Skip to content

Skip to table of contents

Kuzumanana Kukkomanisya Leza Nokuba Kuti Bukkale Bwacinca

Kuzumanana Kukkomanisya Leza Nokuba Kuti Bukkale Bwacinca

Kuzumanana Kukkomanisya Leza Nokuba Kuti Bukkale Bwacinca

SENA kuli zyintu zyacinca mubuumi bwenu? Sena cilamukatazya kuzumina kuti zyintu zyacinca? Bunji bwesu zyintu zyatucincila naa ziciyakutucincila kumbele. Zikozyanyo zyabantu bakaindi zilakonzya kutugwasya kuzyiba bube ibukonzya kutugwasya ikuti zyintu zyacinca.

Mucikozyanyo, amuyeeye Davida mbozyakamucincila zyintu. Ciindi Samuele naakamunanika kuti abe mwami, Davida wakali buyo mulombe weembela mbelele. Kacili muniini, wakalisungula kulwana sintanze waba Filisiti, Goliati. (1 Sam. 17:26-32, 42) Kacili muniini, Davida wakaitwa kuyakukkala muŋanda ya Mwami Saulo alimwi wakabikkwa kuba silutwe wabasikalumamba. Tanaakali kuyeeyela kuti zyintu inga zyacinca akuba boobu alimwi tanaakalizyi cakali kuyakutobela.

Davida a Saulo bakaleka kumvwana. (1 Sam. 18:8, 9; 19:9, 10) Akaambo kakutija kujaigwa, Davida wakaba simutuntuli kwamyaka minji. Nociba ciindi naakali mwami wa Israyeli, zyintu mubuumi bwakwe zyakacinca cakutayeeyelwa, ikapati naakacita bumambi alimwi anaakali kusola kusisa mulandu ooyu kwiinda mukujaya Uriya. Akaambo kazibi zyakwe, wakaba amapenzi mumukwasyi. Mucikozyanyo, Mwanaakwe Abisalomu wakamuzangila. (2 Sam. 12:10-12; 15:1-14) Nokuba boobo, naakeempwa kuzibi zyakwe eezyi, Jehova wakamulekelela alimwi wakaba acilongwe anguwe.

Andinywe zyintu zilakonzya kucinca mubuumi bwenu. Mapenzi aakuciswa, kubula mali naa aamumukwasyi—naaba aakuliletela—alakonzya kucinca buumi bwesu. Ino mbube nzi bukonzya kutugwasya kuliyumya ikuti naa zyintu zyacinca?

Kulicesya Kulatugwasya

Ikulicesya kulabikkilizya akulibombya. Ikulicesya kwini-kwini kutugwasya kuzyiba bwini mbotubede alimwi akuzyiba bwini mbobabede bamwi. Kwiinda mukutanyansya bube mbobajisi bantu alimwi akuzwidilila kwabo, tuyakubazyiba kabotu kwiinda mbotwakabazyi kaindi alimwi akukkomanina nzyobacita. Mbubwenya buyo, ikulicesya kulakonzya kutugwasya kumvwisya capa kuti cintu cimwi citucitikile alimwi ancotweelede kucita.

Jonatani, mwana wa Saulo, wakapa cikozyanyo cibotu. Bukkale bwakwe bwakacinca akaambo kazyintu nzyaatakali kukonzya kucinca. Samuele naakaambila Saulo kuti Jehova wakali kuyanda kumunyanga Bwami, tanaakaamba kuti Jonatani ngowakali kuyakupegwa bwami oobu. (1 Sam. 15:28; 16:1, 12, 13) Akaambo kakuti Leza wakasala Davida kuti abe nguwe mwami wa Israyeli, eeci cakatondezya kuti Jonatani tali nguwe wakali kuyakukona bwami. Munzila imwi, kuzanga kwa Saulo kwakamujatikizya Jonatani. Nokuba kuti tanaakatola lubazu mukubisya nkobakacita bausyi, Jonatani tanaakali kuyakukona bwami. (1 Sam. 20:30, 31) Ino Jonatani wakacita buti mubukkale oobu? Sena eeci cakamupa kumubikkilila akumumvwida munyono Davida? Peepe. Nokuba kuti wakali mupati alimwi wakajisi luzibo lunji, cakusyomeka Jonatani wakali kumugwasya Davida. (1 Sam. 23:16-18) Ikulicesya kwakamugwasya kuzyiba yooyo iwakasalwa a Leza, alimwi ‘tanaakaliyeeya cakulisumpula kwiinda mbukweelede.’ (Rom. 12:3) Jonatani wakazyiba Jehova ncaakali kuyanda kuti acite aboobo wakakutambula kusala kwa Leza.

