Luslahng audepe kan

luslahng audepe kan

Dehr Dukula Pahn Madamadau en Pali Laud en Aramas

Dehr Dukula Pahn Madamadau en Pali Laud en Aramas

Dehr Dukula Pahn Madamadau en Pali Laud en Aramas

MADAMADAU en aramas me pid duwen dahme konehng oh sohte konehng oh dahme konehng ale kaping de soh kin wekpeseng. Nan erein ahnsou kan e kin wekiwekidekla. Ihme kahrehda, ni atail kin wadek dahme kin wiawi mahs me kileldi nan Paipel, kitail anahne tehk arail madamadau kan oh dahme re kin kesempwalki ni ahnsou me Paipel ntingdi a kaidehn pein atail madamadau kan ong dahme kitail wadek.

Karasepe, tehk madamadau riau me kalapw pwarada nan Palien Pwuhk Sarawi ni Lokaiahn Krihk me iei wahu oh kanamenek. Pwehn wehwehkihla mwahu ire kan me kin koasoia duwen wahu oh kanamenek, kitail anahne medewe ia duwen aramas akan ni ahnsowo ar kin kilangwohng ire riau pwukat.

Dahme Irail me Mi ni Mwehin Krais Kin Kesempwalki

Emen ohl me sukuhl laud koasoia: “Mehn Krihk, Rom oh Suhs kan koaros kin uhdahn kesempwalki ire me pid wahu oh kanamenek nan arail tiahk. Irail kin kak mehkihla arail men ale wahu, adamwahu, ndand, oh meteikan en pwungkin irail.” Soahng pwukat kin kahrehiong irail en mengei en dukula pahn madamadau en meteikan.

Uwen omw kesempwal, soangen pwukoa dah me ke ahneki oh wahu iei me keieu kesempwal rehn aramas akan me kin medemedewehte duwen pwukoahn me lapalap akan lella me sohte katepe duwehte lidu. Wahu iei me aramas emen kin kesempwalki. Kaidehn ongete pein ih ahpw pil mwohn meteikan. En wauneki emen kin wehwehki en pohnese mwohn meteikan pwehki eh wia dahme meteikan kin pwungki. En kasalehda wahu pil kin wehwehki meteikan ar kin pwungki emen pwehki eh kepwehpwe, eh doadoahk oh uwen eh lapalap kahrehda aramas ar kin pohnese. Ke pil kak alehdi wahu sang ni omw kin wia soahng mwahu kan de sang ni omw sikla sang meteikan. Weksang met, kanamenek de sohwahuwih kin pid namenekla de mwamwahlla rehn meteikan. E kin laudsang pein atail pepehm de kadeikpen loalatail, e kin kohsang aramas ar kin kilangwohng emen nin duwen aramas suwed men.

Ni Sises eh mahsanih duwen aramas men eh kin koasoansoandiong dewen me keieu lapalap de me keieu tikitik, met kin pidada wahu de kanamenek nin duwen tiahk en nan ahnsowo. (Luk 14:8-10) Pak riau de tohtohsang, sapwellimen Sises tohnpadahk ko akamaikihda “ihs me pahn lapalap rehrail.” (Luk 9:46; 22:24) Irail kin kasalehda dahme pali laud en aramas akan me mi wasao kin kesempwalki. Ni ahnsowohte, kaun en pelien lamalam en mehn Suhs pohnmwahso kan oh kin aksiai kin wiahki sapwellimen Sises doadoahk en kalohk duwehte mehkot me kauwehla arail wahu oh manaman. Arail kin song kasalehda mwohn aramas akan me re mwahusang Sises sohte kin pweida ahnsou koaros.—Luk 13:11-17.

