Mávapa oipytyvõta umi ohasa asývape?

‘Ñandejára, emeʼẽmína mburuvicha guasúpe tekojoja. Haʼe ningo oipytyvõta umi imboriahúvape ojerure asy jave.’ (SAL. 72:1, 12, ÑÑB)

1. Mbaʼépa ohechauka David heʼivaʼekue Ñandejárare?

 AJÉPA ñanemokyreʼỹete ko salmo heʼíva! Ojeʼe rréi David ohai hague ko téysto. Haʼe heta áño upe mboyve oñemboʼevaʼekue Ñandejárape oñembyasýgui ojapovaʼekuére Bat-seba ndive, upérõ ojerure asy Jehovápe: ‘Nde poriahuvereko tuicha rupi, eipeʼamína che rembiapo vaikue chehegui. Aikuaa porã ningo, che aikove ypy guive pe ivaíva oĩha che pype, ha asẽ guive che sy ryégui pekadormavaʼekue’ (Sal. 51:1-5, ÑÑB). Añetehápe Jehová ñandeporiahuvereko ha oikuaa porã ñaneimperfékto rupi ijetuʼuha jajapo iporãva.

2. Mbaʼérepa ñanemokyreʼỹ Salmo 72 heʼíva?

² Jehová ontende porãiterei mbaʼe situasiónpepa ñaime ha upévare opromete ñanepytyvõtaha. Haʼe omoĩ peteĩ rréi ‘oipytyvõtava imboriahúvape ojerure asy jave, ha oipytyvõta umi oñembyasy ha oikotevẽvape. Oiporiahuverekóta imboriahúvape ha oguenohẽta umívape jejopy vaígui’ (Sal. 72:12, 13, ÑÑB). Péicha Salmo 72 ohechauka mbaʼéichapa oñesolusionáta ñane provlemakuéra. Ko Sálmope heʼíva oñekumplíramo jepe Salomón ogovernárõ guare, avei ohechauka mbaʼéichatapa Jesús oisãmbyhy vove ko yvy tuichakue. Upépe haʼe oipeʼapaitéta umi mbaʼe ombohasa  asýva yvyporakuérape. Ha upéva tuicha ñanemokyreʼỹ.

Ohechauka mbaʼéichapa jaikóta Jesús oisãmbyhy vove

3. Mbaʼépa ojerure Salomón, ha mbaʼépa omeʼẽ chupe Jehová?

³ Rréi David ituja riréma, heʼi hendaguépe ojupitaha itaʼýra Salomón, ha oisãmbyhy hag̃ua hekoitépe heʼi porã chupe mbaʼépa ojapovaʼerã (1 Rey. 1:32-35; 2:1-3). Upéi, Jehová oñeʼẽ Salomónpe iképe ha heʼi chupe: “Ejerure reipotáva ha ameʼẽta ndéve”. Ha Salomón ojerure: ‘Emeʼẽna chéve katupyry ha arandu aisãmbyhy hag̃ua ne retãyguápe, aikuaa hag̃ua iporãva ha ivaíva’. Péicha iñumílde rupi, Ñandejára omeʼẽ chupe pe ojeruréva ha hetave mbaʼe (1 Rey. 3:5, 9-13).

4. Mbaʼépa heʼivaʼekue Salomón rréino rehe pe rréina Sebaygua?

⁴ Jehová ohovasa rupi Salomónpe, umi Israelgua oiko pyʼaguapy ha vyʼápe arakaʼeve ojeikoʼỹ haguéicha (1 Rey. 4:25). Oĩvaʼekue heta ohóva ohecha mbaʼéichapa ojeiko porã Salomón poguýpe, umíva apytépe pe rréina Sebaygua. Ha haʼe heʼi Salomónpe: ‘Añetéramo jepe pe ahenduvaʼekue che retãme, ahechakuaa ni a la mita noñemombeʼúi hague chéve. Hetaitereive mbaʼe reikuaa ha rereko pe che ahenduvaʼekuégui’ (1 Rey. 10:1, 6, 7). Upéicharõ jepe Jesús mombyry ohasa chupe arandúpe, upévare voi haʼe heʼi ijehe: ‘Koʼápe oĩhína peteĩ iñaranduvéva Salomóngui’ (Mat. 12:42, NM).

