Skip to content

Skip to table of contents

Kubbapatizyigwa Muzyina Lyani Alimwi Anzi?

Kubbapatizyigwa Muzyina Lyani Alimwi Anzi?

Kubbapatizyigwa Muzyina Lyani Alimwi Anzi?

“Nkaambo kaako kamuya mukabaiisye bantu . . . , akubabapatizya muzina lya-Taata alya-Mwana alya-Muuya Uusalala.”—MT. 28:19.

1, 2. (a) Ino ncinzi cakacitika mu Jerusalemu lya Pentecoste 33 C.E.? (b) Ino ncinzi cakapa kuti bantu banji babbapatizyigwe?

KWAKALI makamu aabantu mu Jerusalemu, ibakazwa kumasi manji. Mubuzuba bwa Pentecoste 33 C.E., kwakali pobwe pati alimwi bantu banji ibakazwa kumasi aambi bakajanika kupobwe eeli. Pele kwakacitika cintu cimwi citanacitikide, eelyo nocakamana, Petro wakaamba makani mabotu kapati aakasololela kucintu cimwi cigambya. Ibantu batandila ku 3,000, bama Juda alimwi abaabo ibakasandulwa buya kuba ba Juda, bakeempwa akubbapatizyigwa mumeenda. Aboobo bakayungizyigwa mumbungano mpya ya Banakristo. (Inc. 2:41) Kweelede kuti ooku kubbapatizyigwa kwabantu banji boobu kwakabanyonganya kapati bantu mu Jerusalemu.

2 Ino ncinzi cakapa kuti bantu banji boobu babbapatizyigwe? Mbubonya buzuba oobu mafwumo-fwumo, “kwakazwa mujulu muzunzumina mbuli guwo ilyuungisya.” Basikwiiya ba Jesu ibasika ku 120, ibakali muŋanda yamujulu, bakazuzigwa muuya uusalala. Kumane bamaalumi abamakaintu basyomi bakabungana, alimwi bakagambwa nobakamvwa basikwiiya aaba ‘kabaamba myaambo imbi.’ Nobakamvwa nzyaakaamba Petro, kubikkilizya amajwi ngaakaamba kujatikizya lufwu lwa Jesu, banji “bakayaswa kumyoyo.” Ino bakeelede kucita nzi? Petro wakaingula kuti: “Amusanduke mubapatizigwe umwi umwi muzina lya-Jesu Kristo . . . , nomwati tambule cipego ca-Muuya Uusalala.”—Inc. 2:1-4, 36-38.

3. Mubuzuba bwa Pentecoste, ino ncinzi ncobakeelede kucita bama Juda alimwi abaabo ibakasandulwa buya kuba ba Juda, ibakeempwa?

3 Amuyeeya mbobakali kwaalanga makani aabukombi bama Juda alimwi abaabo bakasandulwa buya kuba ba Juda ibakamumvwa Petro. Bakalimuzyi kale Jehova kuti ngu Leza wabo. Alimwi kwiinda mukubala Magwalo aa Chihebrayo, bakaluuzyi muuya uusalala, inguzu zya Leza nzyaakabelesya ciindi naakali kulenga zyintu alimwi amuziindi zimbi. (Matl. 1:2; Bab. 14:5, 6; 1 Sam. 10:6; Int. 33:6) Pele kuli acimbi ncobakali kuyandika kuzyiba. Bakali kuyandika kapati kumuzyiba akumuzumina ooyo Leza ngwabelesya kufwutula bantu—Mesiya, Jesu. Nkekaambo kaako Petro wakakankaizya kuti bakeelede kubbapatizyigwa “muzina lya-Jesu Kristo.” Kwakaindide buyo mazuba masyoonto, Jesu iwakabusigwa wakalailide Petro abamwi kuti kababbapatizya bantu “muzina lya-Taata alya-Mwana alya-Muuya Uusalala.” (Mt. 28:19, 20) Eeci cakali kuyandika kapati mumwaanda wamyaka wakusaanguna, alimwi asunu ciciyandika kapati. Ino ncinzi eeco?

