Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Nuu ni Tsake Je Lɛ

Nuu ni Tsake Je Lɛ

Nuu ni Tsake Je Lɛ

Mɛi akpekpe toi akpei abɔ hi shikpɔŋ nɛɛ nɔ, ni sɛɛ mli lɛ amɛgboi. Amɛteŋ mɛi babaoo efeee nɔ ko ni sa kadimɔ ni je lɛ kɛbaakai amɛ. Kɛlɛ mɛi fioo komɛi fee nɔ ko ni haa akaiɔ amɛ kɛbashi amrɔ nɛɛ, ni ekolɛ nɔ ni amɛfee lɛ saa odaa gbi shihilɛ he.

OTE shi leebi ni oosaa ohe koni oya nitsumɔ. Beni osaa ohe lɛ, osu kane. Okɔ wolo ni kɛ́ oyata bɔɔsu lɛ mli lɛ obaakane. Okai akɛ esa akɛ okɔ tsofa ni akɛha bo ni baatsa hela ni muawai kɛbaa ni emɔ bo lɛ. Gbi lɛ shɛko he ko kwraa po, shi kɛlɛ oná hii fioo komɛi ni hi shi be ko lɛ amɔdɛŋbɔɔ lɛ he sɛɛ.

Michael Faraday Eji Ŋleshinyo, ni afɔ lɛ yɛ afi 1791 mli. Nɛkɛ sarawa hewalɛ kɛ ehenɔi ahe nilelɔ nɛɛ ji mɔ ni fee motor ni sarawa hewalɛ kudɔɔ lɛ lɛ, ni lɛ nɔŋŋ efee tsɔne ko hu ni atsɛɔ lɛ dynamo ni nyɛɔ ehaa anáa kane lɛ. Nibii amli ni epɛi lɛ ji nɔ ni ha adesai ná sarawa hewalɛ bɔ ni sa ni amɛkɛtsuɔ nii.

Ts’ai Lun Eji maŋ onukpa ko ni tsu nii yɛ odehei asaneyelihe ni yɔɔ China lɛ, ni ale Ts’ai Lun akɛ lɛ ji mɔ ni to bɔ ni afeɔ wolo ahaa lɛ he gbɛjianɔ yɛ aaafee afi 105 Ŋ.B., ni enɛ ha anyɛ abɔi woji babaoo afeemɔ.

Johannes Gutenberg Aaafee afi 1450 mli lɛ, nuu ni jɛ Germany nɛɛ fee klɛŋklɛŋ tsɔne ni akɛkalaa woji. Tsɔne nɛɛ ha woji akalamɔ bafee nɔ ni jara waaa tsɔ, ni eha mɛi anine shɛ saji srɔtoi ni kɔɔ nibii srɔtoi ahe lɛ nɔ yɛ gbɛ ni waaa kwraa nɔ.

Alexander Fleming Yɛ afi 1928 mli lɛ, niiamlipɛilɔ ni jɛ Scotland nɛɛ fee tsofa ko ni atsɛɔ lɛ penicillin ni gbeɔ muawai. Amrɔ nɛɛ akɛ tsofai ni gbeɔ muawai nɛɛ tsuɔ nii kɛtsaa helai ni muawai kɛbaa lɛ yɛ je lɛŋ fɛɛ.

Ŋwanejee ko kwraa bɛ he akɛ nibii ni mɛi fioo komɛi kpa shi amɛna kɛ nibii ni amɛfee lɛ eha mɛi akpekpe toi akpei abɔ ashihilɛ efee mlɛo loo eha amɛná gbɔmɔtsoŋ hewalɛ kpakpa.

Shi kɛlɛ, nuu kome ko yɛ ni esoro lɛ yɛ mɛi ni eshwɛ lɛ fɛɛ ahe. Ejeee mɔ ko ni ale lɛ akɛ eji jeŋ nilee he niiashikpalɔ loo eha aná tsabaa yɛ tsofafeemɔ mli. Yɛ no najiaŋ lɛ, nuu ni jɛ weku ni baa shi mli nɛɛ ni egbo aaafee afii 2,000 ni eho nɛɛ lɛ shi shɛɛ sane ko—shɛɛ sane ko ni haa hiɛnɔkamɔ kɛ miishɛjemɔ. Kɛ́ aawie bɔ ni eshɛɛ sane lɛ ená mɛi anɔ hewalɛ eha yɛ je lɛŋ fɛɛ lɛ he lɛ, mɛi kpotoo baakpɛlɛ nɔ akɛ nuu nɛɛ ji mɔ ko ni tsake je lɛ lɛɛlɛŋ.

Nakai nuu lɛ ji Yesu Kristo. Mɛni shɛɛ sane ji nɔ ni eshiɛ? Ni mɛɛ hewalɛ nakai shɛɛ sane lɛ baanyɛ aná yɛ oshihilɛ nɔ?