Okugbe Ileleikristi O Rẹ Wha Orro Se Ọghẹnẹ
Okugbe Ileleikristi O Rẹ Wha Orro Se Ọghẹnẹ
“Wha [daoma hae yọrọ] okugbe Ẹzi na eva udhedhẹ.”—ẸF. 4:3.
1. Ẹvẹ Ileleikristi obọ Ẹfẹsọs a rọ wha orro se Ọghẹnẹ?
OKUGBE nọ ọ jọ ukoko Ileleikristi obọ Ẹfẹsọs o wha orro se Ọghẹnẹ uzẹme na, Jihova. Evaọ ẹwho yena nọ a jẹ jọ tho-eki ziezi na, u muẹro inọ inievo jọ a jọ edafe nọ i wo erigbo, yọ inievo efa e jọ erigbo je yogbe gaga. (Ẹf. 6:5, 9) Ejọ rai yọ ahwo Ju nọ i kurẹriẹ evaọ emerae esa nọ Pọl ukọ na ọ rọ ta usiuwoma evaọ uwou-egagọ rai. Ejọ rai a jẹ gọ ẹdhọ Atẹmis yọ a jẹ hai ru iruẹru emajiki. (Iruẹru 19:8, 19, 26) U re vevẹ inọ uvi Egagọ-Ileleikristi u ku oghẹrẹ ahwo sa-sa kugbe. Pọl o vuhumu inọ okugbe otiọye na o rẹ wha orro se Jihova. Ukọ na o kere nọ: ‘Jọ orro u tei eva ukoko na.’—Ẹf. 3:21.
2. Eme ọ jẹ gwọlọ raha okugbe nọ ọ jọ ukoko obọ Ẹfẹsọs?
2 Ghele na, eware jọ e jariẹ nọ e jẹ gwọlọ raha okugbe nọ ọ jọ ukoko obọ Ẹfẹsọs na. Pọl ọ vẹvẹ ekpako na unu inọ: “Ahwo a reti no evie rai tovrẹ rẹme eware nọ e rẹ liẹliẹ ahwo yoma, nọ a reti si ilele lele oma rai.” (Iruẹru 20:30) Ofariẹ, inievo emezae jọ a re nya siọ ẹzi omohẹriẹ nọ o rrọ akpọ na ba riẹriẹriẹ hẹ, ẹzi nọ Pọl ọ vẹvẹ unu inọ “o bi ru iruo eva emọ udu uyoma enẹna.”—Ẹf. 2:2; 4:22.
Ileta nọ I Fiẹgba Họ Okugbe
3, 4. Oghẹrẹ vẹ ileta Pọl se ahwo Ẹfẹsọs i ro fiẹgba họ okugbe?
3 Pọl o vuhumu inọ re Ileleikristi a sae rọ udhedhẹ ru iruo kugbe ẹsikpobi, o gwọlọ omodawọ ogaga mi ai omomọvo. Ọghẹnẹ ọ rehọ Pọl kere ileta se ahwo Ẹfẹsọs nọ ọ jọ ta kpahe okugbe. Wọhọ oriruo, Pọl o kere kpahe ẹjiroro nọ Ọghẹnẹ o wo “re eware kpobi nọ e rọ ehru gbe enọ e rọ akpọ, a wo okugbe ọvo.” (Ẹf. 1:10) Ọ rehọ Ileleikristi wawo eblọko sa-sa nọ a zuẹ kugbe rọ bọ uwou. “Ebabọ kpobi erọ zuẹ kugbe, jẹ ro ruọ uwou egagọ-ode ẹri eva Ọnowo na.” (Ẹf. 2:20, 21) Ofariẹ, Pọl o fiẹgba họ okugbe nọ ọ rrọ udevie Ileleikristi Ju gbe enọ e rrọ ahwo Ju hu, jẹ kareghẹhọ ai kpobi inọ Ọghẹnẹ họ ọnọ ọ ma rai. O ta kpahe Jihova inọ ọye họ “Ọsẹ na, ọnọ a rehọ odẹ riẹ bi se uviuwou kpobi nọ erọ ehru gbe akpọ.”—Ẹf. 3:5, 6, 14, 15.
