Chʼulla tʼaqalla huk michiqnillayoq
Ch’ulla t’aqalla huk michiqnillayoq
“Qankunapas ñoqawan purisqaykichisrayku chunka iskayniyoq tiyanakunapi tiyaykullankichistaq, Israelpa chunka iskayniyoq ayllunta juzgaspa.” (MAT. 19:28.)
1. ¿Imaynatan Jehová tratarqan Abrahampa mirayninta, huk nacionmanta runakunatapas?
JEHOVÁ DIOSQA munakurqanmi Abrahamta, chaymi miraynin runakunamanta kaq llaqtatapas munakurqan hunt’aqtaq paykunapaq karqan. 1500 wata masmi “munakusqan” akllakusqan llaqtata hina qhawarirqan (leey Deuteronomio 7:6). Ichaqa manan qonqarqanchu huk nacionmanta kaq runakunatapas. Payta yupaychayta munaspaqa Israel llaqtamanmi huñukunanku karqan. Chay runakunaqa Jehová Diospa akllasqan llaqta hinan qhawarisqa karqanku, chaymi familia hina tratasqa kananku karqan, Diospa kamachikuyninkunatapas kasukunankun karqan (Lev. 19:33, 34; 24:22).
2. ¿Imatan Jesús nirqan, ima tapuykunan chaymanta kan?
2 Ichaqa qhepamanmi Jesús judiokunata nirqan: “Diospa qhapaqsuyunqa qankunamanta qechusqan kanqa, paypa munayninman hina ruwaqkunamantaq qonqa”, nispa (Mat. 21:43). ¿Pikunan chay llaqta kankuman? ¿Imaynapin allinninchispaq chay kanman?
Mosoq llaqta
3, 4. a) ¿Imatan Pedro nirqan mosoq llaqtamanta? b) ¿Pikunan chay mosoq llaqta kanku?
3 Pedron iñiqmasinkunaman chay mosoq llaqtamanta nirqan: “Qankunan ichaqa Diospa akllakusqan ayllu kankichis, reyta serviq sacerdotekuna, Diospaq t’aqasqa ch’uya runakuna, Diospa rantikusqan llaqta. Diosmi laqhayaqmanta sumaq k’anchayninman waqyaspa akllakurqasunkichis paypa musphana ruwasqankunata willanaykichispaq”, nispa (1 Ped. 2:9). Chay profeciakunaq hunt’akusqanman hina, qallariypi chay mosoq llaqtaman haykuqkunaqa Jesusta Mesiasta hina chaskiq israelitakunan karqanku (Dan. 9:27a; Mat. 10:6). Qhepamanmi ichaqa huk nacionkunamanta runakuna chay llaqtaman haykurqanku, Pedron nirqan: “Ñawpaqqa manan llaqtanchu karqankichis, kunanmi ichaqa Diospa llaqtan kapunkichis”, nispa (1 Ped. 2:10).
4 Apóstol Pedroq cartanpa qallariyninpin willashan pikunamanta chay simikuna rimasqanta. Chaypin nin: ‘Diosmi [...] Jesucristoq kawsarimpusqanwan wakmanta nacechiwarqanchis, mana kuyuriq suyakuyniyoq kananchispaq. Chay hinapin mana ismuq, mana qhellichakuq, mana tukukuq herenciata chaskinkichis. Chaytan Diosqa qankunapaq hanaq pachapi waqaychashan’, nispa (1 Ped. 1:3, 4). Chay mosoq llaqtaqa hanaq pachapaq akllasqa cristianokunan kanku. Gálatas 6:16 textopin paykunata sutichakun: ‘Diospa cheqaq Israel llaqtan’, nispa. Rikhuriypin apóstol Juan rikurqan chay llaqta 144.000 cristianokuna kasqankuta, “paykunaqa runakuna ukhumanta ñawpaqkaq ruru hinan Diospaq Corderopaqwan rantisqa karqanku”. Chaymantapas ‘sacerdotekunan [...] kanqaku Cristowantaq waranqa wata kamachimunqaku’ (Apo. 5:10; 7:4; 14:1, 4; 20:6; Sant. 1:18).
