Kundu oko, berger oko

“Ala so amû peko ti mbi, fade ala nga kue ayeke duti na ndo ti atrône bale-oko na use, na ala yeke fâ ngbanga ti akete mara bale-oko na use ti Israël.”​—MAT. 19:28.

1. Jéhovah asara ye tongana nyen na mbage ti ahale ti Abraham? Ngbanga ti nyen ye so aye pëpe ti tene so lo ke tanga ti azo ti amara kue?

 JÉHOVAH andoye lani Abraham, ni la lo ngbâ lakue ti ndoye ahale ti Abraham. Teti angu 1500 tongaso, lo bâ mara ti Israël so aga na lege ti Abraham tongana azo ti lo so lo soro ni, “azo ti Lo mveni.” (Diko Deutéronome 7:6.) So aye ti tene so lo ke tanga ti azo ti ambeni mara kue? Ên-ën. Na ngoi ni so, a mû lege na azo so ayeke aJuif pëpe so aye ti voro Jéhovah ti bungbi oko na azo ti mara so ayeke ti lo. A bâ  azo ni so wala aprosélyte tongana ambeni zo ti mara ni. A lingbi a sara ye na ala tongana ti tanga ti azo kue ti yâ ti mara ni (Lév. 19:33, 34). A hunda nga na ala ti sara ye alingbi na andia ti Jéhovah kue.​—Lév. 24:22.

2. Tënë wa Jésus atene so asara si zo agi bê ti lo? Ye so asara si ahundango tënë wa abâ gigi?

² Ye oko, Jésus atene na aJuif ti ngoi ti lo mbeni tënë so asara si zo agi bê ti lo, lo tene: “Fade a yeke zi royaume ti Nzapa na maboko ti ala, ti mû ni na mbeni mara nde so ayeke lë alengo ni.” (Mat. 21:43). Azo wa la ayeke na yâ ti fini mara so? Nga na lege wa gbiango ye so andu e laso?

Fini mara

3, 4. (a) Na lege wa bazengele Pierre afa fini mara so? (b) Azo wa la ayeke na yâ ti fini mara so?

³ Bazengele Pierre afa fini mara ni so polele. Lo sû mbeti na amba ti lo aChrétien, lo tene: “Ala yeke ‘mara so a soro ni awe, mbeni bungbi ti aprêtre so ayeke sara kua tongana agbia, azo ti mara so ayeke nzoni-kue, azo so ayeke ga ye ti Nzapa wani si ala lingbi ti fa anzoni’ ti lo so lo iri ala ti sigigi na yâ ti bingo ti ga na yâ ti pendere lumière ti lo.” (1 Pi. 2:9). Tongana ti so a fa ni kozo awe, azo so a dü ala aJuif na so ayeda na Jésus tongana Messie la ayeke akozo membre ti yâ ti fini mara so (Dan. 9:27a; Mat. 10:6). Na pekoni, azo mingi so ayeke aJuif pëpe alï nga na yâ ti mara so, teti Pierre akiri atene: “Ândö ala yeke mbeni mara pëpe, me fadeso ala yeke mara ti Nzapa.”​—1 Pi. 2:10.

⁴ Ge Pierre ayeke sara tënë na azo wa? Na tongo nda ti mbeti ti lo, lo tene: “Lo [Nzapa lo] kiri lo dü e fini ti duti na beku so ayeke na fini na lege ti zingongo so Jésus Christ azingo na kuâ, ti wara ye ti héritier so alingbi ti buba pëpe, so alingbi ti ga sioni pëpe nga so pendere ni alingbi ti hon pëpe. A bata ni na ala na yayu.” (1 Pi. 1:3, 4). Tongaso, azo so ayeke na yâ ti fini mara so ayeke aChrétien so a soro ala, ala so ayeke na beku ti gue na yayu. Ala yeke “Israël ti Nzapa.” (aGal. 6:16). Na yâ ti mbeni suma, bazengele Jean abâ so wungo ti azo ti Israël ti yingo ayeke 144000. “A vo lani azo so na popo ti azo ti sese tongana akozo li ti ye ndali ti Nzapa nga ndali ti Molenge ti ngasangbaga,” ti sara kusala tongana “aprêtre” na ti “komande tongana agbia legeoko na [Jésus] na yâ ti ngu saki oko ni.”​—Apoc. 5:10; 7:4; 14:1, 4; 20:6; Jacq. 1:18.

Ambeni zo nde ayeke nga na yâ ti fini mara ni?

