Papatiso i le Suafa o le Tamā, le Atalii, ma le Agaga Paia

“O le mea lea, ia outou ō atu e fai tagata . . . ma soo, ma papatiso atu iā i latou i le suafa o le Tamā, ma le Atalii, ma le agaga paia.”—MATA. 28:19.

1, 2. (a) O le ā na tupu i Ierusalema i le Penetekoso o le 33 T.A.? (e) Aiseā na uunaʻia ai le toʻatele o le motu o tagata e papatiso?

NA FAATUMULIA Ierusalema i tagata mai i le tele o atunuu. I le aso o le Penetekoso o le 33 T.A., na faia ai se sauniga tāua ma e toʻatele tagata asiasi na auai ai. Peitaʻi, na tupu se mea e lē masani ai, ona mulimuli ane lea faia e Peteru se lauga faagaeeloto, lea na iai se iʻuga mataʻina. O ana upu na pāʻia ai loto o le tusa ma le 3,000 tagata Iutaia, ma tagata na liliu i le lotu Iutaia, o lea na latou salamō ma papatisoina i le vai. Na faaopoopo atu i latou i le faapotopotoga fou faa-Kerisiano. (Galu. 2:41) E lē taumatea o le papatisoga o le toʻatele o tagata i vai taʻele ma faatanoa vai i Ierusalema, na lagona ai le pisapisaō o tagata!

² O le ā le mea na tupu na māfua ai ona papatiso lea aofaʻiga tele o tagata? I se taimi muamua atu i lenā aso, na iai se “taalili mai i le lagi e pei o le agi o se matagi malosi.” I le potu pito i luga o le fale, na faatumuina i le agaga paia le tusa ma le 120 soo o Iesu. Mulimuli ane, na faapotopoto ai tane ma fafine matataʻu i le Atua, ma maofa ina ua faalogo atu i nei soo o “tautatala i gagana eseese.” Na latou faalogo i mea na fai atu ai Peteru, e aofia ai ma ana faamatalaga tuusaʻo e uiga i le maliu o Iesu, ma o le toʻatele na ‘⁠tuia o latou loto.’ O le ā e ao ona latou fai? Na tali Peteru: “Inā salamō ia ma ia taʻitasi ma papatisoina outou i le suafa o Iesu Keriso . . . , ona outou maua lea o le meaalofa foaʻi fua o le agaga paia.”—Galu. 2:1-4, 36-38.

3. I le aso o le Penetekoso, o le ā na manaʻomia ona fai e tagata Iutaia ua salamō, ma tagata na liliu i le lotu Iutaia?

³ Seʻi manatu i le tulaga tau tapuaʻiga o na tagata Iutaia, ma tagata na liliu i le lotu  Iutaia, o ē na faalogo iā Peteru. Ua latou taliaina Ieova e avea ma o latou Atua. Na latou iloa mai i Tusitusiga Eperu, o le agaga paia, o le mana o le Atua na faaaogā i le foafoaga ma isi mea mulimuli ane ai. (Kene. 1:2; Faama. 14:5, 6; 1 Samu. 10:6; Sala. 33:6) Ae na iai se isi mea na manaʻomia. Sa tatau ona latou malamalama ma talia le auala a le Atua mo le faaolataga—le Mesia o Iesu. Sa faamamafa e Peteru le manaʻoga ia “papatisoina . . . i le suafa o Iesu Keriso.” I nai aso muamua atu, na poloaʻia ai Peteru ma isi e Iesu lea ua toe faatūina, ia papatiso tagata “i le suafa o le Tamā, ma le Atalii, ma le agaga paia.” (Mata. 28:19, 20) Na tāua tele lenā mea i le uluaʻi senituri, ma e faapena foʻi i aso nei. O le ā lona tāua?

I le Suafa o le Tamā

4. Ina ia maua pea e tagata se faiā ma Ieova, o le ā le suiga na faia e Ieova?

⁴ E pei ona taʻua, o ē na tali atu i le lauga a Peteru na tapuaʻi iā Ieova, ma sa iai sa latou faiā ma ia. Na latou taumafai e mulimuli i ana tulafono, lea na māfua ai ona ō ane tagata mai i isi atunuu i Ierusalema. (Galu. 2:5-11) Peitaʻi, faatoʻā uma ona faia e le Atua se suiga mataʻina i ana feutagaʻiga ma tagata. Na ia teena Iutaia e avea ma ona nuu tāua; ua lē o toe faalagolago lo latou mauaina o lona finagalo malie, i le tausiaina o le Tulafono. (Mata. 21:43; Kolo. 2:14) Pe afai na mananaʻo tagata na faalogo i le lauga a Peteru, ia iai pea se faiā ma Ieova, e iai la se isi mea sa manaʻomia.