Muzyina lya Taata

4. Kujatikizya makani aakuba acilongwe a Leza, ino nkucinca kuli buti kwakacitika?

4 Mbuli mbotwabona kale, aabo ibakaatambula makani ngaakapa Petro bakali kukomba Jehova alimwi kaindi bakalijisi cilongwe anguwe. Bakali kusola kutobela Mulawo wa Leza, alimwi eeci ncicakapa kuti bamwi baboole ku Jerusalemu kuzwa kumasi aambi. (Inc. 2:5-11) Nokuba boobo, nceciindi Leza naakazwa akucinca nzila njabelesya kweendelezya bantu. Wakabakaka bama Juda, tiibakacili cisi cakwe ciyandika; tiibakacili kuyandika kutobela Mulawo kutegwa bakkomanisye Leza. (Mt. 21:43; Kol. 2:14) Ikuti bantu aaba ibakali kuswiilila nobakali kuyanda kuzumanana kuba acilongwe a Jehova, kuli cintu cimbi ncobakali kuyandika kucita.

5, 6. Ino ncinzi bama Juda bamumwaanda wamyaka wakusaanguna alimwi abaabo ibakasandulwa buya kuba ba Juda ncobakacita kutegwa babe acilongwe a Leza?

5 Masimpe ngakuti tiibakeelede kumuzangila Jehova, Sikubapa Buumi. (Inc. 4:24) Aciindi aawa, kwiinda lyoonse, aabo ibakamvwa ncaakali kwaamba Petro bakabona kuti Jehova ngu Taata siluzyalo. Wakatuma Mesiya kutegwa bafwutulwe alimwi wakalilibambilide kubalekelela nobaba baabo Petro mbaakaambila kuti: “Iŋanda yoonse ya-Israyeli izibisye kuti oyu Jesu nguwenya ngomwakabambula, Leza wamucita abe Mwami a-Kristo.” Mubwini, aabo ibakatobela nzyaakaamba Petro, lino bakeelede kumulumba kapati Taata akaambo kaceeco ncaakacitila bantu boonse ibayanda kuba acilongwe anguwe.—Amubale Incito 2:30-36.

6 Inzya, lino bama Juda abaabo ibakasandulwa buya kuba ba Juda bakabona kuti kuba acilongwe a Jehova cakali kubikkilizya kuzyiba kuti ngo Sikupa lufwutuko kwiinda muli Jesu. Lino inga mwakonzya kuzyiba icakabapa kuti beempwe kuzibi zyabo, kubikkilizya acibi ncobakacita kwiinda mukutola lubazu acaali naa cakutazyiba mukujaya Jesu. Alimwi kalalimvwisya kaambo kakuti, mumazuba aakatobela, “bakacilisungweede mukwiisya kwabaapostolo.” (Inc. 2:42) Bakali kukonzya alimwi bakali kuyanda kuswena “cakutayoowa kucuuno caluzyalo.”—Heb. 4:16.

7. Ino mbuti bantu banji mazuba aano mbobacinca kujatikizya mbobamubona Leza akubbapatizyigwa muzyina lya Taata?

7 Mazuba aano, zyuulu-zyuulu zyabantu ibazwa mubukkale busiyene-siyene, baiya kasimpe kujatikizya Jehova kuzwa mu Bbaibbele. (Is. 2:2, 3) Bamwi bakali kusyoma kuti kunyina Leza naa kuti Leza nkwali pele tazibikkili maano zilenge zyakwe, nokuba boobo bakatalika kusyoma kuti kuli Mulengi ooyo walo ngobakonzya kuba acilongwe cibotu. Ibamwi bakali kukomba leza uuli mubutatu naa mituni iimbi iindene-indene. Lino baiya kuti Jehova alikke ngo Leza singuzu zyoonse, alimwi babelesya zyina lyakwe limugeme ciindi nobapaila kulinguwe. Eeci cileendelana akaambo nkaakaamba Jesu kuti basikwiiya bakwe beelede kubbapatizyigwa muzyina lya Taata.

8. Ino ncinzi aabo ibatakazi cili coonse kujatikizya cibi ca Adamu ncobakeelede kuzyiba kujatikizya Taata?

8 Alimwi bakaiya kuti bakakona cibi kuli Adamu. (Rom. 5:12) Aaka kakali kaambo kapya kulimbabo, nkobakeelede kusyoma kuti nkamasimpe. Ibantu bali boobu inga bakozyanisigwa amuntu uujisi bulwazi pele tazyi. Ambweni zimwi ziindi wakali kuba azitondezyo zyakuti mulwazi, mbuli kumvwa kucisa. Mbokunga tanaakapimidwe kutegwa azyibe kuti naa mbulwazi nzi mbwajisi, ulakonzya kuyeeya kuti uli buyo kabotu. Pele mubwini mulwazi. (Amweezyanisye a 1 Ba-Korinto 4:4.) Ino mbuti kuti lino wapimwa akuzyiba bulwazi bwini mbwajisi? Sena inga tacikonzyi kuba camaano kulangaula akuzumina busilisi buzyibidwe kuti bulasyomeka, ibukonzya kumugwasya? Mbubwenya buyo, banji baiya kasimpe kujatikizya cibi ncobakakona ciindi “nobapimwa” a Bbaibbele aboobo balazumina kuti mbalwazi alimwi bazyiba kuti Leza ulapa “busilisi”. Inzya, boonse aabo ibanyina cilongwe a Taata beelede kuboola kuli yooyo uukonzya “kubasilika.”—Ef. 4:17-19.

