Naai e Akaora i te Aronga e Kapiki Maira i te Tauturu?

“E o mai ana, e te Atua, te au tuatua-tau naau ra na te ariki . . . Ko tei putaua ra me kapiki maira, nana ïa e akaora.”​—SALA. 72:1, 12.

1. I roto i to Davida turanga, eaa ta tatou i kite mai no runga i to te Atua tu akaaroa?

E AKAPUMAANA anga tikai taua au tuatua ra, tei tataia e te Ariki ko Davida o Iseraela i taito! I te au mataiti i mua ake ka tataia ai te reira, kua tataraara aia i muri ake i te akaturianga kia Bate-seba. I taua taime ra, kua pati akatenga a Davida ki te Atua e: “No te maata o toou ra aroa, e taparapara koe i taku nei au ara . . . e te vai ua nei rai toku kino i mua iaku. . . . I na, i anau mai au ma te ara! e i toia au e taku metua vaine ma te kino.” (Sala. 51:​1-5) Ma te tu akaaroa, kua manako mai a Iehova i to tatou turanga ara tei akatuangaia mai.

2. Akapeea a Salamo 72 i te tauturu anga ia tatou?

² Te marama maira a Iehova i to tatou turanga mii. Mei tei totouia, na te Ariki akatainuia o te Atua ‘e akaora i tei putaua me kapiki mai, e tei akaaka ra, e kare ona tauturu. Ka akaperepere aia i tei apikepike ra e tei putaua, e akaora oki aia i te au vaerua o te aronga ao ra.’ (Sala. 72:12, 13) Akapeea te akaora anga me orongaia mai? Te akakite maira a Salamo 72 kia tatou e ka akapeea. Te oronga maira teia imene tei atuia no runga i te taoonga ariki a te tamaiti a Davida ko Solomona i tetai akatutuanga e akapeea te tutara a te Tamaiti a te Atua, ko Iesu Karaiti, i  te akaora anga i te au tangata mei te tumatetenga.

Akaraanga ki Mua no ta Karaiti Tutaraanga

3. Eaa ta Solomona i pati, e eaa ta te Atua i oronga kiaia?

³ I muri ake te akaueia anga e kia akariroia a Solomona ei ariki, kua oronga te ruaine a Davida kiaia te au ikuikuanga taka meitaki e kia rave akarongo mou a Solomona i te reira. (1 Ari. 1:32-35; 2:1-3) Kua mama mai a Iehova i muri mai kia Solomona i roto i tetai moemoea e kua tuatua e: “Ka pati mai i taku e oronga atu naau.” E tai ua rai a Solomona patianga: “E teianei, ei ngakau kite taau e o mai no to tavini nei; kia tika kia tuatua ki toou nei iti-tangata, kia kite au i te meitaki e te kino.” No ta Solomona patianga akaaka, e maata ua atu ta te Atua i oronga kiaia.​—1 Ari. 3:5, 9-13.

4. Akapeea te tutaraanga a Solomona i te akatakaia anga e tetai tutara i tona tuatau?

⁴ Ma ta Iehova akameitakianga, kua riro ta Solomona tutaraanga ei tuatau meitaki roa atu no te au e te turanga puapinga, tei kare rava i kiteaia ana i raro ake i tetai kavamani i runga nei i te enua. (1 Ari. 4:25) Tetai aronga tei aere mai i te akara mei teaa te tu o ta Solomona tutaraanga, ko te ariki vaine o Seba, pera katoa tona pupu tangata. Kua akakite aia kia Solomona e: “E tuatua-mou rai taku i rongo i toku ra enua, . . . kare rai te afa i akakiteia mai kiaku nei: kua maata rava atura toou pakari e toou mana i tei akarongoia e au ra.” (1 Ari. 10:1, 6, 7) Inara, kua akaari mai a Iesu i te pakari maata rava atu, tei tau tikai i te taikuia kiaia uaorai e: “E i na, e maata teia ia Solomona.”​—Mata. 12:42.