5, 6. O le ā na faia e le toʻatele o tagata Iutaia, ma tagata na liliu i le lotu Iutaia i le uluaʻi senituri, ina ia maua ai se faiā ma le Atua?

⁵ E lē tatau ona latou liliuese mai iā Ieova, o Lē e foaʻi mai le ola iā i latou. (Galu. 4:24) Auā o i latou na tali atu i le lauga a Peteru, na atili ai ona latou iloa o Ieova o se Tamā alofa. Na ia auina mai le Mesia ina ia laveaʻi i latou, ma na finagalo malie e faamagalo e oo lava iā i latou na faapea atu i ai Peteru: “Ia iloa lelei e le aiga uma o Isaraelu, ua faia o ia e le Atua ma Alii ma Keriso, o Iesu lenei na outou tutuʻia i luga o le laau.” O lea, o i latou na faatatauina upu a Peteru, e iai se māfuaaga sili e lotofaafetai ai, i mea ua faia e le Tamā mo i latou uma na mananaʻo e maua se faiā ma le Atua!—Faitau le Galuega 2:30-36.

⁶ O lea la, ua iloa nei e na tagata Iutaia ma tagata na liliu i le lotu Iutaia, o se faiā ma Ieova e aofia ai le iloaina, o ia o Lē e saunia le faaolataga e ala mai iā Iesu. Ua e iloa la le māfuaaga na latou salamō ai i a latou agasala, e aofia ai le fasiotia o Iesu, pe iloa pe lē iloa foʻi. Ma i aso mulimuli ane ai, na “faaauau ona latou uaʻi atu i aʻoaʻoga a le ʻauaposetolo.” (Galu. 2:42) Sa latou mananaʻo ma na mafai ona “faalatalata atu ma le saʻolotoga e tautatala atu ai i le nofoālii o le agalelei faifua.”—Epe. 4:16.

7. Ua faapefea ona suia le manatu o le toʻatele i aso nei e uiga i le Atua, ma papatiso i le suafa o le Tamā?

⁷ I aso nei, ua aʻoaʻoina e le faitau miliona o tagata mai i talitonuga eseese, le upu moni mai i le Tusi Paia e faatatau iā Ieova. (Isa. 2:2, 3) O nisi e lē talitonu e iai se Atua, a o nisi e talitonu e iai le Atua ae e lē o manatu mai i ana foafoaga, ae ua latou iloa e iai Lē na foafoaina mea, ma e mafai ona latou maua se faiā tāua ma ia. O isi na tapuaʻi i se atua tolutasi po o faatusa eseese. Ua latou iloa e na o Ieova o le Atua e ona le malosi uma lava, ma ua latou faaaogāina nei lona suafa. Ua ōgatusa lenā ma le fetalaiga a Iesu, e ao ona papatiso ona soo i le suafa o le Tamā.

8. O le ā na manaʻomia ona iloa e i latou e leʻi malamalama i le agasala a Atamu, e faatatau i le Tamā?

⁸ Ua latou aʻoaʻoina foʻi ua tuufaasolo mai iā i latou le agasala mai iā Atamu. (Roma 5:12) E fou lenei manatu iā i latou, ma sa tatau ona latou taliaina o le mea moni lea. O na tagata ua faatusaina i se tagata maʻi e na te lē o iloa o maʻi. Atonu e iai ni āuga, e pei o le tigā i nisi o taimi. Peitaʻi, o le lē iloaina o se faamatalaga moni e uiga i lona maʻi, atonu e  manatu ai o loo malosi pea o ia. Peitaʻi, ona o aafiaga ua oo iā te ia, ua faamaonia ai le sesē o lona manatu. (Faatusatusa i le 1 Korinito 4:4.) Ae faapefea pe afai ua ia iloa se faamatalaga moni e uiga i lona maʻi? Pe e lē o se mea atamai mo ia ona saʻili ma talia se togafitiga ua lauiloa ma faamaonia le aogā? I se tulaga talitutusa, o le iloaina o le mea moni e faatatau i le agasala tuufaasolo, ua talia ai e le toʻatele le “faamatalaga moni” a le Tusi Paia, ma ua latou iloa ua saunia e le Atua se “togafitiga.” Ioe, o i latou uma ua vavaeese mai i le Tamā, e manaʻomia ona latou liliu atu i Lē e mafai ona “togafitia” i latou.—Efe. 4:17-19.

