Mambu Yina Kilumbu ya Yehowa Tamonisa

‘Kilumbu ya Yehowa takwisa, yandi takwisa mutindu muyibi kekwisaka, ntoto ti bima yonso kevandaka na yo [tamonana pwelele, NW].’​—2 PIE. 3:10.

1, 2. (a) Inki mutindu ngidika ya bima ya mbi ya ntangu yai tasuka? (b) Inki bangyufula beto tatadila?

NGIDIKA ya bima ya mbi ya ntangu yai mesimbama na luvunu ya nene ya ketubaka nde bantu lenda nunga na kuyala ntoto kukonda lutwadisu ya Yehowa. (Nk. 2:2, 3) Keti kima mosi ya mesimbama na luvunu lenda zinga kimakulu? Ata fyoti ve! Kansi, beto fwete vingila ve nde nsi-ntoto ya Satana kufwa yo mosi. Nzambi muntu tafwa yo na ntangu ya yandi metulaka mpi na mutindu ya yandi mezola. Mambu yina Nzambi tasala nsi-ntoto yai ya mbi tamonisa lunungu mpi zola na yandi na mutindu ya kukuka.​—Nk. 92:8; Bing. 2:21, 22.

² Ntumwa Piere kusonikaka nde: ‘Na kilumbu ya Yehowa takwisa, yandi takwisa mutindu muyibi kekwisaka. Na kilumbu yina zulu tavila; ntangu yo tavila, makelele mosi ya nene mpenza tavanda, bima yonso tafwa na tiya, ntoto ti bima yonso kevandaka na yo ta [monana pwelele, NW].’ (2 Pie. 3:10) Inki kele “zulu” mpi “ntoto” yina bo ketubila awa? Inki kele “bima” yina tavila? Mpi Piere zolaka kutuba inki ntangu yandi tubaka nde “ntoto ti bima yonso ke vandaka na yo tamonana pwelele”? Kuzaba bamvutu na bangyufula yai tasadisa beto na kudibongisa sambu na mambu ya kepesa boma yina tasalama ntama mingi ve.

Zulu mpi Ntoto Yina Tavila

3. Inki kele “zulu” yina bo ketubila na 2 Piere 3:10, mpi nki mutindu yo tavila?

³ Ntangu bo kesadilaka yo na mutindu ya kifwani na Biblia, mbala mingi ngogo “zulu” ketadilaka bamfumu, yina kele na zulu ya bantu ya bo keyalaka. (Yez. 14:13, 14; Kus. 21:1, 2) “Zulu [yina] ta vila” kemonisa luyalu ya bantu na zulu ya ngidika ya mbi. Kuvila na yo ti ‘makelele ya ngolo mpenza’ lenda monisa mutindu zulu yai tavila na mbala mosi.

4. Inki kele “ntoto,” mpi nki mutindu yo tafwa?

⁴ “Ntoto” kemonisa nsi-ntoto ya bantu yina mekabwanaka ti Nzambi. Nsi-ntoto ya mutindu yai kuvandaka na bilumbu ya Noa, mpi yo sukaka na Mvula ya Ngolo na ntuma ya Nzambi. Biblia ketuba nde: “Mambu yina ya Nzambi tubaka yo me bumbaka zulu ti ntoto yai ke zingaka tii bubu yai, sambu na kufwa yo kimakulu na tiya, na kilumbu yina ya Nzambi ta sambisa bantu ya mbi ti kufwa bo.” (2 Pie. 3:7) Ata Mvula ya Ngolo kufwaka bantu yonso ya mbi na mbala mosi, lufwa yina kekwisa tasalama na bitini mingi na nsungi ya ‘mpasi ya nene.’ (Kus. 7:14) Na kitini ya ntete ya mpasi yina, Nzambi tapusa bamfumu ya politiki ya nsi-ntoto yai na kufwa ‘Babilone ya Nene,’ na mutindu yina yandi tamonisa nzanzi na yandi sambu na ndumba yina ya lusambu. (Kus. 17:5, 16; 18:8) Na nima, na mvita ya Armagedoni, kitini ya nsuka ya mpasi ya nene, Yehowa yandi mosi tafwa bitini ya nsi-ntoto ya Satana yina tabikala.​—Kus. 16:14, 16; 19:19-21.

