Ntlhambi Wun’we Ni Murisi Un’we

“N’wina lava mi ndzi landzeleke mi ta tshama eswiluvelweni swa 12, mi avanyisa tinyimba ta Israyele ta 12.”—MAT. 19:28.

1. Hi byihi vuxaka lebyi Yehovha a veke na byona ni vatukulu va Abrahama, naswona ha yini leswi swi nga vuli swona leswaku a a nga ri na mhaka ni vanhu va tinxaka letin’wana?

YEHOVHA a a n’wi rhandza Abrahama, hikwalaho U kombise rirhandzu leri tshembekaka eka vatukulu va Abrahama. Ku tlula malembe-xidzana ya 15, a a teka tiko ra Israyele, leri humeke eka Abrahama, ri ri vanhu va yena lava hlawuriweke, “ndzhaka yo hlawuleka.” (Hlaya Deteronoma 7:6.) Xana sweswo a swi vula leswaku Yehovha a a nga ri na mhaka na vanhu va tinxaka letin’wana? Doo! Hi nkarhi wolowo, vanhu lava nga riki Vaisrayele lava a va navela ku gandzela Yehovha a va pfumeleriwa ku tihlanganisa ni tiko ra yena leri hlawulekeke. Vanhu volavo lava hundzukeke a va tekiwa va ri xiphemu xa tiko rolero. A va fanele va tekiwa tanihi vamakwavo. (Lev. 19:33, 34) Naswona a ku languteriwe leswaku va yingisa milawu hinkwayo ya Yehovha.—Lev. 24:22.

2. Hi wahi marito lama hlamarisaka lama vuriweke hi Yesu, naswona sweswo swi tlakusa swivutiso swihi?

² Hambiswiritano, Yesu u byele Vayuda va le nkarhini wa yena marito lawa lama hlamarisaka: “Mfumo wa Xikwembu wu ta tekiwa eka n’wina wu nyikiwa tiko leri humesaka mihandzu ya wona.” (Mat. 21:43) I vamani lava a va ta vumba tiko leri lerintshwa, naswona hina namuntlha hi khumbiwa njhani hi ku cinca loku?

Tiko Lerintshwa

3, 4. (a) Muapostola Petro u ri hlamusele njhani tiko lerintshwa? (b) I vamani lava vumbaka tiko leri lerintshwa?

³ Muapostola Petro u ri hlamusele kahle tiko leri lerintshwa. U tsalele Vakreste-kulobye marito lama landzelaka: “N’wina mi ‘rixaka leri hlawuriweke, vaprista va vuhosi, tiko ro kwetsima, tiko leri nga nhundzu yo hlawuleka, leswaku mi byi twarisa hinkwako-nkwako vunene’ bya loyi a mi vitaneke mi huma emunyameni mi nghena eku vonakaleni kakwe loku hlamarisaka.” (1 Pet. 2:9) Hilaha ku profetiweke hakona, Vayuda va ntumbuluko lava amukeleke Yesu tanihi Mesiya a va ri swirho swo sungula swa tiko rolero lerintshwa. (Dan. 9:27a; Mat. 10:6) Endzhakunyana, ku katsiwe ni vanhu lava nga riki Vaisrayele eka tiko rolero, hikuva Petro u ye emahlweni a ku: “Khale a mi nga ri tiko kambe sweswi mi tiko ra Xikwembu.”—1 Pet. 2:10.

⁴ Xana laha Petro a a vulavula na mani? Loko a sungula papila ra yena, u te: “[Xikwembu] xi hi [veleke] hi vuntshwa eka ntshembo lowu hanyaka hi ku pfuxiwa ka Yesu Kreste eka lava feke, lowu hi yisaka endzhakeni leyi nga onhakiki ni leyi nga nyamangiki ni leyi nga vuniki. Mi vekeriwe yona ematilweni.” (1 Pet. 1:3, 4) Hikwalaho tiko leri lerintshwa ri vumbiwa hi Vakreste lava totiweke lava nga ni ntshembo wo ya hanya etilweni. Vona i “Israyele wa Xikwembu.” (Gal. 6:16) Exivonweni, muapostola Yohane u xiye leswaku nhlayo ya Vaisrayele lava va moya i 144 000. Va “xaviwe evanhwini leswaku va va swirhangana eka Xikwembu ni le ka Xinyimpfana” leswaku va va “vaprista” naswona va ta va “tihosi swin’we na [Yesu] ku ringana malembe wolawo ya 1 000.”—Nhlav. 5:10; 7:4; 14:1, 4; 20:6; Yak. 1:18.