9. O le ā na faia e Ieova ina ia mafai ai ona maua se faiā ma ia?

⁹ Pe afai ua uma ona tuuina atu lou ola iā Ieova le Atua, ma ua papatiso o se Kerisiano, ua e iloa la le matagofie o le iai o se faiā ma ia. Ua e talisapaia nei la le alofa tele o lou Tamā o Ieova. (Faitau le Roma 5:8.) E ui lava ua agasala Atamu ma Eva iā te ia, ae na tausolomua le Atua, ina ia mafai ona maua e ē na tupuga mai iā i laʻua e aofia ai ma i tatou, se faiā lelei ma ia. O le faia faapea, na feagai ai le Atua ma tigā i le silasila atu i lona Alo pele, o puapuagatia ma oo ai ina maliu. O le iloaina o lenā tulaga, ua mafai ai ona tatou taliaina le pule a le Atua ma usitaʻia ana poloaʻiga ona o le alofa. Pe afai e te leʻi faia faapea, ua iai la māfuaaga, e tuuina atu ai lou ola i le Atua ma papatisoina.

I le Suafa o le Atalii

10, 11. (a) O le ā le tele o lou lotofaafetai iā Iesu? (e) O le ā sou lagona i le maliu o Iesu e fai ma togiola?

¹⁰ Seʻi toe mafaufau i le tala a Peteru na fai atu i le motu o tagata. Na ia faamamafa le taliaina o Iesu, o se tulaga e fesootaʻi tonu ma le papatisoina “i le suafa . . . o le Atalii.” Aiseā na tāua ai lea mea i na ona pō faapea foʻi ma aso nei? O le taliaina o Iesu ma papatiso i lona suafa, o le amanaʻiaina lea o lana vaegafai i la tatou faiā ma Lē na faia i tatou. Sa tautau Iesu i le laau na faapuapuagatia ai o ia, ina ia aveesea ai le malaia o le Tulafono mai tagata Iutaia; ae e iai aogā e sili atu e maua mai i lona maliu. (Kala. 3:13) Na ia saunia le taulaga togiola lea e manaʻomia mo tagata uma. (Efe. 2:15, 16; Kolo. 1:20; 1 Ioa. 2:1, 2) Ona o lenā tulaga, na onosaia ai e Iesu faiga lē tonu, faifaiga, faataugāina, ma oo ai i le oti. O le ā le tele o lou lotofaafetai mo lana taulaga? Seʻi manatu faapea o oe o le tama e 12 ona tausaga lea na malaga i le vaa o le Titanic, lea na fetoʻai ma poloka aisa tetele, ma goto ifo ai i le tausaga e 1912. Ua e taumafai e oso atu i se vaafaaola, ae ua tumu. Ua sogi atu se tamāloa o loo i luga o le vaafaaola i lana avā, ma toe oso i luga o le vaa, ae avatu oe i le vaafaaola. O le ā sou lagona? E mautinoa ua faatumulia oe i le lotofaafetai iā te ia. Ua e malamalama la i lagona o lenā tamaitiiti i le mea na tupu iā te ia. * Ae peitaʻi, e sili atu mea na faia e Iesu mo oe. Na maliu o ia ina ia e maua ai le ola e faavavau.