4 Nọ ma be te kiẹ uzou avọ 4 orọ obe Ahwo Ẹfẹsọs riwi na, ma te ruẹ ẹjiroro nọ okugbe o rọ gwọlọ omodawọ, epanọ Jihova o bi ro fi obọ họ kẹ omai wo okugbe, gbe uruemu nọ u re fi obọ họ kẹ omai yọrọ okugbe. Kọ u gbe woma re who se uzou na soso re who wo erere no uwuhrẹ na ze ziezi?
Oware nọ Okugbe O rọ Gwọlọ Omodawọ
5. Ẹvẹ ijẹle a be sae rọ rehọ okugbe gọ Ọghẹnẹ, kọ fikieme o mae rọ rrọ bẹbẹ kẹ omai re ma wo okugbe?
5 Pọl ọ tuduhọ inievo obọ Ẹfẹsọs awọ inọ: “Wha [daoma hae yọrọ] okugbe Ẹzi na eva udhedhẹ.” (Ẹf. 4:3) Re ma riẹ epanọ onana o gwọlọ omodawọ te, roro kpahe ijẹle Ọghẹnẹ. Eware nọ Ọghẹnẹ ọ ma kpobi i wo ohẹriẹ, fikiere o rẹ sai mu omai ẹro inọ ijẹle Jihova nọ i bu te ima buobu na a rrọ oghẹrẹ sa-sa re. (Dan. 7:10) Ghele na, a be sae rọ okugbe gọ Jihova keme aikpobi a be gaviezọ kẹe je bi ru oreva riẹ. (Se Olezi 103:20, 21.) Wọhọ epanọ ijẹle nọ i kru ẹgbakiete rai a wo ọvuọ uruemu riẹ na, ere Ileleikristi a wo re. Rekọ Ileleikristi a te je wo sebaẹgba. Onana o rẹ sai ru ei bẹbẹ re a yọrọ okugbe.
6. Iruemu vẹ i re fi obọ họ kẹ omai yeri kugbe inievo mai nọ i wo ohẹriẹ no omai?
6 Nọ ahwo-akpọ nọ a gba ha a te bi yeri kugbe ohwohwo, a rẹ sai wo ẹbẹbẹ. Wọhọ oriruo, kọ ẹvẹ otẹrọnọ oniọvo ọmọzae jọ nọ ọ rrọ wowolẹ rekọ ọ rẹ kake ziọ ewuhrẹ hẹ ọ rrọ ukoko kugbe oniọvo ọmọzae ọfa nọ ọ rẹ kake ziọ ewuhrẹ rekọ ọ rẹ kaki muofu? Oniọvo na jọ ọ rẹ sai roro nọ oware jọ o jọ oma oniọvo ọdekọ thọ, rekọ o vẹ thọrọ iẹe ẹro inọ ọyomariẹ o wo uruemu uyoma jọ re. Kọ ẹvẹ inievo ivẹ na a sae rrọ gọ avọ okugbe? Muẹrohọ epanọ ẹme ọfa nọ Pọl ọ wariẹ ta kpahe uruemu nọ u fo nọ ma re dhesẹ o sai ro fi obọ họ kẹ inievo nana. Who je roro kpahe epanọ ma sae rọ wha okugbe haro ẹkwoma edhesẹ iruemu yena. Pọl o kere nọ: “Mẹ lẹ owhai re wha nyate ziezi . . . avọ udhedhẹ kpobi gbe omurokpotọ, gbe uye oruẹ krẹkri, ohwo othihakọ kẹ ohwo eva uyoyou, wha [daoma hae yọrọ] okugbe Ẹzi na eva udhedhẹ.”—Ẹf. 4:1-3.
