Mu Pag e T’ufeg nib Yul’yul’ nge Gagiyegnag Bolowthem

“Ma welthin nib sumunguy u fithik’ e gonop.”​—PROV. 31:26.

1, 2. (a) Mang fel’ngin e yibe pi’ e athamgil nga laniyan’ e pi tapigpig rok Jehovah ni ngar maruweliyed? (b) Mang e yira weliy ko re thin ney?

 FAPI fonow ni pi’ e chitiningin Lemuel ni Pilung ngak e ba muun ngay fel’ngin be’ nib pin nib yal’uw ni ke mabgol. I yoloy ni gaar: “Be’ ni ppin nib yal’uw ma ke mabgol e kab fel’ ko nunuw nib t’uf ma ba tolang puluwon, machane rib mo’maw’ ni nga ni pirieg! Ma welthin nib sumunguy u fithik’ e gonop.” (Prov. 31:1, 10, 26) Be’ nib pin nib llowan’ nge piin ni yad baadag ni ngar felfelan’naged Jehovah e yad ma ngongol u fithik’ e t’ufeg nib yul’yul’. (Mu beeg e Proverbs 19:22.) Urngin e tin riyul’ e tapigpig rok Got e thingar ra nonad u fithik’ e t’ufeg nib yul’yul’.

² Mang e t’ufeg nib yul’yul’? Mini’ e susun ni ngaun dag e t’ufeg nib yul’yul’ ngak? Mang e ra ayuwegdad ni ngaud nonad u fithik’ e “sumunguy”? Ma mang e ra rin’ nga rogon ni gad ma non ngak chon e tabinaw rodad nge piin taareb e michan’ rodad?

Gol ni Ma Sum ko T’ufeg nib Yul’yul’

3, 4. (a) Mang e t’ufeg nib yul’yul’? (b) Mang e ba thil u thilin e t’ufeg nib yul’yul’ nge gol?

³ T’ufeg nib yul’yul’ e ba muun ngay e t’ufeg nge gol, ni aram e ngan dag ngak be’ ni yibe lemnag u daken e ngongol nge thin. T’ufeg nib yul’yul’ e kub muun ngay ni ngam lemnag rarogon boch e girdi’ u fithik’ e t’ufeg. Machane, fare thin ni kan fek fare bugithin ni t’ufeg nib yul’yul’ riy e gathi kemus ni be yip’ fan ni ngam gol ngak be’ ni bochan e ba t’uf rom. T’ufeg nib yul’yul’ e aram e ngam gol ngak be’ nib m’agan’um ngay ngu fithik’ e yul’yul’ nge mada’ ko ngiyal’ ni ke yog ni ngam ayuweg faanem.

⁴ T’ufeg nib yul’yul’ e kub thil ko gol u yugu reb e kanawo’. Rayog ni ngam gol ngak be’ ni dam nang. Aram e n’en ni rin’ e girdi’ nu Malta ngak apostal Paul nge fa 275 e girdi’ ni pil e barkow ngorad. (Acts 27:37–28:2) Machane, t’ufeg nib yul’yul’ e ma m’ug u thilin l’agruw ni’ nib fel’ e tha’ u thilrow. * Aray e ngongol ni dag e pi Kenite ngak “piyu Israel ko fa ngiyal’ nem nra paged yu Egypt ngar bad.”​—1 Sam. 15:6.

Ba Ga’ Fan e Meybil nge Ngan Fal’eg i Lemnag Ban’en

5. Mang e ra ayuwegdad ni ngad gagiyegniged bolowthdad?

⁵ Ba mo’maw’ ni nge m’ug e t’ufeg nib yul’yul’ ko thin rodad. I yoloy James murung’agen bolowthey ni gaar: “Dariy be’ ni kaa yog rok ni nge llowan’nag bolowthey. Ya ban’en nib kireb ndabiyog ni nguun gagiyegnag, ma ba sug ko yub ni yira yim’ ngay!” (Jas. 3:8) Mang e ra ayuwegdad ni ngad gagiyegniged bolowthdad? Thin ni yog Jesus ngak e pi tayugang’ ko teliw kakrom e ra ayuwegdad. I yog ni gaar: “L’uguney e ma weliy e n’en ni ke sugnag lanin’uy.” (Matt. 12:34) Faanra gad baadag ni nge m’ug e t’ufeg nib yul’yul’ ko thin rodad, ma som’on e thingar da maruweliyed u gum’ircha’dad. Ngad guyed rogon ni rayog ni nge ayuwegdad e  meybil nge ngan fal’eg i lemnag ban’en ni ngad rin’ed e re n’ey.

