Jesusqa sut’itan rikuchirqan Dios chanin kasqanta

“Diosmi Jesucristota churarqan runakunarayku yawarninta hich’aspa wañunanpaq. [...] Chhaynapin Diosqa chaninchayninta rikuchin.” (ROM. 3:25.)

1, 2. a) ¿Ima ninmi Biblia runakunaq imaynapi tarikusqanmanta? b) ¿Imamantan yachasunchis kay estudiopi?

LLAPANCHISMI yachanchis Edén huertapi sucedesqanta. Chaypin Adanqa Dios contra hatarirqan payta mana kasukuspa. Chaymi Biblia nin: “Imaynan huk runallawan huchaqa kay pachapi qallarirqan, huchawantaq wañuypas rikhurirqan, chay hinallataqmi, wañuyqa llapa runaman chayarqan llapallan huchallikusqankurayku”, nispa (Rom. 5:12). Maytaña kallpachakunchis allin kaqta ruwananchispaq chaypas, pantanchispunin, chaymi Diosmanta mañakunanchis pampachawananchispaq. Apóstol Pablopas nirqanmi: “Allinkaq ruway munasqaytaqa manan ruwanichu, aswanpas cheqnisqay mana allinkaqtan ruwani. ¡Ay, ñoqa runamanta!” nispa (Rom. 7:19, 24).

² Llapanchistaq huchasapa kanchis chayqa, ¿imaynapin Jesús mana huchayoq nacerqan? ¿Imaraykun bautizakurqan? ¿Imaynatan rikuchirqan Jehová Dios chanin kasqanta? ¿Imapaqmi wañurqan? Chaykunamantan kay estudiopi yachasunchis.

Diospa chanin kayninmanta Saqraq mana allin rimasqan

3. ¿Imaynatan Saqra q’oturqan Evata?

³ Adanwan Evawanqa mana yuyayniyoqkuna hinan mana munarqankuchu Dios kamachiqninku kananta, aswanmi kamachiqninkupaq akllakurqanku ‘ñawpa mach’aqway, saqra, Satanasta’ (Apo. 12:9). Paymi Evata tapurqan: “¿Dioschu nirqasunkichis: Aman mikhunkichischu huertapi llapa sach’a ruruta, nispa?” nispa. Chaywanmi iskayrayachiyta munarqan Jehová Dios chanin kasqanmanta. Hinaqtinmi Evaqa nirqan: “Huertapi sach’akunaq ruruntaqa atiykun mikhuyta, huerta chawpipi kaq sach’a rurullatan manaqa, Diosmi niwarqanku: Aman chaytaqa mikhunkichischu [...] mana chayqa wañunkichismi”, nispa. Hinaqtinmi Saqraqa: “Manapunin wañunkichischu”, nirqan. Chaywanmi Diosta qhawarichisharqan llullata hina. Saqraqa nillarqantaqmi: ‘Diosqa allin kaqtan qanmanta pakaykushan. Chay sach’aq rurunta mikhunki chayqa, Dios hinan kanki, hinaspa munasqaykiman hina imatapas ruwayta atinki’, nispa (Gén. 3:1-5).

4. ¿Imaynapin runakuna Saqraq makinpi tarikurqanku?

⁴ Chaywanmi Saqraqa nisharqan runakunaqa Jehová Diosmanta t’aqakuspa aswan kusisqa kawsanankuta. Adanqa Diostan kasukunan karqan kamachiqninta hina, ichaqa manan chaytachu ruwarqan, aswanpas warminta uyarispan Diospa hark’asqan sach’aq rurunta mikhurqan. Chhaynapin manaña Diospa allin qhawarisqanchu kapurqan, huchayoq runamantaq tukupurqan, llapa miraynintataq huchaman wañuyman ima qaraykuwarqanchis. Chaymi llapa runakuna “kay pacha kamachiq” Saqraq makinpi tarikunku (2 Cor. 4:4; Rom. 7:14).

5. a) ¿Imaynatan Jehová Dios rimasqanta hunt’arqan? b) ¿Ima suyakuymi karqan Adán Evaq wawankunapaq?

⁵ Jehová Diosqa rimasqanman hinan Adanta Evatawan wañunankupaq huchacharqan (Gén. 3:16-19). Ichaqa manan chayraykuchu imachus ruway munasqanqa qollupurqan. Ñawpaq warmi-qharita huchachasqanpin  Diosqa rikuchirqan paykunaq wawankunapaq huk suyakuy kananta. Diosmi willarqan huk “mirayta” kachamunanpaq. Satanasña chay mirayta talonninpi kaninan karqan chaypas, kawsarimpuspan payqa Saqrata umanpi sarunan karqan (Gén. 3:15). Chay mirayqa Jesucriston, paymantan Biblia nin: “Diospa Churinqa hamurqan saqraq ruwasqankunata thuninanpaqpunin”, nispa (1 Juan 3:8). Ichaqa, ¿imaynatan Jesús kay pachapi imayna kawsasqanwan, wañusqanwanpas sut’ita rikuchinman Jehová Dios chanin kasqanta?

