Lava Mikateko Ya Yehovha Hi Mbilu Hinkwayo

“[Xikwembu] hi xona muhakeri wa lava va xi lavaka hi mbilu hinkwayo.”—HEV. 11:6.

1, 2. (a) Vanhu vo tala va yi lava njhani mikateko ya Xikwembu? (b) Ha yini hi fanele hi va ni mhaka swinene ni ku katekisiwa hi Yehovha?

LOKO vanhu va lava ku nkhensa munhu loyi a va endleleke swilo leswinene kumbe loko va lava ku kombela munhu wo karhi leswaku a va pfuna, va ri “Xikwembu a xi ku katekise!” Vafundhisi va vukhongeri byo hambana-hambana va nga kumiwa va ri karhi va katekisa vanhu, swiharhi ni swilo leswi nga hanyiki. Vanhu va nga ha ya etindhawini to karhi ta vukhongeri va ri ni ntshembo wo kuma mikateko. Van’watipolitiki hakanyingi va kombela Xikwembu leswaku xi katekisa tiko ra vona. Xana u ehleketa leswaku swi fanerile ku endla swikombelo swo tano? Xana swa hlamuriwa? I vamani lava katekisiwaka hi Xikwembu hakunene naswona ha yini?

² Yehovha u profete leswaku emasikwini yo hetelela u ta va ni vanhu lava baseke ni lavo rhula lava humaka eka matiko hinkwawo, lava a va ta chumayela mahungu lamanene ya Mfumo ku ya fika emakumu ya misava hambiloko va vengiwa ni ku kanetiwa. (Esa. 2:2-4; Mat. 24:14; Nhlav. 7:9, 14) Hina hi amukeleke vutihlamuleri bya ku va xiphemu xa vanhu volavo, ha swi lava ku katekisiwa hi Xikwembu hikuva loko hi nga katekisiwi, swilo a swi nge hi fambeli kahle. (Ps. 127:1) Kambe hi nga yi kuma njhani mikateko ya Xikwembu?

Mikateko Yi Kumiwa Hi Lava Yingisaka

3. Loko Vaisrayele a va yingisile a va ta vuyeriwa hi yini?

³ Hlaya Swivuriso 10:6, 7. Loko tiko ra Israyele ri ri kusuhi ni ku nghena eTikweni leri Tshembisiweke, Yehovha u kombise leswaku swilo a swi ta ri  fambela kahle naswona a ri ta sirheleleka loko ri yingisa rito rakwe. (Det. 28:1, 2) Mikateko ya Yehovha a yi nga ta va ehenhla ka vanhu va Xikwembu ntsena kambe a ‘yi ta va ya’ vona. Lava yingisaka a va ta tiyiseka hakunene leswaku va ta kuma mikateko.

4. Ku yingisa ka ntiyiso ku katsa yini?

⁴ Vaisrayele a va fanele va yingisa va ri ni langutelo rihi? Nawu wa Xikwembu wu vule leswaku a xi nga ta tsaka loko vanhu va xona va nga xi tirheli hi “ntsako ni hi mbilu leyi tsakeke.” (Hlaya Deteronoma 28:45-47.) Yehovha a nga fanelanga a yingisiwa hi ndlela yo hetisa nawu ntsena hikuva ni swiharhi kumbe madimona ma nga swi endla sweswo. (Mar. 1:27; Yak. 3:3) Ku yingisa Xikwembu swi huma embilwini swi kombisa leswaku ha xi rhandza. Ku yingisa koloko ku kombisiwa hi ntsako lowu vaka kona hikwalaho ko va ni ripfumelo ra leswaku swileriso swa Yehovha a swi tiki ni leswaku ‘hi yena muhakeri wa lava va n’wi lavaka hi mbilu hinkwayo.’—Hev. 11:6; 1 Yoh. 5:3.

5. Ku tshemba xitshembiso xa Yehovha a swi ta n’wi pfuna njhani munhu ku yingisa nawu lowu kumekaka eka Deteronoma 15:7, 8?