Xana Ku Katsiwa Ni Van’wana?

5. (a) Xiga lexi nge “Israyele wa Xikwembu” xi vula vamani? (b) Ha yini rito leri nge “Israyele” minkarhi yin’wana ri ri ni nhlamuselo leyi anameke?

⁵ Kutani swi le rivaleni leswaku xiga lexi nge “Israyele wa Xikwembu” eka Vagalatiya 6:16 xi kombetela hi ku hlawuleka eka Vakreste lava totiweke. Hambiswiritano, xana yi kona minkarhi leyi Yehovha a tirhisaka tiko ra Israyele tanihi xifaniso  lexi katsaka ni Vakreste van’wana ku nga ri vatotiwa ntsena? Nhlamulo yi nga kumeka eka marito lawa ya Yesu lawa a ma byeleke vaapostola va yena vo tshembeka a ku: “Ndzi endla ntwanano swin’we na n’wina, hilaha Tata wa mina a endleke hakona ntwanano wa mfumo swin’we na mina, leswaku mi ta dya ni ku nwa etafuleni ra mina emfun’weni wa mina, kutani mi tshama eswiluvelweni leswaku mi avanyisa tinyimba ta 12 ta Israyele.” (Luka 22:28-30) Sweswo swi ta endleka “eku tumbuluxeni hi vuntshwa,” kumbe hi nkarhi wa ku endliwa ka swilo swi va swintshwa, hi nkarhi wa Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe.—Hlaya Matewu 19:28.

6, 7. Xana xiga lexi nge “tinyimba ta 12 ta Israyele” xi vulavula hi vamani eka mongo wa Matewu 19:28 ni le ka Luka 22:30?

⁶ Vanhu lava 144 000 va ta va tihosi, vaprista ni vaavanyisi etilweni hi nkarhi wa Mfumo wa Gidi wa Malembe. (Nhlav. 20:4) Xana va ta avanyisa vamani naswona va ta fuma vamani? Eka Matewu 19:28 ni le ka Luka 22:30, hi byeriwa leswaku va ta avanyisa “tinyimba ta 12 ta Israyele.” Xana “tinyimba ta 12 ta Israyele” ti fanekisela vamani eka mongo lowu? Ti fanekisela hinkwavo lava nga ni ntshembo wo hanya emisaveni—lava kombisaka ripfumelo eka gandzelo ra Yesu kambe va nga riki xiphemu xa ntlawa wa vaprista va le vuhosini. (Nyimba ya Levhi a yi nga katsiwanga eka nxaxamelo wa tinyimba ta 12 ta Vaisrayele va ntumbuluko.) Lava va fanekiseriwaka hi tinyimba ta 12 ta Israyele eka mongo lowu hi lava va nga ta vuyeriwa hi tlhelo ra moya loko lava 144- 000 va ri karhi va endla ntirho wa vona wa ku va vaprista. Vanhu lava va nga riki vaprista lava nga ta vuyeriwa na vona i vanhu va Xikwembu, naswona xa va rhandza xi tlhela xi va amukela. Swa fanela leswi va fanisiwaka ni vanhu va xona va khale.

⁷ Swa fanela leswi endzhaku ka ku va muapostola Yohane a vone Vaisrayele va moya va 144 000 va ri karhi va fungheriwa makumu emahlweni ka nhlomulo lowukulu, a tlheleke a vona “ntshungu lowukulu” wa ntsandza-vahlayi, lowu a wu “huma eka matiko hinkwawo.” (Nhlav. 7:9) Vanhu lava va ta pona nhlomulo lowukulu va ya nghena eMfun’weni wa Kreste wa Gidi ra Malembe. Va ta joyiniwa hi vanhu va tibiliyoni lava nga ta va va pfuxiwe eku feni. (Yoh. 5:28, 29; Nhlav. 20:13) Vanhu lava hinkwavo va ta vumba “tinyimba ta 12 ta Israyele” leti nga ta avanyisiwa hi Yesu ni lava nga ta fuma na yena va 144- 000.—Mint. 17:31; 24:15; Nhlav. 20:12.

8. Xana leswi a swi endleka hi Siku ra ku Kombela ku Rivaleriwa ra lembe ni lembe swi byi fanekisela njhani vuxaka lebyi nga kona exikarhi ka lava 144 000 ni vanhu hinkwavo?