¿Huk t’aqapiwanchu kanman?
5. a) ¿Pikunan ‘Diospa cheqaq Israel llaqtan kanku’? b) ¿Ima ejemplon rikuchin Israel nisqa simi mana akllasqa cristianokunallamantachu rimasqanta?
5 Rikusqanchis hina, “Diospa cheqaq Israel llaqtanqa” akllasqa cristianokunan kanku (Gál. 6:16). Ichaqa, ¿hayk’aqllapas Dios rikch’anachirqanchu Israel llaqtata huk t’aqa cristianokunawan? Arí, chaytan rikunchis apostolninkunaman Jesuspa nisqanpi, nirqanmi: “Ñoqapas kamachikuqta churaykichis, imaynan Yayaypas ñoqata churawarqan hinata. Qhapaqsuyuypin, mesaypi mikhunaykichispaq ukyanaykichispaq tiyaykunkichis, hinaspan Israelpa chunka iskayniyoq ayllunta juzgaspa kamachinaykichispaq tiyaykunkichis”, nispa (Luc. 22:28-30). Chay juicion apakunqa “tukuy imapas mosoqyachisqa” kasqan tiempopi otaq Cristoq Waranqa Wata kamachisqanpi (leey Mateo 19:28).
6, 7. Mateo 19:28; Lucas 22:30 textokunaq nisqanman hina, ¿pikunan kanku ‘Israelpa chunka iskayniyoq ayllunkuna’?
6 Jesuspa kamachisqan Waranqa Watapin 144.000 akllasqa cristianokuna hanaq pachapi reykuna, sacerdotekuna, juezkuna ima kanqaku (Apo. 20:4). Ichaqa, ¿pikunatan juzganqaku kamachinqakupas? Mateo 19:28; Lucas 22:30 textokunapin nishan “Israelpa chunka iskayniyoq ayllunta” kamachinankuta. ¿Pikunan kanku chay ayllukuna? Paykunaqa manan reykuna sacerdotekunachu kanku. Leví aylluqa manan Israelpi chunka iskayniyoq ayllukunawan kuskachu yupasqa karqan, aswanpas Cristoq sacrificionpi iñisqankurayku kay pachapi kawsayta suyakuq runakunan kanku. Manaña sacerdotechu kanku chaypas, 144.000 sacerdotekunaq ruwasqanqa paykunaq allinninkupaqmi kanqa. Hinaspapas Diospa llaqtanpin tarikunku, paypa munakusqan allin qhawarisqantaq kanku. Chayraykun rikch’anachikun ñawpaq tiempopi Israel llaqtawan.
7 Apóstol Juan huk rikhuriypi rikullarqantaq manaraq manchay ñak’ariy qallarishaqtin, 144.000 akllasqakuna wiñaypaq kaq sello chaskisqankuta. ¿Imatan chay qhepaman rikurqan? “Llapa suyukunamanta” “ancha askha runakunata” (Apo. 7:9). Chay runakunaqa manchay ñak’ariymanta lloqsispan Cristoq Waranqa Wata kamachikuyninman haykunku. Chaymantapas millonninpi kawsarimpuqkunan haykullankutaq (Juan 5:28, 29; Apo. 20:13). Kay pachapaq suyakuyniyoq llapa runakunan ‘Israelpa chunka iskayniyoq ayllunkuna’ kanku, paykunatan juzganqa Jesús 144.000 kamachikuqkunapiwan (Hech. 17:31; 24:15; Apo. 20:12).