Umi mbaʼe porã ojapótava pe Salomón Tuichavéva ogoverna vove

5. Mbaʼépa ohechauka Salmo 72, ha mbaʼéichapa ojeikóta Jesús ogoverna vove?

⁵ Koʼág̃a ñahesaʼỹijóta Salmo 72 ikatu hag̃uáicha ñantende porãve mbaʼe mbaʼépa ojapóta oisãmbyhy vove Jesús, pe Salomón Tuichavéva (jaleemína Salmo 72:1-4). Ko Salmo ohechauka mbaʼépa Jehová opensa Itaʼýra goviérnore. Jesús ningo hína pe ‘Mburuvicha guasu, pyʼaguapy reruha’ (Isa. 9:6, 7, ÑÑB). Ñandejára oipotaháicha, Jesucristo ‘ombojovake porãta umi tetãygua ojejopy asývape ha oipytyvõta umi imboriahúva raʼykuérape’. Haʼe oisãmbyhy vove ojeikóta pyʼaguapy ha tekojojápe. Ha umi mbaʼe Jesús ojapovaʼekue oĩrõ guare ko yvy ape ári, ohechauka mbaʼépa ojapóta Mil Áño ogoverna vove (Rev. 20:4).

6. Mbaʼépa ohechauka umi milágro Jesús ojapovaʼekue?

⁶ Jahechami koʼág̃a umi milágro Jesús ojapovaʼekue, umíva ohechauka mbaʼéichapa okumplíta Salmo 72 heʼíva haʼe ogoverna vove. Katuete oiméne opoko ñanderehe ñapensávo mbaʼéichapa Jesús oiporiahuvereko umi ohasa asývape (Mat. 9:35, 36; 15:29-31). Pór ehémplo, peteĩ karai iléprava ojerure asýrõ guare Jesúspe: ‘Ndaikatuichéne piko chemonguera’. Haʼe heʼi chupe: ‘Ikatu, aipota rekuera’. Ha upepete okuera pe karai. Ajépa imbaʼeporãite Jesús! (Mar. 1:40-42, NM.) Upe rire ohecha peteĩ viúda omanóva chugui imemby kariaʼy peteĩmi. Upévo Jesús ‘oiporiahuverekoiterei chupe’ ha heʼi pe mitãrusúpe: ‘Epuʼã!’. Ha upeichaite oiko: Pe mitãrusu oikove jey! (Luc. 7:11-15, NM.)

7, 8. Mbaʼéichapa Jesús ohechauka ikatuha omonguera umi hasývape?

⁷ Jesús ojapovaʼekue umi milágro Jehová  puʼaka rupive. Upéva jahechakuaa ko mbaʼe oikovaʼekuére. ‘Oĩvaʼekue peteĩ kuña 12 áñoma oikóva huguyháre’. Ha ojapóramo jepe ikatumíva okuera hag̃ua, hasyve rei. ‘Haʼe ningo hetáma ohasa asy ojapóvo umi tratamiénto omeʼẽva chupe umi doktór ha ogastapáma orekomíva’. Upévare oike pe hénte atýpe ha opoko Jesús rehe. Pe kuña nopenavéima Moisés Léi heʼívare (Lev. 15:19, 25). Ha Jesús oñandúvo osẽha chugui podér, oporandu mávapa opoko hese. ‘Ha pe kuña oikuaágui upe oikovaʼekue oñemondýi, oryrýi osũsũ ha ou oñesũ Jesús renondépe ha omombeʼupaite ojapovaʼekue’. Jesús ohechakuaa Jehová omonguera hague pe kuñáme ha pyʼaporãme heʼi chupe: ‘Che rajy, rejerovia rupi ningo rekuera ko mbaʼasy nembohasa asyetévagui. Tereho katu pyʼaguapýpe’ (Mar. 5:25-27, 30, 33, 34, NM).

⁸ Ñandejára puʼaka rupive Jesús hetápe omonguera, péro ndahaʼéi umi hasývape añónte oipytyvõva ojapóvo upéicha, umi hénte ohecháva koʼã milágro opyta avei ojerovia hese. Péicha oiméne oikorakaʼe omonguerárõ guare umi hasývape ojapo mboyve pe idiskúrso porãite (Luc. 6:17-19). Upéicha oikóneraʼe avei Juan omondórõ guare mokõi hemimboʼépe Jesús rendápe oikuaa hag̃ua haʼépa añetehápe pe Mesías. Upérõ haʼekuéra ohecha mbaʼéichapa Jesús ‘omonguera heta hasývape, ha onohẽ demónio heta héntegui. Avei heta ndohecháiva ohecha jey’. Upéi Jesús heʼi mokõivévape: ‘Tapeho pemombeʼu Juánpe opa mbaʼe pehecha ha pehendúva. Peje chupe: umi ohechaʼỹva ohecha, ndoguatáiva oguata, iléprava okuera, nohendúiva ohendu; omanóva oikove jey ha umi imboriahúvape ojekuaauka marandu porã’ (Luc. 7:19-22, NM). Mbaʼeichaitéiko omokyreʼỹneraʼe Juánpe koʼã mbaʼe porã!

