Ndaku munda

Ndaku ku tshikebelu

Muntu uvua mushintulule nsombelu wa bantu

Muntu uvua mushintulule nsombelu wa bantu

Muntu uvua mushintulule nsombelu wa bantu

Bantu ba bungi bavua ne muoyo pa buloba apa ne bakadi bafue. Ba bungi mbafue kabayi bashiye tshintu nansha tshimue tshia pa buatshi tshia kubavulukilabu to. Kadi kudi bantu bakese badi benze malu adi mashintulule nsombelu wa bantu, pamuapa mene ne nsombelu webe.

UDI ubika mu dinda, udilongolola bua kuya ku mudimu. Udi utemesha nzembu bua kudilongolola. Udi wangata mukanda anyi tshibejibeji kampanda tshia kubadila mu mashinyi. Udi uvuluka bua kunua buanga budibu bakufundile bua kujikija disama diudi nadi. Anu mu minite mikese tshianana, bintu bivua bantu kampanda benze mbikuambuluishe.

Michael Faraday Mumanyi wa malu a fizike wa mu ditunga dia Grande-Bretagne, mulela mu tshidimu tshia 1791, ke uvua muenze dinamo ne motere wa nzembu. Ke mutudi lelu ne nzembu emu.

Cai Lun Munene kampanda uvua wenza mudimu kua mukalenge wa ditunga dia Chine ke udibu bamba ne: ke utu mufikishe ku dipatula mabeji katshia bu ku tshidimu tshia 105.

Johannes Gutenberg Wa mu ditunga dia Allemagne, yeye ke utu muenze tshiamu tshia kumpala tshia kuenza natshi mikanda bu mu tshidimu tshia 1450. Tshiamu tshiende ntshipuekeshishe mushinga wa kuenzeja mikanda ne ntshiambuluishe bua kumanyisha bantu ngumu mu mishindu ya bungi.

Alexander Fleming Mukebuludi wa bintu wa mu ditunga dia Écosse, yeye ke uvua mupatule buanga budibu babikila ne: pénicilline mu tshidimu tshia 1928. Manga a buena aa ke atubu bondopa nawu bua kushipa tuishi tua bakteri.

Kakuyi mpata, bintu bidi bantu bakese bapete anyi benze mbiambuluishe bantu ba bungi bua kupeta bintu kampanda peshi bua kuikala ne bukole bua mubidi.

Kadi kudi muntu udi mupite bantu bonso aba. Ki mbamumanyine ku malu bu mudi a sianse anyi a dienza manga a kuondapangana nawu to. Kadi muntu eu wa mu dîku dia bapele wakafua kukadi mpindieu bidimu pabuipi ne 2 000, wakalongesha malu a dikema adi afila ditekemena ne akolesha bantu ku muoyo. Patudi tumona mushindu uvua malongesha ende mashintulule nsombelu ya bantu, bantu ba bungi batu bitaba ne: yeye ke muntu udi mushintulule nsombelu ya bantu.

Muntu au uvua Yezu Kristo. Wakalongesha malu kayi? Malongesha ende au adi mua kukuambuluisha wewe anyi?