Nantihong Rapahki Sapwellimen Siohwa Kapai

“[Koht] kin ketin katingih irail akan me kin nantihong raparapahki ih.”​—IPRU 11:6, NW.

1, 2. (a) Ia duwen aramas akan arail kin rapahki sapwellimen Koht kapai kan? (b) Dahme kahrehda kitail anahne nsenohki en alehdi sapwellimen Siohwa kapai?

 ARAMAS tohto kin kamehlele me en kepwehpwe, imwaneki ihmw kan oh waraneki sidohsa kan oh pil pweida mwahu nan arail mour kin wia kapai kei sang Koht. Kitail kin kilang kaun en soangsoangen pelien lamalam akan arail kin kapaia aramas akan, mahn akan, oh soahng teikan. Aramas akan ele kin seiloakla ekei wasa sarawi kan me re kin kamehlele me re kak alehdi kapai kan. Soun palien politik kan kin kalapw kapakapki me Koht en ketin kapaiada arail wehi kan. Ia duwe, ke medewe me pekipek kan en ale kapai kin konehng? Pekipek pwukat kak pweida? Ihs me kin uhdahn alehdi sapwellimen Koht kapai kan oh dahme kahrehda?

² Siohwa ketin kohpada me ni imwin rahn akan, e pahn mie sapwellime aramas mwakelekel oh meleilei kan sang wehi kan koaros me pahn kalohki rongamwahu en Wehio pwe en lel irepen sampah pwon mehnda ma mie kahpwal kan oh uhwong kan. (Ais. 2:2-4; Mad. 24:14; Kaud. 7:9, 14) Kitail me pwungkiher pwukoa en wia kisehn pwihn wet kin men oh anahne kapai sang rehn Koht. Ma e sohte pahn ketin kapaiada kitail, kitail sohte kak pweida. (Mel. 127:1) Ahpw ia duwen atail kak ale sapwellime kapai?

Kapai Kin Kipehdi me Peik kan

3. Ma mehn Israel kan pahn kin peik, dahme met pahn imwikihla?

³ Wadek Lepin Padahk 10:6, 7. Mwohnte mehn Israel kan pedolong nan sapwen inowo, Siohwa ketin kawehwehiong irail me re pahn nsenamwahu mehlel oh e pahn ketin sinsile irail ma irail pahn peikiong sapwellime mahsen. (Deud. 28:1, 2) Ei, sapwellimen Siohwa kapai kan pahn uhdahn kipehdi irail akan me kin peik.

4. Dahme kin pidada peikiong Koht ni mehlel?

⁴ Soangen madamadau dah me mehn Israel kan en ahneki pwe irail en kin peik? Sapwellimen Koht kosonned mahsanih me e pahn kupwursuwedkihla ma sapwellime aramas akan sohte kin papah ih “ni mohngiong peren oh nsenamwahu.” (Wadek Deuderonomi 28:45-47.) Siohwa sohte kin kupwurki kitail en peikiong sapwellime kosonned kan pwehki kitail pwukoahki kapwaiada. Mahn akan oh ngehn saut akan pil kak wia soangen peik wet. (Mark 1:27; Seims 3:3) Peikiong Koht ni mehlel iei kasalepen limpoak. E kin kasalehda peren me kohsang pwoson me sapwellimen Siohwa kosonned kan sohte katoutou oh “e kin ketin katingih irail akan me kin nantihong raparapahki ih.”​—Ipru 11:6, NW; 1 Sohn 5:3.

5. Ia duwen emen eh pwoson sapwellimen Siohwa inou eh kak sewese ih en peikiong kosonned me kileldi nan Deuderonomi 15:7, 8?

