, lon ewe Ränin Omusomusen Tipis me loom, epwe kawor rüüemön kuuch fän iten tipisin ekkewe lusun chon Israel. Lon ei pworaus, ewe einangen samol fel a liosuetä ekkewe 144,000, nge ekkewe lusun chon Israel ra liosuetä chokkewe a wor ar äpilükülükün manau woon fönüfan. Ei äwewe a affata pwe “ekewe engol me ruu ainangen Israel” lo Mattu 19:28 rese wewe ngeni nöün Jises kewe kisin samol fel mi kepit, nge meinisin mi lükü än Jises asor. *

9. Lon än Isikiel we längipwi usun ewe imwenfel, ekkewe samol fel ra liosuetä iö, nge ekkewe chon Israel esap iir samolfel ra liosuetä iö?

⁹ Nengeni pwal eü kapas äwewe. Kot a ngeni ewe soufos Isikiel eü längipwi usun watteen pworausen ewe imwenfel. (Isikiel sopwun 40-48) Lon na längipwi, ekkewe samol fel ra angang lon ewe imwenfel, ra wisen asukula aramas me angei än Jiowa emmwen me kapasen apwüng. (Is. 44:23-31) Pwal lon ena längipwi, ekkewe ekkoch einang ra etto pwe repwe fel me eäni ar kewe asor. (Is. 45:16, 17) Ina minne, me ren ekkeei wokisin, ekkewe samol fel ra liosuetä ekkewe mi kepit. Nge ekkewe lusun chon Israel, esap iir chon ewe einangen samol fel, ra liosuetä ekkewe ra eäni äpilükülükün manau woon fönüfan. Ewe längipwi a menlapei pwe ekkewe ruu mwich ra angangfengen fän tipeeü me ewe mwichen samol fel a wisen emmweni ewe fel mi enlet.

10, 11. (a) Sia fen küna pwönüetään menni alon Jises mi apöchökküla ach lükü? (b) Ifa ewe kapas eis a piitä usun ekkewe ekkoch siip?

¹⁰ Jises a kapas usun “ekkoch siip” rese chu lon eü chök “titin siip” me ewe “mwich kisikis,” nöün kewe chon käeö mi kepit. (Jon 10:16; Luk 12:32, TF) A erä: “Upwe pwal emmwenireto, o repwe auseling leuwei. Iwe, epwe eu chok mwich, pwal emon chok chon maser.” A mmen apöchökküla ach lükü le küna pwönüetään ekkeei kapas! Kot a achufengeni ruu mwichen aramas, ewe mwich kisikis mi kepit me ewe mwich mi lapalap ekkewe ekkoch  siip. (Älleani Sekaraia 8:23.) Inaamwo ika ekkewe ekkoch siip lon kapas äwewe rese tongeni angang lon kiänin me kukulongen ewe imwenfel lon kapas äwewe, nge ra angang lon kiänin lukun ewe imwenfel.

¹¹ Fän ekkoch, Jiowa a nöünöü ekkewe chon Israel loom esap iir samol fel pwe repwe liosuetä ekkewe ekkoch siip. Ika ina, iwe, itä chokkewe mi äpilükülükü manau woon fönüfan repwe pwal äni ewe pilawa me ünümi ewe wain lon ewe Ächechchem? Iwe, sipwe nengeni pölüwen ei kapas eis.

Ewe Pwon mi Fö

12. Ifa ewe mineföön kokkot Jiowa a oesini?

¹² Jiowa a fen oesini ewe mineföön kokkot fän iten nöün kewe aramas lupwen a erä: “Nge iei ewe pwon mi fo upwe fori ngeni chon Israel lon ekana ran: Upwe atolonga ai kewe alluk lor o makeretiu lon leluker. Iwe, upwe ar Kot, nge ir repwe nei aramas kana.” (Jer. 31:31-33) Ren ei pwon mi fö, än Jiowa we pwon ngeni Eperiam epwe fokkun pwönüetä tori feilfeilo.​—Keneses 22:18.