7. Fikieme o rọ r’oja re ma daoma re okugbe ọ jọ udevie mai gbe inievo mai?
7 Oma nọ ma rẹ dawo re te omai te inievo mai ma sae rọ okugbe gọ Ọghẹnẹ o r’oja, keme uvi Ileleikristi kpobi a rrọ oma ovo. “Oma ovo o rọ, gbe Ẹzi ọvo, nwanọ wọhọ epanọ a se owhai ze eva ẹruore ọvo use rai na, Ọnowo ọvo, orọwọ ovo, ame-ọhọ ọvo, Ọghẹnẹ ọvo gbe Ọsẹ ọvo rai kpobi.” (Ẹf. 4:4-6) Jihova ọ rehọ Ẹzi riẹ gbe eghale riẹ kẹ ukoko riẹ nọ o bi ro ru iruo. O tẹ make rọnọ oniọvo jọ evaọ ukoko na o ru omai eva dha, kọ bovẹ ma re kpohọ? Oria ofa o riẹ hẹ nọ ma sae jọ yo eme nọ e rẹ kẹ uzuazọ ebẹdẹ bẹdẹ.—Jọn 6:68.
‘Ekẹ Ahwo’ E rẹ Wha Okugbe Haro
8. Ẹkwoma eme Kristi o ro fi okugbe họ udevie mai?
8 Pọl ọ rehọ oware jọ nọ egbaẹmo oke anwae a jẹ hai ru ro dhesẹ oghẹrẹ nọ Jesu ọ rọ kẹ ‘ekẹ ahwo’ re okugbe ọ ruẹse jọ ukoko na. Ọgbaẹmo nọ o fi kparobọ ọ rẹ wha ọrigbo kpozi re ọ hai lele aye riẹ ru iruo uwou. (Ol. 68:1, 12, 18) Epọvo na re, nọ Jesu o fi akpọ na kparobọ no, o te wo erigbo buobu nọ e be rọ udu obọrai lele iei. (Se Ahwo Ẹfẹsọs 4:7, 8.) Didi iruo Jesu ọ kẹ rai? Ebaibol e ta nọ ọ “kẹ otu jọ re a jọ ikọ, ejọ eruẹaro, ejọ etausiuwoma, ejọ [esẹro] gbe iwuhrẹ; fiki oma-othọvẹre erezi na, rọkẹ iruo odibo ẹme na ọgba fiki ebabọ oma Kristi, bẹsenọ mai kpobi a re ti wo okugbe orọwọ na.”—Ẹf. 4:11-13.
9. (a) Oghẹrẹ vẹ ‘ekẹ ahwo’ e be rọ yọrọ okugbe? (b) Fikieme ohwo kpobi evaọ ukoko na ọ rẹ rọ zọhọ fihọ okugbe nọ ọ rrọ udevie mai?
9 ‘Ekẹ ahwo’ nana nọ e rrọ esẹro iyoyou na a bi fi obọ họ kẹ omai yọrọ okugbe nọ ọ rrọ udevie mai. Wọhọ oriruo, otẹrọnọ ọkpako ukoko jọ o muẹrohọ inọ oma-uhrowo o rrọ udevie inievo emezae ivẹ jọ, ọkpako yena ọ rẹ sae zọhọ fihọ okugbe nọ ọ rrọ ukoko na nọ ọ tẹ jọ obemu “rehọ ẹzi oma-urokpotọ” kẹ ae omomọvo ohrẹ (Gal. 5:26–6:1) ‘Ekẹ ahwo’ nana nọ e rrọ iwuhrẹ na a bi fi obọ họ kẹ omai rehọ iwuhrẹ Ebaibol bọ ẹrọwọ mai. Ere oruo o rẹ wha okugbe nọ ọ rrọ udevie mai haro, a ve je fi obọ họ kẹ omai wo ẹnyaharo evaọ ukoko na. Pọl o kere nọ onana o r’oja “re nọ umuo na vrẹ ma gbẹ jọ emaha ofa ha, nọ a fi kpenẹ a kpenẹ enọ kofou [uwuhrẹ] ọ rẹ wọ kpobonẹ kpobonẹ, fiki ẹghẹ ahwo gbe ẹghẹ ọwhariọ, eva uruemu ẹghẹ eviẹhọ.” (Ẹf. 4:13, 14) Oleleikristi kpobi ọ rẹ zọhọ fihọ okugbe nọ ọ rrọ ukoko na, wọhọ epanọ abọ sa-sa erọ ugboma na i re ru iruo kugbe na.—Se Ahwo Ẹfẹsọs 4:15, 16.
