Azo Ahunda Atene . . .

Caïn awara wali ti lo na ndo wa?

▪ “Tongana Adam na Ève ayeke lani gi na amolenge use, Caïn na Abel, wali ti Caïn alondo lani na ndo wa?” Atâa so tënë so ayeke mbeni tënë so azo so ayeke na kite na ndo ti Bible ayeke hunda ka ti zia zo na yâ ti gbara, Bible afa anzene nzene ye so amû mbeni kiringo tënë so adë bê ti zo.

Achapitre ota na osio ti Genèse afa na e atënë so ge: (1) Ève ayeke lani ‘mama ti azo kue so ayeke na fini.’ (2) Ti londo na ngoi so a dü Caïn ti si na ngoi so lo mû sandaga si Nzapa ake ni, ngoi ahon mingi. (3) Na pekoni so a tomba Caïn ti ga “zo ti kpe ngbanga na zo ti fono na ndo sese”, lo sara mbeto ti tene mbeni ‘zo so awara lo’ agi ti fâ lo. (4) Nzapa azia mbeni fä na tere ti Caïn ti tene abata lo, ye so afa so peut-être aita ti lo wala ambeni fami ti lo ayeke gi ti fâ lo. (5) Na pekoni, Caïn abungbi na wali ti lo na “na sese ti Nod”.​—Genèse 3:20; 4:3, 12, 14-17.

Na lege ti aye so e bâ na nduzu ge, e lingbi ti tene na nda ni so wali ti Caïn ayeke lani mbeni hale ti Ève so a fa lango ti dungo lo pëpe. Genèse 5:4 atene so na yâ ti angu 930 so Adam asara, lo ‘dü amolenge-koli na amolenge-wali.’ Biani, Bible atene polele pëpe so wali ti Caïn ayeke molenge ti Ève. So a sara tënë ti wali ti Caïn na pekoni so a tomba Caïn, a fa so ngu ahon mingi na pekoni la lo wara wali ni so nga so wali ni ayeke peut-être mbeni âta ti Adam na Ève. Ni la, mbeni buku (The Amplified Old Testament) atene so wali ti Caïn ayeke gi “mbeni hale ti Adam.”

Adam Clarke, mbeni wasarango tënë na ndo ti Bible so ayeke na fini na popo ti ngu 1800 ti si na ngu 1900 atene so Nzapa azia fä so na tere ti Caïn ndali ti so mbeto asara lo ngbanga ti so amolenge ti Adam na a-âta ti lo aga gbani awe. Teti so wungo ti ala ayeke mingi, ala lingbi même ti “leke gbâ ti akete kodoro.”

Laso azo mingi abâ so ti tene Caïn asara mariage na mbeni ita ti lo wala mbeni molenge so ita ti lo ti koli wala ti wali la adü ayeke na lege ni pëpe. Ala tene tongaso ndali ti so a yeke ye so azo ayeke sara ka na kodoro ti ala pëpe wala ala sara mbeto ti tene azo ti yâ ti mbeni sewa asara mariage na popo ti ala na ala dü mbeni molenge, na molenge ni awara ambeni kpale so a dü lo dungo na ni. Ye oko, na yâ ti mbeni buku (The Narrated Bible in Chronological Order) pakara F. LaGard Smith atene: “Aye ni kue afa so akozo molenge ti Adam amû tere na popo ti ala même tongana laso azo abâ so mara ti mungo tere tongaso ayeke na lege ni pëpe.” A yeke nga nzoni ti hinga so sarango ye so angbâ juska na ngoi so azo ti Israël awara andia ti Nzapa na lege ti Moïse na ngu 1513 kozoni na ngoi ti e awe la a ga ti fa so sarango mariage na popo ti azo ti sewa ayeke na lege ni pëpe.​—Lévitique 18:9, 17, 24.

Laso, ti londo na ngoi ti Adam na Ève, kozo babâ na mama ti e so alingbi lani kue, ti si na e ngu saki na saki ahon awe. Laso kpale so a dü zo na ni dungo alingbi ti si mingi me azo ti ngoi ti Adam na Ève ayeke ti ala lani na mara ti kpale so pëpe. Na ndo ni, ambeni gingo nda ti ye so a sara ni ade ti ninga pëpe, tongana ti so a fa na yâ ti mbeni mbeti-sango (Journal of Genetic Counseling), afa so tongana amolenge ti aita amû tere, amolenge so ala dü ayeke wara kpale mingi tongana ti so azo apensé pëpe. Tâ tënë, na ngoi ti Adam wala même kozoni na ngoi ti Noé, mara ti akpale tongaso ayeke dä pëpe. Ni la, e lingbi ti tene so wali ti Caïn ayeke lani mbeni fami ti lo.