⁵ Xiya ndlela leyi ku yingisa u ri ni ntshembo a ku ta va ku kombisiwe ha yona hi ku yingisa nawu lowu tsariweke eka Deteronoma 15:7, 8. (Yi hlaye.) Ku yingisa nawu wolowo u nga swi lavi a ku ta va ku endle leswaku xisiwana xi vuyeriwa, kambe xana a ku ta endla leswaku vanhu va Xikwembu va va ni vuxaka lebyinene naswona va rhandzana? Xa nkoka swinene, xana a swi ta va swi kombise ku va ni ripfumelo eka vuswikoti bya Yehovha bya ku wundla malandza yakwe ni ku tlangela lunghelo ra ku tekelela ku hanana ka yena? Nikatsongo! Xikwembu a xi yi xiya mbilu ya munhu la hananaka hakunene naswona xi tshembise ku n’wi katekisa eka xin’wana ni xin’wana lexi a xi endlaka. (Det. 15:10) Ku va ni ripfumelo eka xitshembiso xexo a swi ta endla leswaku munhu a teka goza a tlhela a katekisiwa swinene.—Swiv. 28:20.

6. Vaheveru 11:6 yi fanele yi hi tiyisekisa hi yini?

⁶ Ku engetela eka ku va ni ripfumelo eka Yehovha tanihi Xikwembu lexi hakelaka malandza ya xona, Vaheveru 11:6 yi kandziyisa mfanelo yin’wana leyi lavekaka leswaku munhu a katekisiwa hi Xikwembu. Xiya leswaku Yehovha u hakela lava n’wi “lavaka hi mbilu hinkwayo.” Rito ra ririmi ro sungula leri tirhisiweke laha ri vula matshalatshala lamakulu. Loko hi endla matshalatshala lamakulu hi nga tiyiseka leswaku hi ta yi kuma mikateko yoleyo hakunene! Mikateko yoleyo yi huma eka Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso, “lexi xi nga hembiki.” (Tito 1:2) Xi swi kombisile eka magidi ya malembe lama hundzeke leswaku leswi xi swi tshembisaka swa tshembeka hakunene. Leswi xi swi vulaka swa hetiseka minkarhi hinkwayo. (Esa. 55:11) Hikwalaho hi nga tiyiseka hi ku helela leswaku loko hi kombisa ripfumelo ra xiviri, xi ta hi hakela.

7. Hi nga katekisiwa njhani hikwalaho ka “mbewu” ya Abrahama?

⁷ Yesu Kreste u tikombise a ri lonkulu eka “mbewu” ya Abrahama. Vakreste lava totiweke va vumba xiphemu xa “mbewu” yoleyo leyi ku profetiweke ha yona. Va lerisiwe ku “twarisa hinkwako-nkwako vunene bya loyi a [va] vitaneke [va] huma emunyameni [va] nghena eku vonakaleni kakwe loku hlamarisaka.” (Gal. 3:7-9, 14, 16, 26-29; 1 Pet. 2:9) A hi nge vi na vuxaka lebyinene na Yehovha loko hi honisa vanhu lava Yesu a va vekeke leswaku va khathalela swilo swa yena. Loko a hi nga pfuniwi hi “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha,” a hi nga ta swi twisisa hi ku helela leswi hi swi hlayaka eRitweni ra Xikwembu naswona a hi nga ta kota ku swi tirhisa. (Mat. 24:45-47) Loko hi tirhisa leswi hi swi hlayaka eMatsalweni, Xikwembu xi ta hi katekisa.

Ku Tshama U Ri Karhi U Anakanya Hi Ku Rhandza Ka Xikwembu

8, 9. Mupatriyaka Yakobe u tikarhate njhani hi ku pfumelelana ni swikombelo swa yena?

⁸ Mhaka ya ku endla matshalatshala lamakulu leswaku u ta katekisiwa hi Xikwembu yi nga ha ku tsundzuxa mupatriyaka Yakobe. A a nga swi tivi leswaku xitshembiso lexi Xikwembu xi xi tshembiseke Abrahama a xi ta hetiseka njhani, kambe a a tshemba leswaku Yehovha u ta va andzisa swinene vatukulu va kokwa wa yena, lava vana va vona a va ta va tiko lerikulu. Hikwalaho, hi 1781 B.C.E., Yakobe u ye eHarani a ya lava nsati. A a nga lavi ku kuma munghana wa vukati lonene ntsena; kambe a a lava ku kuma wansati loyi a a ri  mugandzeri wa Yehovha la rhandzaka swilo swa moya ni loyi a a ta va manana lonene wa vana va yena.