⁸ Vuxaka lebyi nga kona exikarhi ka lava 144 000 ni vanhu hinkwavo a byi fanekiseriwa hi swiendlakalo swa Siku ra ku Kombela ku Rivaleriwa swa lembe ni lembe. (Lev. 16:6-10) Xo sungula, muprista lonkulu a a fanele a nyikela hi nkuzi tanihi gandzelo ra xidyoho ‘xa yena ni xa va yindlu yakwe.’ Hikwalaho, gandzelo ra Yesu ri rhanga ri tirhisiwa eka va yindlu ya vaprista lava nga ta tirha na yena etilweni. Nakambe hi Siku ra ku Kombela ku Rivaleriwa ra khale, a ku nyikeriwa timbuti timbirhi ta swidyoho swa Vaisrayele lavan’wana. Emhakeni leyi, laha rixaka leri nga vaprista ri fanekiselaka lava 144 000, Vaisrayele hinkwavo va fanekisela vanhu hinkwavo lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni. Matirhelo lawa ma komba leswaku xiga lexi nge “tinyimba ta 12 ta Israyele” lexi nga eka Matewu 19:28 a xi kombeteli ntsena eka vaprista lava totiweke hi moya lava nga ta fuma na Yesu kambe xi katsa ni lavan’wana lava kombisaka ripfumelo eka gandzelo ra Yesu. *

9. Exivonweni xa Ezekiyele xa tempele, xana vaprista va fanekisela vamani naswona Vaisrayele lava nga riki vaprista va fanekisela vamani?

 ⁹ Xiya xikombiso xin’wana. Muprofeta Ezekiyele u kombiwe xivono laha a kombisiweke tempele ya Yehovha hinkwayo. (Ezek., tindzim. 40-48) Exivonweni xexo, vaprista a va tirha etempeleni, va nyikela swiletelo va tlhela va kuma ndzayo ni ndzulamiso lowu humaka eka Yehovha. (Ezek. 44:23-31) Exivonweni xolexo, swirho swa tinyimba to hambana-hambana swi tile swi ta gandzela ni ku nyikela magandzelo. (Ezek. 45:16, 17) Kutani, eka mongo lowu vaprista va fanekisela vatotiwa, kasi Vaisrayele va tinxaka leti nga riki vaprista va fanekisela vanhu lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni. Xivono lexi xi kandziyisa leswaku mintlawa leyimbirhi ya tirhisana, kutani ntlawa wa vaprista wu rhangela evugandzerini lebyi tengeke.

10, 11. (a) Hi kwihi ku hetiseka ka marito ya Yesu lama tiyisaka ripfumelo loku hi ku voneke? (b) Hi swihi swivutiso leswi tlakukaka malunghana ni tinyimpfu tin’wana?

¹⁰ Yesu u vulavule hi “tinyimpfu tin’wana” leti a ti nga ta va ta “tshanga” rin’we, a vula leswaku i “ntlhambinyana” wa valandzeri va yena lava totiweke. (Yoh. 10:16; Luka 12:32) U te: “Na tona ndzi fanele ku ti tisa, ti ta yingisa rito ra mina, ti ta va ntlhambi wun’we, murisi a va un’we.” Swi tiyise ripfumelo hakunene ku vona ku hetiseka ka marito wolawo! Mintlawa yimbirhi ya vanhu yi hlanganisiwile—ntlawa lowutsongo wa vatotiwa ni ntshungu lowukulu wa tinyimpfu tin’wana. (Hlaya Zakariya 8:23.) Hambileswi tinyimpfu tin’wana ti nga tirhiki hi ndlela yo fanekisela exivaveni xa le ndzeni xa tempele ya moya, ta tirha eka xivava xa le handle xa tempele.

¹¹ Kambe leswi minkarhi yin’wana Yehovha a a tirhisa swirho leswi nga riki vaprista swa Vaisrayele va khale ku fanekisela tinyimpfu tin’wana, xana lava nga ni ntshembo wo hanya emisaveni va fanele va dya swifanekiselo swa Xitsundzuxo? Sweswi hi ta kambisisa nhlamulo ya xivutiso lexi.

Ntwanano Lowuntshwa

12. Hi rihi lunghiselelo lerintshwa leri Yehovha a profeteke ha rona?

¹² Yehovha u profete malunghana ni lunghiselelo lerintshwa ra vanhu va yena loko a te: “Lowu i ntwanano lowu ndzi nga ta wu endla ni yindlu ya Israyele endzhaku ka masiku wolawo. . . . Ndzi ta veka nawu wa mina endzeni ka vona, naswona ndzi ta wu tsala embilwini ya vona. Ndzi ta va Xikwembu xa vona, vona va ta va vanhu va mina.” (Yer. 31:31-33) Hikwalaho ka ntwanano lowu lowuntshwa, xitshembiso lexi Yehovha a xi endleke eka Abrahama a xi ta hetiseka hi ndlela leyi dzunekaka ni leyi nga heriki.—Hlaya Genesa 22:18.

