Siopay Makapangiliktar ed Saray Oneey-ey?

‘Iter mo ed ari so saray panamatunong mo, O Dios, ta sikato iliktar to so mankaukolan no oney-ey.’​—SAL. 72:1, 12.

1. Diad situasyon nen David, antoy naaralan tayo nipaakar ed inkamapangasi na Dios?

TALAGAN makapaseseg iratan a salita a mapatnag ya insulat nen Arin David na Israel nensaman! Pigay taon antis na satan, sikatoy agonigon a maong lapud impikalugoran to ed si Bat-sheba. Diad saman et akikasi si David ed Dios: “Unong na kinaraklan na malamoy a panangasim, bural mo so saray impakasumpak. . . . Say kasalanan ko wala a naynay ed arapan ko. . . . Nia, nipaway ak ed kasulitan; tan dia ed kasalanan innginew ak nen inak.” (Sal. 51:1-5) Si Jehova et mapangpangasi tan ikokonsidera ton atawir tayoy kasalanan.

2. Panon itayon natulongan na Salmo 72?

² Natatalosan nen Jehova so makapaermen ya kipapasen tayo. Unong ya impasakbay la, say nilanaan na Dios ya Ari et ‘iliktar to so mankaukolan no oney-ey tan say makabos [odino mairap-bilay], ya anggapo so mananulong ed sikato. Sikato ilagak [odino kasian] to so makabos tan mankaukolan, tan ilaban to so kamarerwa na mankaukolan.’ (Sal. 72:12, 13) Panon tayon nainawaan? Makatulong ed sikatayo so Salmo 72. Sayan kanta ya insulat nipaakar ed pananguley na anak nen David a si Solomon, et mangipapanengneng ed no panon a say pananguley na Anak na Dios, a si  Jesu-Kristo, so mangiter na pakainawaan ed katooan.

Mangililitrato’d Uley nen Kristo

3. Anto so kinerew nen Solomon, tan antoy inter na Dios ed sikato?

³ Kayarin imbaga na maedad lan si David a gawaen ya ari si Solomon, sikatoy angiter na espisipiko iran instruksion ed anak to. Tan tinoor iratan nen Solomon. (1 Ara. 1:32-35; 2:1-3) Insan, diad sakey a kugip et akitongtong si Jehova ed si Solomon: “Kerewen mo no anto so iter ko ed sika.” Sakey labat so kinerew nen Solomon: “Ikdan mo so aripen mo sirin na makatalos a puso a mangukom na baley mo, pian nibiig ko so maong tan mauges.” Bilang resulta, impagamor nen Jehova itan a mapaabeban kerew, tan wala ni kaaruman ya inter to.​—1 Ara. 3:5, 9-13.

4. Panon ya indeskribe na reyna na Sheba so uley nen Solomon?

⁴ Diad tulong nen Jehova, say impanuley nen Solomon et panaon na makatantandan tuloy a kareenan tan aligwas, ya anggan kapigan et agnaparaan na uley na arum nin too. (1 Ara. 4:25) Sakey ed saray linma pian nengnengen so uley nen Solomon et say reyna na Sheba, a kaibay amayamay ya aripen to. Inkuan to’d Solomon: “Tuan amin iray nadngelan ko nipaakar ed sika . . . nen wala ak ed dilin bansak! . . . Say nadngelan ko ag-onkapaldua’d tuan kakabatan mo; lalon aralem so kakabatan mo tan dakerakel ni so kayamanan mo nen say samay nibaga’d siak.” (1 Ara. 10:1, 6, 7, Maung a Balita) Balet, siansia nin ag-itan makakiking ed kakabatan nen Jesus, a makapangibaga na onia nipaakar ed inkasikato: “Nia! wadia so sakey a babaleg nen si Solomon.”​—Mat. 12:42.