Akaora Anga i Raro Ake i te Solomona Maata Atu

5. Eaa ta Salamo 72 e akaari maira, e eaa ta te reira akaraanga ki mua e oronga maira?

⁵ Ka akara ana tatou i teianei i te au mea i roto ia Salamo 72 ma te akakoroanga no te apiianga i te au akameitakianga i raro ake i te tutaraanga a Iesu Karaiti, te Solomona Maata Atu. (E tatau ia Salamo 72:1-4.) Te akaari maira teia taramo i to Iehova manako no runga i te tutaraanga “au” a tana Tamaiti, “te Ariki no te au,” ko Iesu Karaiti. (Isa. 9:5, 6) I raro ake i ta te Atua aratakianga, ‘ka akava tau [te Solomona Maata Atu] i te aronga akaaka e ka akaora i te tamariki a te aronga apinga kore.’ Ka riro tana tutaraanga ei tutaraanga au e te tuatua tika. Iaia i runga nei i te enua, kua oronga mai a Iesu i tetai akaraanga ki mua e eaa ta tona Tutaraanga Tauatini Mataiti e tu mai nei ka akatupu.​—Apo. 20:4.

6. Eaa te akaraanga ki mua ta Iesu i oronga mai no te au akameitakianga i raro ake i te tutaraanga o te Patireia?

⁶ E akamanako ana i tetai au angaanga a Iesu Karaiti ka kite atu tatou i tana ka rave no te au tangata ravarai, te ka akatupuia i roto ia Salamo 72. Kua umere tikai tatou i tona tangi aroa maata no te aronga e mamae ra. (Mata. 9:35, 36; 15:29-31) Ei akatauanga, kua aere mai tetai tangata tei tuia e te maki repera kia Iesu e kua pati akatenga e: “Kia tika ia koe, e mā au ia koe.” Kua pau atu a Iesu e: “Kua tika ïa iaku; kia mā koe.” E kua akaoraia taua tangata ra! (Mare. 1:40-42) I muri mai, kua aravei a Iesu i tetai vaine takaua kua mate tana tamaiti okotai. Ma te “aroa,” kua tuatua atu a Iesu e, “ka tu ki runga” e kua tu mai te tamaiti a taua vaine ra. Kua ora akaou mai aia!​—Luka 7:11-15.

7, 8. Eaa ra tetai au akatutuanga no to Iesu mana akaora?

⁷ Kua akamana a Iehova ia Iesu kia rave i te  au temeio. Kua akatutuia mai teia i roto i te tu o “tetai vaine, raungauru ma rua akera ona mataiti, i te mate ua anga i te atekeria.” Noatu kua “rapakauia na oki aia e te aronga rapakau ra e manganui, kua pou rava tona apinga,” kua kino roa atu tona maki. Kua tomo atu aia ki roto i te urupu tangata e kua amiri atu ia Iesu​—te aati anga i te Ture no runga i te turanga o te “maki vaine.” (Levi. 15:19, 25) Kua kite a Iesu e kua ngaro te mana i roto iaia e no reira kua ui aia e koai tei amiri mai iaia. “Ma te mataku e te rutetetete,” kua “tipapa iora [te vaine] ki raro ki mua iaia, kua aaki ua maira i te tuatua-mou.” I tona kite anga e kua akaora a Iehova i taua vaine ra, kua aroa atu a Iesu iaia e kua tuatua e: “E taku tamaine, kua ora koe i toou akarongo, ka aere koe ma te au, e ma te ora i to maki.”​—Mare. 5:24-27, 29, 30, 32-34.

⁸ Kua akaoraia te aronga maki e te mana akaora tei orongaia e te Atua kia Iesu, e kua akakeu katoa te reira i te aronga e akara maira. Ei akatauanga, kare ekoko e kua umere te manganui i to ratou kite atu anga ia Iesu e akaora ra i te au tangata i mua ake i tana Tuatua rongonui i runga i te Maunga. (Luka 6:​17-19) Te tono anga a Ioane Papetito i tetai nga karere e rua i te kimi i tetai akapapuanga e ko Iesu te Mesia, kua kite atu raua Iaia e ‘akaora rā i te aronga maki e manganui e te mamae maata, e te au vaerua kino, e te oronga anga i te kite no te matapo e manganui.’ Kua akakite i reira a Iesu ki nga karere e rua e: “E akakite atu kia Ioane i te au mea ta korua e akarongo nei, e ta korua e kite nei; e te kite nei te matapo, te aere nei te pirikoki, kua tamāia te lepera, kua akarongo te turi, kua akatuia tei mate, kua tuatuaia atu te evangelia ki te tangata rikiriki.” (Luka 7:19-22) E akamaroiroi anga tikai taua karere ra kia Ioane!