¹¹ O le ā sou lagona ina ua e iloa le mea na faia e le Alo o le Atua mo oe? (Faitau le 2 Korinito 5:14, 15.) E lē taumatea na e lagona le lotofaafetai. Ona o lenā tulaga, ua uunaʻia ai oe e tuuina atu lou ola i le Atua, ae ua e ‘⁠lē toe ola mo oe lava, ae ola mo ia o lē na maliu mo oe.’ O le papatiso i le suafa o le Atalii, o le iloa lea o le mea na faia e Iesu mo oe, ma talia lana pule o “le Sui Sili o le ola.” (Galu. 3:15; 5:31) Muamua atu, e leʻi iai sa oulua faiā ma Lē na foafoaina mea, ma e mautinoa e leʻi iai sou faamoemoe moni i le lumanaʻi. Ae o le faatuatua i le toto maligi o Iesu Keriso ma papatisoina, ua e maua ai nei se faiā ma le Tamā. (Efe. 2:12, 13) Na tusi le aposetolo o Paulo: ‘⁠O outou foʻi, o ē na vavaeese muamua, ma avea outou ma fili talu ai sa outou mafaufau i galuega leaga, a o lenei ua toe faaleleia e le Atua e ala i le tino faaletino o Iesu ina ua maliu o ia, ina ia tuuina atu outou i ona luma e paia, e lē taʻuleagaina.’—Kolo. 1:21, 22.

12, 13. (a) E faapefea i le papatisoina i le suafa o le Atalii ona aafia ai mea e te faia, pe a faatigā mai se isi iā te oe? (e) I le avea ai o se Kerisiano ua papatisoina i le suafa o Iesu, o le ā e manaʻomia ona e fai?

 ¹² E ui lava ua e papatiso i le suafa o le Atalii, ae ua e iloa ou lava faanaunauga agasala. E aogā tele i aso uma lou iloa o lenā tulaga. O se faaaʻoaʻoga, pe afai e faatigā mai se isi iā te oe, pe e te manatua o oulua uma o tagata agasala? E te lua manaʻomia uma le faamagaloga a le Atua, ma e ao ona oulua fefaamagaloaʻi. (Mare. 11:25) Ina ia faamamafa lenei tulaga, na faia ai e Iesu se talafaatusa: Na faamagaloina e le matai o se pologa lana aitalafu e sefulu afe taleni (60 miliona tenari). Mulimuli ane, e leʻi faamagaloina e lenā pologa se isi o ona uso a pologa, o lē na aitalafu iā te ia i tenari e 100. O le manatu lenei na faia e Iesu: E lē faamagaloina e Ieova se tasi e lē faamagalo atu i lona uso. (Mata. 18:23-35) Ioe, o le papatiso i le suafa o le Atalii o le iloaina lea o le pule a Iesu, ma finafinau e mulimuli i lana faaaʻoaʻoga ma aʻoaʻoga, e aofia ai le lotomalie e faamagalo isi.—1 Pete. 2:21; 1 Ioa. 2:6.

¹³ E lē mafai ona e faaaʻoaʻo atoatoa iā Iesu ona o lou tulaga lē lelei atoatoa. E ui i lea, ona o lou tuuina atu ma lou lotoatoa i le Atua, e te manaʻo la e faaaʻoaʻo iā Iesu i le tele e mafai ai. E aofia ai i lenei mea, le faaauau ona faia taumafaiga e tuuesea le tagata tuai, ae ofu i le tagata fou. (Faitau le Efeso 4:20-24.) Pe a e manatu maualuga i sau uō, e te ono taumafai e aʻoaʻoina mea mai i lana faaaʻoaʻoga ma ona uiga lelei. E faapena foʻi ona e manaʻo e aʻoaʻoina mea mai iā Keriso ma faaaʻoaʻo atu iā te ia.

14. E faaalia faapefea lou talisapaia o le pule a Iesu o se Tupu i le lagi?

¹⁴ E iai se isi auala e faaalia ai ua e malamalama i mea e aofia ai i le papatiso i le suafa o le Atalii. Ua tuuina e le Atua ‘⁠mea uma lava i lalo o vae o Iesu, ma tofia o ia e fai ma ulu i mea uma lava mo le lelei o le faapotopotoga.’ (Efe. 1:22) E ao la ona e faatāua le auala o loo taʻitaʻia ai e Iesu, i latou ua tuuina atu iā Ieova. Ua faaaogā e Keriso tagata lē lelei atoatoa i faapotopotoga taʻitasi, aemaise ai tane matutua faaleagaga, o toeaina tofia ia. Ua tofia nei toeaina “ina ia fetuunaʻi tulaga o le ʻaupaia, ia . . . atiaʻe le tino o Keriso.” (Efe. 4:11, 12) E tusa lava pe fai e se tagata lē lelei atoatoa se mea sesē, ae e mafai lava ona tauaaoina lea mataupu e Iesu, o le Tupu o le Malo faalelagi, i lana lava taimi, ma lana lava auala. Pe e te talitonu i lenā manatu?