⁹ Ha swi tiva leswaku Yakobe u hlangane ni xaka ra yena Rahele. U sungule ku rhandza Rahele naswona u pfumerile ku tirhela tata wa yena Labani ku ringana malembe ya nkombo leswaku Rahele a ta va nsati wa yena. Lexi a xi nga ri xitori lexi nga rivalekiki xa vanhu lava rhandzanaka. Yakobe entiyisweni a a xi tiva xitshembiso lexi Xikwembu xa Matimba Hinkwawo xi xi tshembiseke Abrahama kokwa wa yena ivi xi tlhela xi xi vula ni le ka tata wa yena Isaka. (Gen. 18:18; 22:17, 18; 26:3-5, 24, 25) Isaka yena u byele n’wana wa yena Yakobe a ku: “Xikwembu xa Matimba Hinkwawo xi ta ku katekisa, xi ku andzisa u tala, kunene u ta va nhlengeletano ya vanhu. Xi ta ku nyika nkateko wa Abrahama, wena ni mbewu ya wena, leswaku u teka tiko leri u luveleke eka rona, leri Xikwembu xi ri nyikeke Abrahama.” (Gen. 28:3, 4) Hikwalaho matshalatshala lawa Yakobe a ma endleke leswaku a kuma nsati lonene a tlhela a va ni ndyangu a ma kombisa leswaku a a swi tshemba leswi Yehovha a swi vuleke.

10. Ha yini Yehovha a tsakele ku katekisa Yakobe?

¹⁰ Yakobe a a nga laveli ndyangu wa yena rifuwo. Mianakanyo ya yena a yi ri eka ndzhaka ya yena. A a anakanya hi ku hetiseka ka ku rhandza ka Yehovha. Yakobe a a tiyimiserile ku endla leswi a nga swi kotaka leswaku a katekisiwa hi Xikwembu ku nga khathariseki swihinga. U tshame a ri ni langutelo rolero a kala a dyuhala naswona Yehovha u n’wi katekisile hikwalaho ka rona.—Hlaya Genesa 32:24-29.

11. Hi wahi matshalatshala lawa hi faneleke hi ma endla hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka Xikwembu loku paluxiweke?

¹¹ Ku fana na Yakobe, a hi byi tivi hinkwabyo vuxokoxoko bya ku hetiseka ka xikongomelo xa Yehovha. Kambe, loko hi dyondza Rito ra Xikwembu, hi kota ku twisisa leswi hi nga swi langutelaka malunghana ni “siku ra Yehovha.” (2 Pet. 3:10, 17) Hi xikombiso, a hi swi tivi hi ku kongoma leswaku siku rero ri ta fika rini, kambe ha swi tiva leswaku ri tshinele. Ha ri tshemba Rito ra Xikwembu loko ri vula leswaku loko hi chumayela hi rixaladza eka nkarhi wo koma lowu saleke, hi ta tiponisa hi tlhela hi ponisa lava hi yingisaka.—1 Tim. 4:16.

12. I yini lexi hi nga tiyisekaka ha xona?

¹² Ha swi xiya leswaku makumu ma nga fika nkarhi wihi na wihi; Yehovha a nga boheki ku rindza ku kondza vanhu hinkwavo emisaveni va chumayeriwa. (Mat. 10:23) Ku tlula kwalaho,  hi kuma nkongomiso lowunene wa ndlela leyi ntirho wa hina wo chumayela hi faneleke hi wu endla ha yona hi ndlela leyi humelelaka. Hi ripfumelo, hi endla ntirho lowu hilaha hi nga kotaka hakona, hi tirhisa swilo swihi na swihi leswi hi nga na swona. Xana hi ta chumayela ensin’wini leyi tswalaka mihandzu minkarhi hinkwayo? Entiyisweni, hi nga swi tiva njhani ka ha ri emahlweni? (Hlaya Eklesiasta 11:5, 6.) Ntirho wa hina i ku chumayela, hi ri ni ntshembo wa leswaku Yehovha u ta hi katekisa. (1 Kor. 3:6, 7) Hi nga tiyiseka leswaku wa ma vona matshalatshala lamakulu lawa hi ma endlaka, naswona hi ku tirhisa moya wa yena lowo kwetsima, u ta hi nyika nkongomiso lowu hi wu lavaka.—Ps. 32:8.

Ku Lava Moya Lowo Kwetsima

13, 14. Vuswikoti bya moya lowo kwetsima wa Xikwembu byo endla leswaku malandza ya xona ma faneleka byi kombisiwe njhani?