6. Mang fan ni ngaud fal’eged i lemnag e t’ufeg nib yul’yul’ ni i dag Jehovah?

⁶ Be yog e Bible ni Jehovah Got e ma “t’ufeg e girdi’.” (Ex. 34:6) Ki tangnag fare psalmist ni gaar: “Somol, fayleng e ke sugnag e t’ufeg rom ni dabi mus.” (Ps. 119:64) Boor e thin nu Bible ni be weliy rogon ni i dag Jehovah e t’ufeg nib yul’yul’ ngak e pi tapigpig rok. Faan gad ra tay e tayim ni ngaud ‘lemnaged murung’agen urngin e tin ni ke rin’’ Jehovah ma ra k’aringdad ni ngad adaged ni ngad maruweliyed e re fel’ngin ney.​—Mu beeg e Psalm 77:12.

7, 8. (a) Uw rogon ni dag Jehovah e t’ufeg nib yul’yul’ ngak Lot nge chon e tabinaw rok? (b) Uw rogon u wan’ David e t’ufeg nib yul’yul’ ni ke dag Got ngak?

⁷ Mu lemnag rogon ni ayuweg Jehovah Lot nge tabinaw rok u nap’an ni gothey yu Sodom ni aram e gin ni ur pared riy. Nap’an ni ke chugur ni ngan thang fare mach ma fa gal engel ni kar bow nga tafen Lot e rognew ngak ni nge fek chon e tabinaw rok ngar chuwgad u rom. Be gaar e Bible: “Me yooran’ Lot. Machane aram rogon ma be runguy Somol Lot; ma aram me kol fa gali pumoon pa’ Lot, nge ppin rok nge fa gali ppin ni fak ngar pow’iyew yad nga wuru’ fare binaw, mi yow pagrad u rom. Mu telim, ri ba ga’ ba ayuw ni kam pi’ ngog; kam magar ni kam ayuweg e pogofan rog. Machane pi burey e ri kab mal’af; ra dawor gu taw ngaram mi gimew kirebnag e re binaw nem me un e pogofan rog ngay.” Ere gad ma felfelan’ u nap’an ni gad ra fal’eg i lemnag e re n’ey ni rin’ Jehovah me k’aringdad ni nga dogned ni ke rin’ e re n’ey u fithik’ e t’ufeg nib yul’yul’.​—Gen. 19:16, 19.

⁸ Kum lemnag e n’en ni buch rok David ni Pilung u Israel kakrom, ye tangnag ni gaar: “Ma n’ag [Jehovah] fan u wan’ urngin e denen rog ma ma faseg urngin e liliy ni ke yib ngog.” Kari felfelan’ David u nap’an ni ke n’ag Jehovah fan e kireb ni kar rin’ew Bath-sheba! Ke pining e sorok ngak Jehovah ni gaar: “Rogon feni ga’ thilin e fayleng nge lan e lang, e aram ga’ngin nrib t’uf rok Somol e piin ni yad be par ni bay madgun Somol u wan’rad.” (Ps. 103:3, 11) Gad ra fal’eg i lemnag e pi thin ney nge ku boch e thin nu Bible ma ra yibnag e felfelan’ ngodad, maku ra k’aringdad ni ngad pininged e magar nge sorok ngak Jehovah. Faanra ud pininged e magar ngak u lanin’dad, ma aram e rayog ni ngaud pared ni gad be folwok rok.​—Efe. 5:1.