Mubwini, kuti zyintu zyacinca kulakonzya kuba buyumu-yumu bumwi. Aciindi cimwi, Jonatani wakali kubelekela antoomwe abaalumi bobile mbaakali kuyanda kapati. Omwe wakali Davida, mulongwe wakwe iwakasalwa a Jehova kuti akabe mwami wa Israyeli. Mpoonya umwi wakali Saulo, bausyi, balo Jehova mbaakakaka pele aciindi aawa mbobakacili kulela. Kweelede kuti Jonatani wakanyongana kapati mumizeezo akaambo kabukkale oobu, nokuba boobo wakali kuyanda kukkomanisya Jehova. Ikuti zyintu zimwi zyacinca, tulakonzya kulibilika akuyoowa. Pele ikuti twasolekesya kumvwisya mbwazilanga zyintu Jehova, tuyakuzumanana kumubelekela cakusyomeka akuliyumya mumapenzi.

Mbokuyandika Kuzyiba Zyintu Nzyotukonzya Anzyotutakonzyi Kucita

Kulicesya kulabikkilizya akuzyiba zyintu muntu nzyakonzya, nzyatakonzyi alimwi nzyaelede anzyateelede kucita. Muntu uulicesya ulakonzya katazyi kabotu mpaelede kugolela.

Davida wakalizyi mpaelede kugolela. Nokuba kuti Jehova wakamusala kuti abe mwami, tanaakali kukonzya kutalika kulela mpoonya-mpoonya. Ibbaibbele kunyina nolyaamba kuti Jehova wakamwaambila Davida ikaambo ncaatakatalika kulela mpoonya-mpoonya. Nokuba kuti eeci cakali kukonzya kumunyonganya, Davida tanaakanyongana pe. Wakalizyi zyintu nzyaatakali kukonzya anzyaatakeelede kucita aciindi eeco, alimwi wakalizyi kuti Jehova iwakazumizya bukkale oobu wakali kwaalanganya makani aaya. Aboobo, nociba ciindi Davida naakali kukonzya kumujaya Saulo mukusola kulifwutula, kunyina naakacita boobo alimwi wakamukasya mweenzinyina Abisai kucita boobo.—1 Sam. 26:6-9.

Zimwi ziindi kulakonzya kubuka twaambo tumwi mumbungano yesu ntotutamvwisyi kabotu, naa kweelana ambotuzilanga zyintu, tulibonya mbuli kuti tiitweendelezyegwa kabotu. Mbokunga tulizyi zyintu nzyotweelede anzyotuteelede kucita, sena tulizyi kuti Jesu ngo Mutwe wambungano akuti ulaisololela kwiinda mukubelesya kabunga kabaalu ibakasalwa kuti kabasololela? Kutegwa tukkomanisye Jehova, sena tulangila nguwe kuti aisololele mbungano kwiinda muli Jesu Kristo? Sena tuyakulindila Jehova kuti atulanganye twaambo nokuba kuti cilakatazya kucita boobo?—Tus. 11:2.

Kubomba Moyo Kutugwasya Kuti Tutatyompwi

Kubomba moyo caamba kutafwamba kunyema. Ikuti muntu usola kutunyemya, kubomba moyo kutupa kuliyumya, kukkazika moyo, kutanyema, kutamusula, alimwi akutamujolela cibi. Kuba abube oobu bwakubomba moyo tacili cuuba-uba pe. Kulugwalo lumwi, Ibbaibbele likulwaizya ‘babombe myoyo baanyika’ kuti ‘bayandaule lubombo.’ (Zef. 2:3) Kubomba moyo kulakozyanya akulicesya alimwi akuzyiba mpotugolela, pele kulabikkilizya abube bumbi mbuli bubotu abutontozi. Muntu mubombe moyo ulakonzya kuyaambele kumuuya nkaambo ulazumina kuyiisigwa.

Ino kubomba moyo inga kwatugwasya buti ikuti zyintu zyacinca mubuumi bwesu? Andiza mulakonzya kuzumina kuti bantu banji babona kucinca kuti nkubi. Mubwini, kucinca kwazyintu kulakonzya kutupa coolwe cakuti Jehova atuyiisye. Zyakacitika mubuumi bwa Musa zilakasalazya kaambo aaka.