9. Mbaʼépa jahechakuaa umi milágro Jesús ojapovaʼekuére?

⁹ Jesús oĩ aja ko yvy ape ári hetápe omonguera ha omoingove jey, upéicharõ jepe upe rire koʼã hénte omano jey. Péro umi milágro ñanepytyvõ jahechakuaa hag̃ua umi mbaʼe porã Jesús ojapótava, oisãmbyhy vove yvyporakuérape.

Koʼẽrõitéma ko yvýgui oikóta peteĩ hardín neporãva!

10, 11. a) Mbaʼéichapa ojeikóta Jesús goviérno poguýpe, ha mboy tiémporepa? b) Mávapa oikove jeýta Jesús oisãmbyhy vove, ha mbaʼépa ojapovaʼerã?

¹⁰ Ñapensamíntena mbaʼeichaitépa javyʼáta ko yvýgui oiko vove peteĩ Hardín (jaleemína Salmo 72:5-9). Ko yvy tuichakuégui oikóta peteĩ vyʼa renda, ha ñande jaservíva Jehovápe ikatúta jaiko opa ára g̃uarã. Upépe Jesús ombopiroʼýta yvyporakuérape, ‘ku ama omoheʼõháicha ko yvy’.

¹¹ Oñekumpli vove ko salmo heʼíva jaikóta opa ára g̃uarã peteĩ hardínpe. Ajépa ñandepyʼaroryete jajepyʼamongetávo ko mbaʼére! Peichaite oñeñandúneraʼe pe mbaʼe vai apoha oĩvaʼekue Jesús ykére yvyráre, haʼe heʼírõ guare chupe: ‘Reiméta chendive pe hardín neporãvape’ (Luc. 23:43, NM). Haʼe oikove jeýta Jesús oisãmbyhy vove Mil Áño aja, ha oñemoĩramo ipoguýpe oikóta vyʼápe ha hesãita opa árare.

12. Mbaʼe oportunidápa oñemeʼẽta umi hekojojaʼỹva oñemoingove jeýtavape?

¹² Jesucristo, pe Salomón Tuichavéva oisãmbyhy vove ‘umi hekojojáva opuʼãta’, upéva heʼise ovyʼa ha oiko porãtaha (Sal. 72:7). Jesús mborayhúpe oñangarekóta yvyporakuérare, ojapo haguéicha oĩrõ guare ko yvy ape ári. Ñandejára múndo pyahúpe opavave yvypóra orekóta oportunida oikovévo opa ára g̃uarã iñeʼẽrendúramo Ñandejárape. Koʼãva apytépe oĩta avei umi hekojojaʼỹva oñemoingove jeýtava (Hech. 24:15). Umi tapicha ndojaposéiva Jehová heʼíva katu oñehundietéta. Péicha avave ndojapomoʼãi mbaʼe vai ha ojeikóta pyʼaguapy ha vyʼápe.

13. Moõ pevépa oisãmbyhýta Jesucristo? Ha mbaʼéicha rupípa ojeikóta pyʼaguapýpe opa árare?

¹³ Jesucristo ogovernáta ko yvy tuichakue, Ñandejára Ñeʼẽ heʼi voi: ‘Oisãmbyhýta peteĩ  már guive ambue már peve, ha rrío [Éufrates] guive yvy paha peve. Oñesũmbáta henondépe umi ñu perõme oikóva guive, ha umi hese ijaʼeʼỹva oheréita yvy timbo’ (Sal. 72:8, 9, ÑÑB). Upeichaite, ogovernáta ko múndo tuichakue! (Zac. 9:9, 10.) Opavave omombaʼéva Ñandejára Rréino ha umi mbaʼe porã ojapótava, ‘oñesũta’ Jesucristo renondépe, vyʼápe oñemoĩta ipoguýpe. Péro umi noñembyasýiva hembiapo vaikuére oñehundíta ‘orekóramo jepe 100 áño’ (Isa. 65:20). Añetehápe umi hekoañáva ‘oheréita yvy timbo’.