“Bima . . . Ta Fwa”

5. Bima ya kifwani ketadila inki?

⁵ Inki kele “bima” yina “tafwa”? “Bima” ya Piere kutubilaka ketadila bima ya ntetentete yina kepesaka nsi-ntoto bikalulu, bankadilu, banzila mpi balukanu na yo ya mbi. “Bima” yango ketadila ‘mpeve ya nsi-ntoto,’ yina ‘keyalaka bantu yina kelemfukaka na Nzambi ve.’ (1 Kor. 2:12; tanga Efezo 2:1-3.) Mpeve, to “mupepe” yina, memwanganaka na nsi-ntoto ya Satana. Yo kepusaka bantu na kuyindula,  na kusala bapula, na kutuba, mpi na kusala mambu na mitindu yina kemonisa mabanza ya Satana, yina kele lulendo mpi kukonda bulemfu, mpi kele “mfumu yina ke yalaka bampeve kele na mupepe.”

6. Inki mutindu mpeve ya nsi-ntoto kemonanaka?

⁶ Yo yina, bantu yina mebebaka na mpeve ya nsi-ntoto, yo vanda bo kezaba yo to ve, kebikaka nde Satana kuvanda na bupusi na mabanza mpi ntima na bo, na mpila nde bo kemonisaka bangindu mpi bikalulu na yandi. Yo yina bo kesalaka mambu mutindu bo mezola, kukonda kutadila luzolo ya Nzambi. Kima kepusaka bo na kusala mambu kele lulendo to bwimi, bo kemonisaka nkadilu ya kukolama na ntwala ya bamfumu, mpi bo kebwaka kukonda mpasi na “bima yina ya nitu na [bo] ti meso na [bo] ke monaka nzala na yo.”​—Tanga 1 Yoane 2:15-17. *

7. Sambu na nki beto fwete ‘keba mbote-mbote ntima’ na beto?

⁷ Yo yina, yo kele mfunu mingi nde beto ‘keba mbote-mbote ntima’ na beto na kumonisaka mayele ya Nzambi na bansola ya beto kesala na yina metala banduku, mambu ya beto ketanga, bansaka ya kulutisila ntangu, mpi basite ya Internet yina beto lenda kota! (Bing. 4:23) Ntumwa Polo kusonikaka nde: “Beno keba, mbaimbai bantu ta kumisa beno bampika na bo na malongi na bo ya mpamba-mpamba ti ya luvunu, yina ke katukaka na mambu yina ya bantu ke longaka ti na bampeve yina ke yalaka bantu ya nsi-ntoto, kansi yo ke katukaka na malongi ya Kristo ve.” (Kol. 2:8) Ndongisila yai kekuma mfunu mingi mutindu kilumbu ya Yehowa kefinama, sambu tiya na yo ya ngolo kibeni tafwa “bima” yonso ya ngidika ya Satana, mpi na mutindu yina yandi tamonisa nde yo mekonda bikalulu yina lenda sadisa yo na kuzika ve na tiya. Dyambu yai keyibusa beto bangogo yai ya Malashi 3:19: “Tala, kilumbu ke kwisa ntangu bantu yonso ya lulendo ti ya mbi ta pia-pia tiya bonso nianga. Na kilumbu yango yina bo yonso ta pia tiya, ata kima ta bikala ve.”

“Ntoto ti Bima Yonso Ke Vandaka na Yo Ta Fwa”

8. Inki mutindu ntoto ti bima yonso kevandaka na yo “tamonana pwelele”?

⁸ Inki Piere zolaka kutuba ntangu yandi sonikaka nde “ntoto ti bima yonso ke vandaka na yo [tamonana pwelele, NW]”? Bo lenda balula mpi ngogo ‘kumonana pwelele’ nde “kusengumuna” to “kutungulula.” Piere zolaka kutuba nde na mpasi ya nene, Yehowa tatungulula nsi-ntoto ya Satana, na kumonisaka pwelele nde yo kenwanisaka yandi ti Kimfumu na yandi mpi nde yo mefwana na kufwa. Lere yo ketubila ntangu yina na mutindu ya mbikudulu, Yezaya 26:21 ketuba nde: “Mfumu Nzambi ke kwisa kukulumuka sambu na kupesa bantu ya nsi-ntoto ndola. Ntoto ta monikisa menga ya bo vandaka kulosila yo, ntoto ta fika diaka ve bantu ya bo fwaka.”