8. Hucha Pampachay P’unchaypi sucedesqan, ¿imatan rikuchirqan 144.000 akllasqakunamanta ancha askha runakunamantapas?
8 Hucha Pampachay P’unchaypi sacrificiokuna haywakusqanpin yachasun 144.000 akllasqakunapaq huk runakunapaqpas sacrificio ruwakunan kasqanta (Lev. 16:6-10). Chay fiestaqa watapi huk kutitan ruwakuq, chaypin uma sacerdote huchamanta huk torota haywaq “paymanta familianmantawan”. Jesuspa sacrificionpas ñawpaqtaqa sacerdotekunaq otaq akllasqa cristianokunaq allinninpaqmi karqan. Hucha Pampachay P’unchaypiqa iskay orqo cabrakunatan sacrificakullarqantaq Israel runakunaq huchanta pampachanapaq. Israelpi sacerdotekunaqa 144.000 cristianokunatan representan, wakin israelitakunataq kay pachapi kawsayta suyakuq runakunata. Mateo 19:28 textopi willasqan ‘Israelpa chunka iskayniyoq ayllunkunaqa’ manan akllasqa cristianokunachu kanku, aswanpas Cristoq sacrificionpi iñiq wakin runakunan kanku. *
9. Ezequielpa rikusqan rikhuriy hunt’akusqanpi, ¿pikunan sacerdotekuna kanku, ayllukunamanta kaq israelitakunapas?
9 Huk ejemplotawan qhawarisun. Ezequielmi huk rikhuriypi rikurqan Jehová Diospa yupaychana wasinta (Eze. caps. 40-48). Chay rikhuriyqa huk profecian karqan, chaypin sacerdotekuna templopi llank’arqanku, yachachirqanku ima, chaymantapas chaskirqankun Diospa qosqan consejokunata yachachikuyninkunatapas (Eze. 44:23-31). Wakin Israel runakunataq rirqanku Diosta yupaychaq sacrificiokunata haywaq ima (Eze. 45:16, 17). Chaypiqa sacerdotekunan akllasqa cristianokuna kanku, Israel ayllukunataq kay pachapi wiñaypaq kawsayta suyakuqkuna. Rikhuriypi willakusqan hina, paykunan sacerdote t’aqa akllasqa cristianokunata yanapanku cheqaq yupaychay umallisqankupi.
10, 11. a) ¿Jesuspa ima nisqanmi kunan hunt’akushan? b) ¿Ima tapukuymi kan wak ovejakunamanta?
10 Jesusqa rimallarqantaqmi ‘wak ovejakunamanta’, paykunaqa manan ‘pisi t’aqa ovejamanta’ kaq akllasqa cristianokunamantachu kananku karqan (Juan 10:16; Luc. 12:32). Wak ovejakunamantan Jesús nirqan: “Paykunatapas pusamunaymi, hinan kunkayta uyarinqaku, ch’ulla t’aqallataq kanqa, huk michiqnillayoq”, nispa. ¡Chay simikunaq hunt’akusqanqa anchatan iñiyninchista kallpachan! Arí, iskay t’aqatan huñukun: pisi t’aqapi kaq akllasqakunata, hatun t’aqapi kaq ancha askha runakunatawan (leey Zacarías 8:23). Hatun t’aqapi kaqkunaqa yupaychana wasiq hawa pationpipas servishankuman hinan kashanku.
11 Rikusqanchis hina, mayninpin Jehová Dios israelitakunawan rikch’anachiran wak ovejakunata. Chhaynaqa, ¿wak ovejamanta kaqkuna mikhunankuchu t’antata ukyanankuchu vinotapas? Chaymanta yachasun.
Mosoq rimanakuy
12. ¿Ima mosoq rimanakuymantan Jehová Dios profetizarqan?
12 Jehová Diosqa willarqanmi qhepaman huk mosoq rimanakuyta otaq contratota ruwananmanta, nirqanmi: “Chay p’unchay chayamuqtinmi Israelwan rimanakuyniy kay hina kanqa: Sonqonkumanmi kamachikuyniyta churasaq, yuyayninkumantaq qelqasaq. Ñoqan Diosninku kasaq, paykunataq llaqtay kanqa. Ñoqa Señor Diosmi chayta nini”, nispa (Jer. 31:31-33). Chay mosoq rimanakuywanmi sumaqta hunt’anqa Abrahamman promesa ruwasqanta (leey Génesis 26:4).
13, 14. a) ¿Pikunan mosoq contratopi participanku? b) ¿Pikunan mosoq contratomanta beneficiakunku, imaynatan kawsanku?
