Sunnu lẹ, Be Mì Nọ Litaina Tatọ́-Yinyin Klisti Tọn Ya?
Sunnu lẹ, Be Mì Nọ Litaina Tatọ́-Yinyin Klisti Tọn Ya?
“Klisti wẹ ota sunnu dopodopo tọn.”—1 KỌL. 11:3.
1. Etẹwẹ dohia dọ Jehovah ma yin Jiwheyẹwhe bẹwlu tọn?
“JEHOVAH, yèdọ Jiwheyẹwhe mítọn, hiẹ wẹ jẹ nado mọ gigo, gbégbò po huhlọn po yí, na hiẹ wẹ dá onú lẹpo, podọ to ojlo towe mẹ wẹ yé tin bosọ yin didá,” wẹ Osọhia 4:11 dọ. To whenuena e yindọ Jehovah Jiwheyẹwhe wẹ dá onú lẹpo, ewọ wẹ Nupojipetọ wẹkẹ lọ tọn bọ nudida lẹpo sọ tin to aṣẹpipa etọn glọ. Nugbo lọ dọ Jehovah “ma yin Jiwheyẹwhe bẹwlu tọn . . . ṣigba jijọho tọn” sọgan yin mimọ to aliho he mẹ pipli angẹli etọn lẹ tọn yin tito-basina te mẹ.—1 Kọl. 14:33; Isa. 6:1-3; Heb. 12:22, 23.
2, 3. (a) Mẹnu wẹ nudida tintan Jehovah tọn? (b) Otẹn tẹ mẹ wẹ Viplọnji lọ te na Otọ́ etọn?
2 Jiwheyẹwhe ko tin na ede na owhe madosọha lẹ whẹpo nudepope do yin didá. Nudida etọn tintan wẹ nudida gbigbọnọ he yin yinyọnẹn taidi “Ohó lọ” na ewọ wẹ Hoyidọtọ Jehovah tọn wutu. Ohó lọ gblamẹ wẹ nuhe pò lẹpo yin didá te. To godo mẹ, e wá aigba ji taidi gbẹtọ pipé de bo wá yin yinyọnẹn taidi Jesu Klisti.—Hia Johanu 1:1-3, 14.
3 Etẹwẹ Owe-wiwe lẹ dọ gando otẹn Jiwheyẹwhe tọn po Viplọnji etọn po tọn go? Apọsteli Paulu wlan to gbọdo glọ dọmọ: “Yẹn jlo dọ mì ni yọnẹn dọ Klisti wẹ ota sunnu dopodopo tọn; podọ sunnu wẹ ota yọnnu tọn; podọ Jiwheyẹwhe wẹ ota Klisti tọn.” (1 Kọl. 11:3) Klisti tin to tatọ́-yinyin Otọ́ etọn tọn glọ. Eyin jijọho na tin bọ nulẹ na nọ kannukannu to nudida nuyọnẹntọ lẹ ṣẹnṣẹn, dandannu wẹ e yin dọ tito tatọ́-yinyin po mẹglọnọ-yinyin po tọn ni tin. E yin bibiọ to mẹhe ‘gblamẹ onú devo lẹpo yin didá te’ lọsu si nado litaina tatọ́-yinyin Jiwheyẹwhe tọn.—Kọl. 1:16.
4, 5. Pọndohlan tẹwẹ Jesu tindo gando otẹn he mẹ e te na Jehovah go?
4 Pọndohlan tẹwẹ Jesu tindo gando taliliaina tatọ́-yinyin Jehovah tọn po aigba ji wiwá etọn po go? Owe-wiwe dọmọ: ‘Klisti Jesu, mẹhe, mahopọnna dọ e tin to awusọhia Jiwheyẹwhe tọn mẹ, ewọ ma lẹn nado hò otẹn de yí, enẹ wẹ, nado sọzẹn hẹ Jiwheyẹwhe. Lala, ṣigba e jo onú lẹpo do bo taidi afanumẹ de bosọ wá tindo awusọhia gbẹtọ tọn. Humọ, to whenuena e mọ ede to awusọhia gbẹtọ tọn mẹ, e whiwhẹ ede bo setonu kakajẹ okú, mọwẹ, yèdọ okú to yatin de ji.’—Flp. 2:5-8.