9. E akatutu anga te au temeio a Iesu no teaa?

⁹ E tika, e tuatau poto ua te akamaru anga mamae ta Iesu i oronga mai i te tuatau o tana angaanga orometua i te enua nei. Ko te aronga tana i akaora me kore i akatu mai kua mate i muri mai. Inara, te au temeio ta Iesu i rave iaia i runga nei i te enua e akatutu anga ia no te akaora anga i te au tangata ravarai te ka mataora i raro ake i tana tutaraanga Mesia.

Parataito i te Ao Katoa i te Tuatau ki Mua!

10, 11. (a) Eaa ra te roa o te au akameitakianga a te Patireia, e mei teaa ra te tu o ta Iesu tutaraanga? (e) Koai te ka noo i roto i te Parataito ma te Karaiti, e akapeea e rauka ai iaia i te noo e tuatau ua atu?

¹⁰ E tamanako ana e mei teaa rai te tu o te oraanga i runga i te enua Parataito. (E tatau ia Salamo 72:5-9.) Ka rekareka te aronga akamori o te Atua mou anake i tetai oraanga i roto i te Parataito, mei te ra e te marama e vai tinamou ra​—ae, e mutu kore ua atu! Ka riro te Ariki ko Iesu Karaiti ei akaoraora anga, ‘mei te ua ki runga i te ngangaere motu ou ra e mei te tua ua i akamauu i te enua nei.’

¹¹ Ia koe e tamanako ra te akatupu anga o teia taramo, kare ainei toou ngakau e akakeuia ra e te manakonakoanga no te noo anga ki runga i tetai enua parataito e tuatau ua atu? Papu e kua rekareka tikai te tangata kino tei patitiia, te akakite anga a Iesu kiaia e: “Ei Paradaiso taua katoa i teianei rai rā.” (Luka 23:43) I te tuatau o to Iesu Tutaraanga Tauatini Mataiti, ka akatuakouia mai taua tangata ra. Me kauraro aia ki raro ake i te tutaraanga a te Karaiti, ka rauka iaia i te noo ki runga i te enua e tuatau ua atu i roto i tetai oraanga apa kore e te mataora.

12. I te tuatau o ta Karaiti Tutaraanga Tauatini Mataiti, eaa te atianga tei orongaia ki te aronga tuatua tika kore te ka akatuakaouia mai?

¹² I raro ake i te tutaraanga a te Solomona Maata Atu, ko Iesu Karaiti, ka tupu ‘ruperupe te aronga tuatua-tika,’ koia oki, ka puapingaia ratou. (Sala. 72:7) Ka tupu maata roa atu to Karaiti aroa e te akonoanga meitaki, mei tei tupu ana i tona tuatau i runga nei i te enua. I roto i te ao ou ta te Atua i taputou mai, ka oronga katoaia ki te “aronga tuatua-tika kore” te ka akatuakaouia mai, tetai atianga aroa kia aru i to Iehova au turanga e kia ora. (Anga. 24:15) E tika rai, te aronga te patoi ra i te aru rotai i te au umuumuanga a te Atua kare e akatikaia kia ora ua atu e kia tamanamanata i te au e te turanga maru o te ao ou.

13. Mei teaa ra te maata ka tutara ai te Patireia, e eaa ra kare e tamanamanataia tona au?

¹³ Kua akakiteia mai te maata o te tutaraanga  a te Solomona Maata Atu i te enua katoa nei i roto i teia au tuatua e: “Ka riro aia ei ariki mei tetai tai e tae ua atu ki tetai tai, e mei te vai [Eupharati] ra e tae ua atu ki te openga o te enua. To te medebara ra, ka tupou ïa ki raro iaia, e ka mitimiti tona au enemi i te one-pueu.” (Sala. 72:8, 9) Ae, ka tutara a Iesu Karaiti i runga ake i te katoaanga o te enua. (Zeka. 9:9, 10) Te aronga te ariki ra i tana tutaraanga e tana au akameitakianga “ka tupou” kauraro puareinga ua ratou. I tetai tua, ka tipu keia te aronga rave ara tataraara kore, mei tera te tu ‘okotai anere mataiti.’ (Isa. 65:20) E ‘ka mitimiti ratou i te one-pueu.’