13, 14. (a) I vamani swirho eka ntwanano lowuntshwa? (b) I vamani lava vuyeriwaka eka wona, naswona va wu “hlayisa” njhani ntwanano lowu lowuntshwa?

¹³ Yesu a a vulavula hi ntwanano lowu lowuntshwa hi vusiku bya le mahlweni ka ku fa ka yena loko a te: “Xinwelo lexi xi vula ntwanano lowuntshwa hikwalaho ka ngati ya mina, leyi nga ta halateriwa n’wina.” (Luka 22:20; 1 Kor. 11:25) Xana Vakreste hinkwavo va katseka eka ntwanano lowu? Doo! Van’wana, ku fana ni vaapostola lava nweke eka xinwelo xexo madyambu wolawo, i swirho swa ntwanano lowuntshwa. * Yesu u endle ntwanano wun’wana na vona wa ku  fuma swin’we na yena eMfun’weni wa yena. (Luka 22:28-30) Va ta hlanganyela na Yesu eMfun’weni wa yena.—Luka 22:15, 16.

¹⁴ Ku vuriwa yini hi lava nga ta hanya emisaveni ehansi ka Mfumo wolowo? Va vuyeriwa eka ntwanano lowuntshwa. (Gal. 3:8, 9) Hambileswi va nga riki swirho, va “hlayisa” ntwanano lowu hi ku titsongahatela milawu ya wona, hilaha swi profetiweke hakona hi muprofeta Esaya a ku: “Vanhu vambe lava tihlanganiseke na Yehovha leswaku va n’wi tirhela ni ku rhandza vito ra Yehovha, leswaku va va malandza yakwe, hinkwavo lava hlayisaka savata leswaku va nga yi nyamisi, va hlayisa ntwanano wa mina, ndzi ta tlhela ndzi va tisa entshaveni ya mina yo kwetsima ndzi va endla va tsaka endlwini ya mina ya xikhongelo.” Endzhaku ka sweswo Yehovha u te: “Hikuva yindlu ya mina yi ta vuriwa yindlu ya xikhongelo ya vanhu hinkwavo.”—Esa. 56:6, 7.

I Vamani Lava Faneleke Va Dya Swifanekiselo?

15, 16. (a) Muapostola Pawulo u vule leswaku ku va xirho eka ntwanano lowuntshwa swi fambisana na yini? (b) Ha yini lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni va nga dyi swifanekiselo swa Xitsundzuxo?

¹⁵ Lava nga le ka ntwanano lowuntshwa va ni “vurhena eka ndlela yo nghena endhawini yo kwetsima.” (Hlaya Vaheveru 10:15-20.) Vanhu lava va ta “amukela mfumo lowu nga ta ka wu nga ninginisiwi.” (Hev. 12:28) Hikwalaho, lava nga ta va tihosi tlhelo vaprista etilweni na Yesu Kreste hi vona ntsena va faneleke va nwela eka “xinwelo” lexi fanekiselaka ntwanano lowuntshwa. Swirho leswi swa ntwanano lowuntshwa hi swona leswi tshembisiweke vukati ni Xinyimpfana. (2 Kor. 11:2; Nhlav. 21:2, 9) Vanhu hinkwavo lava vaka kona eXitsundzuxweni xa lembe na lembe i vahlaleri lava nga ni xichavo, lava nga dyiki swifanekiselo.

¹⁶ Pawulo u tlhela a hi pfuna ku twisisa leswaku lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni a va dyi swifanekiselo swa Xitsundzuxo. U byele Vakreste lava totiweke a ku: “Hikuva minkarhi hinkwayo loko mi dya xinkwa lexi ni ku nwa xinwelo lexi, mi hambeta mi huwelela rifu ra Hosi, yi kondza yi fika.” (1 Kor. 11:26) Xana Hosi yi “fika” rini? Loko yi ta teka wo hetelela eka ntlawa wa mutekiwa wa vatotiwa leswaku a ya ekaya ra vona ra le tilweni. (Yoh. 14:2, 3) Swi le rivaleni leswaku Xilalelo xa Hosi xa lembe na lembe a xi nge tsundzukiwi hilaha ku nga heriki. “Lava saleke” va mbewu ya wansati lava ha riki laha misaveni va ta hambeta va dya swifanekiselo leswi ku kondza hinkwavo ka vona va kuma hakelo ya vona ya le tilweni. (Nhlav. 12:17) Kambe, loko lava nga ta hanya hilaha ku nga heriki laha misaveni a va dya swifanekiselo, swakudya swa Xitsundzuxo a swi ta lava leswaku swi va kona hilaha ku nga heriki.

