Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Tshisumbu tshimue, ne Mulami umue

Tshisumbu tshimue, ne Mulami umue

Tshisumbu tshimue, ne Mulami umue

“Nuenu kabidi bakundonda, nenushikame mu nkuasa dikumi ne ibidi, nulumbuluisha bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele.”​—MAT. 19:28.

1. Yehowa wakenzela ndelanganyi ya Abalahama tshinyi? Bua tshinyi abi kabiena bileja ne: uvua mukine bantu bakuabu bonso?

YEHOWA wakananga Abalahama, ke bualu kayi wakaleja ndelanganyi ya Abalahama dinanga dia lulamatu. Mu bidimu bipite pa 1 500, uvua wangata tshisamba tshia Isalele tshivua ndelanganyi ya Abalahama bu bantu bende basungula, ‘bupianyi’ buende. (Bala Dutelonome 7:6.) Abi bivua biumvuija ne: Yehowa kavua munange bantu ba bisamba bikuabu ebi nansha kakese anyi? Kabiena nanku to. Tshikondo atshi, bantu bavua kabayi bena Isalele bavua basue kutendelela Yehowa bavua babitabila bua kulamatabu pabu tshisamba tshia pa buatshi tshia bena Isalele atshi. Bavua bangata batendeledi anyi bena kuitabuja bapiabapia abu pabu anu bu bena Isalele. Bena Isalele bavua ne bua kubangata anu bu bana babu. (Lew. 19:33, 34) Kabidi bavua babalombe bua kutumikilabu pabu mikenji yonso ya Yehowa.​—Lew. 24:22.

2. Mmêyi kayi a dikema akapatula Yezu? Mêyi au mmajudije nkonko kayi?

2 Tshidibi, Yezu wakajukuila bena Yuda ba mu tshikondo tshiende mêyi a dikema aa: ‘Nebanunyenge bukalenge bua Nzambi, nebabupe tshisamba tshidi tshikuama mamuma abu.’ (Mat. 21:43) Mbanganyi bavua mua kuenza tshisamba tshipiatshipia atshi? Dishintuluka dia malu aa ndituenzelaku tshinyi tuetu lelu eu?

Tshisamba tshipiatshipia

3, 4. (a) Mupostolo Petelo mmuleje tshidi tshisamba tshipiatshipia mushindu kayi? (b) Mbanganyi badi benza tshisamba atshi?

3 Mupostolo Petelo wakaleja patoke tshidi tshisamba etshi. Wakafundila bena Kristo nende ne: ‘Nuenu nudi tshisamba tshisungudibue, ne bakuidi ba bukalenge, ne tshisamba tshia tshijila, bantu badi bikale ba Nzambi muine, bua nuenu nuambe bua buimpe bua Nzambi wakanubikila bua kunupatula mu mîdima bua kunubueja mu munya wende wa dikema.’ (1 Pet. 2:9) Anu mukavuabu badianjile kumanyisha, bena tshisamba tshipiatshipia etshi ba kumpalampala mbena Yuda bavua bitabe Yezu bu Masiya. (Dan. 9:27a; Mat. 10:6) Pashishe, bantu ba bisamba bikuabu ba bungi bakalua kubuela pabu mu tshisa tshipiatshipia etshi. Ke pakasakidila Petelo ne: “Diambedi kanuakadi bantu, kadi katataka nudi bantu ba Nzambi.”​—1 Pet. 2:10.

