A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

Ṭanpuina Dîla Aute Chu Tuin Nge Chhanhim Thei?

Ṭanpuina Dîla Aute Chu Tuin Nge Chhanhim Thei?

Ṭanpuina Dîla Aute Chu Tuin Nge Chhanhim Thei?

“Aw Pathian, i rorêlnate chu lal pe la . . . Pachhiain a auhvin ani chuan a chhanhim ang.”—SAM 72:1, 12.

1. Davida thiltawn aṭangin Pathian lainatna chungchâng eng nge kan zir?

HMAN lai Lal Davida ziah nih hmêl tak khîng thute khi a va thlamuanpuiawm êm! * Khîng thute a ziah hma khian, Bat-Sebi a uirê avângin nasa takin a inchhîr a ni. Chutih hun lai chuan heti hian Pathian a ngên a ni: “I lainatna nasat avângin ka bawhchhiatnate hi thai bo vang che. . . . Ka sual hi ka hmaah a awm fo ṭhîn a ni. . . . Ngai teh, khawlohnaa dinin ka awm a; ka nun sualin mi pai a,” tiin. (Sâm 51:1-5) Zahngai takin Pathian Jehova chuan sual rochung kan nihzia a ngaihtuah tel a ni.

2. Sâm 72-na hian eng nge a târ lan a, Isua chungchâng eng nge a lo entîr lâwk?

2 Pathian Jehova chuan kan dinhmun lungchhiatthlâk tak hi a hrethiam a. Mahse, sawilâwk tawh angin, Pathian hriak thih Lal chuan “Pachhiain a auhvin ani chuan a chhanhim ang a, mi rethei, ṭanpuitu nei lo pawh chu, a chhanhim ang a. Mi rethei leh pachhiate chu a khawngaih ang a, pachhiate nunna chu a chhandam ang.” (Sâm 72:12, 13) Engtin nge chutianga chhâwk zângkhaina chu pêk a nih ang? Sâm 72 hian pêk a nih dân min hrilh a ni. Davida fapa Solomona lalna chungchâng phuahna he hla hian Pathian Fapa, Isua Krista rorêlnain mihringte manganna a chhâwk zângkhai dân tûr a lo entîr lâwk a ni.

Krista Rorêlna Entîr Lâwkna

3. Solomona’n eng nge a dîl a, Pathianin eng nge a pêk?

3 Solomona lal atâna siam tûra thu a pêk aṭanga engemaw chen hnuah chuan, kum upa tawh tak Davida chuan Solomona chu kaihhruaina chipchiar tak a pe a, ani chuan rinawm takin a hlen chhuak a ni. (1 Lal. 1:32-35; 2:1-3) A hnuah Pathian Jehova chu Solomona mumanga inlârin: “Dîl teh, eng nge ka pêk ang che?” a ti a. Solomona chuan thil pakhat chiah a dîl a: “I chhiahhlawh hi hriatna thinlung pe ang che, a chhia leh a ṭha ka thliar theih nân,” tiin. Solomona dîlna tlâwm tak avângin Pathian chuan a dîl aia tam a pe hial a ni.—1 Lal. 3:5, 9-13.

4. Engtin nge Solomona rorêlna chu a hun laia rorêltu dang pakhatin a sawi?

4 Pathian Jehova malsâwmna zârah Solomona rorêl hun chhûng chu leia sawrkâr awm tawh zawng zawng zînga remna leh hausakna hnianghnâr lai ber a ni. (1 Lal. 4:25) Solomona rorêl dân en tûra lo kalte zînga pakhat chu ṭhuihruai tam tak nêna lo kal Seba lalnu a ni a. Ani chuan Solomona hnênah: “Keima rama ka lo hriat kha thuthang dik tak a lo nih ngei hi le. . . . A zâtve pawh mi lo hrilh hlei nêm, an sawi ka lo hriat aiin i finzia leh i ṭhatzia a lo nasat hi,” tiin a sawi a ni. (1 Lal. 10:1, 6, 7) Mahse, ama chungchânga: “Ngai teh u, Solomona aia ropui zâwk hetah hian a awm asin,” tia sawitu Isua lantîr finna chu a nasa zâwk hle a ni.—Mt. 12:42.