9. Ino ncinzi Jehova ncaakacita kutegwa bantu kabakonzya kuba acilongwe anguwe?

9 Ikuti naa mwakalyaaba kale kuli Jehova Leza akuba Banakristo babbapatizyidwe, mulizyi kuti ncintu cikkomanisya kapati ikuba acilongwe anguwe. Lino mulakonzya kuzyiba Taata, Jehova, mbwali siluyando. (Amubale Ba-Roma 5:8.) Nokuba kuti Adamu a Eva bakamubisizya, Leza wakabweza ntaamu kutegwa bana babo—kubikkilizya andiswe—bakonzye kuba acilongwe anguwe. Mukucita boobo, Jehova wakapenga kapati mumoyo naakali kulangilila Mwanaakwe kapenga akufwa. Sena kuzyiba kaambo aaka takutugwasyi kuzumina bweendelezi bwa Leza alimwi akutobela milawo yakwe akaambo kakuti tulamuyanda? Ikuti kamutana kulyaaba kuli Leza akubbapatizyigwa, mulijisi twaambo ncomweelede kucita boobo.

Muzyina lya Mwana

10, 11. (a) Ino mukuli nzi ngomujisi kujatikizya Jesu? (b) Ino mulimvwa buti akaambo kakuti Jesu wakamufwida kali cinunuzyo?

10 Amwaayeeye alimwi makani Petro ngaakaambila bantu ibakali kumuswiilila. Wakakankaizya mbokuyandika kumuzumina Jesu, kwalo ikuswaangene kapati akubbapatizyigwa “muzina . . . lya Mwana.” Ino nkaambo nzi eeci ncocakali kuyandika kapati ciindi eeco alimwi ancociyandika mazuba aano? Ikumuzumina Jesu alimwi akubbapatizyigwa muzyina lyakwe caamba kuzumina lubazu ndwajisi mucilongwe cesu a Mulengi. Jesu wakaanzikwa acisamu cakupenzyezya kutegwa anunune bama Juda kulutuko lwa Mulawo, nokuba boobo, ilufwu lwakwe lwakalijisi mpindu imwi mpati. (Gal. 3:13) Wakapa cinunuzyo eeco ncobakali kuyandika bantu boonse. (Ef. 2:15, 16; Kol. 1:20; 1 Joh. 2:1, 2) Kutegwa acite boobo, Jesu wakaliyumya muzyintu zibi nzyobakali kumucitila bantu, bakamufwubaazya, kumupenzya mane kusikila bamujaya. Sena mulalumba akaambo kakulyaaba kwakwe ooku? Amweezyeezye kuti ndinywe yuulya mulombe wakajisi myaka yakuzyalwa iili 12 iwakali mubwato bwa Titanic, ibwakauma caanda akubbila mumeenda mumwaka wa 1912. Mwasola kusotokela mubwato bwakufwutusizya, pele mwajana kuti bulizwide. Mpoonya mwaalumi umwi uuli kale mubwato bwakufwutusizya wamyonta mukaintu wakwe, mpoonya wasotokela mubwato ibuyanda kubbila akubika ndinywe mubwato bwakufwutusizya. Ino inga mwalimvwa buti? Cakutadooneka mulamulumba kapati. Mulakonzya kumvwisya mbwaakalimvwa mulombe iwakacitikilwa ncobeni cintu cili boobu. * Pele Jesu wakamucitila cintu cipati kwiinda ceeci. Wakamufwida kutegwa mukonzye kujana buumi butamani.