4 Mbanganyi bavua Petelo wambila mêyi aa? Mmuambe ku mbangilu kua mukanda wende ne: ‘Nzambi wakatulela tshiakabidi bu mudi luse luende lunene, bua kutupaye ditekemena didi ne muoyo bua dibika dia Yezu Kristo dia ku bafue; bua tuikale ne bupianyi budi kabuyi bubola, budi kabuyi bunyanguka, budi kabuyi bufubidila, buakutekibua mu diulu bua bualu buenu.’ (1 Pet. 1:3, 4) Nanku, tshisamba tshipiatshipia etshi ntshienza ne bena Kristo bela manyi badi batekemene muoyo mu diulu. Bobu abu ke ‘Isalele wa Nzambi.’ (Gal. 6:16) Mupostolo Yone wakamona mu tshikena kumona ne: bena Isalele wa Nzambi abu badi 144 000. Bobu abu ‘mbakasumbibua munkatshi mua bantu, bua kuikala mamuma a kupuola diambedi kudi Nzambi ne kudi Muana wa Mukoko’ bua kuikalabu “bakuidi” ne bua ‘kukokeshabu ne Yezu bidimu tshinunu.’​—Buak. 5:10; 7:4; 14:1, 4; 20:6; Yak. 1:18.

Mudiku bakuabu kabidi anyi?

5. (a) Padibu bakula bua ‘Isalele wa Nzambi,’ mbanganyi badibu bamba? (b) Ntshinyi tshidi tshileja ne: muaku “Isalele” kawutu anu ne diumvuija dimue dîba dionso?

5 Nanku mbiumvuike bimpe ne: padibu bakula bua ‘Isalele wa Nzambi’ mu Galatia 6:16 badi bakula anu bua bena Kristo bela manyi nkayabu. Kadi kudiku miaba idi Yehowa muakule bua tshisamba tshia Isalele bu tshifuanyikijilu tshidi tshikonga ne bena Kristo bakuabu badi kabayi bela manyi anyi? Tudi mua kupeta diandamuna mu mêyi akambila Yezu bapostolo bavua bamulamate ne: ‘Ndi nnupa bukalenge bu muakumpa Tatu wanyi bukalenge, bua nuenu kudia ne kunua ku mesa anyi mu bukalenge buanyi; nenushikame mu nkuasa ya butumbi nulumbuluisha bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele.’ (Luka 22:28-30) Bualu ebu nebuenzeke mu dituku “dialedibua bintu bionso tshiakabidi” anyi tshikondo tshia difululuka dia bintu, mu Bukokeshi bua Bidimu tshinunu bua Kristo.​—Bala Matayo 19:28.

6, 7. “Bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele” bidibu batele mu Matayo 19:28 ne Luka 22:30 bidi bileja banganyi?

6 Bantu 144 000 nebikale bakalenge, bakuidi, ne balumbuluishi mu diulu mu Bukokeshi bua Bidimu tshinunu. (Buak. 20:4) Mbanganyi bakokeshabu ne balumbuluishabu? Badi batuambila mu Matayo 19:28 ne Luka 22:30 ne: nebalumbuluishe “bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele.” Mu mvese eyi, “bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele” bidi tshimfuanyi tshia banganyi? Bidi tshimfuanyi tshia bonso badi batekemene muoyo pa buloba apa, tuambe ne: bantu badi bitabuja mulambu wa Yezu kadi kabayi munkatshi mua bikala bakalenge ne bakuidi to. (Tshisamba tshia Lewi katshivua mu bisa 12 bia Isalele wa kala nansha.) Badibu baleje mu tshimfuanyi muaba eu bu bisa 12 bia Isalele mbantu bikala mua kupeta masanka mu nyuma a ku midimu ya buakuidi ya bantu 144 000. Bobu bapeta masanka aa aba, nansha kabayi bakuidi, badi pabu bantu ba Nzambi; mmubanange, mubanyishe. Nanku mbikumbane padibu babafuanyikija ne bantu bende ba bikondo bia kale.