Solomona Ropui Zâwk Hnuaia Chhâwk Zângkhaina

5. Sâm 72-nain eng nge a târ lan a, chu chuan eng nge a entîr lâwk?

5 Solomona Ropui Zâwk, Isua Krista rorêlna hnuaia malsâwmna chungchâng hriat tum rân chungin Sâm 72-na hmêlhmang hi i lo bihchiang ang u. (Sâm 72:1-4 chhiar rawh.) He fakna hla hian Pathian Jehova’n a Fapa, “Remna Lal,” Isua Krista “rorêlna” chungchâng a thlîr dân a târ lang a ni. (Is. 9:6, 7) Pathian kaihhruaina hnuaiah, Solomona Ropui Zâwk chuan “mi retheite chu ro a rêlsak ang a, pachhe fate chu a chhandam ang a.” Remna leh felnain ro a rêl ang. Leia a awm lai khân, Isua chuan Kum Sâng Rorêlnain a hlen chhuah tûr chu a lo entîr lâwk a ni.—Thup. 20:4.

6. Isua’n Lalram rorêlna hnuaia malsâwmna lo awm tûr hriatthiam theihna eng nge min pêk?

6 Sâm 72-na thu thlen famkim nâna mihringte tâna a la tih tûr min hriatthiamtîr theitu Isua Krista thiltih ṭhenkhatte lo ngaihtuah ta ila. Hrehawm tuarte a khawngaihna nasa tak chuan kan rilru a khawih hle. (Mt. 9:35, 36; 15:29-31) Entîr nân, phâr pakhat chuan Isua chu rawn panin: “I duh chuan mi tithianghlim thei e,” tiin a ngên a. Isua chuan: “Ka duh e, lo thianghlim tawh ang che,” tiin a chhâng lêt a ni. Tichuan, ani chu a lo dam ta a. (Mk. 1:40-42) A hnuah hmeithai pakhat, a fapa neih chhunin a boralsan chu a hmu leh a. Ani chu “a khawngaih êm êm a.” Isua chuan, “Tho rawh,” a ti a, a fapa chu a tho ta mai a. A lo nung leh ta a nih chu!—Lk. 7:11-15.

7, 8. Isua’n tihdam theihna a nei tih târ langtu thil ṭhenkhat chu engte nge ni?

7 Pathian Jehova chuan Isua chu thilmak tihtheihna a pe a. Chu chu ‘hmeichhe pakhat kum sâwm leh kum hnih thi pûta dam lo’ chungchâng thu aṭang hian a hriat theih a ni. Ani chuan: “Dâktawr tam tak lakah nasa takin a tuar tawh a, a neih zawng zawng pawh a dekral zo tawh” chung pawhin a zual zâwk mah a. Chu hmeichhia chuan mipui zînga kalin Isua chu a va dek a—chu chu hmeichhe ‘thi pût’ tân Dân bawhchhiatna a ni. (Lev. 15:19, 25) Isua chuan amah aṭangin thiltihtheihna a chhuak tih a hriat avângin tuin nge amah dek tih a zâwt a. Hmeichhia chu “hlau leh khûr chungin a lo kal a, a hnênah thu dik takin a hrilh ta vek a.” Pathian Jehova’n hmeichhia chu a tidam tih a hriatin Isua chuan: “Ka fanu, i rinna hi i dampui a ni e, thlamuang takin kal la, i natna ata chu lo dam hlen tawh ang che,” tiin ngilnei takin a hrilh a ni.—Mk. 5:25-27, 30, 33, 34.

8 Pathian pêk Isua tihdam theihna neih chuan dam lote a tihdam mai bâkah, a lo thlîrtute chungah pawh nghawng thui tak a nei ngei a nih a rinawm. Entîr nân, Tlâng Chunga Thusawi hmingthang tak a neih hmaa mite a tidam lai an hmuhin mi tam tak rilru a khawih hle ang tih a rinawm a ni. (Lk. 6:17-19) Isua chu Messia a nih tak zet leh zet loh fiah tûra Baptistu Johana’n mi pahnih a tirh khân, anni chuan ‘nâte, hripui veite, ramhuai mante tam tak a tidam a, mitdel tam takte pawh an mit a tivâr’ lai an va hmu a. Isua chuan Johana mi tirh pahnihte chu heti hian a chhâng a: “Thil in hmuh leh in hriat hi Johana va hrilh rawh u; mitdelte an mit a lo vâr ta, kebaite kein an lo kal ta, phârte an lo thianghlim ta, bengngawngte pawh an beng a lo vâr ta, mitthite kaihthawhin an awm ta, pachhiaten chanchin ṭha hrilh an dawng ta,” tiin. (Lk. 7:19-22) Chu thu chuan Johana chu a va tichak dâwn êm!