11 Ino mwakalimvwa buti nomwakazyiba ncaakamucitila Mwana wa Leza? (Amubale 2 Ba-Korinto 5:14, 15.) Kweelede kuti mwakalumba kapati. Eeci cakamukulwaizya kuti mwaabe buumi bwanu kuli Leza alimwi akuti ‘kamutaciliponeni nobeni, pele kamuponena yooyo iwakamufwida.’ Ikubbapatizyigwa muzyina lya Mwana caamba kuzyiba ceeco Jesu ncaakamucitila alimwi akuzumina nguzu nzyapedwe kali “Mwami wabuumi.” (Inc. 3:15; 5:31) Musyule oomu, tiimwakajisi cilongwe a Mulengi alimwi mwakanyina bulangizi bwini-bwini. Pele akaambo kakuba alusyomo mubulowa bwa Jesu Kristo alimwi akubbapatizyigwa, lino mulijisi cilongwe a Taata. (Ef. 2:12, 13) Mwaapostolo Paulo wakalemba kuti: “Nywebo kuciindi cakamana mwakali kule, nkabela mumyoyo yanu mwakali basinkondonyina Leza nkaambo kamilimo mibi, pele sunu wamuyanzanya. Wamuyanzanya kukufwa mumubili wa [Jesu] uufwika, kuti amwiimikizye kubusyu bwakwe cakusalala.”—Kol. 1:21, 22.

12, 13. (a) Ino kubbapatizyigwa muzyina lya Mwana kweelede kumukulwaizya kucita buti ikuti naa muntu umwi wamunyemya? (b) Mbomuli Banakristo babbapatizyidwe muzyina lya Jesu, ino mukuli nzi ngomujisi?

12 Nokuba kuti mwakabbapatizyigwa muzyina lya Mwana, mulizyi kuti muli bantu batalondokede. Ikuzyiba makani aaya kulatugwasya abuzuba. Mucikozyanyo, ikuti muntu umwi wamunyemya, sena mulayeeya kuti nyoonse nyobile muli basizibi? Nyoonse muyandika kulekelelwa a Leza alimwi mweelede kuba bantu ibalekelela bamwi. (Mk. 11:25) Kutegwa akankaizye kaambo aaka, Jesu wakapa cikozyanyo eeci: Mwami umwi wakalekelela muzike wakwe wakajisi cikwelete camatalenta aali zyuulu zili kkumi (masyeleni aali 60,000,000). Naakamana kulekelelwa, muzike ooyu walo tanaakamulekelela muzikenyina iwakajisi cikwelete camasyeleni aali mwaanda (100). Jesu wakaamba ncocaamba cikozyanyo eeci, wakati: Jehova takonzyi kulekelela muntu uutalekeleli munyina. (Mt. 18:23-35) Masimpe, ikubbapatizyigwa muzyina lya Mwana caamba kuti tweelede kuzyiba kuti Jesu ulijisi nguzu zyakweendelezya alimwi akuti tweelede kusolekesya kutobela cikozyanyo cakwe akucita zyintu nzyaakayiisya, kubikkilizya akuyandisisya kulekelela bamwi.—1 Pet. 2:21; 1 Joh. 2:6.

13 Mbwaanga tamulondokede, tamukonzyi kumwiiya Jesu cakumaninina. Nokuba boobo, kweelana akulyaaba kwenu kuli Leza camoyo woonse, mulayanda kumwiiya Jesu kusikila mpomugolela. Eeci cibikkilizya kuzumanana kusolekesya kusamununa buntu bwesu bwakaindi akusama buntu bupya. (Amubale Ba-Efeso 4:20-24.) Ikuti kamumulemeka mweenzinyoko, kweelede kuti mulasola kwiiya cikozyanyo cakwe alimwi abube bakwe bubotu. Mbubwenya buyo, mulayanda kumwiiya Kristo.

14. Ino mbuti mbomukonzya kutondezya kuti mulabulemeka bweendelezi bwa Jesu, mbwali Mwami wakujulu?

14 Kuli nzila aimbi mbomukonzya kutondezya kuti mulizyi ncocaamba kubbapatizyigwa muzyina lya Mwana. Leza “wakabika zintu zyoonse kunsi lyamaulu aa [Jesu], alimwi wakamubika kuti abe simutwe wazintu zyoonse kumbungano.” (Ef. 1:22) Aboobo, mweelede kulemeka nzila Jesu njabelesya mukweendelezya baabo balyaabide kuli Jehova. Kristo ubelesya bantu batalondokede mumbungano yenu, ikapati baalu babikkidwe. Baalu aaba babikkilwa “kuti basitikizye bazumini, . . . [akuti bayake] mubili wa-Kristo.” (Ef. 4:11, 12) Nokuba kuti muntu uutalondokede walubizya, Jesu walo uuli ngo Mwami mu Bwami bwakujulu, ulakonzya kwaabamba makani aciindi cakwe ceelede alimwi munzila njayanda. Sena mulakasyoma kaambo aaka?