7 Bidi mene bipetangana ne tshivua mupostolo Yone mumone pakajikijaye kumona batua bantu bena Isalele wa mu nyuma 144 000 tshimanyinu tshia kashidi kumpala kua dikenga dinene kulua: wakamona kabidi “tshisumbu tshinene tshia bantu” bungi kabuyi kubala, bafume “munkatshi mua bisamba bionso.” (Buak. 7:9) Bobu abu nebapanduke ku dikenga dinene ne kubuelabu mu Bukokeshi bua Bidimu tshinunu bua Kristo. Muomu amu mmualua bantu mbombo ne binunu babishibua ku lufu kutuilangana nabu. (Yone 5:28, 29; Buak. 20:13) Buonso buabu nebenze “bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele” bia mu tshimfuanyi bialumbuluishabu kudi Yezu ne bakokeshi nende 144 000.​—Bien. 17:31; 24:15; Buak. 20:12.

8. Mmushindu kayi udi malu avua enzeka Dituku dia dibuikila mibi aleja malanda a bantu 144 000 ne bantu bakuabu bonso?

8 Bulongo ebu budi pankatshi pa bantu 144 000 ne bantu bakuabu bonso bukavua buleja mu malu avua enzeka Dituku dia dibuikila dia mibi. (Lew. 16:6-10) Tshia kumpala, bavua balombe muakuidi munene bua kulambula mulum’a ngombe bu mulambu wa dibuikila nawu bubi ‘buende ne bubi bua bantu ba mu nzubu muende.’ Nanku, mulambu wa Yezu udi wanji kukumbanyina tshia kumpala ba mu nzubu muende benza nende mudimu mu diulu badi bindondi biende mu mudimu wa buakuidi. Kabidi pa kale, Dituku dia dibuikidila bantu mibi adi, bavua bafila mbuji ibidi bua mibi ya bena Isalele bakuabu bonso. Muaba eu udi tshisa tshia bakuidi tshileja bantu 144 000, bena Isalele bakuabu aba badi baleja bobu bantu bonso badi ne ditekemena dia muoyo wa pa buloba. Dipetangana edi didi dialabaja diumvuija dia tshiambilu “bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele,” katshiyi tshimanyina anu pa bakuidi balela mu nyuma badi bindondi bia Yezu, kadi tshikonga kabidi ne bakuabu bonso badi bitabuja mulambu wa Yezu. *

9. Mu tshikena kumona tshia Yehezekele, bakuidi badi tshimfuanyi tshia banganyi? Kadi bena Isalele bavua kabayi bakuidi?

9 Mona tshilejilu tshikuabu. Muprofete Yehezekele uvua mumone tshikena kumona tshia ntempelo wa Yehowa tshivua ne malu a bungi. (Yeh., nshap. 40-48) Mu tshikena kumona atshi, bakuidi bavua benza mudimu mu ntempelo, balongesha, bapeta ne mibelu ne mêyi a dibadimuija nawu kudi Yehowa. (Yeh. 44:23-31) Anu mu tshikena kumona atshi, bantu ba bisa kabukabu bavua balua bua kutendelela mu ntempelo ne kulambula milambu. (Yeh. 45:16, 17) Nunku, mu tshikena kumona etshi, bakuidi badi tshimfuanyi tshia bela manyi, kadi bena Isalele ba mu bisa bikuabu bivua kabiyi bia bakuidi badi bobu tshimfuanyi tshia bonso badi ne ditekemena dia muoyo wa pa buloba. Tshikena kumona etshi ntshijadike ne: bisumbu bibidi bia bantu ebi bidi bienza mudimu wabi mu buobumue, tshikole tshisumbu tshia bakuidi tshikale tshiotshi tshilombola malu a ntendelelu wa Nzambi.

10, 11. (a) Ndikumbana kayi dia mêyi a Yezu ditudi tumona dikolesha ditabuja dietu? (b) Ndukonko kayi ludi lujuka bua mikoko mikuabu?