5 Whelẹponu wẹ Jesu nọ gbọn whiwhẹ dali litaina ojlo Otọ́ etọn tọn. E dọmọ: “Yẹn ma sọgan wà onú dopo tata sọn ojlo ṣie mẹ gba; . . . owhẹ̀ dodo wẹ yẹn nọ dá, na yẹn ma nọ dín nuhe yin ojlo ṣie titi gba, adavo nuhe yin ojlo ewọ he do mi hlan tọn.” (Joh. 5:30) “Yẹn nọ wà nuhe nọ hẹn homẹhun [Otọ́ ṣie] lẹ to whepoponu,” wẹ e dọ. (Joh. 8:29) Sẹpọ vivọnu gbẹzan Jesu tọn to aigba ji, e hodẹ̀ hlan Otọ́ etọn dọmọ: “Yẹn ko pagigona we to aigba ji, na yẹn ko dotana azọ́n he hiẹ na mi nado wà.” (Joh. 17:4) E họnwun dọ, e ma vẹawuna Jesu nado yọ́n tatọ́-yinyin Jiwheyẹwhe tọn bo kẹalọyi i.
Ovi lọ Mọaleyi sọn Taliliaina Otọ́ Etọn Mẹ
6. Jẹhẹnu jiawu tẹlẹ wẹ Jesu dohia?
6 To whenue Jesu tin to aigba ji, e do jẹhẹnu jiawu susu hia. Dopo to e mẹ wẹ owanyi daho he e dohia Otọ́ etọn. “Yẹn yiwanna Otọ́,” wẹ e dọ. (Joh. 14:31) E sọ do owanyi daho hia gbẹtọ lẹ. (Hia Matiu 22:35-40.) Jesu jọmẹ bo nọ hò mẹdevo lẹ tọn pọ́n, e ma yin fifiẹtọ kavi aṣẹ glanglan-panamẹtọ. E dọmọ: “Mì wá dè e, mì mẹhe tin to magbọjẹ mẹ bọ yè doagban pinpẹn na lẹpo, yẹn nasọ fakọna mì. Mì yí zẹgẹ ṣie do okọ̀ mìtọn bosọ plọnnu sọn dè e, na homẹmimiọnnọ po whiwhẹnọ to ahun mẹ po wẹ yẹn, mìwlẹ nasọ mọ kọfanamẹ na alindọn mìtọn lẹ. Na zẹgẹ ṣie bọawu bọ agbàn ṣie sọ fua.” (Mat. 11:28-30) Jẹhẹnu mẹdọndogo Jesu tọn po owẹ̀n mẹjlọdote tọn etọn po miọnhomẹna omẹ taidi lẹngbọ lẹ tlala, yèdọ yọpọvu po mẹho po titengbe mẹhe yin nukunbiana lẹ.
7, 8. Sọgbe hẹ Osẹ́n Mose tọn, alọhẹndotenamẹ tẹ glọ wẹ yọnnu he to hùndi lọ te, ṣigba nawẹ Jesu yinuwa hẹ ẹ gbọn?
7 Lẹnnupọndo lehe Jesu yinuwa hẹ yọnnu lẹ do ji. To whenuho gblamẹ, sunnu susu ko yinuwa hẹ yọnnu lẹ po kanyinylan po. Enẹ yin nugbo to whẹho sinsẹ̀ngán Islaeli hohowhenu tọn lẹ tọn mẹ. Ṣigba Jesu yinuwa hẹ yọnnu lẹ po sisi po. Ehe họnwun to aliho he mẹ Jesu yinuwa hẹ yọnnu de he jẹazọ̀n hùndidi tọn na owhe 12 te mẹ. “E ko jiya susu” sọn nukunpedomẹgo dotozọ́nwatọ voovo lẹ tọn mẹ bo ko zan nutindo etọn lẹpo nado sọgan jẹgangan. Mahopọnna vivẹnudido etọn lẹpo, ninọmẹ etọn “ylan deji.” To Osẹ́n Mose tọn glọ, mawé wẹ nawe lọ yin. Mẹdepope he doalọ e go nasọ lẹzun mawé.—Lev. 15:19, 25.