9. (a) Inki mambu beto fwete buya, mpi sambu na inki? (b) Inki beto fwete yedisa, mpi sambu na nki?

⁹ Na kilumbu ya Yehowa, bantu yina nsi-ntoto mpi mpeve na yo ya mbi mewumbaka tamonisa bikalulu na bo ya kyeleka, nkutu bo tafwisana. Ya kyeleka, yo lenda vanda mpenza nde mitindu mingi ya bansaka ya kulutisila ntangu ya mubulu yina kele mingi bubu yai kevandaka na bupusi na mabanza ya bantu mingi sambu na ntangu yina bantu ta “simbana bo na bo” sambu na kunwana. (Zak. 14:13) Yo yina, yo kele mfunu mingi nde beto buya konso kima​—bafilme, mikanda, bansaka ya video, mpi buna na buna—​yina lenda buta na kati na beto bikalulu yina Nzambi kemengaka, mu mbandu lulendo mpi kuzola mubulu! (2 Sam. 22:28; Nk. 11:5) Kansi, bika beto yedisa mbuma ya mpeve santu ya Nzambi, sambu bikalulu ya mutindu yai tazika ve ntangu tiya ya kifwani tapela.​—Gal. 5:22, 23, NW.

“Zulu ya Mpa ti Ntoto ya Mpa”

10, 11. “Zulu ya mpa” mpi “ntoto ya mpa” kele inki?

¹⁰Tanga 2 Piere 3:13. “Zulu ya mpa” kele Kimfumu ya zulu ya Nzambi, yina kutulamaka na mvu 1914 lere “ntangu ya kutulamaka ya  makanda” kusukaka. (Luka 21:24, NW) Guvernema yai mesalama na Kristu Yezu ti bantu 144 000 yina tayala ti yandi, mpi bamingi na kati na bo mebakaka dezia lufutu na bo na zulu. Na mukanda ya Kusonga, bo kemonisa bantu yai ya bo meponaka bonso mbanza “ya santu, Yeruzalemi ya mpa; yo ke katuka na zulu kuna ya Nzambi ke vandaka, yo ke kwisa kukulumuka. Yo me yilama bonso nkento yina me lwata kitoko sambu na kwenda kukutana na bakala yina ke kwela yandi.” (Kus. 21:1, 2, 22-24) Kaka mutindu Yeruzalemi ya ntoto kuvandaka kisika ya nene ya guvernema ya Izraele ya ntama, Yeruzalemi ya Mpa mpi Bakala na yo ya makwela kesala guvernema ya ngidika ya mpa ya bima. Mbanza yai ya zulu ‘takatuka na zulu’ mpi takwisa ‘kukulumuka’ na kutulaka dikebi na yo na ntoto.

¹¹ “Ntoto ya mpa” kemonisa kimvuka ya mpa ya bantu yina tazinga na ntoto, bayina tavanda memonisa dezia luzolo na bo ya kulemfuka na Kimfumu ya Nzambi. Nsukansuka, paladisu ya kimpeve yina bantu ya Nzambi kele na yo bubu yai takuma mpenza mutindu yo fwete vanda na “nsi-ntoto [yina ya kitoko] ya kele ti bantu yina kekwisa.” (Baeb. 2:5) Inki mutindu beto lenda vanda bantu ya ngidika yina ya mpa ya bima?