5. (a) Tënë “Israël ti Nzapa” aye ti sara tënë ti azo wa? (b) Ngbanga ti nyen tënë “Israël” aye lakue pëpe ti sara gi tënë ti azo so a soro ala?

⁵ A yeke polele so tënë “Israël ti Nzapa” so ayeke na aGalate 6:16 andu gi aChrétien so a soro ala. Ye oko, ambeni ye ayeke dä so na yâ ni tongana Jéhovah asara tënë ti mara ti Israël tongana mbeni fä, tënë ni andu ambeni Chrétien nde na ala so a soro ala? Kiringo tënë ni ayeke na yâ ti tënë so Jésus atene na abazengele ti lo so ayeke be-ta-zo, lo tene: “Mbi te mbele na ala, legeoko tongana Babâ ti mbi ate lani mbele na mbi, ndali ti mbeni royaume, tongaso si ala lingbi ti te na ti nyon na table ti mbi na yâ ti royaume ti mbi, nga ti duti na ndo ti atrône ti fâ ngbanga na li ti akete mara bale-oko na use ti Israël.” (Luc 22:28-30). Ye so ayeke si ande na ngoi so “a yeke kiri ti leke aye kue ti ga fini”, na ngoi ti Komandema ti Ngu Saki Oko ti Christ.​—Diko Matthieu 19:28.

6, 7. Na Matthieu 19:28 nga na Luc 22:30, tënë “akete mara bale-oko na use ti Israël” aye ti sara tënë ti azo wa?

⁶ Azo 144000 ayeke sara ande kusala na yayu tongana agbia, aprêtre nga na ajuge na ngoi ti Komandema ti Ngu Saki Oko (Apoc. 20:4). Ala yeke fâ ngbanga ande na ala yeke komande ande na ndo ti azo wa? Na Matthieu 19:28 nga na Luc 22:30, a fa na e so ala yeke fâ ande ngbanga ti “akete mara bale-oko na use ti Israël.” Na yâ ti atënë so angoro aversê so, “akete mara bale-oko na use ti Israël” ayeke fä ti azo wa? Ala yeke fä ti azo kue  so ayeke na beku ti duti na fini na ndo ti sese, azo so amä na bê na sandaga ti Jésus me so ayeke pëpe na yâ ti bungbi ti azo so ayeke sara kusala tongana agbia na aprêtre. (A diko lani pëpe kete mara ti Lévi na yâ ti molongo ti akete mara 12 ti Israël.) Na yâ ti aversê so, akete mara 12 ti Israël ayeke fä ti azo so ayeke bâ ande nzoni na lege ti yingo ndali ti kusala ti aprêtre so wungo ti ala ayeke 144 000. Azo so ayeke pëpe aprêtre, me so ayeke bâ nzoni na lege ti kusala ti aprêtre ni ayeke nga azo ti Nzapa, lo ndoye ala nga lo bâ ala na nzoni lê. A yeke na lege ni so a haka ala na azo ti lo ti giriri.

⁷ Ni la, na pekoni so bazengele Jean abâ azo ti Israël ti yingo 144 000 so a kpo nzoroko na lê ti ala biani biani kozo na kota ye ti vundu, lo bâ nga “azo mingi mingi” so zo alingbi ti diko ala pëpe so alondo na “popo ti amara kue.” (Apoc. 7:9). Azo ni so ayeke sö kuâ ande na ngoi ti kota ye ti vundu ti duti na gbe ti Komandema ti Ngu Saki Oko ti Christ. Ala yeke bungbi ande na azo ngbundangbu mingi so ayeke zingo ande na kuâ (Jean 5:28, 29; Apoc. 20:13). Azo so kue ayeke azo so “akete mara bale-oko na use ti Israël” ayeke fä ti ala. A yeke azo so Jésus na azo 144 000 ayeke fâ ngbanga ti ala.​—Kus. 17:31; 24:15; Apoc. 20:12.

8. Na lege wa aye so a yeke sara lani ngu oko oko na Lango ti Kangango ndo ti asiokpari afa kamba so ayeke na popo ti azo 144 000 na tanga ti azo kue?