Nainawaan Diad Uley na Mas Matalonggaring a Solomon

5. Antoy ipapaamta na Salmo 72, tan antoy ipapanengneng na satan a nagawa ed arapen?

⁵ Aralen tayo pa natan iray aspekto na Salmo 72 pian naamtaan iray bendisyon diad uley nen Jesu-Kristo, say Mas Matalonggaring a Solomon. (Basaen so Salmo 72:1-4.) Ipapaamta na sayan salmo so panmoria nen Jehova ed “pananguley” na Anak to, say “Prinsipe na Kareenan,” si Jesu-Kristo. (Isa. 9:6, 7) Diad panangiwanwan na Dios et ‘ukomen na Mas Matalonggaring a Solomon so katooan, ya ikana to so inkatunong, tan diad saray makabos et ikana to so inkaalas.’ Say pananguley to et napno na kareenan tan inkatunong. Sanen wadiad dalin si Jesus, impanengneng to no antoy nagawa diad Sanlibon Taon ya Uley to.​—Apo. 20:4.

6. Antoy impanengneng nen Jesus a nagawa diad Panarian to?

⁶ Nengnengen tayo pa ray pigaran ginawa nen Jesu-Kristo, a mangiter ed sikatayo na ideya no anto so gawaen to ed totoo bilang kasumpalan na Salmo 72. Talagan makapadinayew so agaylan panangabagey to ed saray maniirap. (Mat. 9:35, 36; 15:29-31) Singa bilang, sikatoy inasinggeran na sakey a lakin akating tan akikasi: “Sarag mo ak a linisan no labay mo.” Et inkuan nen Jesus: “Labay ko. Nalinisan ka.” Tan inmabig so laki! (Mar. 1:40-42) Diad saginonor, anengneng nen Jesus so sakey a balo ya inateyan na alenleneg ya anak. Lapud “naabagey” nen Jesus so bii, inkuan To ed anak to, “Bangon ka!” Tan binmangon so balolaki. Sikatoy abilay!​—Luc. 7:11-15.

7, 8. Antoy pigaran pakapatnagan a walay pakayari nen Jesus a manpaabig?

⁷ Inikdan nen Jehova si Jesus na pakayarin  manggawa na saray milagro. Singa bilang, “walay sakey a bii a labinduay taon lan manpaparala.” Anggaman “nanirap lan maong ed dakel a nampatambalan to tan naupot lay amin a kaykayarian to,” lalon linmoor so sakit to. Kanian, akiletletan so bii tan diniwit toy kawes nen Jesus, a sumlang ed Ganggan ta sikatoy ‘papawayan na dala.’ (Lev. 15:19, 25) Sanen alikas nen Jesus ya walay pakayarin pinmaway ed sikato, tinepet to no siopay aniwit ed kawes to. Et “natatakot tan manggiwgiw” so bii ya “inmasingger tan dinmakmomo ed arap to tan impatua to ed sikato so amin.” Amoria nen Jesus a pinaabig nen Jehova so bii tan sikatoy mapangpangasi ton tinrato, ya inkuan to: “Ana’ko, say pananisiam so amaabig ed sika. La ka ed kareenan, tan onabig ka la ed makapairap a sakit mo.”​—Mar. 5:25-27, 30, 33, 34.

⁸ Say inter na Dios a pakayari ed si Jesus so amaabig ed saray mansasakit, balet pankelkelawan met itan na saray akaimaton. Singa bilang, seguradon pandinayewan na dakel so anengneng dan impamaabig nen Jesus antis na Sermon to ed Palandey. (Luc. 6:17-19) Sanen angibaki si Juan a Managbautismo na duaran disipulo to pian naseguro no kasin si Jesus so Mesias, Sikatoy anengneng dan ‘mamapaabig ed dakel a totoon walaay beblay tan graben sakit tan pinapaway to iray mauges ya espiritu, tan impawil toy pakanengneng na dakel a bulag a totoo.’ Insan inkuan nen Jesus ed samay duara: “Ibalita yo ed si Juan so anengneng tan nadngel yo: saray bulag et makakanengneng la, saray piley et makakaakar la, saray akating et nalilinisan la tan saray telek et makakarengel la, saray inaatey et napapaoli la, diad saray mairap-bilay et nipapasabi la so maong a balita.” (Luc. 7:19-22) Seguradon apabiskeg si Juan ed satan a mensahe!