⁵ Medewehla duwen soangen peik me poahsoankihda pwoson eh kak sansalda ni en emen kin kapwaiada kosonned me kileldi nan Deuderonomi 15:7, 8. (Wadek.) Emen eh kin peikiong kosonned wet ni mehnseiren ele kak sewese me semwehmwe kan, ahpw ia duwe, e pahn sewese ih en ahneki nanpwungmwahu rehn sapwellimen Koht aramas akan? Kesempwal sang met, e kin kasalehda me e  pwoson me Siohwa kak ketin apwalih sapwellimen ladu kan? E kin kalahnganki ahnsou mwahu me e ahneki en kahlemengih sapwellimen Koht irair en kadek sapan? Soh! Koht kin mwahngih irair en mohngiong en emen me kin uhdahn kadek oh kin ketin inoukihda me e pahn ketin kapaiada ih nan soahng koaros me e kin wia. (Deud. 15:10) Eh pwoson inou wet pahn kamwakid ih oh pahn imwikihla kapai tohto.​—Lep. Pad. 28:20.

6. Dahme Ipru 11:6 (NW) kin kamehlelehiong kitail?

⁶ Patehng atail pwoson me Siohwa kin katingih sapwellime ladu kan, Ipru 11:6 (NW) kin kasalehda pil ehu irair me kitail anahne pwe kitail en alehdi sapwellimen Koht kapai. Tehk me Siohwa kin ketin katingih irail akan me kin “nantihong raparapahki ih.” Eri, ire wet kin kamehlelehiong kitail me ma kitail kin nantihong, kitail pahn alehdi sapwellimen Koht kapai kan. Kapai pwukat kin pwilisang rehn Koht men “me sohte kin ketin likamw.” (Taitus 1:2) E ketin kasaledahr erein sounpar kid kei me sapwellime inou kan kin uhdahn likilik. Sapwellime mahsen kin ahnsou koaros pweida. (Ais. 55:11) Eri, kitail uhdahn kak kamehlele me ma kitail pahn kasalehda pwoson mehlel, e pahn ketin katingih kitail.

7. Ia duwen atail kak ahneki sapwellimen Koht kapai kan sang rehn ‘kadaudok’ en Eipraam?

⁷ Sises Krais wia pali keieun ‘kadaudok’ en Eipraam. Kristian keidi kan kin wia pali keriaun ‘kadaudok’ me kokohpdahr. Irail ale pwukoa en “kalohkiseli wiewia kapwuriamwei kan en nin limen Koht, me ketin [malipeirailldo] sang nan rotorot ong nan sapwellime marain lingaling.” (Kal. 3:7-9, 14, 16, 26-29) Kitail sohte kak ahneki nanpwungmwahu rehn Siohwa ma kitail kin pohnsehse irail akan me Sises ketin idihada en apwalih soahng kan me e sapwellimanki. Ma sohte sawas sang “ladu lelepek oh loalokong,” kitail sohte pahn uhdahn wehwehki ire kan me kitail kin wadek nan Mahsen en Koht de ese ia duwen atail pahn doadoahngki. (Luk 12:42-44) Ni atail kin kapwaiada soahng kan me kitail kin sukuhlki sang nan Paipel, kitail kak ahneki sapwellimen Koht kapai kan.

 Wenowohngete Wia Kupwuren Koht

8, 9. Ia duwen Seikop eh nantihong pwe eh wiewia kan en pahrekiong sapwellimen Koht inou?

⁸ Madamadau en nantihong alehdi sapwellimen Koht kapai ele kin katamankihong kitail Seikop. Seikop sohte ese ia duwen sapwellimen Koht inowo ong Eipraam eh kak pweida, ahpw e kamehlele me Siohwa pahn kangederehla kadaudok en eh pahpa kalahpo, me wiahla wehi kalaimwun ieu. Ihme kahrehda nan pahr 1781 mwohn Krais, Seikop seiloakla Aran pwe en rapahkihda eh pwoud. E sohte kohlahngete diarada emen me kaselel ahpw e rapahki lih emen me kin kaudokiong Siohwa oh me kak wia nohno mwahu men ong nah seri kan.