9. Mang fan ni nge dag e pi tapigpig rok Jehovah e t’ufeg nib yul’yul’ ni gubin ngiyal’?

⁹ Pi thin nu Bible e be dag rogon ni ke dag Jehovah e t’ufeg rok nib yul’yul’ ngak e piin nib fel’ e tha’ u thilrad. Machane, uw rogon e piin ndariy e tha’ u thilrad Got? Der ma gol Jehovah ngorad, fa? Danga’. Be gaar e Luke 6:35: “Got e ba gol ngak e piin ndarir pininged e magar ngak nge piin nib kireb.” “Be pi’ e n’uw ngak e piin ni yad be rin’ e tin nib mat’aw nge piin ni yad be rin’ e tin nib kireb.” (Matt. 5:45) U m’on ni kad filed e tin riyul’, ma ma gol Got ngodad ni bod rogon e tin ka bay e girdi’. Machane, nap’an ni kad manged tapigpig rok, ma ke dag e t’ufeg rok nib yul’yul’ ngodad. (Mu beeg e Isaiah 54:10.) Ere bochan e re n’em ma gad ma pining e magar ngak! Ma ma k’aringdad e re n’ey ni ngad daged e t’ufeg nib yul’yul’  ko thin rodad nge ku boch ban’en ni gad ma rin’!

10. Mang nib ga’ fan e meybil ni faanra nga i m’ug e t’ufeg nib yul’yul’ ko ngongol rodad?

¹⁰ Ban’en nrib ga’ fan nra ayuwegdad ni ngad maruweliyed e t’ufeg nib yul’yul’ e aram e meybil. Re n’ey e bochan ni t’ufeg nge gol e ba muun ko t’ufeg nib yul’yul’, maku aram reb i wom’engin gelngin Jehovah nib thothup. (Gal. 5:22) Faan gad ra pag gelngin Got nib thothup ni nge gagiyegnagdad, ma aram e rayog ni ngaud daged e re fel’ngin ney. Reb e kanawo’ ni nge yib gelngin Got nib thothup ngom e ngam ning u daken e meybil. (Luke 11:13) Ere rib puluw ni ngaud meybilgad ngak Got ni nge pi’ gelngin nib thothup ngodad, ma gad pag ni nge mang ir e i pow’iydad. Arrogon, faanra nge m’ug e t’ufeg nib yul’yul’ ko thin rodad ma rib ga’ fan ni ngaud meybilgad ma gad be fal’eg i lemnag e re fel’ngin ney.

Rogon ni Nga i Dag e Piin Mabgol e T’ufeg nib Yul’yul’

11. (a) Uw rogon ni kad nanged ni baadag Jehovah ni nga i dag e piin figirngiy e t’ufeg nib yul’yul’ ngak pi leengirad? (b) Uw rogon nra ayuweg e t’ufeg nib yul’yul’ be’ ni figirngiy ni nge gagiyegnag bolowthen?

¹¹ Ke fonownag apostal Paul e piin figirngiy ni gaar: “Piin ni pumoon, ngari t’uf e piin nleengimed romed ni bod rogon feni t’uf girdien e galesiya rok Kristus me pi’ e pogofan rok ni fan ngorad.” (Efe. 5:25) Ki puguran Paul ngorad e n’en ni yog Jehovah ngak Adam nge Efa. I yoloy ni gaar: “Ereray fan ni be’ nib moon e ra chuw rok e chitamangin nge chitiningin, nge yan i chag ngak leengin, mi yow par ni kar taab girdi’gow.” (Efe. 5:31) Ere ba tamilang ni baadag Jehovah ni nge par e piin figirngiy ni yad ba yul’yul’ ngak pi leengirad mu ur daged e t’ufeg nib yul’yul’ ngorad. Be’ ni figirngiy ni be pag e t’ufeg nib yul’yul’ ni nge gagiyegnag e der ma yog ngak e girdi’ e oloboch rok leengin fa i weliy thibngin ni be darifannag, ya gubin ngiyal’ ni nga i yog fel’ngin. (Prov. 31:28) Faanra ke sum e magawon u thilrow, ma t’ufeg nib yul’yul’ e ra k’aring e en figirngiy ni nge dabi yog e thin nra tamra’nag leengin.

12. Uw rogon ni nge m’ug e t’ufeg nib yul’yul’ ko thin ni ma yog e en leengiy?

¹² Ku thingari gagiyegnag e t’ufeg nib yul’yul’ e thin ni ma yog e en leengiy. Thin ni ngi i yog e thingari dabi m’ug riy rarogon e lem ko fayleng. Thingar i “ta’ fan figirngin” ni aram e nga i weliy fel’ngin ko girdi’ me guy rogon ni ngaun tayfan. (Efe. 5:33) Susun ni nge dabi togopuluw ko n’en ni ke yog figirngin u p’eowchen e bitir rorow, ya nge dabi k’aring e bitir ni nge dab kur ted fan e chitamangirad. Faanra bay e magawon ma ngar pithigew ni goo yow. Be gaar e Bible: “Gonop ko ppin e ma ayliy e tabinaw.” (Prov. 14:1) Ere en leengiy e thingari ayliy e tabinaw rok nge par ni bay e gapas nge felfelan’ riy.