9. Anto so papaneknekan na saray milagro nen Jesus?

⁹ Tua, samay inter nen Jesus a pakainawaan legan na impanministeryo to diad dalin et temporaryo labat. Saramay pinaabig tan pinaoli to et inatey lanlamang. Balet, saray milagron ginawa to sanen wadiad dalin et paneknek na agmanganggan pakainawaan na katooan diad uley to bilang Mesias.

Magano lay Interon Dalin a Paraiso!

10, 11. (a) Panon kabayag so bendisyon na Panarian, tan panoy panguley nen Jesus? (b) Siopay “nakaiba” nen Kristo diad Paraiso, tan antoy gawaen to pian makapambilay ya andi-angga?

¹⁰ Nonot mo pa no anto so klase bilay diad Paraison dalin. (Basaen so Salmo 72:5-9.) Saray mandadayew ed alenleneg a tuan Dios et panggayagaan day bilay ed Paraiso a singa kabayag na agew tan bulan, on, diad andi-anggaan! Si Arin Jesu-Kristo et mangitarya na pakainawaan, ‘a singa uran ed dika, tan singa saray tayaketek a salogen da so dalin.’

¹¹ Legan mon ililitrato’d nonot mo so kasumpalan na sayan salmo, agta napapakiwas so pusom lapud ilalon pambilay ya andi-angga diad paraison dalin? Seguradon aliketan imay nipasak a kriminal sanen inkuan nen Jesus: “Nakaiba ta ka ed Paraiso.” (Luc. 23:43) Legan na Sanlibon Taon ya Uley nen Jesus, satan a laki et paolien ed bilay. No sikatoy manpasakop ed uley nen Kristo, sikatoy manbilay ya andi-angga diad dalin tan nawalaay perpekton bunigas tan magmaliw a maliket.

12. Diad Sanlibon Taon ya Uley nen Kristo, anto so pankanawnawa na saray napaolin agmatunong?

¹² Diad uley na Mas Matalonggaring a Solomon, si Jesu-Kristo, ‘say matunong et manaligwas.’ (Sal. 72:7) Diad satan a panaon et nalikna tayo so agaylan panangaro tan panangasikaso nen Kristo, a singa nen sikatoy wadiad dalin. Sano onsabi la so insipan na Dios a balon mundo, anggan “saray agmatunong” a napaoli et nawalaay maabig a pankanawnawan itukoy so kabibilay da ed saray estandarte nen Jehova tan manbilay. (Gawa 24:15) Siempre, saramay agmalabay ya ontulok ed kakaukolanen na Dios et agmansiansian manbilay pian agda deralen so kareenan na balon mundo.

13. Panon kalaknab so sakop na Panarian, tan akin et agbalot naandi so kareenan ditan?

 ¹³ Say kalaknab na uley na Mas Matalonggaring a Solomon et napatnagan ed sarayan salita: “Sikato nawalaan met na pananguley manlapu ed dayat ya angga ed dayat, tan manlapu ed Ilog [Eufrates] ya angga ed saray samsampot na dalin. Saraman so manaayam ed kalawakan ontuek ira ed arap to; tan saray kakabusol to dildilan da so dabok.” (Sal. 72:8, 9) On, manuley ed interon dalin si Jesu-Kristo. (Zac. 9:9, 10) Saramay mamapabli ed pananguley to tan ed saray bendisyon na satan et “ontuek” lapud mabulos a panagpasakop. Diad biek a dapag, saray agmagbabawin mankakasalanan et deralen, anggan “sanlasus taon” da la. (Isa. 65:20) “Dildilan da so dabok.”