Manako Aroa Maira a Iesu ia Tatou

14, 15. Akapeea tatou i kite ei e kua marama a Iesu i te au manako ngakau o te au tangata e ka ‘akaora aia i te aronga putaua te kapiki maira i te tauturu’?

¹⁴ Tei roto te au tangata ara i te turanga tangi tikai e te anoano maata ra i te tauturu. E manakonakoanga ra to tatou. (E tatau ia Salamo 72:​12-14.) Te manako aroa maira a Iesu, te Solomona Maata Atu, ia tatou no te mea kua kite aia i to tatou turanga apa. Pera katoa, kua mamae aia no te tuatua tika, e kua akatika te Atua iaia kia aro atu i te au timataanga. Ae, kua tupu maata tikai kia Iesu te ngakau taitaia “e mei te toto kurukuruatu ra tona ou i te topa anga ki raro i te one”! (Luka 22:44) I muri mai, i runga i te rakau tamamae, kua kapiki maata aia e: “E taku Atua, e taku Atua, eaa koe i akaruke mai ei iaku?” (Mata. 27:​45, 46) Noatu te au mamae ravarai tei tupu kiaia, e te au tauta anga pakari ravarai a Satani i te akaanga ke iaia mei ia Iehova, kua vai akarongo mou ua rai a Iesu ki te Atua ko Iehova.

¹⁵ Papu ia tatou e te kite maira a Iesu i to tatou mamae e ‘ka akaora aia i te putaua tei kapiki mai, e te aronga akaaka, e te aronga kare o ratou tauturu.’ Ma te tu manako aroa mei tona Metua rai, ka ‘akarongo mai a Iesu i te aronga akaaka’ e ka ‘rapakau i te aronga ngakau paruparu, e te tākai anga i to ratou au puta.’ (Sala. 69:33; 147:⁠3) Ka ‘manako aroa mai a Iesu i to tatou au tu paruparu,’ no te mea kua “rokoia katoa oki aia i te au timataanga katoa, mei ia tatou katoa nei rai.” (Ebe. 4:15) E meitaki tikai te kite anga e te tutara nei te Ariki ko Iesu Karaiti i runga i te rangi e te inangaro ra i te akamaru mai i te mamae o te au tangata!

16. Akapeea i rauka ai ia Solomona i te manako aroa i tona au tangata?

¹⁶ No te mea e tei iaia te pakari e te kite, kare ekoko e “ka akaperepere [a Solomona] i tei apikepike ra e tei putaua.” Pera katoa, kua ki tona oraanga i te au tupuanga taitaia e te kino. Kua tauati tona tuakana ko Amanona i tona tuaine ko Tamara, e kua akaue a Abasaloma te tuakana o Solomona kia tamateia atu a Amona no tana i rave. (2 Samu. 13:1, 14, 28, 29) Kua rave a Abasaloma i to Davida terono, inara kare aia i puapinga ana, kua tamateia atu aia e Ioaba. (2 Samu. 15:10, 14; 18:9, 14) I muri mai, kua tauta te tuakana o Solomona ko Adonia i te rave i te taoonga ariki. Naringa aia i autu, kare ekoko e ka tamateia a Solomona. (1 Ari. 1:⁠5) Papu e kua marama a Solomona i te mamae o te tangata, i tuatua ei aia i roto i tana pure i ko i te akatapuanga o te iero o Iehova. Kua pure te ariki no runga i tona au tangata e: “I te tangata katoa i kite i tona uaorai mate, e tona uaorai kino, . . . ka akakore ei i te ara, e akaaiteite mai koe [Iehova] i te tutaki ki te tangata katoa kia tau ki tona au aerenga.”​—2 Para. 6:29, 30.

17, 18. Eaa te kino ta tetai au tavini o te Atua e akakoromaki ra, e eaa te ka tauturu ia ratou kia akakoromaki i te reira?

¹⁷ Penei ka tupu mai ‘to tatou uaorai kino’ mei tetai au tupuanga i topa i roto i te oraanga.  Kua tata a Mary, * e Kite no Iehova, e 30 tuma ona mataiti e: “E maata te tumu kia mataora au, inara e akatupu ua ana te au mea i tupu ana kiaku i te manako akama e te viivii. Kua tupu mai te maromaroa maata, e kua aue au, mei te mea rai e kua tupu te reira au mea i nanai. Te akatupu nei rai te au manako akatumu oonuia i te au manako puapinga kore e te au manako kinokino.”