10 Yezu wakakula bua “mikoko mikuabo” ivua kayiyi mua kuikala ya mu ‘lupangu’ lumue ne “tshisumbu tshikese” tshia bayidi bende bela manyi. (Yone 10:16; Luka 12:32) Wakamba ne: ‘[Yoyi ayi] bundi nabu mbua kulua nayi, neyumvue dîyi dianyi; neyilue tshisumbu tshimue, ne mulami umue.’ Patudi tumona mêyi aa akumbana si bidi bikolesha ditabuja dietu be! Bisumbu bibidi bia bantu mbilamakane lelu eu: kasumbu kakese ka bela manyi ne tshisumbu tshinene tshia mikoko mikuabu. (Bala Zekâya 8:23.) Nansha mikoko mikuabu kayiyi itendelela Nzambi mu lupangu lua munda lua ntempelo wa mu nyuma, yidi yimutendelela mu lupangu lunene lua pambelu (ludi lunyungulule palu lupangu lua munda) lua ntempelo eu.

11 Kadi mudi Yehowa wangata misangu mikuabu bena Isalele bakuabu ba kale bavua kabayi bakuidi bu tshimfuanyi tshia mikoko mikuabu, tudi mua kuamba ne: bantu badi ne ditekemena dia muoyo wa pa buloba badi pabu ne bua kudia diampa ne kunua mvinyo bia mu Tshivulukilu anyi? Ke tshitudi tumona mpindieu.

Tshipungidi tshipiatshipia

12. Mmalu kayi mapiamapia avua Yehowa mudianjile kulaya?

12 Yehowa wakadianjila kulaya muvuaye mua kulongoluela bantu bende malu mapiamapia pakambaye ne: ‘Kadi etshi ntshipungidi tshindualua kupunga ne bena Isalele kunyima kua matuku au: Nenteke mikenji yanyi munda muabo, nenyifunde mu mitshima yabo; meme nengikale Nzambi wabo, ne bobo nebikale bantu banyi.’ (Yel. 31:31-33) Ku diambuluisha dia tshipungidi tshipiatshipia etshi, dilaya divua Yehowa mulaye Abalahama divua ne bua kukumbana bua kashidi mu mushindu wa dikema.​—Bala Genese 22:18.

13, 14. (a) Badi badia tshipungidi tshipiatshipia mbanganyi? (b) Badi batunka ne masanka a kuditshi mbanganyi? Kadi mmushindu kayi udibu ‘batshilamata’?

13 Yezu wakakula bua tshipungidi tshipiatshipia etshi butuku bua kumpala kua kufuaye pakambaye ne: ‘Lupanza elu ludi dipungila dipiadipia dia mu mashi anyi akunumatshishilabu panshi.’ (Luka 22:20; 1 Kol. 11:25) Bena Kristo bonso badi anu mu dipungila dipiadipia edi anyi? Too. Bamue ke badi mu tshipungidi tshipiatshipia anu muvua bapostolo bakanua lupanza dilolo adi. * Yezu wakadia nabu tshipungidi tshikuabu bua kukokeshaye nabu mu Bukalenge buende. (Luka 22:28-30) Nebadie nende mu Bukalenge buende.​—Luka 22:15, 16.

14 Kadi tuambe tshinyi bua bikala ne muoyo pa buloba apa mu Bukalenge buende? Bobu ke batunka ne masanka afumina ku tshipungidi tshipiatshipia. (Gal. 3:8, 9) Nansha mudibu kabayi badia tshipungidi atshi, ‘mbatshilamate’ bikole padibu batshikokela mu biditshi tshibalomba, anu bu muakamba muprofete Yeshaya ne: ‘Bantu ba bende kabidi badi balamata kudi Yehowa bua kumukuatshila mudimu, bua kunanga dîna dia Yehowa, ne bua kuikalabu bantu bende, muntu yonso udi ujidila dituku dia lumingu bua kadinyangi, udi ulamata tshipungidi tshianyi bikole, nendue ne bantu aba ku mukuna wanyi wa tshijila, nembavudijile disanka mu nzubu wanyi wa kutendelela.’ Ke Yehowa kulua kuamba kabidi ne: ‘Bualu bua nebabikile nzubu wanyi ne: Nzubu wa tshitendelelu tshia bantu bonso.’​—Yesh. 56:6, 7.