“[Va] Ta Va Vanhu Va Mina”

17, 18. Vuprofeta lebyi kumekaka eka Ezekiyele 37:26, 27 byi hetiseke njhani?

¹⁷ Yehovha u profete hi vun’we bya vanhu va yena hi marito lawa: “Ndzi ta endla ntwanano wa ku rhula swin’we na vona; va ta va ni ntwanano lowu tshamaka hilaha ku nga heriki. Ndzi ta va veka, ndzi va andzisa, ndzi veka vukwetsimelo bya mina exikarhi ka vona hilaha ku nga riki na makumu. Tabernakela ya mina yi ta va ehenhla ka vona, kunene ndzi ta va Xikwembu xa vona, vona va ta va vanhu va mina.”—Ezek. 37:26, 27.

¹⁸ Vanhu hinkwavo va Xikwembu va nga vuyeriwa loko ku hetiseka xitshembiso lexi lexi hlamarisaka, ntwanano lowu wa ku rhula ka Vukreste. Ina, Yehovha u tiyisekisile leswaku malandza ya yena hinkwawo lama yingisaka ma ta va ni ku rhula. Timfanelo ta moya wa yena ta vonaka eka malandza wolawo hinkwawo. Ndhawu ya yena yo kwetsima, leyi laha yi fanekiselaka vugandzeri  lebyi tengeke bya Vukreste, yi le xikarhi ka vona. I vanhu va yena hakunene, hikuva va fularhele mixaka hinkwayo ya vugandzeri bya swifaniso naswona va gandzela Yehovha Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso.

19, 20. I vamani lava katsekaka eka lava Yehovha a va vitanaka “vanhu va mina,” naswona ntwanano lowuntshwa wu endla leswaku ku va na yini?

¹⁹ Swi tsakise swinene ku vona ku hlanganisiwa ka mintlawa leyi yimbirhi enkarhini wa hina! Hambileswi ntshungu lowukulu lowu andzaka wu nga riki na ntshembo wa ku ya hanya etilweni, wa tinyungubyisa hi ku tirhisana ni lava nga ni ntshembo wolowo. Wu joyine Israyele wa Xikwembu. Hi ku endla tano, wu katsiwile exikarhi ka lava Yehovha a va vitanaka “vanhu va mina.” Marito ya vuprofeta lebyi ma hetiseka eka vona: “Matiko yo tala ma ta tihlanganisa na Yehovha esikwini rero, ma ta va vanhu va mina; kutani mina ndzi ta tshama exikarhi ka n’wina.”—Zak. 2:11; 8:21; hlaya Esaya 65:22; Nhlavutelo 21:3, 4.

²⁰ Yehovha u endle leswaku swilo leswi hinkwaswo swi koteka hi ku tirhisa ntwanano lowuntshwa. Vanhu vambe va timiliyoni va moya va ve xiphemu xa tiko ra Yehovha leri rhandzekaka. (Mik. 4:1-5) Va tiyimiserile ku hambeta va hlayisa ntwanano wolowo hi ku amukela malunghiselelo ya wona naswona va yingisa milawu ya wona. (Esa. 56:6, 7) Loko va endla tano swin’we na Israyele wa Xikwembu, va tiphina hi mikateko leyikulu ya ku rhula loku nga heriki. Onge na wena u nga va ni ku rhula koloko—sweswi ni hilaha ku nga heriki!

[Tinhlamuselo ta le hansi]

Wa Tsundzuka Xana?

• I vamani “tinyimba ta 12 ta Israyele” leti nga ta avanyisiwa hi lava 144- 000?

• Ntwanano lowuntshwa wu va vuyerisa njhani vatotiwa ni tinyimpfu tin’wana?

• Xana Vakreste hinkwavo va fanele va dya swifanekiselo swa Xitsundzuxo?

• Hi byihi vun’we lebyi ku profetiweke leswaku byi ta va kona enkarhini wa hina?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Grafu/Swifaniso leswi nga eka tluka 25]

(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)

Vo tala sweswi va tirha swin’we na Israyele wa Xikwembu

7 313 173

4 017 213

1 483 430

373 430

1950 1970 1990 2009