13 Wañupunanpaq ñawpaq tutan, Jesús chay mosoq rimanakuymanta rimarqan kay simikunawan: “Kay vinoyoq vasoqa yawarniywan cheqaqchasqa mosoq rimanakuymi, ñoqan yawarniyta qankunarayku hich’asaq”, nispa (Luc. 22:20; 1 Cor. 11:25). ¿Llapa cristianokunachu chay mosoq rimanakuypi kashanku? Manan. Wakillanmi vinoyoq vasomanta ukyaq apostolkuna hina mosoq contratopi participanku. * Paykunawanmi Jesús rimanakurqan kamachimunankupaq (Luc. 22:28-30; Luc. 22:15, 16).
14 ¿Ima nisunmanmi Diospa Reinon kamachimuqtin kay pachapi kawsayta suyakuq runakunamanta? Paykunaqa mosoq contratomanta beneficiakuqkunan kanku (Gál. 3:8, 9). Manaña paykuna chay contratopi participankuchu chaypas, Diospa kamachikuyninkunaman hinan kawsanku. Isaiaswan profetizachisqanman hina: “Wak llaqtayoqkunachus qatikamuwankuman ñoqa Señor Diosta serviwanankupaq, munakuwaspankuchus yupaychawankuman, samana p’unchaytapas mana sarunchaspa waqaychankuman, rimanakusqayman hinachus kawsankuman chayqa, ñoqan paykunataqa ch’uya orqoyman pusamusaq, hinaspan mañakuna wasiypi paykunata kusichisaq. [...], wasiyqa ‘llapa llaqtakunaq mañakunan wasi’ nisqan kanqa” (Isa. 56:6, 7).
¿Pikunan participanku t’antamanta vinomantawan?
15, 16. a) ¿Ima sumaq suyakuywanmi Pablo tupachin mosoq contratota? b) ¿Imaraykun kay pachapaq suyakuyniyoqkuna mana participankuchu t’antamanta vinomantapas?
15 Apóstol Pablon willan mosoq rimanakuypi kaqkuna “Ch’uyay-ch’uya Cheqasman” haykuy atinankuta (leey Hebreos 10:15-20). Paykunan “Diosmanta mana kuyuriq qhapaqsuyuta [‘reinota’, NM]” chaskinqaku (Heb. 12:28). Copaqa mosoq rimanakuytan representan, chaymi ukyananku hanaq pachapi Cristowan reykuna sacerdotekuna ima kaq cristianokunalla. Chayqa, ¡may sumaq suyakuymi! Bibliaq nisqan hina, paykunaqa novia hinan comprometesqa kashanku Corderowan (2 Cor. 11:2; Apo. 21:2, 9). Chayrayku, Jesuspa Wañusqanta Yuyarinapaq huñunakuyman riq wakin cristianokunaqa qhawallanku respetowan.
16 Arí, kay pachapi suyakuyniyoq cristianokunaqa, manan t’antata mikhunkuchu nitaq vinotapas ukyankuchu, ¿iman yanapawanchis chayta entiendenapaq? Apóstol Pablon akllasqa cristianokunata nirqan: “Sapa kuti kay t’antata mikhuspaykichisqa, kay vinotapas ukyaspaykichisqa, Señorpa wañusqantan willankichis pay hamunankama”, nispa (1 Cor. 11:26). ¿Hayk’aqmi Señor hamunqa? Akllasqa cristianokunamanta último cristianota hanaq pachaman apapunanpaq kutimuqtinmi (Juan 14:2, 3). Chhaynaqa, Señorpa Cenanta yuyariyqa manan wiñaypaqchu ruwakunqa. ‘Warmiq mirayninmanta kaq wakinkuna’, kay pachapiraq kashaq akllasqa cristianokunaqa, participashallanqakun chay Cenamanta llapanku hanaq pachaman ripunankukama (Apo. 12:17). Ichaqa, kay pachapi wiñaypaq kawsayta suyakuqkuna t’antata mikhunkuman vinotapas ukyankuman chayqa, wiñaypaqmi Señorpa Cenanta yuyarinanku kanman.
“Paykunataq llaqtay kanqaku”
17, 18. ¿Imaynatan hunt’akun Ezequiel 37:26, 27 textopi profecía?