¹³ Ku vuriwa yini loko hi titwa hi nga faneleki ku endla xiavelo xo karhi kumbe ku endla ntirho wo chumayela? Hi fanele hi kombela Yehovha leswaku a hi nyika moya wa yena lowo kwetsima leswaku hi antswisa vuswikoti byihi ni byihi lebyi hi nga na byona entirhweni wa yena. (Hlaya Luka 11:13.) Moya wa Xikwembu wu nga endla leswaku vanhu va fanelekela ntirho kumbe lunghelo ro karhi ku nga khathariseki swilo leswi tshameke swi va humelela. Hi xikombiso, endzhakunyana ka ku huma ka Vaisrayele aEgipta, moya wa Xikwembu wu endle leswaku varisi ni mahlonga va hlula valala va vona enyimpini hambileswi a va nga ri na ntokoto wa ku lwa nyimpi. (Eks. 17:8-13) Endzhakunyana ka kwalaho, moya wolowo wu endle leswaku Bezalele na Oholiyabu va kota ku aka tabernakela yo saseka leyi pulani ya yona a yi huma eka Xikwembu.—Eks. 31:2-6; 35:30-35.

¹⁴ Moya wolowo lowu nga ni matimba wu endle leswaku malandza ya Xikwembu ya manguva lawa ma khathalela swilaveko swa nhlengeletano loko ma fanele ma sungula ku tikandziyisela minkandziyiso ya wona. Makwerhu R. J. Martin, loyi a a ri mulanguteri wa fektri hi nkarhi wolowo u tsale papila a hlamusela leswi se a swi endliwile hi 1927. “Hi nkarhi lowu faneleke, Hosi yi pfule nyangwa; naswona hi kume [muchini wo kandziyisa] lowukulu, hambileswi a hi nga tivi nchumu malunghana ni ndlela leyi wu endliweke ha yona ni ndlela leyi wu tirhaka ha yona. Kambe Hosi ya swi tiva ku pfuna vanhu lava va yi tirhelaka hi mbilu hinkwayo. . . . Hi mavhiki ma nga ri mangani, se a hi swi kota ku tirhisa muchini wolowo kahle; naswona wa ha tirha, wu endla ntirho lowu ni vanhu lava nga wu endla a va nga swi tivi leswaku wu nga wu endla.” Yehovha wa ha ma katekisa matshalatshala wolawo lama humaka embilwini, ku ta fikela namuntlha.

15. Varhoma 8:11 yi nga va khutaza njhani lava langutaneke ni ndzingo?

¹⁵ Moya wa Yehovha wu tirha hi tindlela to hambana-hambana. Moya wolowo wu nga kumiwa  hi malandza hinkwawo ya Xikwembu naswona wu ma pfuna ku hlula swihinga leswikulu. Ku vuriwa yini loko hi titwa hi tikeriwa hi ndzingo? Hi nga kuma matimba eka marito ya Pawulo lama kumekaka eka Varhoma 7:21, 25 na 8:11. Ina, “moya wa loyi a pfuxeke Yesu eka lava feke” wu nga hi pfuna, wu hi nyika matimba yo hlula enyimpini yo lwa ni ku navela ka nyama. Ndzimana yoleyo a yi tsaleriwe Vakreste lava totiweke hi moya, kambe nawu wolowo wu tirha eka malandza hinkwawo ya Xikwembu. Hinkwerhu ka hina hi kuma vutomi loko hi kombisa ripfumelo eka Kreste, hi tikarhatela ku dlaya ku navela loku nga fanelangiki naswona hi hanya hi ku pfumelelana ni nkongomiso wa moya.

16. I yini leswi hi faneleke hi swi endla leswaku hi kuma moya lowo kwetsima wa Xikwembu?

¹⁶ Xana hi nga langutela leswaku Xikwembu xi hi nyika matimba ya xona lama tirhaka handle ka ku va hi endla matshalatshala yo karhi? Doo! Hi fanele hi wu khongelela hi tlhela hi hisekela ku tiwundla hi Rito ra Xikwembu leri huhuteriweke. (Swiv. 2:1-6) Ku engetela kwalaho, moya wa Xikwembu wu le henhla ka vandlha ra Vukreste. Loko hi va kona nkarhi na nkarhi eminhlanganweni hi kombisa ku navela ka hina ku “[yingisa] leswi moya wu swi byelaka mavandlha.” (Nhlav. 3:6) Ku tlula kwalaho, hi fanele hi swi tirhisa hi ku titsongahata leswi hi swi dyondzaka. Swivuriso 1:23 ya hi tsundzuxa: “Hundzukani loko ndzi mi tshinya. Kutani ndzi ta endla leswaku moya wa mina wu twala eka n’wina.” Hakunene, Xikwembu xi nyika moya wa xona lowo kwetsima eka “lava va xi yingisaka tanihi mufumi.”—Mint. 5:32.

