Skip to content

Skip to table of contents

Tanga Lyomwe Asikweembela Omwe

Tanga Lyomwe Asikweembela Omwe

Tanga Lyomwe Asikweembela Omwe

“Inywe mwakanditobela, . . . anywebo muzookala azyuuno zili ikumi azibili, mukabeteke misyobo iili ikumi aibili yaba-Israyeli.”—MT. 19:28.

1. Ino Jehova wakali kulubona buti luzubo lwa Abrahamu, alimwi ino nkaambo nzi eeci ncocitaambi kuti tanaakali kubabikkila maano bantu bazisi zimbi?

JEHOVA wakali kumuyanda Abrahamu, aboobo wakali kubayanda boonse baluzubo lwakwe. Kwamyaanda yamyaka iinda ku 15, Jehova wakali kubona cisi ca Israyeli, iluzubo lwa Abrahamu, kuti mbantu basalidwe akuti ‘mbantu bakwe ibayandika.’ (Amubale Deuteronomo 7:6.) Sena eeci caamba kuti tanaakali kubabikkila maano bantu bazisi zimbi? Peepe. Kuciindi ciya, bantu batakali bana Israyeli ibakali kuyanda kukomba Jehova bakali kuzumizyigwa kusangana bantu bakwe bayandika. Aaba basikusanduka kuba bama Juda bakali kubonwa kuti mbaasicisi. Bakali kubonwa kuti mbabunyina. (Lev. 19:33, 34) Alimwi bakali kuyandika kwiitobela milawo ya Jehova yoonse.—Lev. 24:22.

2. Ino makani nzi aagambya ngaakaamba Jesu, alimwi asololela kumibuzyo nzi?

2 Nokuba boobo, Jesu wakaamba makani aagambya kuli bama Juda bamuciindi cakwe, wakati: “Bwami bwa-Leza buzoonyanzigwa kulindinywe, buzoopegwa musyobo umbi uuzyala micelo yabo.” (Mt. 21:43) Ino mbaani bakali kuzooba cisi eeci cipya, alimwi ino kucinca ooku kutujatikizya buti?

Icisi Cipya

3, 4. (a) Ino mwaapostolo Petro wakacipandulula buti cisi cipya? (b) Ino mbaani baba cisi eeci cipya?

3 Cakusalazya, mwaapostolo Petro wakacaamba cisi eeci cipya. Wakalembela Banakristonyina kuti: “Nywebo muli musyobo musale, bapaizi bami, cisi cisalala, bantu bavubidwe kuli-Leza kuti mukatondezye milimo iitembaulika yayooyo uwakamwiita kuzwa mumudima akumunjizya mumumuni wakwe uugambya.” (1 Pet. 2:9) Mbubwenya mbokwakasinsimwa, bama Juda ibakamuzumina Jesu kuti ngo Mesiya mbobakali bataanzi kuba cisi cipya. (Dan. 9:27a; Mt. 10:6) Kumbele, bantu banji ibatakali bana Israyeli abalo bakaba bamusyobo ooyu mupya, nkakaambo kaako Petro ncaakaambila kuti: “Kalekale teemwakali cisi, pele sunu muli cisi ca-Leza.”—1 Pet. 2:10.

4 Ino mbaani Petro mbaakali kwaambila? Kumatalikilo aalugwalo lwakwe, wakalemba kuti: “[Leza] wakatuzyalulula calweetelelo lwakwe lunji, kububuke bwa-Jesu Kristo kulufu, kuti tube abuumi bwabulangizi, kuti tukapegwe lukono lutafwiki, lutakwe kampenda, lutapusami. Ndulo lukono ndumuyobwedwa kujulu.” (1 Pet. 1:3, 4) Aboobo, Banakristo bananike ibajisi bulangizi bwakuunka kujulu mbobaba cisi eeci cipya. Aaba ‘mbaa-Israyeli ba-Leza.’ (Gal. 6:16) Mucilengaano, imwaapostolo Johane wakabona kuti aaba ba Israyeli bakumuuya bali 144,000. “Mbimbabo bakasaanguna kunununwa akati kabantu, kuti babe kabalwebalwe ba-Leza aba mwanaambelele,” kuti bakabe “bapaizi” alimwi “bayooendelezya a [Jesu] myaaka iili cuulu.”—Ciy. 5:10; 7:4; 14:1, 4; 20:6; Jak. 1:18.