⁹ Kitail ese me Seikop tuhwong emen kiseh ko, Resel. Ih eri poakepoakehla Resel oh pwungkihda en doadoahk ong eh pahpao, Lapan, erein sounpar isuh pwe en kak pwoudikihda ih. Met sohte wiahte soai en limpoak pwoat. Seikop uhdahn ese duwen inou me Koht Wasa Lapalahpie kihong eh pahpa kahlapo oh pil eh pahpao, Aisek. (Sen. 18:18; 22:17, 18; 26:3-5, 24, 25) Aisek eri padahkihong nah pwutako Seikop: “Koht, Wasa Lapalap, en ketin kupwuramwahwihiuk oh ketikihong uhk noumw seri tohto, pwe ke en wiahla semen wehi tohto! En pil ketin kupwuramwahwihiuk oh kadaudokomw kan duwehte eh ketin kupwuramwahwi Eipraam, pwe kumwail en sapwenikihla sahpw wet me ke keikeiruier loale, oh me Koht ketikihong Eipraam.” (Sen. 28:3, 4) Eri, Seikop eh nantihong rapahki en alehdi eh pwoud mwahu men oh ahnekihda peneinei kin kasalehda eh kin kamehlele dahme Siohwa mahsanih.

10. Dahme kahrehda Siohwa kupwurki kapaiada Seikop nin duwen eh pekipek?

¹⁰ Ei, Seikop sohte kin raparapahki en kepwehpwehla pwe en kak apwalih eh peneinei. E kin medemedewehte sapwellimen Siohwa inou me pid kadaudoke kan. E kin kilangwohngete pweidahn kupwuren Siohwa. Seikop koasoanehdier en wia uwen eh kak en ale sapwellimen Koht kapai mendahki kahpwal kan. E kolokol madamadau wet lao eh mahla, oh Siohwa ketin kapaiada ih pwehki met.​—Wadek Senesis 32:24-29.

11. Dahme kitail en nantihong wia pwe en pahrekiong kupwuren Koht me sansaldahr?

¹¹ Duwehte Seikop, kitail kin sehse oaritik kan koaros duwen pweidahn kupwuren Siohwa. Ahpw sang ni atail kin onopki Mahsen en Koht, kitail kin esehda mwomwen dahme kitail en kasik duwen “rahnen Kaun-o.” (2 Pit. 3:10, 17) Karasepe, kitail sehse iahd me rahno pahn leledo, ahpw kitail ese me e kerendohr.  Kitail kamehlele Mahsen en Koht ni eh mahsanih me atail kawehwehda mwahu rongamwahwo ong aramas akan erein ahnsou mwotomwot me luhwehdi, kitail pahn doarehla pein kitail oh pil irail kan me kin rong kitail.​—1 Tim. 4:16.

12. Dahme kitail en kamehlele?

¹² Kitail kin pohnese me imwio kakete leledo ahnsou sohte lipilipil. Siohwa sohte anahne ketin awih lao kadehde pahn lelohng emenemen tohn sampah koaros. (Mad. 10:23) Kitail pil kin alehdi kaweid mwahu ong duwen atail en wia doadoahk en kalohk ni ahl me pahn pweida. Ni pwoson, kitail kin iang doadoahk wet ni uwen atail kak oh doadoahngki soangsoangen mehn sawas kan me mie ong kitail. Ia duwe, aramas tohto nan atail wasahn kalohk kan pahn perenki rong? Kitail sohte kak ese ia pahn imwilahn atail doadoahk nan atail wasahn kalohk. (Wadek Eklesiasdes 11:5, 6.) Atail doadoahk iei en kalohk oh likih me Siohwa pahn ketikihong kitail sapwellime kapai. (1 Kor. 3:6, 7) Kitail kak kamehlele me e kin mwahngih atail nannanti oh e pahn ketin doadoahngki sapwellime manaman pwe en ketikihda soangsoangen kaweid kan me konehng atail anahn.​—Mel. 32:8.

Raparapahki Sapwellimen Koht Manaman

13, 14. Ia duwen sapwellimen Koht manaman en kakoahiekihala sapwellime ladu kan eh kin sansalda rahnwet?