17. Hi nga byi fanisa na yini vuyelo bya nkateko wa Xikwembu eka matshalatshala ya hina?

¹⁷ Hambileswi munhu a faneleke a endla matshalatshala lamakulu leswaku a katekisiwa hi Xikwembu, tsundzuka leswaku ku tirha hi matimba ntsena a hi kona ku endlaka leswaku Yehovha a nyika vanhu va yena swilo swo tala leswinene. Vuyelo bya nkateko wa yena eka matshalatshala ya hina byi nga fanisiwa ni ndlela leyi mimiri ya hina yi vuyeriwaka ha yona eka swakudya leswi nga ni rihanyo. Xikwembu xi endle mimiri ya hina hi ndlela ya leswaku hi kota ku tsakela swakudya naswona hi kota ku kuma swilo leswi akaka miri eka swona. Xi hi nyika ni swakudya. A hi yi tivi hi ku helela ndlela leyi swakudya swa hina swi swi kumaka ha yona swilo leswi akaka miri naswona vo tala va hina a hi nge swi koti ku hlamusela ndlela leyi mimiri ya hina yi wu kumaka ha yona ntamu eka swakudya leswi hi swi dyaka. Hi tiva ntsena leswaku endlelo rero ra tirha naswona hi tirhisana na rona hi ku dya swakudya. Loko hi hlawula ku dya swakudya leswi akaka miri, vuyelo bya kona i byinene. Hilaha ku fanaka, Yehovha u veka swilaveko leswi hi faneleke hi swi fikelela leswaku hi kuma vutomi lebyi nga heriki, naswona u hi nyika mpfuno lowu hi wu lavaka leswaku hi fikelela swilaveko sweswo. Swi le rivaleni leswaku u hi pfuna swinene naswona u fanela hi ku dzunisiwa. Nilokoswiritano, hi fanele hi tirhisana na yena, hi endla swilo hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka Xikwembu leswaku xi ta hi katekisa.—Hag. 2:18, 19.

18. Xana u tiyimisele yini naswona ha yini?

¹⁸ Hikwalaho tikarhatele ku endla swiavelo swa wena hi mbilu hinkwayo. Minkarhi hinkwayo kombela mpfuno eka Yehovha leswaku swilo swi ta ku fambela kahle. (Mar. 11:23, 24) Loko u ri karhi u endla tano, tiyiseka leswaku “un’wana ni un’wana la lavaka wa swi kuma.” (Mat. 7:8) Vanhu lava totiweke hi moya va ta katekisiwa hi “harhi ya vutomi” ematilweni. (Yak. 1:12) “Tinyimpfu tin’wana” ta Kreste leti ti tikarhatelaka ku katekisiwa hi mbewu ya Abrahama, ti ta tsaka loko ti N’wi twa a ku: “Tanani, n’wina lava katekisiweke hi Tatana, dyanani ndzhaka ya mfumo lowu mi lunghiseriweke wona hi mpfhuka misava yi va kona.” (Yoh. 10:16; Mat. 25:34) Ina, “lava katekisiwaka hi [Xikwembu] va ta fuwa misava, . . . va ta tshama eka yona hi masiku.”—Ps. 37:22, 29.

Xana U Nga Hlamusela?

• Ku yingisa swi huma embilwini swi katsa yini?

• Munhu u fanele a endla yini leswaku a ta katekisiwa hi Xikwembu?

• Hi nga wu kuma njhani moya lowo kwetsima wa Xikwembu naswona wu nga hi pfuna njhani?

[Swivutiso Swa Dyondzo]

[Swifaniso leswi nga eka tluka 9]

Yakobe u tshwimbirisane na ntsumi leswaku a ta katekisiwa hi Yehovha.

Xana na wena u endla matshalatshala lamakulu?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Moya lowo kwetsima wa Xikwembu wu endle leswaku Bezalele na Oholiyabu va endla ntirho wa xiyimo xa le henhla