Sena Kuli Abambi Babikkilizidwe?

5. (a) Ino majwi aakuti “ba-Israyeli ba-Leza” aamba bani? (b) Ino nkaambo nzi bbala lyakuti “Israyeli” ncolitaambi buyo bananike?

5 Cilisalede kuti imajwi aakuti “ba-Israyeli ba-Leza” aalembedwe ku Ba-Galatiya 6:16 aamba buyo Banakristo bananike. Nokuba boobo, sena kuli ziindi Jehova naakaamba cisi ca Israyeli munzila yacikozyanyo, kaamba Banakristo bambi kunze lyabananike? Tulakonzya kujana bwiinguzi mumajwi Jesu ngaakaambila baapostolo bakwe basyomeka aakuti: “Ndamubika bwami mbubonya Taata mbwaakandibika, kuti mukalye akunywa atafule lyangu mubwami bwangu, alimwi muyookala azyuuno zyabwami akubeteka misyobo iili kumi ayobile ya-Israyeli.” (Lk.22:28-30) Eeci ciyakucitika “kumacitulwido,” naa kuciindi cakulengulula zyintu, mu Bulelo bwa Kristo bwa Myaka iili Cuulu.—Amubale Matayo 19:28.

6, 7. Ino majwi aakuti, “misyobo iili ikumi aibili yaba-Israyeli,” aali kulugwalo lwa Mateyo 19:28 alimwi alwa Luka 22:30 aamba bani?

6 Ibankamu ya 144,000 bayakuba bami, bapaizi alimwi babetesi mu Bulelo bwa Myaka iili Cuulu. (Ciy. 20:4) Ino mbaani mbobayakubeteka akweendelezya? Kulugwalo lwa Mateyo 19:28 alwa Luka 22:30, twaambilwa kuti bayakubeteka “misyobo iili ikumi aibili yaba-Israyeli.” Mutupango ootu, ino “misyobo iili ikumi aibili yaba-Israyeli” yiiminina bani? Yiiminina boonse ibajisi bulangizi bwakuyakupona anyika—aabo ibasyoma cipaizyo ca Jesu pele ibatali baciinga cabapaizi. (Musyobo wa Levi tiiwakali akati kamulongo wamisyobo iili 12 yabana Israyeli bakunyama.) Aabo ibaimininwa amisyobo ya Israyeli iili 12 mbabaabo ibayakugwasyigwa kumuuya kwiinda mumilimo yabupaizi iiyakubelekwa abaabo bali 144,000. Aaba bantu, ibatali bapaizi, abalo mbantu ba Leza alimwi ulabayanda akubatambula. Cileelela kuti bakozyanisigwa abantu bakwe bansiku.

7 Cakweelela, imwaapostolo Johane naakamana kubona ba Israyeli bakumuuya ibali 144,000 kabagwalwa camamanino kaatanatalika mapenzi mapati, alimwi wakabona “inkamu impati” yabantu batabaliki, ibazwa “kuzisi zyoonse.” (Ciy. 7:9) Aaba bayakufwutuka mapenzi mapati akunjila mu Bulelo bwa Kristo bwa Myaka iili Cuulu. Mpoonya zyuulu zyabantu ibayakubusigwa bayakubasangana. (Joh. 5:28, 29; Ciy. 20:13) Boonse aaba mbobayakuba “misyobo iili ikumi aibili yaba-Israyeli” yacikozyanyo, ibayakubetekwa a Jesu abasikulelanyina ibali 144,000.—Inc. 17:31; 24:15; Ciy. 20:12.

8. Ino mbuti zyintu zyakali kucitwa mu Buzuba Bwakumanya Milandu mbozyakali kwiiminina kuswaangana kuliko akati kaba 144,000 alimwi abantu bambi batali bankamu eeyi?