13. Uw e susun ni nga i m’ug e t’ufeg nib yul’yul’ riy, ma uw rogon ni ngan rin’ e re n’ey?

¹³ Piin mabgol e thingar ur nonad ngorad u fithik’ e tayfan ni ki mada’ ko ngiyal’ ni goo yad u tabinaw. I yoloy Paul ni gaar: “Thingar mpaged urngin e pi n’ey: ni aram e damumuw, nge ar’ar nib kireb, nge fanenikan. Thingari dabi yib bbugithin u l’ugunmed nga but’ nra kirebnag laniyan’ be’ ara bbugithin nib puwlag.” Ngemu’ miki gaar: “Aram fan ni runguy, nge gol, nge sobut’an’, nge sumunguy, nge  gum’an’ e thingar mon’ed nga dakenmed nge mang mad romed. . . . Rogon nib t’uf Got nge girdi’ romed e ngam puthuyed nga urngin e pi n’ey, ni ir e ma chugumiy urngin ban’en nga taabang nge par ni ke fel’ rogon.” (Kol. 3:8, 12-14) Faanra i guy e bitir e gallabthir ni yad be non u fithik’ e t’ufeg nge sumunguy ma aram e rayog ni ngar folwokgad u rogon ni ma non e gallabthir rorad.

14. Uw rogon ni ngi i yog e piin lolugen e tabinaw e thin nra fal’eg laniyan’ chon e tabinaw?

¹⁴ I weliy e en ni yoloy e Psalm murung’agen Jehovah ni gaar: “Mu pag e t’ufeg rom ni dabi mus nge fal’eg lanin’ug.” (Ps. 119:76, BT) Reb e kanawo’ ni ma fal’eg laniyan’ e girdi’ rok riy e aram e ma fonownagrad ma be pow’iyrad. (Ps. 119:105) Uw rogon ni nge folwok e piin lolugen e tabinaw ko n’en ni ma rin’ e Chitamangidad nu tharmiy, nguur nonad u rogon nra fal’eg laniyan’ chon e tabinaw rorad? Rayog ni ngar rin’ed e re n’ey u nap’an ni yad be pi’ e fonow nge athamgil nga lanin’rad. Aram fan nrib ga’ fan e Fol Bible ni Tabinaw ni bochan e aram e ngiyal’ nrayog ni nge fil chon e tabinaw boch e tamilangan’ u Bible nrib ga’ fan.​—Prov. 24:4.

Mu Ngongol ngak e Pi Walag u Fithik’ e T’ufeg nib Yul’yul’

15. Uw rogon ni nge fanay e piin piilal nge piin ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en bolowthrad ni ngar ayuweged e girdi’ u lan e ulung?

¹⁵ I meybil David ni Pilung ni gaar: “Gelngin nib t’uf e girdi’ rom nge fanam yul’yul’ e bay i yororiyeg ni gubin ngiyal’.” (Ps. 40:11) Uw rogon ni nge folwok e piin piilal nge ku boch e walag ni kar ilalgad ko tirok Got ban’en rok Jehovah? Faanra ud nonad u rogon nra pi’ e athamgil nga laniyan’ be’ ni nge motoyil ko thin rok Got ma aram e be m’ug riy ni gad be ngongol u fithik’ e t’ufeg nib yul’yul’.​—Prov. 17:17.

16, 17. Mang boch e kanawo’ nrayog ni nge m’ug riy ni be gagiyegnag e t’ufeg nib yul’yul’ e thin rodad?