⁸ Aye so a yeke sara lani ngu oko oko na Lango ti Kangango ndo ti asiokpari afa kamba so ayeke na popo ti azo 144000 na tanga ti azo kue (Lév. 16:6-10). Kozoni kue, a hunda na kota prêtre ti mû mbeni koli bagara na sandaga “teti lo mveni, na teti azo ti da ti lo.” Tongaso, sandaga ti Jésus abâ kozoni kue azo ti da ti lo, aprêtre so ayeke sara ande kusala legeoko na lo na yayu. Na oko Lango ti Kangango ndo ti asiokpari so, a hunda nga ti mû na sandaga angasa use teti siokpari ti tanga ti azo ti Israël kue. Ge so, kete mara ti aprêtre ayeke fä ti azo 144 000, na tanga ti azo ti Israël ni ayeke fä ti azo kue so ayeke na beku ti fini na ndo ti sese. Ye so afa so tënë “akete mara bale-oko na use ti Israël” aye ti sara gi pëpe tënë ti azo so a soro ala ti gue na yayu ti sara kusala tongana aprêtre, me a ye nga ti sara tënë ti azo kue so amä na bê na sandaga ti Jésus. *

9. Na yâ ti suma ti temple so Ézéchiel abâ, aprêtre ni ayeke fä ti azo wa? Azo ti Israël so ayeke ti akete mara ti aprêtre pëpe ayeke fä ti azo wa?

⁹ Bâ nga mbeni tapande ni. Na yâ ti mbeni suma, prophète Ézéchiel abâ polele temple ti Jéhovah (Ézéchiel, chapitre 40-48). Na yâ ti suma ni, aprêtre ayeke sara kusala na yâ ti temple, ala yeke fa ye nga Jéhovah ayeke wa ala na lo yeke gboto mê ti ala (Ézéch. 44:23-31). Gi na yâ ti oko suma ni, azo ti akete mara nde nde aga ti voro Jéhovah na ti mû asandaga (Ézéch. 45:16, 17). Na yâ ti suma so, aprêtre ni ayeke fä ti azo so a soro ala, nga tanga ti azo ti Israël so ayeke ti kete mara ti aprêtre pëpe ayeke fä ti azo so ayeke na beku ti wara fini na ndo ti sese. Suma ni agboto lê na ndo ti sarango kusala maboko na maboko ti abungbi use so, bungbi ti aprêtre ni amû li ni na yâ ti vorongo so sioni oko ayeke dä pëpe.

10, 11. (a) Atënë ti Jésus wa gango tâ tënë ni akpengba mabe ti e? (b) Hundango ndo wa abâ gigi na ndo ti ambeni ngasangbaga?

¹⁰ Jésus asara tënë ti “ambeni ngasangbaga”, so ayeke pëpe na yâ ti “gbagba” ti “kete kundu” ti adisciple ti lo so a soro ala (Jean 10:16; Luc 12:32). Lo tene: “A lingbi mbi ga na ala so nga, na fade ala yeke mä go ti mbi na ala yeke ga kundu oko, berger oko.” Gango tâ tënë ti atënë so akpengba mabe ti e! Azo ti agroupe use so abungbi oko, kete groupe ti azo so a soro ala nga na azo mingi mingi ti ambeni ngasangbaga. (Diko Zacharie  8:23.) Atâa so ambeni ngasangbaga ayeke sara kusala pëpe na lege ti fä na yâ ti sedu ti yâ ti temple ti yingo, ala yeke sara kusala na yâ ti sedu ti gigi ti temple ni.

¹¹ Me tongana na ambeni ngoi Jéhovah asara kusala na azo ti Israël so ayeke ti mara ti aprêtre pëpe tongana fä ti ambeni ngasangbaga, a lingbi ala so ayeke na beku ti wara fini na ndo ti sese nga kue ate mapa na anyon vin ti Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Jésus? E yeke bâ fadeso kiringo tënë ni.

Fini mbele

12. Fini ye wa Jéhovah asara tënë ni kozoni awe?

¹² Jéhovah afa kozoni awe mbeni fini ye so lo ye ti sara teti azo ti lo tongana lo tene: “Mbele so fade Mbi te na azo ti da ti Israël na peko ti lâ ni kâ . . . Fade Mbi zia ndia ti Mbi na yâ bibe ti ala, na Mbi sara ndia ni tongana mbeti na ndo bê ti ala, na fade Mbi yeke Nzapa ti ala, na ala yeke azo ti Mbi.” (Jér. 31:31-33). Na lege ti fini mbele so, zendo so Jéhovah amû na Abraham ayeke ga tâ tënë na mbeni lege so ayeke pendere mingi na a yeke ninga.​—Diko Genèse 22:18.