Peteĩ rréi oikuaáva mbaʼépa jahasa ha oñangarekóva ñanderehe

14, 15. Mbaʼérepa jaʼekuaa Jesús ‘oipytyvõtaha imboriahúvape ojerure asy jave’?

¹⁴ Ajépa ñambyasyete jahechávo mbaʼéichapa ohasa asy yvyporakuéra ha oikotevẽ anga oñepytyvõ chupekuéra. Péro oĩ esperánsa! (Jaleemína Salmo 72:12-14.) Jesús, pe Salomón Tuichavéva ningo ñandeporiahuvereko. Ohechakuaa ñaneimperfektoha ha oikuaa porã mbaʼépa heʼise jehasa asy. Haʼe voi heta mbaʼe ijetuʼúva ohasavaʼekue odefende hag̃ua Ñandejára sãmbyhy. Ha Jehová oheja Jesús ombohovái haʼeñoite umi mbaʼe ijetuʼúva, ha peteĩ jey ojepyʼapyetereígui ‘pe hyʼái haʼete voi tuguy’ (Luc. 22:44, NM). Upéi, ojeklavárõ guare chupe pe yvyráre hatã heʼi: ‘Ñandejára, Ñandejára, mbaʼére piko chereja rei?’ (Mat. 27:45, 46, NM). Péro Satanás heta ombohasa asýramo jepe Jesúspe, haʼe ndohejái Jehovápe. Omanoite peve iñeʼẽrendu!

¹⁵ Upéicha rupi Jesús oikuaa mbaʼéichapa ñañeñandu jahasa asy jave. Upévare haʼe ‘oipytyvõta imboriahúvape ojerure asy jave, ha oipytyvõta umi oñembyasy ha oikotevẽvape’. Itúva Jehová katu ‘ohenduhína umi imboriahúvape’, ‘oipytyvõ umi ojepyʼapývape’ ha ‘ombopiroʼy umi ohasa asývape’. Ha upeichaite avei ojapóta Jesús (Sal. 69:33; 147:3, ÑÑB). Haʼe ikatu ‘ñandeporiahuvereko ñanekangy jave’, chupe ningo ‘ojepyʼaraʼãvaʼekue avei ñandéicha’ (Heb. 4:15). Ajépa javyʼaite jaikuaávo Jesús oisãmbyhymaha yvágape ha koʼẽrõitéma oipeʼapataha opa mbaʼe vai ñanembohasa asýva!

16. Mbaʼérepa Salomón oiporiahuvereko hapicha ohasa asývape?

¹⁶ Yma Salomón ohechauka ‘oiporiahuverekoha imboriahúvape’. Haʼe ndahaʼéi iñakãporã térã iñarandúguinte ombyasýva hapichápe, síno oikuaa porã rupi hembiasakuére mbaʼépa heʼise jehasa asy. Heta vése ningo ojere vaipaitémi Salomónpe, pór ehémplo iñermáno Amnón, orairõvaʼekue iñermána Tamárpe. Ha Absalón ojukauka Amnónpe upévare (2 Sam. 13:1, 14, 28, 29). Upéi Absalón opuʼã David goviérnore ojupiségui hendaguépe rréiramo. Péro nosẽporãi chupe upéva ha Joab ojuka Absalónpe (2 Sam. 15:10, 14; 18:9, 14). Ambue iñermáno hérava Adonías ojupise avei rréiramo Salomón rekovia. Ha haʼe ojupírire katuete ojukaukavaʼerãmoʼã Salomónpe (1 Rey. 1:5). Salomón oikuaa ha ontende mbaʼéichapa oñeñandu umi ohasa asýva, upéva ojekuaa pe ñemboʼe ojapovaʼekuére oñeinagurárõ guare pe témplo. Upérõ haʼe heʼi Ñandejárape káda uno ombohovaiha mbaʼe vai ha ohasa asyha, ha ojerure asy Chupe: ‘Ehejareína oréve ore rembiapo vaikue’ (2 Cró. 6:29, 30).

17, 18. Mbaʼépa ombohovái Ñandejára siervokuéra, ha mbaʼépa oipytyvõ chupekuéra ogueropuʼaka hag̃ua?