¹⁶ Mang e ngad rin’ed ni faanra kad guyed reb e Kristiano ni be sor i yan nga bang nib togopuluw ko pi kenggin e motochiyel nu Bible? Faanra bay e t’ufeg nib yul’yul’ rodad, ma gathi ra mithmitheg lanin’dad ni ngad yal’uweged faanem? (Ps. 141:5) Maku reb e faanra kad nanged ni ke rin’ reb e walag reb e denen nib ubchiya’ ma t’ufeg nib yul’yul’ e ra k’aringdad ni ngad pied nga athamgil nga laniyan’ ni nge “pining e piin ni yad piilal ko [ulung] ngar bad ngak” ya nge yog nra “yibiliyed ngak Got mi yad liyef e gapgep nga daken u fithingan Somol.” (Jas. 5:14) Faan gad ra un i mithag e magawon rok facha’ ko piin piilal, ma aram e darud ngongolgad u fithik’ t’ufeg nge sumunguy. Ku dabisiy ni bay boch i gadad ni ke mulan’, fa be kireban’, fa be lemnag ni dakuriy fan. Reb e kanawo’ ni ngan ayuwegrad u fithik’ e t’ufeg nib yul’yul’ e ngan “ayuweg e piin ni yad mmeewar.”​—1 Thess. 5:14.

¹⁷ Mang e ngad rin’ed ni faanra kad rung’aged boch ban’en u murung’agen pi walagdad ni be weliy e pi toogor rok Got? Dabi maruwar u wan’dad e yul’yul’ ko pi walagdad, maku thingar dab da motoyilgad ko thin ni aram rogon, fa da fithed ngak faen ni be weliy fapi thin ko bay e mich riy fa dariy. Faanra baadag e pi toogor rok Got ni ngar nanged e gin ni bay pi walagdad riy ni fan e ngar gafgownaged yad, ma t’ufeg rodad ngak pi walagdad u fithik’ e yul’yul’ e ra talegdad ni dab dogned e gin ni yad bay riy.​—Prov. 18:24.

 En ni Ma Ngongol u Fithik’ e T’ufeg nib Yul’yul’ e Ra ‘N’uw Nap’an e Yafos Rok’

18, 19. Mang fan ni ngaud ngongolgad ngak pi walagdad u fithik’ e t’ufeg nib yul’yul’?

¹⁸ Thingari m’ug e t’ufeg nib yul’yul’ ko ngongol rodad ngak e pi tapigpig rok Jehovah ni walagdad. Yugu aram rogon ni ke yib e magawon nib gel ngodad ma thingar da nonad u fithik’ e t’ufeg nib yul’yul’. I damumuw Jehovah ngak piyu Israel ni bochan e t’ufeg nib yul’yul’ ni ur daged e “bod e waangchal ni kab kadbul me m’ay nga bang.” (Hos. 6:4, 6) Machane, ma felfelan’ Jehovah ni faanra un dag e t’ufeg nib yul’yul’ ni gubin ngiyal’. Am lemnag rogon ni ke tow’athnag e piin ni kar rin’ed ni aram rogon.

¹⁹ Proverbs 21:21, BT e be gaar: “Nguum gol ma ga yul’yul’ ma ra n’uw nap’an e yafos rom; ma bayi tay boch e girdi’ fam mi yad gol ngom.” Boor e tow’ath nra yog ngak be’ ni ma dag e t’ufeg nib yul’yul’, ma reb riy e yafas ndariy n’umngin nap’an. Ra ayuweg Jehovah ni nge yog ngak e “yafos ni ir e bin riyul’ e yafos.” (1 Tim. 6:12, 19) Ere ngad athamgilgad ni nga “i m’ug e gol nge t’ufeg” ni bay u thildad ngodad.​—Zek. 7:9, BT.

[Footnote]

Rayog ni Ngam Weliy?

• Uw rogon ni ga ra weliy fan e t’ufeg nib yul’yul’?

• Mang e ra ayuwegdad ni ngaud nonad u fithik’ e t’ufeg nib yul’yul’?

• Uw rogon ni nge m’ug e t’ufeg nib yul’yul’ u rogon ni ma non e piin mabgol ngorad?

• Mang e be dag ni bay e t’ufeg nib yul’yul’ rodad u rogon e ngongol rodad ngak pi walagdad?

[Study Questions]

[Picture on page 25]

Ke pining David e sorok ngak Jehovah ni bochan e t’ufeg nib yul’yul’ ni ma dag

[Picture on page 26]

Kam ted e tabinaw rom reb e blayal’ ni fan ko Fol Bible ni Tabinaw, fa?