13, 14. (a) Azo wa la ayeke na yâ ti fini mbele ni? (b) Azo wa la ayeke bâ nzoni na lege ti fini mbele ni? Na lege wa ala yeke “bata tënë” ti fini mbele so?

¹³ Jésus asara tënë ti fini mbele so na bï so na ndade ni lo kui, tongana lo tene: “Kopo ti vin so ayeke fä ti fini mbele na lege ti mênë ti mbi so biani ayeke tuku ande ndali ti ala.” (Luc 22:20; 1 aCor. 11:25). A-Chrétien kue la ayeke na yâ ti fini mbele so? Ên-ën. A yeke gi ambeni la ayeke na yâ ti fini mbele so, na tapande abazengele so anyon vin na yâ ti kopo ni na bï ni so. * Jésus ate nga mbeni mbele nde na ala ti komande legeoko na lo na yâ ti Royaume ti lo (Luc 22:28-30). Ala yeke komande ande legeoko na lo na yâ ti Royaume ti lo.​—Luc 22:15, 16.

¹⁴ Ka ti azo so ayeke duti ande na fini na ndo ti sese na gbe ti Royaume ti lo, a yeke tongana nyen? Ala yeke azo so ayeke bâ nzoni na lege ti fini mbele ni (aGal. 3:8, 9). Atâa so ala yeke na yâ ti mbele ni pëpe, ala yeke “bata tënë” ti mbele ni na lege so ala yeke sara ye alingbi na aye so mbele ni ahunda. Prophète Ésaïe afa tënë ni kozo awe, lo tene: ‘Awande nga, ala so asara beoko na L’Éternel ti sara kusala na Lo, na ti ndoye iri ti L’Éternel, na ti ga aboi ti Lo, azo oko oko kue so abata sabbat, na ala sara si sabbat ni aga sioni pëpe, na ala bata tënë ti mbele ti Mbi nzoni; même ala so, fade Mbi ga na ala na Hoto ti Mbi ti nzoni-kue, na fade Mbi sara si ala wara ngia na yâ da ti sambela ti Mbi.’ Na pekoni Jéhovah atene: “Teti fade ala di iri ti da ti Mbi da ti sambela teti azo kue.”​—És. 56:6, 7.

Azo wa la alingbi ti te mapa ni na ti nyon vin ni?

15, 16. (a) Paul atene azo so ayeke na yâ ti fini mbele ayeke na pasa wa? (b) Na ngoi ti Matanga ti Dango Bê, teti nyen azo so ayeke na beku ti fini na ndo ti sese ayeke te mapa ni pëpe na ayeke nyon vin ni pëpe?

¹⁵ Azo so ayeke na yâ ti fini mbele ni ayeke na “mbeto pëpe ti mû lege ti lingo na ndo so ayeke nzoni-kue”. (Diko aHébreu 10:15-20.) Ala yeke azo so ayeke “wara ande mbeni royaume so a lingbi ti yengi ni pëpe.” (aHéb. 12:28). Tongaso, a yeke gi azo so ayeke ga ande agbia na aprêtre na tere ti Jésus si alingbi ti nyon vin na yâ ti “kopo ti vin” ni. “Kopo” so ayeke fä ti fini mbele. Azo so ayeke na yâ ti fini mbele so ayeke ala so a mû zendo ti mû ala na mariage na Molenge ti ngasangbaga ni (2 aCor. 11:2; Apoc. 21:2, 9). Matanga ti Dango Bê na kuâ ti Jésus so a yeke sara ni ngu oko oko, azo kue so aga ayeke bâ ni na yâ ti nengo tere. Ala yeke te mapa ni pëpe nga ala yeke nyon vin ni pëpe.

¹⁶ Paul nga amû maboko na e ti hinga so na ngoi ti Matanga ti Dango Bê, azo kue so ayeke na beku ti duti na fini na ndo ti sese  ayeke te pëpe mapa ni nga ala yeke nyon vin ni pëpe. Lo tene na aChrétien so a soro ala, lo tene: “Teti lakue tongana ala yeke te mapa so na ala yeke nyon kopo so, ala yeke fa tënë ti kuâ ti Seigneur juska lo si.” (1 aCor. 11:26). Seigneur ayeke “si” lawa? Lo yeke si na ngoi so lo yeke ga ti mû tanga ti ala so a soro ala ti gue na ala na ndo ti ala na yayu (Jean 14:2, 3). A yeke polele so Matanga ti Dango Bê so a yeke sara ni ngu oko oko, a yeke ngbâ ande ti sara ni lakue lakue pëpe. “Tanga ti ala” so ayeke ti ngongoa ti wali ni, so angbâ na ndo ti sese ge, ayeke ngbâ ti te mapa ni na ti nyon vin ni juska ala kue awara futa ti ala na yayu (Apoc. 12:17). Ye oko, tongana fade a mû lege na ala so ayeke wara ande fini ti lakue lakue na ndo ti sese ti te mapa ni na ti nyon vin ni, ka a yeke hunda ande ti ngbâ ti sara Matanga ti Dango Bê teti lakue lakue.