¿Imapaqmi Jesús bautizakurqan?

6. ¿Imaynapin yachanchis Jesús mana huchayoq nacesqanta?

⁶ Diosmi munarqan Jesús mana huchayoq kananta, imaynan Adanpas karqan hinata (Rom. 5:14; 1 Cor. 15:45). Chaypaqqa mana huchayoqmi nacenan karqan. ¿Imaynapin mana huchayoq nacerqan? Gabriel sutiyoq angelmi Jesuspa mamitan Mariata nirqan: “Santo Espiritun qanman uraykamunqa, Ancha Hatun Diosmi atiyninwan p’istuykusunki, chaymi naceq wawaqa Diospaq t’aqasqa kanqa, Diospa Churin sutichasqataq kanqa”, nispa (Luc. 1:35). Jesús huch’uyllaraq kashaqtinqa Mariaqa willarqanchá imakunachus sucederqan nacenanpaq chayta. Chaychá Jesusqa Dios yupaychana wasipi kashaspa tayta-mamanta tapurqan: “¿Manachu yacharqankichis Yayaypa ruwayninkunapi kanayta?” nispa (Luc. 2:49). Jesusqa huch’uychanmantapachan allinta yachanman karqan Diospa Wawan kasqanta. Chaymi paypaqqa importante karqan Diospa chanin-kayninta rikuchiy.

7. ¿Imayna yuyayniyoq, cuerpoyoqmi Jesús karqan?

⁷ Jesusqa Dios sonqo kasqanta rikuchirqan yupaychana wasipi huñunakuykunaman mana faltayta rispa. Mana huchayoqtaq karqan chayqa, allin yuyayniyoqmi karqan, chaymi allinta entienderqan imachus uyarisqantaqa, Hebreo Rimaypi Diospa Simin Qelqakuna leesqantapas (Luc. 4:16). Chaymantapas runakunarayku sacrificiopi haywanan cuerponqa mana imanasqan karqan. Chayqa Salmo 40:6-8 textopi nisqanman hinan karqan, yaqapaschá payqa chay textopi yuyaykurqan bautizakuspa Taytanmanta mañakushaspa (Luc. 3:21; leey Hebreos 10:5-10). *

8. ¿Imaraykun Juan mana munarqanchu Jesusta bautizayta?

⁸ ¿Imaraykun Juan mana bautizayta  munarqanchu Jesusta? Juanqa huchankumanta kutirikuq judío runakunatan bautizaq. Payqa Jesuspa familiantaq karqan chayqa, yachanmanmi karqan mana huchayoq kasqanta, chayrayku mana imamantapas pesapakunanta. Jesusmi ichaqa nirqan: “Ama hark’awaychu [bautizakunayta], hinatapunin lliw chanin-kayta hunt’ananchis”, nispa (Mat. 3:15, MR).

9. ¿Imapaqmi Jesús bautizakurqan?

⁹ Jesusqa yacharqanchá mana huchayoq wawakunayoq kay atisqanta, chhaynapi kay pacha paraisoman tukupuqtin wiñaypaq kawsanankuta. Ichaqa manan chaypi yuyaykullarqanpaschu, payqa yacharqanmi Taytanqa mana chaytachu paypaq munasqanta. Aswanpas Diosqa payta kachamurqan prometesqa Mesías kananpaqmi, chaymi mana huchayoq kawsayninta sacrificiopi haywanan karqan (leey Isaías 53:5, 6, 12). Jesusqa manan ñoqanchis hina Diosman qokunanpaqchu bautizakurqan. Payqa manan chayta necesitarqanchu Diospa llaqtan ukhupi nacesqanrayku. Aswanpas Mesiasmanta willaq profeciakunaq nisqanman hina, bautizakusqanwanmi Diosta nisharqan: “Kaypin kashani munayniykita ruwanaypaq”, nispa.

10. ¿Imakunatan Mesías ruwanan karqan Diospa munayninta hunt’ananpaq, imaynan sientekurqan chaykuna ruwananmanta?

¹⁰ Jesusqa tukuy sonqowan Diospa munayninta ruwaspan allin willakuykunata predicarqan, runakunatapas yanaparqan qatikuqnin kanankupaq, prepararqantaq hukkunaman yachachimunankupaq. Chaymantapas payqa liston kasharqan qatiykachasqa kananpaq, ñak’arispa wañunanpaqpas, chhaynapi Jehová Dios chanin kamachiq kasqanta rikuchinanpaq. Payqa Taytanta anchata munakusqanraykun mayta kusikurqan paypa munayninta ruwaspa sacrificiopi cuerponta qonanmanta (Juan 14:31). Kusikullarqantaqmi huchamanta wañuymantawan kacharichiwananchista yachaspapas. Jehová Diosqa chaskirqanmi Jesusta chay ancha allin ruwaykunata aparinanpaq.