17 Jehová Diosmi willarqan serviqninkuna huk nisqalla kawsanankumanta, nirqanmi: “Paykunawanmi rimanakusaq, thak-kayllapi kawsaspa kanankupaq, chayqa wiñaypaq rimanakusqan kanqa. Takyachispaymi askhayachisaq, paykuna chawpipitaqmi ch’uya wasiyqa kallanqapuni. Paykuna ukhupin tiyakusaq, hinaspan Diosninku kasaq, paykunataq llaqtay kanqaku”, nispa (Eze. 37:26, 27).
18 Llapa cristianokunaq allinninpaqmi ‘thak-kaypi kawsanapaq’ promesaq hunt’akusqanqa. Arí, Jehová Diospunin nin kasukuqkunaqa thakpi kawsanankuta. Paykuna ukhupiqa santo espirituq rurunmi rikukun. Chaymantapas, Diospa ‘ch’uya wasinmi’ otaq cheqaq yupaychaymi ‘paykuna chawpipi’ kashan. Chayraykun paypa llaqtan kanku manañataq wak dioskunata yupaychankuchu.
19, 20. a) ¿Pikunapiwanmi tarikunku Diospa ‘llaqtanpi’? b) ¿Imakunatan ruwakurqan mosoq rimanakuywan?
19 ¡Maytan kusikunchis kay tiempopi iskaynin t’aqaq huñukusqanta rikuspa! Askha cristianokuna manaña hanaq pachapi kawsaytachu suyakunku chaypas, anchatan kusikunku akllasqa cristianokunawan llank’aspa. Diospa cheqaq Israel llaqtanmanmi huñukunku, chhaynapin paykunatapas Jehová Dios nin “llaqtay” nispa. Paykunapin kay profecía hunt’akun: “Chay p’unchaypin askha suyukuna Señor Diosman huñuykukunqaku, paykunapas llaqtallantaqmi kapunqaku. Tukuy-atiyniyoq Señor Diosmi qankuna ukhupi tiyanqa” (Zac. 2:11; 8:21; leeychis Isaías 65:22; Apocalipsis 21:3, 4).
20 Jehová Diosqa lliw chaykunatan ruwarqan mosoq rimanakuywan. Millonninpi wak llaqtayoq runakunan Diospa llaqtanpi tarikunku (Miq. 4:1-5). Paykunaqa decidisqan kashanku chay rimanakuyta respetaspa Diospa kamachikuyninkunata hunt’anankupaq (Isa. 56:6, 7). Chhaynapin cheqaq Israel llaqtawan tukuy tiempo thakpi sumaqta kawsanku. ¡May kusikuymi kunanpas hamuq tiempopipas chhayna sumaq kawsayqa!
[Uranpi willakuykuna]
^ párr. 8 Yaqa kaqllan “congregación” simiwanpas, chayqa akllasqa cristianokunamantan astawanqa riman (Heb. 12:23). Ichaqa, rimallantaqmi llapa cristianokunamanta, hanaq pachapaq otaq kay pachapaq suyakuyniyoqña kanku chaypas (qhaway La Atalaya revistapi 2007 wata 15 abril killa, 21-23 paginakunata).
^ párr. 13 Jesusqa manan mosoq rimanakuypi participanchu, aswanpas payqa Dioswan akllasqa cristianokunawanmi contratota ruwachirqan. Chayraykun mana t’antatapas mikhurqanchu nitaq vinotapas ukyarqanchu.
¿Imaynatan kutichiwaq?
• ¿Pikunan kanku ‘Israelpa chunka iskayniyoq ayllunkuna’?
• ¿Imaynapin mosoq contrato akllasqa cristianokunaq wak ovejakunaq allinninpaq?
• ¿Llapa cristianokunachu participananku t’antamanta vinomantapas?
• ¿Imatan profetizakurqan Diospa llaqtan huk nisqalla kawsananmanta?
[Tapuykuna]
[25 paginapi yachanapaq dibujokuna]
(Imaynapuni kasqanta yachanaykipaq, qelqata qhaway)
Diospa cheqaq Israel llaqtanwanmi askha llank’ashanku
1950 | 373,430
1970 | 1,483,430
1990 | 4,017,213
2009 | 7,313,173