13, 14. (a) Iö kewe chon ewe pwon mi fö? (b) Iö kewe chon küna feiöch seni me ifa usun ra ‘tümwünü’ are apwönüetä ei pwon mi fö?

¹³ Jises a kapas usun ei pwon mi fö lon ewe pwinin me mwen an epwe mälo lupwen a apasa: “Ei kap än Kot we pwon mi fö mi fis ren chai a ninnila fän itemi.” (Luk 22:20; 1 Kor. 11:25) Itä meinisin Chon Kraist ra kapachelong lon ei pwon mi fö? Aapw. Ekkoch ra usun ekkewe aposel mi ün seni ewe kap lon na pwinin, iir chon fiti ena pwon sefö. * Jises a föri pwal eü pwon ngeniir pwe repwe eti i le nemenem lon an we Mwu. (Luk 22:28-30) Repwe fiti Jises lon Mwuun we.​—Luk 22:15, 16.

¹⁴ Nge ifa usun chokkewe repwe manau woon fönüfan fän nemenien an we Mwu? Repwe küna feiöch seni ena pwon sefö. (Kal. 3:8, 9) Inaamwo ika esap iir chon ewe pwon, nge ra ‘tümwünü’ ei pwon ren ar kamwöchünnük woon allükün, usun met ewe soufos Aisea a oesini: “Ekewe chon ekis mi chiechi ngeni nöün aramas, pwe repwe angang ngeni o acheni itan o fel ngeni, ir meinisin mi pinini ewe ränin sapat, pwe resap angang lon, ra pwal tümwünü an we pwon, ‘Üpwe emwenireto ren chuki mi pin o apwapwaar lon imwei imwen iotek.’” Mwirin, Jiowa a apasa: “Imwei epwe iteni imwen iotek fän iten aramasen fanüfan meinisin.”​—Ais. 56:6, 7.

Iö Kewe Repwe Äni Ewe Pilawa me Ün Ewe Wain?

15, 16. (a) Ewe aposel Paul a äweweei pwe chon ewe pwon mi fö repwe wiseni menni wis? (b) Pwata ekkewe mi eäni äpilükülükün manau woon fönüfan resap äni ewe pilawa me ünümi ewe wain?

¹⁵ Chon ewe pwon mi fö ra “pworacho le tolong lon ewe leeni mi fel.” (Älleani Ipru 10:15-20, TF.) Iir ekkewe repwe “mwüni eu mwü esap tongeni siwil.” (Ipru 12:28) Ina minne, iir kewe chök repwe fiti Jises lon ewe wis king me samol fel lon läng repwe ün seni ewe “kap” mi liosuetä ewe pwon mi fö. Ekkeei chon fiti ewe pwon mi fö ra fen pwonei pwe repwe apwüpwülü ngeni Kraist. (2 Kor. 11:2; Pwar. 21:2, 9) Ekkewe lusun mi fiti ewe Ächechchem iteiten ier ra chök katol fän süföl, nge rese äni ewe pilawa me ün ewe wain.

¹⁶ Paul a pwal älisikich le weweiti pwe iir kewe mi eäni äpilükülükün manau woon fönüfan resap äni ewe pilawa me ünümi ewe wain. A ereni ekkewe chon Kraist mi kepit: “Iteiten fansoun lupwen oupwe  mongö ei pilawa o ün seni ei kap, oupwe asilefeili mälan ach Samol tori epwe war.” (1 Kor. 11:26) Ineet ewe Samol epwe ‘war’? Lupwen a angei ewe säingonoon chon ewe fin apwüpwülü mi kepit me feitä läng. (Jon 14:2, 3) A ffat pwe ewe Fääfen Ach Samol mi fis iteiten ier lon ei fansoun epwe muchulo. “Lusun mwirimwirin” ewe fefin mi chüen nom woon ei fönüfan repwe sopwelo le äni ewe pilawa me ünümi ewe wain tori ewe fansoun iir meinisin repwe feitä läng. (Pwar. 12:17) Nge ika chokkewe repwe manau esemuch woon fönüfan ra pwal ünümi ewe wain me äni ewe pilawa, itä ewe Ächechchem epwe chök sopwosopwolo tori feilfeilo, iwe nge, esap ina.