Kalaamyaka yakuzyalwa iili 40, Musa wakalijisi kale bube bubotu. Wakali kubabikkila maano bantu ba Leza alimwi wakajisi muuya wakulyaaba. (Heb. 11:24-26) Nokuba boobo, Jehova katana kumupa mukuli wakusololela bana Israyeli kuzwa mu Egepita, Musa wakacitikilwa zyintu zyakapa kuti aindile kubomba moyo. Wakatija kuzwa mu Egepita akwaakukkala ku Midyani kwamyaka iili 40, kaembela mbelele. Aciindi aawa tanaakacijisi mpuwo. Ino ncinzi cakatobela? Kucinca ooku kwamupa kuba muntu uuli kabotu. (My. 12:3) Wakaiya kubikka zyintu zyakumuuya kumbele muciindi cazyintu nzyayanda mwini.

Mucikozyanyo, atulange-lange zyakacitika ciindi Jehova naakaambila Musa kuti wakali kuyanda kunyonyoona bana Israyeli boonse akaambo kakutamumvwida, akuti mukwasyi wa Musa ube nguwe cisi cipati. (My. 14:11-20) Musa wakalomba Jehova kuti atabanyonyooni. Majwi aakwe atondezya kuti wakali kulemeka zyina lya Leza alimwi wakali kubikkila maano akubuumi bwabasazinyina, muciindi cakuyanda kulijanina mpuwo. Muntu mubombe moyo mbuli Musa ngookali kuyandika kuti aendelezye cisi alimwi akuba simwiima akati. Miriamu a Aroni bakatalika kumutongooka, pele Ibbaibbele lyaamba kuti Musa wakali “mubombemoyo kwiinda bantu boonse baansi.” (My. 12:1-3, 9-15) Kuboneka kuti Musa cakulibombya wakabaleka buyo ciindi nobakali kumutukila. Ikuti Musa naatakali muntu uulibombya, ino ncinzi cakali kukonzya kucitika?

Aciindi cimwi, Jehova wakabikka muuya wakwe abaalumi bamwi bana Israyeli, iwakabapa kuti batalike kusinsima. Joshua, sikugwasilizya Musa wakayeeya kuti bakali kucita cintu ncobatakeelede kucita. Kulubazu lumwi, akaambo kakubomba moyo, walo Musa wakali kubona zyintu mbuli mbwazibona Jehova alimwi tanaakayoowa kuti balamunyanga mukuli ngwaakajisi wakweendelezya. (My. 11:26-29) Ikuti naatakali mubombe moyo Musa, sena naakakuzumina kucinca ooku?

Kubomba moyo kwakagwasya Musa kuti azibelesye kabotu nguzu nzyaakajisi mumulimo Leza ngwaakamupede. Jehova wakamutuma ku Cilundu ca Horebu kuti akaime kumbele lyabantu. Leza wakaambaula a Musa kwiinda mumungelo alimwi wakamubikka kuti abe simwiimaakati wacizuminano. Akaambo kakubomba moyo, Musa wakakuzumina kucinca ooku kujatikizya mukuli ooyu alimwi wakazumanana kukkomanisya Leza.

Ino mbuti kujatikizya ndiswe? Kubomba moyo kulayandika kutegwa tuyaambele kumuuya. Boonse ibajisi mikuli akati kabantu ba Leza beelede kuba babombe moyo. Kubomba moyo kutulesya kulisumpula ikuti zyintu zyatucincila alimwi kutugwasya kuzilanga kabotu zyintu. Mbotucita ikuti zyintu zyacinca kulatondezya kuti naa tuli bantu bali buti. Sena tulakuzumina kucinca? Sena tukubona kuti ncoolwe cakuti tuyaambele? Eeci cilakonzya kuba ncecoolwe ncotujisi cakuti tube babombe moyo.

Zyintu ziyakuzumanana kucinca mubuumi bwesu. Zimwi ziindi cilakatazya kumvwisya kaambo zyintu zimwi ncozicitikila. Zyintu nzyotutakonzyi kucita alimwi akutyompwa kulakonzya kupa kuti cituyumine kuzibona mbwazibona zyintu Jehova. Nokuba boobo, kulicesya, kuzyiba mpotugolela alimwi akubomba moyo kuyakutugwasya kuzumina kucinca kukonzya kuboola alimwi akuzumanana kukkomanisya Leza.

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 4]

Kulicesya kwini-kwini kutugwasya kuzyiba bwini mbotubede

Majwi aakwelelezya sikubala aali apeeji 5]

Kubomba moyo kulayandika kutegwa tuyaambele kumuuya

[Cifwanikiso icili apeeji 5]

Musa wakacitikilwa zyintu zyakapa kuti aindile kubomba moyo