15. Pe afai e te leʻi papatiso, o ā faamanuiaga e mafai ona e tulimataʻia pe a māeʻa lou papatisoga?

¹⁵ Peitaʻi, e iai nisi e leʻi tuuina atu i latou iā Ieova ma papatisoina. Afai e te leʻi faia faapea, po ua e iloa mai i faamatalaga na muamua atu, e talafeagai ona e iloaina le Atalii ma faaalia lou lotofaafetai? O le papatiso i le suafa o le Atalii, o le a mafai ai ona e maua faamanuiaga matagofie.—Faitau le Ioane 10:9-11.

I le Suafa o le Agaga Paia

16, 17. O le ā sou manatu i le papatiso i le suafa o le agaga paia?

¹⁶ O le ā le uiga o le papatiso i le suafa o le agaga paia? E pei ona taʻua muamua, o i latou na faalogo iā Peteru i le aso o le Penetekoso, na malamalama i le gaoioiga a le agaga paia. Na latou vāai tino i faamaoniga o le faaaogāina pea e le Atua o le agaga paia. Na aofia ai Peteru iā i latou na ‘⁠faatutumuina i le  agaga paia, ma amata ai ona tautatala i gagana eseese.’ (Galu. 2:4, 8) O le faaupuga, “i le suafa o,” e lē o faatatau i taimi uma i se igoa o se tagata. I aso nei, e tele atunuu e latou te faia mea i “le igoa o le malo,” lea e lē o se tagata. Ua faia ia mea i le faatagaga po o le pule a le malo. E faapena foʻi se tasi ua papatisoina i le suafa po o le igoa o le agaga paia, e na te iloa o le agaga paia e lē o se tagata, ae o le mana galue o Ieova. O le papatisoina i le agaga, ua iloa ai le galuega a le agaga paia e tusa ai ma le faataunuuina o le finagalo o le Atua.

¹⁷ Ua e malamalama i le agaga paia ona o lou suʻesuʻeina o le Tusi Paia. O se faataʻitaʻiga, ua e malamalama na tusia le Tusi Paia e ala i le fesoasoani a le agaga paia. (2 Timo. 3:16) A o e agaʻigaʻi i luma faaleagaga, e lē taumatea ua atili ai ona e malamalama i le mea moni, e “foaʻi mai e le Tamā o i le lagi le agaga paia iā i latou o ē e ōle atu iā te ia,” e aofia ai ma oe. (Luka 11:13) Atonu ua e iloa gaoioiga a le agaga paia i lou olaga. I le isi itu, pe afai e leʻi oo ina e papatiso i le suafa o le agaga paia, o le faamautinoaga a Iesu i le foaʻi mai e le Tamā o le agaga paia e faamaonia ai, pe a e mauaina lenā agaga, o le a e maua foʻi faamanuiaga.

18. O ā faamanuiaga e maua e i latou ua papatiso i le suafa o le agaga paia?

¹⁸ Ua manino mai foʻi i aso nei, ua taʻitaʻia e Ieova le faapotopotoga Kerisiano e ala i lona agaga paia. Ua fesoasoani foʻi lenā agaga iā i tatou taʻitoʻatasi i gaoioiga i aso faisoo. O lo tatou papatisoina i le suafa o le agaga paia e aofia ai lo tatou iloaina o galuega a le agaga paia i o tatou olaga, ma lagolagosua ma le lotofaafetai i lenā agaga. E taumānatu nisi, pe faapefea ona tatou ola e tusa ai ma le tuuina atu iā Ieova, ma e faapefea foʻi ona aafia ai le agaga paia i lea mea. O le a tatou iloiloina lenā manatu i le mataupu o sosoo mai.

[Faamatalaga pito i lalo]

Pe E te Manatua?

• O le ā e aofia ai i lou papatiso i le suafa o le Tamā?

• O le ā le uiga o le papatiso i le suafa o le Atalii?

• E faapefea ona e faaalia lou talisapaia o le tāua o le papatiso i le suafa o le Tamā ma le Atalii?

• O le ā le uiga o le papatiso i le suafa o le agaga paia?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 10]

Ina ua mavae le Penetekoso o le 33 T.A., o le ā le faiā ma le Tamā na maua e soo fou?

[Ē Ana le Ata]

Faatagaga a le Israel Museum, i Ierusalema