8 To whenue nawe lọ sè dọ Jesu to azọ̀nhẹngbọna gbẹtọ lẹ, e biọ gbẹtọgun he lẹdo Jesu mẹ bo to didọ to ede mẹ dọmọ: “Eyin yẹn ko gbẹ́ doalọ awugbó etọn lẹ go, yẹn na jẹgangan.” E doalọ Jesu go, bo jẹgangan to afọdopolọji. Jesu yọnẹn dọ e ma dona ko doalọ awugbó emitọn go. Etomọṣo, e ma wọhẹ ẹ. Kakatimọ, e yinuwa hẹ nawe lọ po homẹdagbe po. Jesu yọ́n awufiẹsa he azọ̀n lọ na ko hẹnwa nawe lọ ji to owhe enẹ lẹpo gblamẹ, bosọ mọnukunnujẹemẹ dọ e tindo nuhudo alọgọ tọn badabada. Po awuvẹmẹ po, Jesu dọna nawe lọ dọmọ: “Viyọnnu ṣie, yise towe ko hẹn we jẹgangan. Yì to jijọho mẹ, bo tindo agbasalilo.”—Malku 5:25-34.
9. To whenuena devi Jesu tọn lẹ tẹnpọn nado glọnalina yọpọvu lẹ ma nado wá e dè, nawẹ e yinuwa gbọn?
9 Yọpọvu lẹ lọsu nọ voawu to Jesu dè. To gbèdopo he gbẹtọ lẹ hẹn ovi lẹ wá Jesu dè, devi etọn lẹ wọhẹ yé na e họnwun dọ linlẹn yetọn wẹ yindọ Jesu ma na jlo dọ ovi lẹ ni dotukla emi. Ṣigba enẹ dẹn do linlẹn Jesu tọn. Kandai Owe-wiwe tọn lọ dọna mí dọmọ: “To whenue Jesu mọ ehe, e gblehomẹ bo dọna [devi lẹ] dọmọ: ‘Mì gbọ yọpọvu lẹ ni wá dè e; mì tẹnpọn nado glọnalina yé blo, na omẹ mọnkọtọn lẹ wẹ ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn tin na.’” Humọ, e “bẹ ovi lẹ do awà etọn lẹ mẹ bo jẹ didona yé ji, bosọ ze alọ etọn lẹ do yé ji.” E ma yindọ Jesu dọ̀n yọpọvu lẹ dogo poun wẹ gba; ṣigba e yí po zohunhun po.—Malku 10:13-16.
10. Nawẹ Jesu wagbọn do wleawuna jẹhẹnu he e dohia lẹ?
10 Nawẹ Jesu wagbọn do wleawuna jẹhẹnu he e dohia lẹ to whenue e tin to aigba ji? Whẹpo e do wá aigba ji, e pọ́n Otọ́ olọn mẹ tọn etọn na owhe madosọha lẹ bo plọn lehe E nọ yinuwa do. (Hia Howhinwhẹn lẹ 8:22, 23, 30.) To whenuena Jesu tin to olọn mẹ, e mọ aliho he mẹ Jehovah nọ zan tatọ́-yinyin do nudida Etọn lẹpo ji po owanyi po te bosọ hẹn aliho enẹ zun apadewhe gbẹzan etọn tọn. Eyin Jesu ma ko litai wẹ, be e na penugo nado wàmọ ya? Ayajẹnu wẹ e yin na ẹn nado nọ litaina Otọ́ etọn, podọ homẹhunnu wẹ e yin na Jehovah nado tindo Visunnu mọnkọtọn. Whenue Jesu to aigba ji, e do jẹhẹnu jiawu Otọ́ olọn mẹ tọn etọn tọn lẹ hia to pipé mẹ. Lẹblanulọkẹyi nankọ die mí tindo nado litaina Klisti, yèdọ Ahọlu dide Jiwheyẹwhe tọn na Ahọluduta olọn tọn!