Fade “ala ga azo ti mbi”

17, 18. Na lege wa prophétie so ayeke na Ézéchiel 37:26, 27 aga tâ tënë?

¹⁷ Jéhovah afa kozoni awe tënë ti dutingo beoko ti azo ti lo na lege ti atënë so: “Fade Mbi te mbele ti siriri na ala; fade a yeke mbele ti lakue lakue na popo ti Mbi na ala; fade Mbi zia ala dä, na Mbi sara si ala wu, na Mbi zia Ndo ti Nzoni-kue ti Mbi na popo ti ala teti lakue lakue. Fade Tabernacle ti Mbi ayeke na popo ti ala; fade Mbi yeke Nzapa ti ala, na ala yeke azo ti Mbi.”​—Ézéch. 37:26, 27.

¹⁸ Nzapa ate mbele ti siriri so na aChrétien so a soro ala, me azo ti Nzapa kue ayeke bâ nzoni na lege ti gango tâ tënë ti pendere zendo so. Tâ tënë, Jéhovah amû zendo ti mû siriri na awakua ti lo kue so ayeke mä yanga ti lo. A bâ polele lengo ti yingo na yâ ti sarango ye ti ala. Na yâ ti prophétie so, ndo ti lo ti Nzoni-kue so ayeke na popo ti ala ayeke fä ti vorongo so sioni oko ayeke dä pëpe. Ala ga biani azo ti lo, teti so ala dö alege kue ti vorongo yanda ala zia na ala yeke voro gi Jéhovah Nzapa lo oko.

19, 20. Azo wa la ayeke na popo ti azo so Jéhovah airi ala “azo ti Mbi”? Fini mbele so asara si ye wa aga tâ tënë?

¹⁹ A nzere na e mingi ti bâ dutingo beoko ti agroupe use so na ngoi ti e! Atâa so azo mingi mingi so wungo ti ala angbâ ti gue na li ni ayeke na beku ti gue na yayu pëpe, a nzere na ala mingi ti sara beoko na ala so ayeke na beku ti gue na yayu. Ala wani ayeda ti bungbi oko na Israël ti Nzapa. Na sarango tongaso, a diko ala na popo ti azo so Jéhovah airi ala “azo ti mbi”. E bâ gango tâ tënë ti prophétie so na ndo ti ala: “Na lâ ni kâ, fade amara mingi aga ti sara beoko na L’Éternel, na ala ga azo ti Mbi; fade Mbi duti na yâ mo.”​—Zach. 2:11; 8:21; diko Ésaïe 65:22; Apocalypse 21:3, 4.

²⁰ Na lege ti fini mbele, Jéhovah asara si ye so kue aga tâ tënë. Azo kutu mingi so alondo na popo ti amara nde nde aga na yâ ti mara so Jéhovah ayeda na ni (Mi. 4:1-5). Ala yeda na bê ti ala kue ti ngbâ lakue ti bata tënë ti mbele ni na sarango ye alingbi na aye so mbele ni ahunda (És. 56:6, 7). Na sarango tongaso, legeoko na Israël ti Nzapa, ala wara aye ti nzoni so ayeke ga na lege ti siriri so angbâ lakue. Zia si mo wara aye so laso nga teti lakue lakue!

[Akete tënë na gbe ni]

Mo dabe ti mo na ni?

• “Akete mara bale-oko na use ti Israël” so azo 144 000 ayeke fâ ngbanga ti ala ande, a yeke azo wa?

• Fini mbele andu azo so a soro ala so tongana nyen? A ndu nga ambeni ngasangbaga tongana nyen?

• Na ngoi ti Matanga ti Dango Bê, aChrétien kue ayeke te mapa ni na ayeke nyon vin ni?

• Dutingo beoko wa so andu ngoi ti e a fa tënë ni kozo awe?

[Ahundango tënë ti manda na ye]