8 Kuswaangana kuliko akati kaba 144,000 alimwi abantu bambi kwakali kwiimininwa azyintu zyakali kucitwa mu Buzuba Bwakumanya Milandu. (Lev. 16:6-10) Cakusaanguna, mupaizi mupati wakali kuyandika kutuula musune kacili cipaizyo cazibi kuti “amanye milandu yakwe amilandu yabasiŋanda bakwe.” Aboobo, cipaizyo ca Jesu kusaanguna cigwasya basiŋanda bakwe, bapaizi ibayakubeleka anguwe kujulu. Mubuzuba Bwakumanya Milandu alimwi kwakali kutuulwa tupongo tobile kumanya zibi zyabana Israyeli bambi. Mbwaanga musyobo wabapaizi wakali kwiiminina ba 144,000, imisyobo imbi yabana Israyeli yakali kwiiminina bantu boonse bajisi bulangizi bwakupona anyika. Eeci citondezya kuti majwi aakuti “misyobo iili ikumi aibili yaba-Israyeli” aali kulugwalo lwa Matayo 19:28 taambi bapaizi ba Jesu ibananikidwe, pele aamba bantu bambi boonse ibasyoma mucipaizyo ca Jesu. *

9. Ino bapaizi bamucilengaano ca Ezekiele catempele baiminina bani, alimwi ino bamisyobo ya Israyeli iitali yabapaizi baiminina bani?

9 Amubone cikozyanyo cimbi. Musinsimi Ezekiele wakapegwa cilengaano catempele lya Jehova. (Ezk., zyaandaano 40-48) Mucilengaano eeci, bapaizi bakali kubeleka mutempele, kabapa malailile alimwi kumwi kabatambula lulayo lwa Jehova akululamikwa anguwe—calo icakali kubagwasya balo antoomwe abantu. (Ezk. 44:23-31) Mucilengaano nciconya eeci, bantu bamisyobo iindene-indene bakali kuboola kuzookomba akutuula zipaizyo. (Ezk. 45:16, 17) Aboobo, mucilengaano eeci, bapaizi baiminina bananike, eelyo bana Israyeli bamisyobo imbi iitali yabapaizi baiminina baabo ibajisi bulangizi bwakupona anyika. Cilengaano citondezya kuti eezyi nkamu zyobile zibelekela antoomwe calukamantano, ibaciinga cabapaizi mbabasololela mubukombi busalala.

10, 11. (a) Ino nkuzuzikizyigwa kuli buti kwamajwi aa Jesu nkotwabona kwalo ikuyumya lusyomo lwesu? (b) Ino mubuzyo nzi uubuka kujatikizya bambelele zimwi?

10 Jesu wakaamba kujatikizya “mbelele zimwi” zyatakali kuyakuba ‘mucaanda’ comwe azyamu “katanga kaniini” ikaiminina basikumutobela bananike. (Joh. 10:16; Lk. 12:32) Wakaamba kuti: “Azyalo ndyeelede kuzileta, ziyoolimvwa ijwi lyangu, ziyooba itanga lyomwe asikweembela omwe.” Eelyo kaka cilayumya lusyomo lwesu ikubona mbwaazuzikizyigwa majwi aaya! Inkamu zyobile zyabantu zyabikkwa antoomwe—kakamu kasyoonto kabananike alimwi ankamu mpati yambelele zimwi. (Amubale Zekariya 8:23.) Nokuba kuti, munzila yacikozyanyo, ibambelele zimwi tababelekeli mulubuwa lwamukati lwatempele lyakumuuya, babelekela mulubuwa lwaanze lwatempele eeli.

11 Pele ikuti zimwi ziindi Jehova ubelesya bana Israyeli ibamisyobo iitali yabapaizi kwiiminina bambelele zimwi, sena aaba ibajisi bulangizi bwakupona anyika abalo beelede kulya zitondezyo zya Ciibalusyo? Lino tulalanga-langa bwiinguzi bwamubuzyo ooyu.

Cizuminano Cipya

12. Ino mbubambe nzi bupya Jehova mbwaakasinsima?

12 Jehova wakasinsima kuti kwakali kuyakuba bubambe bupya akati kabantu bakwe naakaamba kuti: “Cizuminano ncinzootanga abana ba-Israyeli mumazuba aaboola nceeci. . . . Nzoobika Mulao wangu mukati kabo, nzooulemba amyoyo yabo, nkabela nzoobabeda Leza wabo, abalo bazoondibeda bantu bangu.” (Jer. 31:31-33) Kwiinda mucizuminano eeci cipya, cisyomezyo ca Jehova kuli Abrahamu cakali kuya kuzuzikizyigwa munzila iikkomanisya kukabe kutamani.—Amubale Matalikilo 22:18.