9. Isua thilmak tihte chu eng entîr lâwkna nge ni?

9 Isua’n leia rawng a bâwl chhûnga hrehawm tawrhna a chhâwksakte chuan rei chu a daih lo ngei mai a. A tihdamte leh mitthi a kaihthawhte chu a hnuah an thi leh tho a ni. Mahse, chûng a thilmak tihte chu Messia anga a rorêlna hnuaia mihringte hrehawm tawrhna a tihreh hlen tûr entîr lâwkna a ni.

Khawvêl Pum Pui Paradis A Ni Thuai Dâwn!

10, 11. (a) Lalram malsâwmna chuan eng chen nge a daih ang a, Isua rorêlna chu eng ang nge ni ang? (b) Tunge Paradis-ah Krista hnêna awm ve ang a, engtin nge ani chu chatuana a nun theih ang?

10 Lei Paradis-a nun awm dân tûr chu mitthla han tum teh. (Sâm 72:5-9 chhiar rawh.) Pathian dik awm chhun betute chuan nî leh thla a awm chhûng chuan Paradis-ah chatuanin nun an chên ang! Lal Isua Krista chu ‘hlobet râwt chunga ruah ang . . . leh lei châwmtu ruahtui ang maiin’ an tân harh sawng sawngna a ni ang.

11 He fakna hla thlen famkimna i han mitthla hian, lei paradis-a chatuan nun beiseina chuan i thinlung a tiphûr hle lâwm ni? Isua’n: “Ka hnênah Paradis-ah i awm ve ang,” tih a hrilh khân mi sual khenbeh pa chu a phûr hle ngei ang. (Lk. 23:43) Ani chu Isua Kum Sâng Rorêl chhûngin kaih thawh a ni leh ang a. Krista rorêlna hnuaia a intukluh chuan, hrisêlna leh hlimna famkim neiin, leiah hian chatuanin a nung thei dâwn a ni.

12. Krista Kum Sâng Rorêl chhûng chuan mi fel lo, tholehte chu eng chanvo nge pêk an nih ang?

12 Solomona Ropui Zâwk, Isua Krista rorelna hnuaiah chuan “mi felte chu an duah hluah hluah,” a nih loh leh an hmuingîl ang. (Sâm 72:7) Chutih hunah chuan, Krista hmangaihna leh ngaihsakna duhawm tak chu he leia a awm lai ang bawk khân nasa takin a lang tawh ang. Pathian tiam khawvêl tharah chuan, ‘mi fel lo’ tholehte pawh hmangaih takin Pathian Jehova tehna mila nun theihna hun remchâng ṭha pêk an ni ang a. (Tirh. 24:15) Pathian thil phûtte nêna inmila nung duh lotute chu khawvêl thara remna nêna thlamuang taka an nun chhunzawm phal a ni lo vang.

13. Lalram rorêlna chuan eng ang khawpin nge a huam zau vang a, engvangin nge a remna chu tihbuai a nih ngai lo vang?

13 Solomona Ropui Zâwk rorêlnain a huam zau dân tûr chu he thu: “Ani chuan tuifinriat aṭanga tuifinriat dang thleng pawhin thu a nei bawk ang, Luipui [Euphrates] aṭanga kâwlkil thleng pawhin. Thlalêra awmte chu a hmâah an kûn ang a; amah dotute pawh chuan vaivut an liak ang,” tih hian a hrilhfiah chiang hle. (Sâm 72:8, 9) Ni e, Isua Krista chuan lei pum pui chungah ro a rêl dâwn a ni. (Zak. 9:9, 10) A rorêlna leh chu miin a rawn thlen malsâwmnate pawm a, hluttute chu inhuam taka intulûtin a hmaah an “kûn” ang a. Thil sual titu inchhîr duh lote erawh chu “kum za mi” pawh ni se, tihboral an ni ang a. (Is. 65:20) Anni chuan “vaivut an liak ang.”

Isua’n Lainat Takin Min Ngaihsak

14, 15. Isua chuan mihringte rilru a hrethiam tih leh “pachhiain a auhvin ani chuan a chhanhim ang” tih engtin nge kan hriat theih?