Repwe ‘Wiliti Nei kewe Aramas’

17, 18. Ifa usun a pwönütä ewe oesini lon Isikiel 37:26, 27?

¹⁷ Jiowa a oesini usun ewe tipeeüfengen epwe fis lefilen nöün kewe aramas ren ekkeei kapas: “Üpwe föri eu pwonen kinamwe ngeniir, eu pwon epwe nonom tori feilfeilachök. Üpwe afeiöchüür o achomongeer, üpwe pwal anomu imwei mi pin lefiler, pwe epwe nom tori feilfeilachök. Iwe, üpwe imwimw lefiler, ngang üpwe ar Kot, nge ir repwe nei aramas kana.”​—Is. 37:26, 27.

¹⁸ Meinisin nöün Kot aramas ra küna feiöch seni pwönüetään ei pwonen kinamwe mi amwarar. Ewer, Jiowa a alükülükü pwe epwe wor kinamwe ngeni meinisin nöün kewe chon angang mi älleasochis. Uwaan an we ngün mi fel a pwäpwälo lefiler. Lon ena pworaus, an we imwenfel mi liosuetä än Chon Kraist fel mi limelimöch a nom leir. Ra wesewesen wiliti nöün kewe aramas pun ra likitalo meinisin sokkun fel chofona me ra fel ngeni Jiowa chök.

19, 20. Iö kewe ra pwal kapachelong lein ekkewe Jiowa a kör ngeniir ‘nei aramas,’ me met ei pwon mi fö a atufichi?

¹⁹ A ifa me apwapwaan ach küna etipeeüfengenin ekkeei ruu mwichen aramas lon ei fansoun! Inaamwo ika ewe mwich mi lapalap mi chochommongolo rese äpilükülükü manau lon läng, nge ra fokkun aücheani ar chiechi ngeni ekkewe repwe feitä läng. Ra fitipachei ewe Israelin Kot. Ren ar föri ei, ra kapachelong lein ekkewe Jiowa a kör ngeniir ‘nei aramas.’ Sia küna pwönüetään ei oesini usur: “Iwe, lon ewe rän, chomong chon ekewe mwü repwe feito ren ewe Samol mi Lapalap o wiliti nöün aramas. Iwe, i epwe imweimw lefilemi.”​—Sek. 2:11; 8:21; älleani Aisea 65:22; Pwarata 21:3, 4.

²⁰ Jiowa a atufichi pwe ekkeei mettoch meinisin repwe pwönütä ren ei pwon mi fö. Fite million aramas seni sokkopaten fönü ra choni än Jiowa we mwu, ewe a echeni. (Mika 4:1-5) Ra üppos le kamwöchünnük woon ewe pwon ren ar etiwa ekkewe älillis mi kawor me älleasochisi an kewe allük. (Ais. 56:6, 7) Ra fiti ewe Israelin Kot le föri ena me pwapwaiti ewe kinamwe mi chök sopwosopwolo. Amwo kopwe küna ei feiöch iei tori feilfeilo!

[Ekkewe pwóróus fan]

Ka Chechchemeni?

• Iö “ekewe engol me ruu ainangen Israel” ekkewe 144,000 repwe apwüngüür?

• Ifa usun ewe pwon mi fö a riri ngeni ekkewe mi kepit me ekkewe ekkoch siip?

• Itä meinisin Chon Kraist repwe äni ewe pilawa me ünümi ewe wain lon ewe Ächechchem?

• Ifa ewe tipeeüfengen a fen oesini epwe fis lon ach ei fansoun?

[Ekkewe Kapas Eis Fan Iten Ewe Lesen]

[Graph/​Ekkewe sasing lón pekin taropwe 27]

(Ren unusen napanapan, ppii ewe puk)

Chommong ra akkangangfengen me ewe Israelin Kot

1950 | 373,430

1970 | 1,483,430

1990 | 4,017,213

2009 | 7,313,173