13, 14. (a) Ino mbaani batola lubazu mucizuminano cipya? (b) Ino mbaani bayakulongezegwa kwiinda mucizuminano eeci, alimwi ino mbuti ‘mbobacijatisya’?

13 Masiku aamamanino katanafwa, Jesu wakali kwaamba cizuminano eeci cipya naakaamba kuti: “Cinywido eci ngomulongo mupya wamubulowa bwangu, ubutikaikila ndinywe.” (Lk. 22:20; 1 Kor. 11:25) Sena Banakristo boonse balibikkilizidwe mucizuminano eeci cipya? Peepe. Bamwi, mbuli baapostolo ibakanywa mucinywido eeci masiku aalya, balijisi lubazu mucizuminano cipya. * Jesu wakapanga cizuminano cimbi ambabo, kuti bakabe basikulelanyina mu Bwami bwakwe. (Lk. 22:28-30) Bayakulela a Jesu mu Bwami bwakwe.—Lk. 22:15, 16.

14 Ino mbuti kujatikizya baabo ibayakukkala anyika kabeendelezyegwa a Bwami bwakwe? Bayakulongezyegwa kwiinda mucizuminano cipya. (Gal. 3:8, 9) Nokuba kuti tabali basikutola lubazu mucizuminano cipya, ‘balacijatisya’ cizuminano kwiinda mukuzuzikizya zyeelelo zyaco, mbubwenya musinsimi Isaya mbwaakasinsima kuti: “Bazwakule baliswangaanya a-Jehova kuti bamumanine milimo, kuti bayandisye izina lya-Jehova akuba balanda bakwe, nkukuti boonse balikasya kusofwaazya buzuba bwa-Sabata akujatisya cizuminano cangu, nzoobaleta kucilundu cangu cisalala akubasekelezya muŋanda yangu yakukomba.” Kumane Jehova wakaamba kuti: “Nkaambo iŋanda yangu iyootegwa niŋanda yakukombela yamisyobo yoonse.”—Is. 56:6, 7.

Ino Mbaani Beelede Kulya Zitondezyo?

15, 16. (a) Ino mwaapostolo Paulo uswaanganya basikutola lubazu mucizuminano cipya kucoolwe nzi? (b) Ino nkaambo nzi aabo ibajisi bulangizi bwakupona anyika ncobateelede kulya zitondezyo zya Ciibalusyo?

15 Aabo ibali mucizuminano cipya ‘balalitakata naa bajisi busicamba bwakunjila mu-Busena Busalala Bwini.’ (Amubale Ba-Hebrayo 10:15-20.) Mbombabo ‘ibayakutambula Bwami butakonzyi kuzungaanizyigwa.’ (Heb. 12:28) Aboobo, balikke buyo aabo ibayakuba bami abapaizi antoomwe a Jesu Kristo kujulu mbobeelede kunywa “[mu]cinywido” ciiminina cizuminano cipya. Aaba basikutola lubazu mucizuminano cipya mbobakatangana cizuminano calukwatano a Mwanaambelele. (2 Kor. 11:2; Ciy. 21:2, 9) Ibambi boonse bajanika ku Ciibalusyo amwaka balangilila buyo cabulemu, tabalyi naa kunywa zitondezyo pe.

16 Paulo alimwi utugwasya kumvwisya kaambo kakuti aabo ibajisi bulangizi bwakupona anyika tabalyi zitondezyo zya Ciibalusyo. Wakaambila Banakristo bananike kuti: “Ikuti ciindi coonse kufumbwa ncimulya mukamu oyu akunywa cinywido eci munooyootondezya lufu lwa-Mwami mane do akasike.” (1 Kor. 11:26) Ino ndili Mwami ‘nayakusika’? Aakuboola kutola bananike bakwe bamamanino kumunzi wabo wakujulu. (Joh. 14:2, 3) Kaambo kalasalala kuti, ikucita Mulalilo wa Mwami amwaka takukazumanani pe. Balunyungu lwamwanakazi ‘basyeede’ ibacili anyika balazumanana kulya mulalilo ooyu kusikila boonse bakatambule bulumbu bwabo bwakujulu. (Ciy. 12:17) Pele nokwali kuti aabo ibayakupona kukabe kutamani anyika balijisi coolwe cakulya zitondezyo zya Ciibalusyo, nkokuti Mulalilo wa Mwami nowali kuyandika kuzumanana kucitwa mane kukabe kutamani.