¹³ Ia duwen ma kitail pehm me kitail soakoahiek en kapwaiada pwukoa ehu de iang doadoahk en kalohk? Kitail anahne peki Siohwa en ketikihong kitail sapwellime manaman pwehn kamwahwihala soangen koahiek kan me kitail ahneki ong sapwellime doadoahk. (Wadek Luk 11:13.) Sapwellimen Koht manaman kak kakoahiekihala aramas akan ong doadoahk de pwukoa ehu mendahki soangen irair de koahiek me re ahneki mahs. Karasepe, mwurin mehn Israel kan mweselsang Isip, sapwellimen Koht manaman kahrehiong soun silepen sihpw oh lidu kan en kak powehdi arail imwintihti kan mendahki arail sehse mahwen. (Eks. 17:8-13) Mwurinte mwo, manamanohte pil kahrehda Pesalel oh Oliap en kak kapwaiada pilahn uhdahn kaselel me Koht koasoanehdi ong kokoudahn impwalo.​—Eks. 31:2-6; 35:30-35.

¹⁴ Manaman kehlail wet pil kakoahiekihala sapwellimen Koht ladu kan rahnwet pwe ren apwalih anahn akan en sapwellime pwihn sampah ni ahnsou me re anahne tapiada wiahda neirail pwuhk kan. Nan kisinlikou ehu, sounapwalih en wasahn wiahda pwuhk ahnsowo, Brother R. J. Martin, kawehwehda dahme pweidahr sang nan pahr 1927: “Ni ahnsou me konehng, Kauno ketin ritingada ahl ehu. Se alehdi misihn en wiahda pwuhk kan mendahki se sohte ese mehkot duwen wiawihdahn misihn wet de ia duwen at pahn doadoahngki. Ahpw Kauno mwahngih ia duwen eh pahn ketin kamwahwihala madamadau oh koahiek en irail akan me kin wia uwen arail kak koaros en papah ih. . . . Nan wihk keite, se kakehr doadoahngki misihno. Met e kin wie doadoahkte oh kin wiewia soangen doadoahk me irail kan me wiahda misihn wet sohte ese e kak wia.” Siohwa kin pousehlahte ketin kapaiada soangen nannanti wet leledo rahnwet.

15. Ia duwen Episos 1:19, 20 eh kak wia mehn kangoang ong irail akan me kin lelohng kasongosong?

¹⁵ Sapwellimen Siohwa manaman kin doadoahk ni soangsoangen ahl akan. Manaman wet kin mie ong sapwellimen Koht ladu kan koaros, oh e kin sewese irail en powehdi kahpwal kan me re leme re sohte kakohng. Ia duwen ma kitail pehm me kasongosong kin powehdi kitail? Dahme Pohl koasoia nan Rom 7:21, 25 oh Episos 1:19, 20 kak kakehlailih kitail. Ei, “roson me e ketin doadoahngkihong Krais ni eh ketin kaiasada sang rehn me melahr akan” kak pil sewese kitail, kihong kitail kehl en powehdi atail ineng en uduk kan. Ire  wet ntingdi ong Kristian keidi kan, ahpw kaweido pil kin kohwong sapwellimen Koht ladu kan koaros. Kitail koaros kin alehdi mour sang ni atail pwoson Krais oh uhdahn nantihong kemehla ineng sapwung kan, oh pil mour pahrekiong kaweid en manamano.

16. Dahme kitail anahne wia pwe en alehdi sapwellimen Koht manaman?

¹⁶ Ia duwe, ma kitail sohte kin nannanti, kitail kak kasik me Koht pahn ketikihong kitail sapwellime manaman? Soh. Likin atail en kapakapki, kitail anahne pwerisekiong atail wadek oh onopki Mahsen en Koht. (Lep. Pad. 2:1-6) Patehng met, sapwellimen Koht manaman kin ieiang mwomwohdisohn Kristian. Atail kin kaukaule towehda mihting kan kin kasalehda atail men “rong dahme [“sapwellimen Koht manaman,” NW] mahmahsanihong mwomwohdiso kan!” (Kaud. 3:6) Kitail pil anahne kasalehda aktikitik ong dahme kitail kin sukuhlki. Mehlel, Koht kin ketikihong sapwellime manaman “irail koaros me kin peikiong ih” nin duwen Kaun men.​—Wiewia 5:32.