14 Sual nei mihringte chu dinhmun khawngaihthlâk takah an ding a, ṭanpuina an mamawh ngawih ngawih a ni. Mahse, beisei tûr nei lo an ni lo. (Sâm 72:12-14 chhiar rawh.) Solomona Ropui Zâwk, Isua chuan ṭha famkim lo kan ni tih a hriat avângin min lainat hle a. Chu bâkah, ani chuan felna avângin hrehawm a tuar a, Pathianin amaha fiahna a tawh chu a remti a ni. Isua’n rilru lama lungngaihna a tawh chu a nasat êm avângin “a thlan chu thi far lian tak angin leiah a far” hial a ni. (Lk. 22:44) Chu mi hnuah, nghaisakna ban aṭangin: “Ka Pathian, ka Pathian, engah nge mi kalsan?” tiin a au chhuak a ni. (Mt. 27:45, 46) Hrehawm tinrêng a tuar chung leh Pathian Jehova laka rinawm lohtîr tuma Setana’n theih tâwp a chhuah chung pawhin Isua chuan a rinawmna a vawng tlat a ni.

15 Isua chuan kan hrehawm tuarte a hmu tih leh “pachhiain a auhvin ani chuan a chhanhim ang a, mi rethei, ṭanpuitu nei lo pawh chu, a chhanhim ang,” tih kan ring tlat thei a ni. A Pa ang bawka ngaihsakna duhawm tak nên, Isua chuan ‘pachhiate chu a ngaithla’ ang a, ‘lungchhiate chu a tidamin, an hliamnate chu a tuam ang.’ (Sâm 69:33; 147:3) Isua chu “keimahni anga kawng tinrênga thlêmna tâwk tawh” a nih avângin, ani chuan “kan chak lohnate min hriatpui thei” a ni. (Heb. 4:15) Lal Isua Krista chuan vânah ro a rêl tawh tih leh mihringte hrehawm tawrhna tihrehsak a châk hle tawh tih hriat chu a va nuam êm!

16. Engvângin nge Solomona chuan a khua leh tuite a lainat theih?

16 Solomona chuan finna leh thil chhût thiamna a neih avângin, “pachhiate chu a khawngaih ang” tih a chiang hle a ni. Chu bâkah, lungngaihna leh thil râpthlâk tak takte a lo tawng tawh bawk a. A unaupa Amnona chuan a farnu Tamari a sual a, Solomona unaupa Absaloma chuan Amnona chu a thil sual tih avângin a that ta a ni. (2 Sam. 13:1, 14, 28, 29) Absaloma chuan Davida lalṭhutthlêng chan tumin a bei a; mahse, a ruahmanna chu a hlawhchham a, Joaba’n a that ta zâwk a. (2 Sam. 15:10, 14; 18:9, 14) A hnuah, Solomona unaupa Adonija chuan lalna chan a tum leh a. Han hlawhtling vaih sela chuan Solomona chu a thi ngei dâwn tih a chiang hle. (1 Lal. 1:5) Solomona’n mihringte hrehawm tawrhna a hrethiam tih chu Pathian Jehova biak in hawnna ṭawngṭaia a thu chham aṭang hian a hriat theih a ni. Lal Solomona chu a khua leh tuite tân Pathian Jehova hnênah heti hian a ṭawngṭai a ni: ‘[Anni chuan] an hri vei emaw, an lungngaihna emaw chu an hria a . . . [Nangin] ngaidam la, mi tin an awm dân ang ṭheuh zêlin hlawhtlintîr ang che,’ tiin.—2 Chro. 6:29, 30.

17, 18. Pathian chhiahhlawh ṭhenkhatte’n eng lungngaihna nge an tawrh chhuah ngai a, chutianga ti tûrin engin nge ṭanpui?

17 ‘Kan lungngaihna’ chu tûn hmaa kan thiltawnte avânga lo awm a ni thei a. Jehova Thuhretu pakhat, kum 30 chho bâwr vêl mi Mary * chuan heti hian a sawi: “Hlimna tûr chhan tam tak ka nei a; mahse, hun kal tawha ka thiltawnte chuan zahna leh tenawm intihna min neihtîr leh ṭhîn. Chûng chuan nimin lawka thleng ang maiin lungngaihna nasa tak min neihtîr a, ka ṭahte a tichhuak hial ṭhîn a ni. Chutianga hun kal tawh hriat rengna chuan tlâktlai lo leh thiam lo intihna nasa tak min la neihtîr cheu ṭhîn a ni,” tiin.