¹⁸ E manganui te au tavini o te Atua kua kite i teia au tu manako, inara eaa te ka tauturu ia ratou kia rauka te maroiroi no te akakoromaki anga i te reira? “Te oronga mai nei te au oa tika tikai, te au taeake e te au tuaine pae vaerua i te mataora kiaku,” i karanga ai a Mary. “E akamanako katoa ana au i ta Iehova au taputou no te tuatau ki mua, e te irinaki nei au e ka riro mai taku kapiki anga no te tauturu ei kapiki anga rekareka.” (Sala. 126:5) Kia tuku tatou i to tatou irinakianga ki roto i ta te Atua oronga mai anga i tana Tamaiti, tana Tutara ikiia. Kua totouia no runga iaia: “Ka akaperepere aia i tei apikepike ra e tei putaua, e akaora oki aia i te au vaerua o te aronga ao ra. Ka akaora aia i to ratou vaerua i te takinga-kino e te rotoriri ra, e to ratou toto, ka riro ïa ei mea apinga nana.” (Sala. 72:13, 14) E akapumaana anga tikai te reira!

Tapapa Maira Tetai Ao Ou Ki i te Kai, ia Tatou

19, 20. (a) Mei tei akakiteia i roto ia Salamo 72, eaa te manamanata te ka akatikatikaia e te tutaraanga o te Patireia? (e) Koai te ka akameitakiia na mua no te tutaraanga a te Karaiti, e eaa toou manako ta te reira ka akatupu mai?

¹⁹ E akamanako akaou ana i te tuatau ki mua o te au tangata tuatua tika i roto i te ao ou o te Atua i raro ake i te tutaraanga a te Solomona Maata Atu. Te taputouia maira kia tatou e “e manga sitona okotai rima i ki i te enua nei, i runga i te take o te au maunga ra.” (Sala. 72:16) I te mea e kare te titona e akatupuia ana i runga i te take o te maunga, te akataka maira teia au tuatua e ka tupu ruperupe te au mea i runga i te enua. Ka tupu mai tona kai “mei ia Lebanona” rai, e ngai e tupu maata ana te au kai i te tuatau e tutara ra a Solomona. E akamanako ana! Ka maata te kai, ka kaikai meitaki te tangata, kare e onge akaou! Ka rekareka te katoatoa i te “kai memeitaki ra.”​—Isa. 25:6-8; 35:1, 2.

²⁰ Koai ta tatou ka akameitaki no teia au akameitakianga? Te mea mua ko te Ariki Mutu Kore e te Tutara e Pini ua Ake te Ao Katoa, ko te Atua ko Iehova. Te ka tupu mai, ka kapiti atu tatou katoatoa ma te reo rekareka ki te tuanga openga o teia imene manea e te pumaana: “Ka vai rai tona ingoa [o te Ariki ko Iesu Karaiti] e tuatau ua atu: ka vai rai tona ingoa mei te rā ra: ka meitaki oki te tangata iaia, ka ope akea te pa enua i te akameitaki iaia. Kia akameitakiia te Atua, te Atua o Iseraela ko Iehova, koia anake ra tei rave i te au mea taka ke ra. Kia akameitakiia oki tona ingoa kakā e tuatau ua atu: kia akakiia oki te pa enua ravarai ki tona kakā; Amene, e Amene.”​—Sala. 72:​17-19.

[Tataanga Rikiriki i Raro]

Akapeea Koe me Pau?

• Te oronga maira te totouanga a Salamo 72 i tetai akaraanga ki mua no teaa?

• Koai te Solomona Maata Atu, e mei teaa te maata o tana tutaraanga?

• Eaa taau e reka ra no runga i te au akameitakianga tei totouia i roto ia Salamo 72?

[Au Uianga Apii]

[Tutu i te kapi 29]

Eaa te akatutuia ra e te turanga puapinga tei rekarekaia te tutaraanga o Solomona?

[Tutu i te kapi 32]

Puapinga tikai te au tautaanga kia rauka te oraanga Parataito raro ake i te tutaraanga a te Solomona Maata Atu