Ohl sukuhl laudo pil kasalehda me pil ehu madamadau en irail mehn Suhs, Krihk, oh Rom kan ni mwehin Sises iei kanamenekpen “selidi oh kadeingkihda soahng sapwung kan mwohn aramas.” Selidi en aramas men kin wia mehkot kanamenek. Soangen mwekid wet kin kanamenekihala aramas emen mwohn kompoakepah kan, eh peneinei, oh mwohn meteikan, mehnda ma e wiahda dihp de soh. Kanamenek me pahn kohwong ih kak kauwehla wahupe oh kauwehla nanpwungen ih oh meteikan. Me suwedsang eh pahn selidi iei kanamenekpen eh pahn wowoki oh kamakam. Soangen kalokolok wet kin kahrehda aramas en mwamwahliki oh kapailoke emen oh kihsang wahupen aramaso.

Kamakamala pohn tuhke kin kahrehiong aramas me langadao en alehdi kanamenek me keieu suwed. Martin Hengel, emen me sukuhl laud kasalehda me soangen kamakamla wet iei “kalokepen lidu men. Met kin wia kilelepen kanamenek laud, kasaroh oh lokolok.” Ni en aramas akan arail kin kasalehda duwen aramas me wahupe kohsang pwehki elen kamakamala me wiawiong ih, met pil kin kahpwalihala eh peneinei oh kompoakepah kan. Pwehki Krais eh pwoula ni soangen mwohmw wet, koaros me men wiahla Kristian ni mwehin Krais pahn lelohng uhwong oh kapailok. Pali laud en aramas kin medewe me e wia tiahk en pweipwei ehu emen eh kin kasalehda me ih emen me kin idawehn ohl me pwoula nin tuhkeo. Wahnpoaron Pohl ntingihdi: “Se kin kapahrengki Krais me [“langada nin tuhkeo,” NW]. Mahsen wet me mehn Suhs akan kin mwakarkihda oh mehn liki kan kin mwamwahliki.” (1 Kor. 1:23) Ia duwen tepin Kristian ako ar powehdi kahpwal wet?

Dahme Tepin Kristian kan Kin Kesempwalki

Tepin Kristian kan kin peikiong kosonned oh nantihong en dehr namenengkihla arail wiahda tiahk sapwung. Wahnpoaron Piter ntingihdi: “Ma emen kumwail ale lokolok, kaidehn en lokolongki eh pahn kamaramas, de lipirap, de loallap suwed, de lidere en aramas teikan ar doadoahk kan.” (1 Pit. 4:15) Ahpw Sises ketin kohpada me sapwellime tohnpadahk kan pahn ale lokolok pwehki ih. (Sohn 15:20) Piter ntingihdi: “Ma kumwail lokolok pwehki amwail sapwellimen Krais, kumwail dehr namenengki, ahpw kapingahki Koht.” (1 Pit. 4:16) Atail sohte kin namenengki lokolok nin duwen sapwellimen Sises tohnpadahk pil kin wehwehki me kitail pahn soikala madamadau en pali laud en aramas.

Kristian kan sohte kak mweidohng madamadau en aramas teikan en kaunda arail wiewia kan. Mesaia men me pwoula wia mehkot pweipwei rehn irail ako me mour ni mwehin Sises. Madamadawo kakete iding Kristian kan en ahnekihda soangen madamadau wet. Ahpw, pwehki arail pwoson Sises nin duwen Mesaia irail anahne idawehn ih mehnda ma re pahn lelohng kapailok. Sises mahsanih: “Eri, mehmen me pahn namenengkin ie oh ei padahk rehn aramas en dih suwed oh dipan wet, ih me Nein-Aramas pahn pil ketin ailehki ni eh pahn ketido ni lingan en Seme iangahki sapwellime tohnleng sarawi kan.”—Mark 8:38.

Rahnwet, kitail pil kin kak lelohng uhwong kan pwe kitail en kesehla atail mouren Kristian. Soahng pwukat kak kohsang iengetail tohnsukuhl kan, mehn mpatail kan, de tohndoadoahk kan me kin song en kahrehiong kitail en iang pidada tiahk suwed kan, sohte mehlel, de mwekid kan me sohte pahrekiong Paipel. Soangen aramas pwukat pahn kin song kahrehiong kitail en kin namenek pwehki atail wia dahme pwung. Ia duwen atail pahn mwekidki met?

