Nahibaluan Mo Bala?

Ano ang ginpatuhuyan ni apostol Pablo sang ginhinambitan niya “ang parada sang kadalag-an”?

▪ Si Pablo nagsiling: Ang “Dios . . . nagapanguna sa aton sa parada sang kadalag-an upod kay Cristo kag nagapadayag sang kaamyon sang ihibalo tuhoy sa iya sa tanan nga duog paagi sa aton! Kay para sa Dios kita mahumot nga kaamyon ni Cristo sa tunga sang mga nagakaluwas kag sa tunga sang mga nagakalaglag; sa mga nagakalaglag kaamyon sang kamatayon nga nagaresulta sa kamatayon, kag sa mga nagakaluwas kaamyon sang kabuhi nga nagaresulta sa kabuhi.”—2 Corinto 2:14-16.

Ang ginapatuhuyan ni Pablo amo ang prosesyon nga kinaandan na nga ginahimo sang mga Romano para padunggan ang isa ka heneral nga nagdaug sa inaway. Sa sini nga prosesyon, ginaparada ang mga inagaw kag mga bihag. Nagahinugyaw ang mga tawo samtang nagaagi ang heneral kag ang iya mga soldado. May mga baka nga ginadala sa halaran kag ginahalad pagkatapos sang prosesyon. Mahimo nga ginapatay man ang kalabanan nga bihag.

Ang metapora nga “mahumot nga kaamyon ni Cristo” nga nagapahangop sing kabuhi para sa pila ka tawo kag kamatayon naman sa iban, “mahimo naghalin sa kinabatasan sang mga Romano nga pagsunog sing incienso samtang nagaprosesyon,” siling sang The International Standard Bible Encyclopedia. “Ang kaamyon nga simbulo sang kadalag-an nagapahanumdom sa mga bihag nga dali na lang sila patyon.” *

Ano ang “mataas nga mga duog” nga pirme ginasambit sa Hebreong Kasulatan?

▪ Sang manugsulod na ang mga Israelinhon sa Ginsaad nga Duta, ginsugo sila ni Jehova nga gub-on ang tanan nga ginasimbahan sang mga taga-Canaan. “Panggub-on [ninyo] ang tanan nila nga mga dios-dios nga hinimo halin sa mga bato kag metal, kag ang tanan nila nga simbahan sa mataas nga mga lugar,” siling sang Dios. (Numeros 33:52, APD) Ining mga lugar sang butig nga pagsimba mahimo nga ara sa ibabaw sang pukatod. Ang iban naman gintukod sa mga siudad ukon sa idalom sang kahoy. (1 Hari 14:23; 2 Hari 17:29; Ezequiel 6:3) Mahimo nga may altar ini, sagrado nga mga haligi, imahen, incensario, kag iban pa nga gamit sa pagsimba.

Antes gintukod ang templo sa Jerusalem ang mga Israelinhon nagasimba sa mga lugar, nga gin-aprobahan sang Dios, nga ginatawag sang Kasulatan nga mataas nga mga duog. Ang propeta sang Dios nga si Samuel naghalad sa “mataas nga duug” sa siudad nga wala sing ngalan sa teritoryo sang Zuf. (1 Samuel 9:11-14) Pero sang natukod na ang templo, ginpaguba sang pila ka hari nga matutom kay Jehova ang “mataas nga duug.”—2 Hari 21:3; 23:5-8, 15-20; 2 Cronica 17:1, 6.

[Nota]

[Retrato sa pahina 23]

Bahin sang laragway sang prosesyon sang mga Romano, ikaduha nga siglo C.E.

[Credit Line]

Photograph taken by courtesy of the British Museum

[Retrato sa pahina 23]

Ang nabilin sang sagrado nga mga haligi sa Gezer