11. ¿Imaynatan Jehová Dios rikuchirqan Jesusta prometesqa Mesiasta hina chaskisqanta?

¹¹ Tawa Evangeliokunaq willasqan hina, Jehová Diosqa kusikuywanmi Jesusta chaskirqan Jordán mayupi bautizakuqtin. Bautizaq Juanmi chaymanta nirqan: “Santo Espiritutan hanaq pachamanta palomata hina uraykamushaqta rikurqani, Jesuspa altonpi sayaykuqtawan. [...] Chaytan ñoqaqa rikurqani, chaymi payqa Diospa Churinpuni kasqanta willashani”, nispa (Juan 1:32-34). Chaymantapas Jehová Dios kikinmi nirqan: “Kaymi munakusqay Churiy, paymi anchata kusichiwan”, nispa (Mat. 3:17; Mar. 1:11; Luc. 3:22).

Wañunankaman hunt’aq karqan

12. ¿Imatan Jesús ruwarqan bautizakusqan qhepaman kinsa wata kuskanta?

¹² Jesusqa kinsa wata kuskantan tukuy sonqowan Taytanmanta runakunaman yachachirqan, rikuchirqantaq Dioslla kamachinanpaq derechoyoq kasqanta. Chakipi purispa prometesqa hallp’antinpi predicayqa sasan karqan, ichaqa manan chaypas Jesustaqa hark’arqanchu Diosmanta yachachinanpaq (Juan 4:6, 34; 18:37). Manan Diospa Gobiernollanmantachu predicarqan, qhaliyachirqanmi onqosqakunatapas, mikhuchirqanmi askha runakunata, wañusqakunatapas kawsarichirqanmi. Chay milagrokuna ruwasqanwanmi rikuchirqan Diospa Gobiernon runakunapaq imakuna ruwananta (Mat. 11:4, 5).

13. ¿Imatan Jesús mañakuymanta yachachirqan?

¹³ Jesusqa manan hatunchakurqanchu runakunata yachachisqanmanta qhaliyachisqanmantapas, aswanpas huch’uyyaykukuq kaspan chaykunamanta Diosta hatuncharqan (Juan 5:19; 11:41-44). Yachachillarqantaqmi imakunamanta mañakunanchista.  Chaymi mañakunanchis ‘Diospa sutin yupaychasqa kananpaq’, Satanasta chinkachispa Diospa Gobiernon kay pachata kamachimunanpaqpas chhaynapi Diospa ‘munaynin kay pachapi ruwakunanpaq, imaynan hanaq pachapipas ruwakun hinata’ (Mat. 6:9, 10). Chay mañakusqankuman hina kawsanankupaqmi qatikuqninkunata nirqan: “Diospa qhapaqsuyunta, chanin-kaynintawan ñawpaqtaqa maskhaychis”, nispa (Mat. 6:33).

14. ¿Imaraykun Jesuspaq sasa karqan Diospa munayninta hunt’ananpaq?

¹⁴ Kawsayninta sacrificiopi haywananpaq pisillaña kashaqtinqa sinchi llakisqan Jesusqa sientekurqan Taytanpa munayninta imayna hunt’ananmanta. Mana chanin juzgasqa kaspan ñak’arispa wañunan karqan Taytanpa sutin hatunchasqa kananpaq, munaynin hunt’akunanpaqpas. Chaymi wañunanpaq phisqa p’unchayllaña kashaqtin khaynata mañakurqan: “Kunanmi almayqa sinchi llakisqa kashan. ¿Ima nisaqtaq? Icha, ¿Yayáy, kay llakikuymanta qespichiway, nisaqchu? Manan, aswanpas ñak’ariqpunin hamurqani”, nispa. Runa kasqanraykun chhayna sientekurqan. Ichaqa pay kikinpi yuyaykunanmantaqa aswan allin kaqpi yuyaykuspan: “Yayalláy, sutiykita hatunchay”, nirqan. Taytantaq kutichimurqan: “Hatuncharqaniñan, wakmantataq hatunchasaq”, nispa (Juan 12:27, 28). Anchataña ñak’arinan karqan chaypas, liston kasharqan Diospaq hunt’aq kasqanta rikuchinanpaq. Hanaq pachamanta Taytanpa kunkanta uyarisqanqa astawanraqmi kallpacharqan Dioslla kamachinanpaq derechoyoq kasqanta sut’ita rikuchinanpaq.

¿Imaraykun Jesús wañurqan?