“Bayooba Bantu Bangu”

17, 18. Ino businsimi ibulembedwe kubbuku lya Ezekiele 37:26, 27 bwazuzikizyigwa buti?

17 Jehova wakasinsima luumuno lwakali kuyakuba akati kabantu bakwe naakaamba kuti: “Njootangana abo cizuminano caluumuno cibabede cizuminano citeeli. Njoobapa coolwe akubavuzya akubika busena bwangu busalalisya akati kabo kukabe kutamani. Cikalilo cangu ciyooba akati kabo, elyo njooba Leza wabo, abalo bayooba bantu bangu.”—Ezk. 37:26, 27.

18 Bantu ba Leza boonse balijisi coolwe cakugwasyigwa ciindi cisyomezyo eeci caluumuno nocizuzikizyigwa. Inzya, Jehova wakasinizya kuti bantu bakwe basyomeka bayakuba aluumuno. Imicelo yamuuya wakwe ilalibonya akati kabo. Itempele lyakwe, aawa iliiminina bukombi bwa Banakristo busalala, lili akati kabo. Masimpe baba bantu bakwe, nkaambo bakacileka kukomba mituni iili yoonse alimwi Jehova alikke ngo Leza ngobakomba.

19, 20. Ino mbaani bali akati kabaabo Jehova mbaita kuti “bantu bangu,” alimwi ino ncinzi cikonzyeka akaambo kacizuminano cipya?

19 Eelyo kaka tulikkomene akaambo kakulibonena nkamu eezyi zyobile mbozyakamantana! Nokuba kuti ibankamu mpati eeyi ibayaabuvwula tabajisi bulangizi bwakuunka kujulu, balimvwa kuti ncoolwe cipati ikukamantana abaabo ibayakuunka. Balikamantanya kuba Israyeli ba Leza. Akaambo kakucita boobo, bali akati kabaabo Jehova mbaita kuti “bantu bangu.” Businsimi oobu bulazuzikizigwa mulimbabo: “Mubuzuba obo bantu bamisyobo minji bayooliswananya a-Jehova, bayooba bantu bangu, alimwi njookala akati kanu.”—Zek. 2:11; 8:21; amubale Isaya 65:22; Ciyubunuzyo 21:3, 4.

20 Kwiinda mucizuminano cipya, Jehova wapa kuti zyintu zyoonse eezyi zikonzyeke. Zyuulu zyabantu bamisyobo yoonse baba cibeela cacisi ca Jehova cisalidwe. (Mik. 4:1-5) Balikanzide kuzumanana kujatisya cizuminano eeco kwiinda mukutambula zipego zyaco akutobela zyeelelo zyaco. (Is. 56:6, 7) Kwiinda mukucita boobo, balo antoomwe aba Israyeli ba Leza, balilongezyedwe aluumuno lutamani. Anywebo amube muluumuno oolu—lino mane kukabe kutamani!

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 8 Mbubwenya buyo, ibbala lyakuti “mbungano” libelesyegwa kapati kwaamba bananike. (Heb. 12:23) Pele alimwi lilakonzya kwaamba Banakristo boonse, kufwumbwa naa bajisi bulangizi buli buti.—Amubone Ngazi Yamulindizi ya May 1, 2007, mapeeji 9-11.

^ munc. 13 Jesu ngo Simwiimaakati mucizuminano eeci, ikutali sikutola lubazu. Mbwali Simwiimaakati, kweelede kuti tanaakalya zitondezyo.

Sena Muciyeeyede?

• Ino “misyobo iili ikumi aibili ya-Israyeli,” iiyakubetekwa aba 144,000 mbaani?

• Ino bananike abambelele zimwi baswaangene buti acizuminano cipya?

• Sena Banakristo boonse baleelede kulya akunywa zitondezyo zya Ciibalusyo?

• Ino ndukamantano nzi ilwakasinsimwa kujatikizya mazuba aano?

[Mibuzyo yaciiyo]

Citondezyo/[Zifwanikiso izili apeeji 25]

(Kutegwa mubone bwini mbwaakkede mabala, amubone bbuku lini)

Bantu banji lino babelekela antoomwe aba Israyeli ba Leza

7,313,173

4,017,213

1,483,430

373,430

1950 1970 1990 2009