Iyaansakit To Itayo

14, 15. Panon tayon amta a natatalosan nen Jesus so nalilikna tayo tan ‘iliktar to so mankaukolan’?

¹⁴ Pakaskasi so kipapasen tayo ran makasalanan a totoo tan kakkaukolan tayoy tulong. Balet, walay ilalo tayo. (Basaen so Salmo 72:12-14.) Si Jesus, say Mas Matalonggaring a Solomon, et mililikna ed sikatayo lapud natatalosan to ya aliwa itayon perpekto. Niarum ni, nanirap si Jesus lapud inkatunong, tan inabuloyan na Dios a nasagmak ton bukor iray subsubok. Ontan lay impakagonigon nen Jesus kanian “say linget to et nagmaliw a singa dala a mantedter ed dalin”! (Luc. 22:44) Insan, oniay inkelyaw to legan ya akapasak ed panamairapan a kiew: “Dios ko, Dios ko, akin et pinaulyanan mo ak?” (Mat. 27:45, 46) Anggaman pinasyay impanirap to tan anggaman ginawa nen Satanas so amin a paraan pian napabeneg ed si Jehova, nansiansian matoor si Jesus ed si Jehova a Dios.

¹⁵ Seguradon natatalosan nen Jesus so paniirap tayo tan ‘iliktar to so mankaukolan no oney-ey, tan say makabos ya anggapo so mananulong ed sikato.’ Singa say Ama to, a maaron mangiyaansakit, “dengelen to so saray naukolan,” tan “paabigen to so saray binmetag ed puso, tan bedberen to so sugasugat da.” (Sal. 69:33; 147:3) On, ‘makapilikna si Jesus ed saray kakapuyan tayo, lapud sikatoy asubok la ed amin a paraan, a singa sikatayo.’ (Heb. 4:15) Talagan makapalikliket a naamtaan a manuuley la natan ed tawen so Arin Jesu-Kristo tan pirpirawaten to lan ekalen so paniirap na totoo!

16. Akin et iyaansakit nen Solomon iray uuleyan to?

¹⁶ Lapud marundunong tan makatalos si Solomon, seguradon ‘naabagey to ray makapuy.’ (Sal. 72:13, MB) Sakey ni, dakel so asagmak ton ermen tan gonigon ed bilay. Ni-rape na kuya ton si Amnon si Tamar ya agi to, tan impapatey nen Absalom si Amnon lapud satan. (2 Sam. 13:1, 14, 28, 29) Sinalin sinamsam nen Absalom so trono nen David balet ta sinmaew, tan sikatoy pinatey nen Joab. (2 Sam. 15:10, 14; 18:9, 14) Ag-abayag, ginetma met nen Adonias, ya kuya nen Solomon, a samsamen so pananguley. No bilang ta tinmalona, seguradon apatey si Solomon. (1 Ara. 1:5) Nalikas tayo ed samay impikasi nen Solomon diad inagurasyon ed templo nen Jehova a natatalosan to so paniirap na totoo. Oniay impikasi na ari nipaakar ed saray uuleyan to: “Amtaen na balang too so dili a salot to tan say dili ya ermen to . . . Mamerdona ka [Jehova], tan itumang mo ed balang too so manepeg ed saray amin a dalan to.”​—2 Awa. 6:29, 30.

17, 18. Anton “ermen” so susungdoan na arum a lingkor na Dios, tan antoy akatulong ed sikara?

¹⁷ “Say dili ya ermen” tayo et nayarin resulta  na saray agawgawa ed sikatayo ed apalabas. Si Mary, * sakey a Tasi nen Jehova a mantaon na masulok a 30 so nansulat: “Dakel komoy rason kon manliket, balet lapud apalabas ko, lanang ak ya nababaingan tan makakaliknay pandimla. Kanian, agaylay ermen ko tan manakakis ak. Say pakalinak et singa labat nen karuman iman agawa. Lapud mairap kon nalingwanan, liknaen kon anggapoy kanak tan lanang ak a nakokonsiensia.”