Hodo Apajlẹ Klisti Tọn
11. (a) Apajlẹ mẹnu tọn wẹ mí dona dovivẹnu nado hodo? (b) Na taun tọn, naegbọn sunnu he tin to agun mẹ lẹ dona vánkan nado nọ hodo apajlẹ Jesu tọn?
11 Mẹhe to agun Klistiani tọn mẹ lẹpo, titengbe sunnu lẹ dona to vivẹnudo zọnmii nado wleawuna jẹhẹnu Klisti tọn lẹ. Dile mí ko mọ do, Biblu dọ dọ: “Klisti wẹ ota sunnu dopodopo tọn.” Dile Klisti hodo apajlẹ Ota etọn he yin Jiwheyẹwhe nugbo lọ tọn do, sunnu Klistiani lẹ dona dovivẹnu nado nọ hodo apajlẹ ota yetọn tọn—yèdọ Klisti. To whenue apọsteli Paulu lẹzun Klistiani, nuhe e wà pẹpẹ niyẹn. E dotuhomẹna Klistiani hatọ lẹ dọmọ: “Mì nọ hodo apajlẹ ṣie, yèdọ dile yẹn nọ hodo Klisti tọn do.” (1 Kọl. 11:1) Podọ apọsteli Pita dọmọ: “Na Klisti lọsu jiya na mì, bo ze apajlẹ de dai na mì, na mì nido hodo afọdòmẹ etọn lẹ pẹkipẹki.” (1 Pita 2:21) Tudohomẹnamẹ lọ nado hodo apajlẹ Klisti tọn jẹna ayidego titengbe na sunnu lẹ na whẹwhinwhẹ́n devo wutu. Yewlẹ wẹ nọ lẹzun mẹho po devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ po. Dile Jesu mọ ayajẹ to apajlẹ Jehovah tọn hihodo mẹ do, mọ wẹ sunnu Klistiani lẹ dona nọ mọ ayajẹ to apajlẹ Klisti tọn hihodo mẹ do niyẹn.
12, 13. Nawẹ mẹho agun tọn lẹ dona nọ yinuwa hẹ lẹngbọ he tin to anademẹ yetọn glọ lẹ gbọn?
12 Mẹho he to agun Klistiani tọn mẹ lẹ to dandannu glọ nado plọn bo nọ yinuwa taidi Klisti. Pita dotuhomẹna sunnu mẹho kavi mẹho agun tọn lẹ dọmọ: “Mì yìn lẹngbọpa Jiwheyẹwhe tọn he yin zizedo alọmẹ na mì, e yin po mananọmawà po blo, ṣigba sọn ojlo mẹ wá; mọdopolọ e yin po owanyi na ale mawadodo tọn po blo, ṣigba po jejejininọ po; mọjanwẹ e ma yin nado duklunọ do mẹhe yin ogú Jiwheyẹwhe tọn lẹ ji gba, ṣigba nado yin apajlẹ na lẹngbọpa lọ.” (1 Pita 5:1-3) Mẹho agun tọn lẹ ma dona yin aṣẹglanglan-panamẹtọ, fifiẹtọ, kavi mẹhe nọ tẹdo pọndohlan yetọn titi go. To apajlẹ Klisti tọn hihodo mẹ, yé nọ tẹnpọn nado nọ do owanyi hia, hò mẹdevo lẹ tọn pọ́n, bo nọ do whiwhẹ po homẹdagbe po hia dile yé to nuyiwa hẹ lẹngbọ he yin zizedo alọmẹ na yé lẹ.
13 Sunnu mapenọ wẹ mẹhe to anadenanu to agun mẹ lẹ yin, podọ yé dona hẹn ehe do ayiha mẹ to whelẹponu. (Lom. 3:23) Enẹwutu, yé dona nọ tin to jejeji nado plọnnu gando Jesu go bo hodo apajlẹ owanyi etọn tọn. Yé dona nọ lẹnnupọndo aliho he mẹ Jiwheyẹwhe po Klisti po nọ yinuwa hẹ gbẹtọvi lẹ te ji bo nọ dovivẹnu nado hodo apajlẹ yetọn. Pita dotuhomẹna mí dọmọ: “Mìmẹpo ni nọ yí mẹdezewhè do blagbajana mìde to nuyiwa mìtọn hẹ ode awetọ mẹ, na Jiwheyẹwhe nọ diọnukunsọ saklanọ lẹ, ṣigba e nọ do nukundagbe majẹhẹ hia whiwhẹnọ lẹ.”—1 Pita 5:5.