Kahlemengih Irail me Kin Mehndahkihla Kanamenekparail

Sises ketin lelohng kalokolok me keieu kanamenek pwe en kak ketin kolokolete sapwellime lelepek ong Siohwa. “E sohte mwahn kupwurohkihla kanamenekpen eh pahn pwoula nin [“tuhkeo,” NW].” (Ipru 12:2) Eh imwintihti kan pohr, kandipih, tehrasang eh likou, poakih, langahda ni tuhkeo, oh kauwe ih. (Mark 14:65; 15:29-32) Ahpw Sises mehndahkihla kanamenek me irail wiahiong ih. Ia mwomwen eh wia met? E sohte ketin lohdiong kalokolok pwukat. Sises mwahngih me sapwellime wahu mwohn Siohwa duduwehte oh e sohte kin ketin rapahki wahu sang rehn aramas. Mendahki Sises pwoula duwehte lidu men, Siohwa ketin kawauwihala ni eh ketin kaiasada oh ketikihong ih dehu me keriaun wahun reh. Pilipai 2:8-11 mahsanih: “E ketin mpahi, oh e ketin weid nan elen peik lao lel mehla—eh pwoula pohn [“tuhkeo,” NW]. Pwehki kahrepe wet Koht ketin kasapwiladahng nan wasa me keieu ileile, oh ketikihong mwar ehu me lapalapasang mwar akan koaros; pwe mehkoaros me momour nanleng, oh nin sampah, oh pil pahn sampah,en kelehpwikihdi, pwe re en wauneki mwaren Sises; oh koaros en sakarkihda ni sansal me Sises Krais me Kaun, ong ni kalinganpen Koht Sahm.”

Kaidehn Sises emen me sohte kin pehm kanamenek me kohsang wiepen eh kamakamalao. Soangen kasohwahu koaros me kak lelohng Semeo pwehki eh pakadeingkihda me dene eh lahlahwe wia mehkot me sapwellimen Koht Ohlo kin ketin nsenohki. Sises ketin peki Siohwa en ketikihsang soangen kasohwahu pwukat. Sises ketin loulou mahsanih: “Komw ketikihweisang ie dahl wet.” Ahpw Sises ketin peikiong kupwuren Semeo. (Mark 14:36) Sises ketin powehdi kasongosong koaros me e ketin lelohng. Irail kante me kin pwungki dahme aramas kin kesempwalki ni ahnsowo me pahn namenengki dahme Sises ketin lelohng. Ahpw Sises sohte ketin duwehte irail.

Sapwellimen Sises tohnpadahk ko pil selidi oh wowoki. Soangen wiepe pwukat kin kamwamwahlihala irail mwohn me tohto. Aramas kin mwamwahlikin irail oh kailongkin irail. Ahpw re sohte kin luwetala. Tohnpadahk mehlel kan kin powehdi kahpwal kan sang dahme pali laud en aramas kin medemedewe oh pil kin mehndahkihla kanamenekparail. (Mad. 10:17; Wiewia 5:40; 2 Kor. 11:23-25) Re ese me re anahne wahda arail tuhkehn kalokolok oh ideidawehn Sises.—Luk 9:23, 26.

A ia duwen kitail rahnwet? Soahng kan me sampah kin wiahki mehkot pweipwei, luwet oh kanamenek, iei mehkan me erpit, manaman oh wahun rehn Koht. (1 Kor. 1:25-28) E sou pahn wia tiahk en pweipwei oh lamalampwek kitail en kin mweidohng madamadau en pali laud en aramas en kamwakid kitail?

Koaros me kin inengieng wahu anahne medewe dahme sampah kin medewekin irail. Ahpw duwehte Sises oh sapwellime tohnpadahk ko, kitail men Siohwa en wia Kompoakpatail. Ihme kahrehda kitail pahn wauneki dahme e kin ketin wauneki oh namenengki dahme e kin ketin namenengki.

[Kilel nan pali 20]

Sises sohte kin ketin wiahki mehkan me sampah kin namenengki en kamwakid eh mour