¹⁸ Dakel ed saray lingkor na Dios so makakalikna met na ontan, balet antoy makatulong pian makapansungdo ira? Oniay inkuan nen Mary: “Saray tuan kakaaro tan agagi so lapuay liket ko. Iteteen ko met so isip ko ed saray sipan nen Jehova parad arapen, tan matalek ak a say lua na ermen et nasalatay lua na liket.” (Sal. 126:5) Kaukolan a manilalo tayo ed inter na Dios ya Anak to, say pinili ton Manuley. Nipaakar ed sayan Manuley, onia so impasakbay: ‘Sikato [kasian] to so [mairap-bilay] tan mankaukolan, tan ilaban to so kamarerwa na mankaukolan. Sikato dondonen to so kamarerwa ra a yarawi ed panamalingo tan panamasoot; et mabli naani dala ra ed mata to.’ (Sal. 72:13, 14) Talagan makapaseseg itan!

Manatalaran ed Sikatayo so Marakdakep a Balon Mundo

19, 20. (a) Unong ed Salmo 72, anton problema so solusyonan na Panarian? (b) Diad uley nen Kristo, siopa so nepeg a manunan nadayew, tan antoy nibagam ed gawaen na satan?

¹⁹ Ilitratom pa lamet ed nonot mo no antoy manatalaran ed saray matunong a totoo diad balon mundo na Dios, diad uley na Mas Matalonggaring a Solomon. “Wala so daakan ya ilik ed tapew na dalin ed tapew na toktok na saray palandey; say bunga to onyugayog,” so insipan ed sikatayo. (Sal. 72:16) Lapud kaslakan lan ag-itatanem so ilik diad toktok na kapalandeyan, ipapabitar na saya a magmaliw a mabunabuna so dalin. Say karakel na ani et ‘singa diad Lebanon,’ sakey a mabunga-bungan rehyon legan na uley nen Solomon. Isip mo pa labat! Agla onkulang so naakan, anggapo lay maletletey lapud agsusto’d panangan, tan anggapo lay naerasan! Panggayagaan la na amin so “ponsia a sankananaman iray kakanen.”​—Isa. 25:6-8, NW; 35:1, 2.

²⁰ Siopay nepeg a narayew ed sarayan amin a bendisyon? Manuna ed amin et say Magnayon ya Ari tan Manuley ed Uniberso, si Jehova a Dios. Aliling to et malikeliket itayon amin a mibiang a mangansion ed sampot a parte na sayan marakdakep tan makapaligsay puson kanta: ‘Say ngaran to [Arin Jesu-Kristo] mansiansia lawas, say ngaran to magnayon a singa kabayag na banwa. Ta saray totoo napapalar ira ed sikato; saray amin a nasyones sikato so inngaran da na magayaga. Nagalang si Jehova a Dios, say Dios na Israel, a sikato lambengat so manggawa na pankelawan a bengabengatla. Tan nagalang so magloria a ngaran to lawas; tan say sankadalinan napano komon na gloria to. Ontan pa komon, tan Amen.’​—Sal. 72:17-19.

[Paimano ed leksab]

Antoy Ebat Mo?

• Antoy ipapanengneng na Salmo 72 a nagawa ed arapen?

• Siopa so Mas Matalonggaring a Solomon, tan panon kalaknab so uley to?

• Anto so agustoan mo nipaakar ed saray bendisyon ya impasakbay ed Salmo 72?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Litrato ed pahina 29]

Mainaway bilay legan na uley nen Solomon. Antoy ipapanengneng na satan?

[Litrato ed pahina 32]

Agnaperdi pansasagpot tayo ta say nagamoran tayo et bilay ed Paraiso diad uley na Mas Matalonggaring a Solomon