17. Dahme kitail ele kak kapahrekiong sapwellimen Koht kapai ong atail nannanti?

¹⁷ Kitail anahne nannanti pwe en paiekihda sapwellimen Koht kapai, ahpw kitail en tamataman me kaidehn ihte atail doadoahk laud me kak kahrehda soahng mwahu kan me Siohwa kin ketikihda ni sapan ong sapwellime aramas akan. Dahme sapwellime kapai kin wiahiong kitail pwehki atail nantihong kin kak pahrekiong paliwaratail eh kin ale ketihnain sang mwenge mwahu kan. Koht ketin kapikada paliwaratail kan ni ahl ehu me kitail en perenki mwenge kan oh ale ketihnepe me anahn. Ih me pil ketikihda mwenge kan. Kitail sohte nohn ese ia duwen kanatail mwenge ar kin ahneki soahng kan me sewese paliwaratail en kekeirda, oh pali laud en kitail sohte kak kawehwehda ia duwen paliwaratail ar kin ale kehl sang mwenge kan me kitail kang. Ahpw kitail esehte me wiepe wet kin doadoahk oh kitail kin sewese met en pweida sang ni atail kin mwenge. Ma kitail pilada en kang mwenge kan me kin karosone kitail, e kin uhdahn imwihla mwahu. Pil duwehte, Siohwa ketin koasoanehdier dahme kitail anahne pwe kitail en ale mour soutuk, oh pil ketikihda sawas akan me kitail anahne pwe kitail en kak kapwaiada koasoandi pwukat. E sansal me e kin ketin sewese kitail laud oh e uhdahn warohng atail kaping. Ahpw kitail anahne peikiong ih, mwekid pahrekiong kupwure, pwe kitail en ale kapai.​—Ak. 2:18, 19.

18. Dahme ke koasoanehdi teng en wia oh dahme kahrehda?

¹⁸ Eri, nantihong kapwaiada pwukoa de pwais koaros me ke ahneki ni uwen me ke kak. Kilangwohng Siohwa ahnsou koaros pwe en ketin seweseiuk en pweida. (Mark 11:23, 24) Ni omw wia mepwukat, ken kamehlele me irail “me kin rapahki, re pahn diar.” (Mad. 7:8) Irail me keidi kan pahn ale kapai en “nihnen mour soutuk” nanleng. (Kaud. 2:10) Sapwellimen Krais “sihpw teikan,” me kin nannanti en ale kapai me kadaudok en Eipraam kin kihda, pahn perenki rong Ih me mahsanih: “Semeio kupwuramwahwih kumwail; kumwail keido! Kumwail keido oh towehda wehio me onopadahngkumwailehr sang nin tepin kawa.” (Sohn 10:16, NW; Mad. 25:34) Ei, “me KAUN-O kin ketin kupwuramwahwih, iei irail me pahn koukousoan nan sahpwo . . . oh re pahn sapwenikihla kohkohlahte.”​—Mel. 37:22, 29.

Ke Kak Kawehwehda?

• Dahme kin pidada peik mehlel?

• Dahme ke anahne wia pwe ken ale sapwellimen Koht kapai?

• Ia duwen atail pahn alehdi sapwellimen Koht manaman? Ia duwen eh kak sewese kitail?

[Peidek en Onop]

[Kilel kan nan pali 11]

Seikop poadoarohng tohnleng men pwe en ale kapai en Siohwa.

Ke kin kasalehda soangen nanti wet?

[Kilel nan pali 12]

Manaman en Koht kakoahiekiahla Pesalel oh Oliap pwe ira en pweida mwahu