18 Pathian chhiahhlawh tam takte chuan he rilru put hmang hi an ṭâwm ve thei a; mahse, engin nge tuar chhuak thei tûra chakna nei tûrin ṭanpui thei? “Tûnah chuan ṭhian dik takte leh thlarau lam chhûngte chuan hlimna min pe a ni” tiin Mary chuan a sawi. Tin, “Pathian Jehova thutiam lo thleng tûrte ngaihtuah ka tum tlat bawk a, ṭanpui ka dîlna au aw chu hlimna au aw-ah a chan ka ring tlat a ni,” tiin a sawi belh bawk. (Sâm 126:5) Pathianin Rorêltu atâna a ruat, a Fapa-a kan beiseina kan nghah tlat chu a pawimawh a. A chungchângah chuan heti hian hrilh lâwk a ni: “Mi rethei leh pachhiate chu a khawngaih ang a, pachhiate nunna chu a chhandam ang. An nunna chu hnehchhiahna leh nunrâwnna lak ata a tlan ang a, an thisen chu ani ngaih chuan hlu tak a ni dâwn si a,” tiin. (Sâm 72:13, 14) A va thlamuan thlâk tehlul êm!

Hnianghnârna Khawvêl Tharin Min Nghâk

19, 20. (a) Sâm 72-a târ lan angin, Lalram rorêlna chuan eng harsatna nge a tihkian ang? (b) Krista rorêlna avânga chawimawina chu tu hnênah nge a kal ang a, chu miin a hlen chhuah tûrte chu engtin nge i ngaih?

19 Solomona Ropui Zâwk rorêlna hnuaia awm Pathian khawvêl thara mihring ṭha famkimte hma lam hun tûr chu mitthlaa hmuh han tum leh teh. Hetiang hian tiam kan ni: “Leiah, tlâng chungahte hian, buh tam tak a awm ang a; a vui chu Lebanon angin a nghîng suau suau ang,” tiin. (Sâm 72:16) Buh chu tlâng chungah a ṭo loh tlângpui avângin, hêng thute hi leiin rah ṭha a chhuah tûrzia sawi uarna a ni—Solomona rorêl laia lei ṭhatna hmun “Lebanon angin.” Han ngaihtuah teh! Ei in tlâkchhamna a awm tawh lo vang a, kham khawp nei lo an awm tawh lo vang a, ṭâm lah an awm tawh hek lo vang! Mi tinin ‘thil thautein ruai an ṭheh tawh ang.’—Is. 25:6-8; 35:1, 2.

20 Hêng malsâwmna zawng zawngte avânga chawimawi phu chu tunge ni? Chatuan Lal leh Lei leh Vâna Rorêltu, Pathian Jehova hi a ni. Chutih hunah chuan kan vaiin he fakna hla tâwpna châng mawi leh duhawm tak hi hlim takin kan sa ve tawh ang: “[Lal Isua Krista] hming chu kumkhuain a dai lo vang a: a hming chu ni a awm chhûng chuan dai lovin a awm zêl ang a: mite chu amahah chuan malsâwmin an awm ang a; hnam tinrêngin amah chu nihlawh an ti ang. LALPA Pathian, Israel-ho Pathian chu, fakin awm rawh se, amah chauh hian thilmak a ti ṭhîn a: a hming ropui tak hi kumkhuain fakin awm bawk sela; lei pum pui pawh hi a ropuinaa tihkhahin awm rawh se. Amen, Amen,” tiin.—Sâm 72:17-19. (w10-E 08/15)

[Footnote-te]

^ par. 1 Mizo Bible-a Sâm 72-na chunga thuziak-ah chuan “Solomona Fakna Hla” tih chuang mah se, a châng tâwpnain a târ lan angin a phuahtu dik tak chu Davida a ni.

^ par. 17 Hming thlâk a ni.

Engtin Nge Kan Chhan Lêt Ang?

Sâm 72 thu hian eng nge a lo entîr lâwk?

• Solomona Ropui Zâwk chu tunge ni a, a rorêlna chu eng ang takin nge a zauh vang?

Sâm 72-naa malsâwmna lo awm tûr sawi lâwkte zîngah hian eng nge nghahhlelhawm i tih ber?

[Zirlai Atâna Zawhnate]

[Phêk 29-naa milem]

Solomona rorêl hun chhûnga hnianghnârna chuan eng nge a lo entîr lâwk?

[Phêk 32-naa milem]

Solomona Ropui Zâwk rorêlna hnuai Paradis-a nunna nei tûra theih tâwp chhuah chu a manhla