15. Ikuti naa tamuna kubbapatizyigwa, ino nzilongezyo nzi nzyomukonzya kulangila kuyakutambula mwaakubbapatizyigwa?

15 Alimwi, bamwi tabana kulyaaba kuli Jehova akubbapatizyigwa. Ikuti naa tamunacita oobo, kweelana amakani aalembedwe atala aawa, sena mwabona kuti ikuzyiba Mwana ncintu ciyandika alimwi ncitondezyo cakuti mulalumba? Ikubbapatizyigwa muzyina lya Mwana kuyakumupa kuti mweelele kutambula zilongezyo.—Amubale Johane 10:9-11.

Muzyina lya Muuya Uusalala

16, 17. Ino kubbapatizyigwa muzyina lyamuuya uusalala caamba nzi kulindinywe?

16 Ino caamba nzi kubbapatizyigwa muzyina lyamuuya uusalala? Mbuli mbotwabona kale, aabo ibakali kumuswiilila Petro mubuzuba bwa Pentecoste bakaluuzyi muuya uusalala. Alimwi buya bakalibonena kuti Leza wakazumanana kuubelesya muuya uusalala. Petro wakali umwi wabaabo “[i]bakazyula Muuya Uusalala, [akutalika] kwaamba myaambo imbi.” (Inc. 2:4, 8) Imajwi aakuti “muzina lya,” taambi buyo kuti muzyina lyamuntu pe. Mazuba aano, zyintu zinji zilacitwa “muzyina lya mfwulumende,” iitali muntu. Zilacitwa akaambo kakuti mfwulumende yazumizya kuti zicitwe. Mbubwenya buyo, imuntu wabbapatizyigwa muzyina lyamuuya uusalala ulizyi kuti muuya uusalala tali muntu pe, pele ninguzu Jehova nzyabelesya. Alimwi eeci caamba kuti muntu ooyu ulizyi mulimo ngoubeleka muuya uusalala mukuzuzikizyigwa kwamakanze aa Leza.

17 Sena mwakauzyiba muuya uusalala kwiinda mukubala Bbaibbele? Mucikozyanyo, mwakazyiba kuti Magwalo akalembwa kwiinda mukusololelwa amuuya uusalala. (2 Tim. 3:16) Nomwakali kuyaambele kumuuya, kweelede kuti mwakakamvwisya kaambo kakuti ‘Usowanu uuli kujulu ulabapa Muuya Uusalala ibakumbila kulinguwe,’ kubikkilizya andinywe. (Lk. 11:13) Ambweni cimwi ciindi mwakabona kuti muuya uusala ulabeleka mubuumi bwenu. Pele ikuti naa tamunabbapatizyigwa, icisyomezyo ca Jesu cakuti Taata ulapa muuya uusalala citondezya kuti kuli zilongezyo zitaliboteli nzyomuyakujana mwaakupegwa muuya uusalala.

18. Ino nzilongezyo nzi nzyobajana aabo ibabbapatizyigwa muzyina lyamuuya uusalala?

18 Cilisalede kuti amazuba aano Jehova ulayeendelezya akwiisololela mbungano ya Bunakristo kwiinda mukubelesya muuya wakwe. Alimwi muuya ooyu ulatugwasya aumwi kumugama muzyintu nzyotucita abuzuba. Ikubbapatizyigwa kwesu muzyina lyamuuya uusalala kulabikkilizya akuzyiba mulimo nguubeleka mubuumi bwesu alimwi akuzumina kweendelezyegwa amuuya. Nokuba boobo, bamwi inga babuzya kuti, ‘ino mbuti mbotukonzya kupona kweelana akulyaaba kwesu kuli Jehova alimwi ino muuya uusalala ujatikizyigwa buti mukaambo aaka?’ Mubuzyo ooyu ulaingulwa mucibalo citobela.

Bupanduluzi buyungizidwe

^ munc. 10 Amubone Sinsimuka! ya Cingisi yamu October 22, 1981, mapeeji 3 kusikila ku 8.

Sena Muciyeeyede?

• Ino Kubbapatizyigwa muzyina lya Taata cibikkilizya nzi?

• Ino kubbapatizyigwa muzyina lya Mwana caamba nzi?

• Ino mbuti mbomukonzya kutondezya kuti mulizyi mbociyandika kubbapatizyigwa muzyina lya Taata alya Mwana?

• Ino kubbapatizyigwa muzyina lyamuuya uusalala caamba nzi?

[Mibuzyo yaciiyo]

[Zifwanikiso izili apeeji 10]

Noyakainda Pentecoste 33 C.E, basikwiiya bapya bakaba acilongwe cili buti a Taata?

[Kulumba]

Cakazumizyigwa aba Israel Museum, ku Jerusalemu