¹⁷ Añetehápe enterove ñambohovái heta  mbaʼe ijetuʼúva ha jahasa asy. Umi mbaʼe jahasavaʼekue yma ikatu oguapy ñanderehe koʼág̃a peve. Pór ehémplo peteĩ ermána hérava Mary * heʼi: “Hetaiterei mbaʼe areko avyʼa hag̃ua, péro sapyʼánte añeñandu vai ha arrenegaiterei chemanduʼávo umi mbaʼe ahasavaʼekuére. Upéi apytáma ndavyʼavéi ha añepyrũ cherasẽ. Umi mbaʼe ndaikatúi aipeʼa che akãgui, haʼete voi kuehénte mbaʼe oikovaʼekue. Apensa ndavaleiha mbaʼeverã ha che káusare oiko hague upe mbaʼe vai”.

¹⁸ Upéicha avei oñeñandu koʼág̃a heta Ñandejára siérvo. Mbaʼépa ikatu oipytyvõ chupekuéra ogueropuʼaka hag̃ua? Mary omombeʼu mbaʼépa oipytyvõ chupe: “Kongregasiónpe areko heta amígo ha ermáno, ha upéva chembovyʼaiterei. Avei añehaʼã meme apensa umi mbaʼe porã Jehová oprometévare. Ha aikuaa porã upéva oiko vove asapukaitaha vyʼágui, ndahaʼemoʼãvéima ñembyasýgui” (Sal. 126:5). Tekotevẽterei upéicharõ enterove jajerovia mbarete pe Rréi Ñandejára oiporavovaʼekuére: Itaʼýra Jesucristo! La Biblia heʼi hese: ‘Oiporiahuverekóta imboriahúvape ha oguenohẽta umívape jejopy vaígui. Haʼe oguenohẽvaʼerã chupekuéra japu ha ñorairõgui, huguy ningo mbaʼe hepýva hesa renondépe’ (Sal. 72:13, 14, ÑÑB). Ajépa ñanemokyreʼỹete koʼápe heʼíva!

Múndo pyahúpe ñaneraʼarõ hetaiterei mbaʼe porã

19, 20. a) Mbaʼéichapa ojeikóta Jesús oisãmbyhy vove heʼiháicha Salmo 72? b)  Mávapepa oñemombaʼeguasúta umi mbaʼe porãitáre? Ha mbaʼéichapa ñañeñandu jaikuaávo mbaʼépa ojapóta Ñandejára Rréino?

¹⁹ Ñapensamína mbaʼeichaitépa jaiko porãta pe Salomón Tuichavéva oisãmbyhy vove ko yvy: ‘Oĩta hetaiterei kóga hiʼáva yvy ape ári, umi sérro ruʼãme hetaiterei rasa oĩta’ (Sal. 72:16). Upéva heʼise ko yvy iporãitereitaha ha opa mbaʼe ñañotỹva osẽ porãmbataha opárupi. Heʼi voi pe “Libanopeguáicha” iporãtaha ko yvy, Salomón tiémpope upe lugárpe oñeñotỹva guive osẽ porãiterei vaʼekue. Epensamíntena! Ndofaltamoʼãvéima hiʼupy ha ndaiporivéitama hasýva ñembyahýigui. Opavavete ojapóta ‘karu guasu oĩháme tembiʼu hetereíva’ (Isa. 25:6-8; 35:1, 2).

²⁰ Mávapepa oñemombaʼeguasúta umi mbaʼe porãitáre? Ñandejára Jehovápe, haʼe ningo pe Mburuvicha Tuichavéva ko Univérsope. Upe tiémpope oñondivepa jaʼéta pe salmísta heʼi haguéicha: ‘[Jesús] réra toiko opaite árare, toñemombeʼu héra pe kuarahy oikeha peve. Haʼe rupi mayma tetã tojehovasa ha hendive tovyʼaite hikuái. Toñemombaʼeguasu Jehová Israel Járape. Haʼémante ojapokuaa mbaʼe techapyrãva. Upévare toñemombaʼeguasu héra opa árare, ha yvy tuichakue tahenyhẽ heko jajaipágui. Taupéicha, Taupéicha’ (Sal. 72:17-19, ÑÑB).

[Nóta]

Ñambohovaimi koʼã porandu

• Mbaʼéichapa oñekumplíta avei Salmo 72 heʼíva?

• Mávapa pe Salomón Tuichavéva, ha moõ pevépa oisãmbyhýta?

• Mbaʼépa reguerohoryve umi mbaʼe porãita Ñandejára Rréino ojapótavagui?

[Porandu ñahesaʼỹijóva]

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 29]

Mbaʼépa orrepresenta Salomón goviérno?

[Nóta oĩva taʼanga ndive páhina 32]

Jajapókena opa ikatúva jaiko hag̃ua pe hardín neporãvape Salomón Tuichavéva poguýpe