14. Obá tẹ mẹ wẹ mẹho lẹ dona nọ doyẹyigona mẹdevo lẹ jẹ?
14 Sunnu he yin dide do otẹn azọngban tọn mẹ to agun mẹ lẹ dona nọ do jẹhẹnu he dọnmẹdogo lẹ hia dile yé to nuyiwa hẹ lẹngbọpa Jiwheyẹwhe tọn. Lomunu lẹ 12:10 dọmọ: “Na nuhe dù owanyi mẹmẹsunnu tọn, mì tindo owanyi sisosiso na ode awetọ. Mì yin nukọntọ to gbégbò didohia ode awetọ mẹ.” Mẹho po devizọnwatọ lizọnyizọnwiwa tọn lẹ po nọ doyẹyigona mẹdevo lẹ. Dile e yin bibiọ to Klistiani lẹpo si do, sunnu ehelẹ ma dona ‘nọ yí wiwọ́ kavi glòlò-jijlá do wà nudepope, ṣigba nọ gbọn mẹdezewhè dali do pọ́n mẹdevo lẹ hlan taidi mẹhe yiaga hú yé.’ (Flp. 2:3) E họnwun dọ mẹhe to anadenanu to agun mẹ lẹ dona nọ pọ́n mẹdevo lẹ taidi mẹhe yiaga hú yé. Gbọnmọ wiwà dali, mẹho dide lẹ na hodo ayinamẹ Paulu tọn dọmọ: “Nalete, mí mẹhe yin huhlọnnọ lẹ dona hẹn agbàn madogán mẹhe ma yin huhlọnnọ lẹ tọn, e ma yin nado to homẹ mídelẹ tọn hẹn hùn. Mì gbọ dopodopo mítọn ni hẹn homẹhun kọmẹnu etọn to nuhe yọ́n na jijlọ ẹ dote mẹ. Na Klisti lọsu ma hẹn homẹhun ede.”—Lom. 15:1-3.
Mì ‘Nọ Na Asi lẹ Gbégbò’
15. Nawẹ asu lẹ dona nọ yinuwa hẹ asi yetọn lẹ gbọn?
15 Todin, lẹnnupọndo ayinamẹ he Pita na sunnu he wlealọ lẹ ji. E wlan dọmọ: “Mì asu lẹ emi, mì zindonukọn nado nọ yí oyọnẹn do nọhẹ [asi mìtọn lẹ], bo nọ na yé gbégbò di hlan núzinzan madogánnọ de, yèdọ yọnnu.” (1 Pita 3:7) Nado gbògbéna mẹde zẹẹmẹdo nado yí nukun nujọnu tọn do pọ́n ẹn. Ehe na hẹn we nado lẹnnupọndo linlẹn, nuhudo, po ojlo mẹlọ tọn po ji bo joawuna linlẹn etọn eyin mọwiwà ma na hẹn nuhahun sinsinyẹn de wá. Mọ wẹ e jẹ dọ asu de ni yinuwa hẹ asi etọn do.
16. Avase tẹwẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn na asu lẹ gando gbégbigbòna asi yetọn lẹ go?
16 To whenuena Pita to hodọna asu lẹ nado nọ gbògbéna asi yetọn lẹ, e yí avase de dogọ dọmọ: “Na odẹ̀ mìtọn lẹ ma nado yin aliglọnna.” (1 Pita 3:7) Ehe dohia dọ Jehovah nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n aliho he mẹ sunnu de nọ yinuwa hẹ asi etọn te. Eyin sunnu de gboawupo nado gbògbéna asi etọn, odẹ̀ etọn lẹ sọgan yin aliglọnna. Podọ, eyin asu lẹ gbògbéna asi yetọn to nuyiwa yetọn mẹ, be ehe ma nọ yinuwado asi lẹ ji to aliho dagbe mẹ ya?