15. ¿Imaraykun Jesús wañupunanpaqña kashaqtin “lliwmi tukusqaña” nirqan?

¹⁵ K’aspipi wañupunanpaqña kashaqtinmi Jesús nirqan: “Lliwmi tukusqaña”, nispa (Juan 19:30). Payqa ancha allin ruwaykunatan Diospa yanapayninwan aparirqan kinsa wata kuskan, bautizakusqanmantapacha wañupunankama. Wañupuqtin hinan pacha chhaphchikuyta qallarirqan, chaymi payta wañuchinankupaq encargasqa capitán nirqan: “Cheqaqtapunin kay runaqa Diospa Churin kasqa”, nispa (Luc. 23:47). Payqa rikunmanmi karqan Jesús “Diospa Churinmi kani” niqtin runakunaq burlakusqanta. Jesusqa wañupunankaman Diospaq hunt’aq karqan anchataña ñak’arirqan chaypas, chhaynapin rikuchirqan Satanás millay llulla kasqanta. Paymi Diosta kamachiqninkuta hina kasukuqkunamanta nisqa: “Tukuy imantapas runaqa qoyta atinmi, kawsayninta qespichinanraykuqa”, nispa (Job 2:4). Adanwan Evawanqa munaspaqa atinkumanmi karqan Diospaq hunt’aq kayta, paykunaq pruebankuqa manan Jesuspa hinachu sasa karqan. Jesusqa imayna kawsasqanwan wañusqanwan iman allinta rikuchirqan Jehová Dioslla chanin Kamachikuq kasqanta (leey Proverbios 27:11). Ichaqa, ¿imapaqwanmi Jesuspa wañusqan allin karqan?

16, 17. a) ¿Imaraykun Jehová Dios chaninpaq hap’irqan ñawpaq tiempopi serviqninkunata? b) ¿Imaynatan Jehová Dios premiarqan Churinta? ¿Imatan Jesús kunankama ruwashallan?

¹⁶ Manaraq Jesús hamushaqtinqa llapan hunt’aq serviqninkunatan Diosqa chaninpaq hap’irqan, prometerqantaq kawsarimpunankupaq (Isa. 25:8; Dan. 12:13). ¿Imaynapin Jehová Dios chay suyakuyta qorqan huchasapa runakunaman? Biblian nin: “Diosmi Jesucristota churarqan runakunarayku yawarninta hich’aspa wañunanpaq. Chayraykun payqa runakunata khuyapayaspa huchankuta pampachan. Chaytaqa yawarta hich’aspa wañusqanpi iñispan runakunaqa chaskinku. Chhaynapin Diosqa chaninchayninta rikuchin.  Payqa pacienciayoq kaspanmi ñawpa tiempopi huchallikusqakunata hinallata qhawarqan [pampacharqan]. Kunanmi ichaqa Diosqa [...] chaninchayninta rikuchin, pay chanin kananpaq, hinallataq Jesuspi iñiqkunata chaninchaq kananpaqwan”, nispa (Rom. 3:25, 26). *

¹⁷ Jehová Diosqa Churintan premiarqan wañusqanmanta kawsarichimpuspa, hinaspa hatun puestoman churarqan, manaraq kay pachaman hamushaspa kasqanmantaqa. Kunanqa Jesusqa mana wañuq angelmi kapun (Heb. 1:3). Uma Sacerdote Rey ima kaspanmi payqa qatikuqninkunata yanapayta atin Diospa chanin kayninta allinta rikuchinankupaq. Hanaq pacha Yayanchisqa Churin hina payta hatunchaqkunaman, tukuy sonqowan serviqninkunamanqa qonqapunin premiota. ¡Anchatan kusikunchis chayta yachaspa! (Leey Salmo 34:3; Hebreos 11:6.)

18. ¿Imamantan yachasunchis qatimuq estudiopi?

¹⁸ Abelmantapachan hunt’aq sonqo runakunaqa Jehová Dioswan amigontin kayta atirqanku prometesqa Miraypi iñisqankurayku. Diosqa yacharqanmi Churin wañunankama hunt’aq kananta, chay wañuywantaq ‘runakunaq huchankuna’ pampachasqa kananta (Juan 1:29). Cristoq sacrificakusqanqa kunanpas yanapanmi runakunata (Rom. 3:26). ¿Imaynapin allinniykipaq kanman? Chaymantan yachasunchis qatimuq estudiopi.

[Uranpi willakuykuna]

¿Ima nispan kutichiwaq?

• ¿Imaynatan Diospa chanin kayninmanta mana allinta rimakurqan?

• ¿Imapaqmi Jesús bautizakurqan?

• ¿Imaraykun allinpuni Jesuspa wañusqan?

[Tapuykuna]

[9 paginapi dibujo]

¿Imapaqmi Jesús bautizakurqan?