Mbanganyi badi badia ne banua?

15, 16. (a) Mupostolo Paulo udi ulamakaja tshipungidi tshipiatshipia ne tshinyi? (b) Bua tshinyi badi batekemena muoyo pa buloba kabena ne bua kudia bintu bia mu Tshivulukilu?

15 Badi mu tshipungidi tshipiatshipia badi “ne dikima dia kubuela mu muaba wa tshijila.” (Bala Ebelu 10:15-20.) Bobu abu mbadi ne bua ‘kuangata bukalenge budi kabuyi bumanye mua kuzakajibua.’ (Eb. 12:28) Nanku, anu bikala mua kulua bakalenge ne bakuidi mu diulu pamue ne Yezu Kristo ke badi ne bua kunua ‘lupanza’ ludi tshimanyinu tshia tshipungidi tshipiatshipia. Banuanua lupanza lua tshipungidi tshipiatshipia elu aba ke badibu balaye bua kubuela mu dibaka ne Muana wa Mukoko. (2 Kol. 11:2; Buak. 21:2, 9) Bakuabu bonso badi babuela mu Tshivulukilu tshia ku tshidimu mbantu badi balondesha bidi bipitakanamu ne kanemu konso, kabayi badia anyi banua bintu bia Tshivulukilu nansha.

16 Paulo pende udi utuambuluisha bua kumvua ne: badi batekemena muoyo wa pa buloba kabena badia anyi banua bia mu Tshivulukilu to. Wakambila bena Kristo bela manyi ne: ‘Bua misangu yonso inuadia bidia ebi ne inuanua lupanza elu, nudi nuambila bantu bua lufu lua Mukalenge too ne paluaye.’ (1 Kol. 11:26) Ndîba kayi didi Mukalenge ‘ulua’? Ndîba didiye ulua kuangata ba ndekelu ba ku bela manyi badi benza mukajende bua kuya nabu kuende, mu diulu. (Yone 14:2, 3) Mbiumvuike ne: dienza dia Didia dia Mukalenge kadiakutungunuka anu ne kuenjibua kashidi kadiyi ndekelu to. ‘Bakashala’ ba ku tunkanunuina tua mukaji batshidi pa buloba nebatungunuke ne kudia biakudia ebi too ne papetabu bonso difutu diabu dia muoyo mu diulu. (Buak. 12:17) Kadi bu badi bashala ne muoyo pa buloba bikale ne bukenji bua kudia ne kunua bintu bia mu Tshivulukilu, nunku si didia dia Tshivulukilu divua anu mua kutungunuka kashidi!

“Bobo nebikale bantu banyi”

17, 18. Mmushindu kayi udi mêyi a buprofete a mu Yehezekele 37:26, 27 makumbane?

17 Yehowa wakamanyisha bualu bua buobumue bua bantu bende e kuamba ne: ‘Bualu bukuabu, nempunge nabu tshipungidi tshia ditalala; netshikale tshipungidi tshia tshiendelele; nembajadike mu buloba buabu, nembakumbaje ba bungi, nenteke tshitendelelu tshianyi munkatshi muabu tshiendelele. Nenshikame popamue nabu; nengikale Nzambi wabu, ne bobu nebikale bantu banyi.’​—Yeh. 37:26, 27.

18 Dikumbana dia dilaya dia dikema dia tshipungidi tshia ditalala dia bena Kristo edi didi mua kuambuluisha bantu ba Nzambi bonso. Mmuomu, Yehowa mmumane kufila tshieya bua bantu bende bonso badi bamutumikila kupetabu ditalala. Dimuma dia nyuma wende ndidimuenekele munkatshi muabu. Mu mvese eu, tshitendelelu anyi ntempelo wende udi tshifuanyikijilu tshia ntendelelu mukezuke wa bena Kristo udi munkatshi muabu. Bobu pabu mbalue bulelela bantu bende, bualu mbalekele ntendelelu yonso ya mpingu bavuije Yehowa Nzambi wabu umuepele udibu batendelela.