Kudibongisa Sambu na Kilumbu ya Nene ya Yehowa

12. Sambu na nki kilumbu ya Yehowa tayitukisa bantu ya nsi-ntoto?

¹² Polo mpi Piere kutubaka nde kilumbu ya Yehowa zolaka kukwisa bonso “muyibi,”​—na pima yonso mpi na ntangu ya beto kevingila ve. (Tanga 1 Tesalonika 5:1, 2.) Ata Bakristu ya kyeleka, bayina kevingilaka kilumbu yina, tayituka na mutindu yo takwisa na kintulumukina. (Mat. 24:44) Kansi, bantu ya nsi-ntoto tayituka nkutu mingi kuluta. Polo kusonikaka nde: “Kana bantu kutuba nde: ‘[Ngemba mpi lutaninu, NW]!’ tuba nde, kaka na ntangu yo yina lufwa ta kwisila bo nswalu. Bo ta vanda na mpila ya kutina yo ata fioti ve, yo ta vanda bonso mpasi yina ke simbaka nkento ntangu yandi ke zola kubuta.”​—1 Tes. 5:3.

13. Inki mutindu beto lenda buya kubika nde kuboka “Ngemba mpi lutaninu!” kukusa beto?

¹³ Kuboka “Ngemba mpi lutaninu!” tavanda kaka luvunu yankaka ya mekatuka na bademo, kansi yo takusa ve bansadi ya Yehowa. Polo kusonikaka nde: “Beno kele na mpimpa ve, ebuna kilumbu yina ta kwisila beno ve bonso kilumbu ya muyibi. Sambu beno yonso, beno kele bantu ya mwini.” (1 Tes. 5:4, 5) Yo yina, bika beto bikala na mwini, ntama kibeni ti mpimpa ya nsi-ntoto ya Satana. Piere kusonikaka nde: “Beno bampangi na mono, beno zaba ntete mambu yina. Yo yina beno keba, mbaimbai bantu ya mbi [balongi ya luvunu yina kele na kati ya dibundu ya Bukristu] ta kotisa beno na nzila ya mbi, ebuna beno ta tula ngolo diaka ve.”​—2 Pie. 3:17.

14, 15. (a) Inki mutindu Yehowa kepesaka beto lukumu? (b) Inki bangogo ya kupemama beto fwete vila ve?

¹⁴ Beno simba nde Yehowa kezabisa beto kaka ve na ‘kukeba’ mpi na nima kusala dyaka ve ata kima mosi. Kansi, yandi kepesa beto lukumu na kusadisaka beto na ntima ya mbote na ‘kuzaba’ na ntwala na bunkufi mambu yina tasalama na bilumbu kekwisa.

¹⁵ Yo kele mawa na kumona nde bantu yankaka ketulaka ve dikebi to nkutu kemonaka ve mfunu ya bangibusa ya kemonisaka mfunu ya kubikala meso ya kukangula. Bo lenda tuba  nde: ‘Beto mewaka bangibusa ya mutindu mosi banda bamvula mingi.’ Ata mpidina, bantu yina fwete yibuka nde ntangu bo ketubaka mambu ya mutindu yai, bo ketulaka ntembe na Yehowa mpi na Mwana na yandi, kansi bo ketulaka ve ntembe kaka na kimvuka ya mpika ya kwikama. Yehowa kutubaka nde: “Vingila yo.” (Hab. 2:3) Mutindu mosi, Yezu kutubaka nde: “Beno kangula meso, sambu beno kuzaba ve nki kilumbu Mfumu na beno ta kwisa.” (Mat. 24:42) Dyaka, Piere kusonikaka nde: “Bantu ya nki mutindu beno fwete vanda na bisalu ya bikalulu ya santu mpi na bisalu ya kukangama na Nzambi, na kuvingilaka mpi na kuvilaka ve ata fyoti kilumbu ya kuvanda ya Yehowa!” (2 Pie. 3:11, 12, NW) Kimvuka ya mpika ya kwikama mpi Nto-Kimvuka na yo takondaka ve ata fyoti dikebi na bangogo yai ya masonga!