17. Obá tẹ mẹ wẹ asu de dona yiwanna asi etọn jẹ?
17 Na nuhe dù owanyi tintindo na asi mẹdetiti tọn, Ohó Jiwheyẹwhe tọn na ayinamẹ dọmọ: “Asu lẹ dona nọ yiwanna asi yetọn taidi agbasa yetọn titi. . . . Na mẹdepope ma nọ gbẹwanna agbasalan edetiti tọn gbede; ṣigba e nọ na ẹn núdùdù bo nọ wlebòna ẹn, dile Klisti nọ wà na agun lọ do ga . . . Mì gbọ dopodopo mìtọn ni nọ yiwanna asi etọn dile e nọ wà na edetiti do.” (Efe. 5:28, 29, 33) Obá tẹ mẹ wẹ asu lẹ dona yiwanna asi yetọn jẹ? Paulu wlan dọmọ: “Mì asu lẹ emi, mì nọ yiwanna asi mìtọn, kẹdẹdile Klisti yiwanna agun lọ do ga bo ze ede jo na ẹn.” (Efe. 5:25) Mọwẹ, asu de dona wleawufo nado ze ogbẹ̀ etọn jo do ota asi etọn tọn mẹ, dile Klisti wà na mẹdevo lẹ do. Eyin asu Klistiani de nọ yí awuvẹmẹ po mẹtọnhopọn po do yinuwa hẹ asi etọn, bo nọ dotoaina ẹn bo ma yin ṣejannabinọ, e na bọawuna asi etọn nado litaina tatọ́-yinyin etọn.
18. Etẹwẹ sọgan gọalọna sunnu de nado yinuwa hẹ asi etọn po gbégbò po?
18 Be nubiọtomẹsi lọ dọ asu lẹ ni nọ gbògbéna asi yetọn to aliho ehe mẹ vẹawu hugan wẹ ya? Lala, Jehovah ma na biọ to yé si nado wà nuhe zẹ̀ nugopipe yetọn go gbede. Humọ, huhlọn he klo hugan to wẹkẹ lọ mẹ sọgan gọalọna sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn lẹ—enẹ wẹ gbigbọ wiwe Jiwheyẹwhe tọn. Jesu dọmọ: “Eyin mìwlẹ, he tlẹ yin mẹylankan, yọ́n lehe yè nọ na nunina dagbe ovi mìtọn lẹ do, nẹmunẹmu wẹ Otọ́ he to olọn mẹ ma nado na gbigbọ wiwe mẹhe to bibiọ ẹ lẹ!” (Luku 11:13) Asu lẹ sọgan biọ Jehovah to odẹ̀ mẹ dọ ni gọalọna emi gbọn gbigbọ etọn gblamẹ nado nọ yinuwa to aliho dagbe mẹ hẹ mẹdevo lẹ kakajẹ asi yetọn lẹ ji.—Hia Owalọ lẹ 5:32.
19. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ oplọn tọn he bọdego mẹ?
19 Na nugbo tọn, azọngban daho wẹ e yin na sunnu lẹ nado plọn lehe yé na litaina Klisti do bo nọ hodo apajlẹ tatọ́-yinyin tọn etọn. Ṣigba etẹwẹ dogbọn yọnnu lẹ dali, titengbe asi lẹ? Hosọ he bọdego na dọhodo nukun he yé dona nọ yí do pọ́n azọngban yetọn to tito Jehovah tọn mẹ ji.
Be Hiẹ Flin Ya?
• Apajlẹ Jesu tọn tẹwẹ mí dona hodo?
• Nawẹ mẹho agun tọn lẹ dona nọ yinuwa hẹ lẹngbọ lẹ gbọn?
• Nawẹ asu de dona nọ yinuwa hẹ asi etọn gbọn?
[Kanbiọ Oplọn tọn lẹ]
[Yẹdide to weda 10]
Hodo apajlẹ Jesu tọn gbọn gbégbò didohia mẹdevo lẹ dali