19, 20. Mbanganyi badi munkatshi mua badi Yehowa ubikila ne: “Bantu bayi”? Tshipungidi tshipiatshipia ntshifikishe malu kayi ku dikumbana?

19 Ndisankapu kayi dia kudimuena disangisha dia bisumbu bibidi ebi popamue tshikondo tshietu etshi! Nansha ba mu tshisumbu tshinene tshia bantu badi benda bavulangana etshi kabayi ne ditekemena dia muoyo wa mu diulu, badi badimona ne butumbi bua mudibu badisange pamue ne baya mu diulu. Bantu aba mbalamate kudi Isalele wa Nzambi. Padibu benza nanku badi babuela mu mulongo wa bantu badi Yehowa ubikila ne: “Bantu banyi.” Nunku mêyi a buprofete aa adi abakumbanyina: ‘Bisamba bia bungi nebilamate Yehowa dituku adi, nebikale bantu banyi; ne meme nenshikame munkatshi muenu.’​—Zek. 2:11; 8:21; bala Yeshaya 65:22; Buakabuluibua 21:3, 4.

20 Yehowa mmufikishe malu aa onso ku dikumbana ku diambuluisha dia tshipungidi tshipiatshipia. Bantu ba bisamba bia bende miliyo ne miliyo mbalue bantu ba mu tshisamba tshidi Yehowa munange. (Mika 4:1-5) Mbadisuike bua kushala anu balamate ku tshipungidi atshi pa kuitaba bionso bidi Nzambi mubalongoluelamu ne kutumikila biditshi tshibalomba. (Yesh. 56:6, 7) Padibu benza nanku, badi bapeta ditalala divule didi Yehowa utungunuka ne kubasamba nadi pamue ne Isalele wende. Tudi tukujingila pebe disanka dia muomumue edi kubangila ku lelu too ne kashidi ne tshiendelele!

[Mêyi adi kuinshi]

^ tshik. 8 Bia muomumue, bena Kristo bela manyi ke ba kumpala badibu babikila bu ‘ekeleziya’ anyi tshisumbu. (Eb. 12:23) Kadi muaku tshisumbu anyi ‘ekeleziya’ udi kabidi mua kumvuija too ne bena Kristo bonso nansha bikale ne ditekemena dia muoyo wa mu diulu anyi wa pa buloba.​—Tangila mu Tshibumba tshia Nsentedi tshia dia 15/04/2007, dibeji 21-23.

^ tshik. 13 Yezu udi Mutuangaji wa tshipungidi, kadi ki mmudi wa tshipungidi to. Bua bualu abu, mbimueneke ne: kakadia anyi kunua bintu bia mu Tshivulukilu nansha.

Utshidi muvuluke anyi?

• “Bisamba dikumi ne bibidi bia Isalele” bialumbuluishabu kudi bantu 144 000 mbanganyi?

• Mbulongo kayi budi nabu bela manyi ne mikoko mikuabu mu tshipungidi tshipiatshipia?

• Bena Kristo badi buonso buabu ne bua kudia ne kunua bintu bia mu Tshivulukilu anyi?

• Mbuobumue kayi buvuabu badianjile kulaya bua matuku etu aa?

[Nkonko ya dilonga]

[Tablo/​Tshimfuanyi mu dibeji 25]

(Bua kumona malu malongolola bimpe, tangila mu mukanda)

Bantu bavule badi benza mudimu pamue ne Isalele wa Nzambi

1950 | 373 430

1970 | 1 483 430

1990 | 4 017 213

2009 | 7 313 173