16. Inki nkadilu beto fwete buya, mpi sambu na nki?

¹⁶ Ya kyeleka, yo kele ‘mpika ya mbi’ muntu ketubaka nde Mfumu kesukinina na kwisa kuvutuka. (Mat. 24:48) Mpika yina ya mbi kele na kati ya kimvuka mosi yina bo ketubila na 2 Piere 3:3, 4. Piere kusonikaka nde: “Na bilumbu ya nsuka baseki takwisa” yina, “na luzolo na bo,” tasekaka bantu ya bulemfu yina kevilaka ve ata fyoti kilumbu ya Yehowa. Ee, na kisika ya kutula dikebi na mambote ya Kimfumu, baseki ya mutindu yai ketulaka dikebi na bo mosi mpi na bampusa na bo ya bwimi. Bika nde beto yedisa ve ata fyoti nkadilu ya kukolama mpi ya mbi ya mutindu yai! Kansi, bika beto baka “kukanga ntima yina ya Mfumu na beto . . . ke kangaka bonso nde nzila ya kuguluka,” na kusalaka mingi na kisalu ya kusamuna Kimfumu mpi ya kukumisa bantu balongoki mpi na kudiyangisaka ve mingi kuluta na yina metala ntangu yina Yehowa Nzambi metulaka na kusala mambu.​—2 Pie. 3:15; tanga Bisalu 1:6, 7.

Tula Ntima na Nzambi Yina Kegulusaka

17. Inki mutindu Bakristu ya kwikama kutadilaka lukebisu ya Yezu ya kutina Yeruzalemi, mpi sambu na inki?

¹⁷ Ntangu basoda ya Roma yina kukotaka na Yudea na mvu 66 T.B. kubasikaka, Bakristu ya kwikama kuzitisaka ndongisila ya Yezu ya kutina mbanza ya Yeruzalemi na dibaku ya ntete. (Luka 21:20-23) Sambu na nki bo salaka mambu kukonda kusukinina? Ntembe kele ve nde bo vilaka ve lukebisu ya Yezu. Ya kyeleka, bo vandaka kuvingila nde desizio yina kunatila bo bampasi, mutindu Kristu kukebisaka bo. Kansi na ntangu yina mosi, bo zabaka nde Yehowa tayambula ve ata fyoti bantu na yandi ya kwikama.​—Nk. 55:23.

18. Inki mutindu bangogo ya Yezu ya kele na Luka 21:25-28 kele na bupusi na mutindu nge ketadilaka mpasi ya nene yina kekwisa?

¹⁸ Beto mpi fwete tula ntima ya mvimba na Yehowa, sambu yandi mpamba muntu tagulusa beto ntangu ngidika ya ntangu yai takutana ti mpasi ya kuluta nene na disolo ya luzingu ya  bantu. Na ntangu mosi buna na nima ya luyantiku ya mpasi ya nene kansi na ntwala nde Yehowa kupesa ndola na nsi-ntoto ya Satana yina tabikala, “bantu ta fwa ngambu sambu na boma ntangu bo ta yindula mambu yina ke kwisa kubwa awa na nsi-ntoto.” Kansi, ntangu bambeni ya Nzambi tatekita na boma, bansadi ya kwikama ya Yehowa tavanda ve na boma ata fyoti. Na ndambu yankaka, bo tasepela sambu bo kezaba nde luguluku na bo mefinama.​—Tanga Luka 21:25-28.

19. Inki beto tatadila na disolo ya kelanda?

¹⁹ Ee, makwisa ya kitoko mpenza kevingila bantu yina kebikalaka ya kukabwana ti nsi-ntoto mpi “bima” na yo! Kansi, mutindu disolo ya kelanda ketendula yo, kana beto kezola kubaka luzingu, beto fwete suka ve kaka na kubuya mambu yina kele ya mbi. Beto fwete yedisa bikalulu yina kesepedisaka Yehowa mpi kusala bisalu yina yandi kendimaka.​—2 Pie. 3:11.

[Noti na Nsi ya Lutiti]

Keti Nge Lenda Tendula?

• Inki memonisama na . . .

‘zulu mpi ntoto’ ya ntangu yai?

“bima”?

“zulu ya mpa ti ntoto ya mpa”?

• Sambu na inki beto ketulaka ntima ya mvimba na Nzambi?

[Bangyufula ya Disolo ya Kulongukaa]

[Kifwanisu ya kele na lutiti 17]

Inki mutindu nge lenda ‘keba mbote-mbote ntima’ na nge mpi kubikala ya kukabwana ti nsi-ntoto?

[Kifwanisu ya kele na lutiti 18]

Inki mutindu beto kemonisaka nde beto kebakaka “kukanga ntima yina ya Mfumu na beto . . . ke kangaka bonso nde nzila ya kuguluka”?