Wo Uruemu Okpokpọ
10. Ẹvẹ uruemu ọfariẹ-ogbe o sae rọ wha ọhra fihọ okugbe mai?
10 Kọ who muẹrohọ inọ uzou avọ ene orọ ileta Pọl se inievo obọ Ẹfẹsọs na u dhesẹ inọ re Ileleikristi a sai wo okugbe, a re dhesẹ uyoyou? Ileta na i te je dhesẹ oware nọ uyoyou o gwọlọ. Wọhọ oriruo, ohwo nọ o bi dhesẹ uyoyou ọ rẹ whaha ọfariẹ-ogbe avọ iruemu etọtọ efa. Pọl ọ tuduhọ inievo riẹ awọ inọ a “siọ epanọ ahwo Egedhọ a rẹ nya ba ẹnya.” Ahwo Egedhọ a rrọ ‘gheghẹ, a tẹ jẹ rehọ oma rai kẹ eheri.’ (Ẹf. 4:17-19) Akpọ ogbekuo nana ọ rẹ sae raha okugbe mai. Ahwo a rẹ rehọ ọfariẹ-ogbe ta emiehwẹ, rehọ iẹe so ile, a re rri rie evaọ ifimu, a ve je gb’ọfariẹ evaọ erria nọ i dhere hayo evaọ ẹgbede. Makọ isiuru-obẹlẹ nọ who re wo kẹ ohwo nọ who wo iroro orọo kẹ hẹ, o rẹ sae si owhẹ thabọ no Jihova gbe ukoko na. Fikieme? Keme o rẹ sai su ohwo kpohọ ọfariẹ-ogbe lọlọhọ. Ofariẹ, isiuru obẹlẹ nọ e rẹ wọ ohwo nọ ọ rọo no gb’ọfariẹ o rẹ sae lẹliẹ orọo fa, jẹ wha ozighi fihọ emọ oma. Ọfariẹ-ogbe ọ rẹ ginẹ wha ohẹriẹ fihọ uviuwou! Agbẹta nọ Pọl o ro kere nọ: “Rekọ ere wha wuhrẹ eva Kristi hi.”—Ẹf. 4:20, 21.
11. Inwene vẹ Ebaibol na e tuduhọ omai awọ inọ ma ru?
11 Pọl ọ ta vevẹ inọ ma re siomano iroro nọ e rẹ wha ozighi ze re ma dhesẹ iruemu nọ i re fi obọ họ kẹ omai rria dhedhẹ kugbe amọfa. Ọ ta nọ: “Wha si obọnọ uruemu ẹdẹe nọ wha je yeri, ohwo anwae na, nọ o gbo no fiki ọlẹliẹhọ urusio, . . . ru ẹzi iroro rai zihe ruọ ọkpokpọ, re wha wha ohwo ọkpokpọ na họ oma, ọnọ a ma tho Ọghẹnẹ eva uvi ẹrẹreokie gbe ẹfuọ.” (Ẹf. 4:22-24) Ẹvẹ ma sai ro ‘ru ẹzi iroro mai zihe ruọ ọkpokpọ’? Nọ ma tẹ be daoma hai roro didi kpahe eware nọ ma wuhrẹ no Ebaibol na ze je ru lele emamọ iriruo inievo mai nọ i kri ukoko na no, ma ti wo uruemu okpokpọ na onọ “a ma tho Ọghẹnẹ.”
Wo Ẹmeunu Ọkpokpọ
12. Ẹvẹ uzẹme nọ ma rẹ ta ọ rẹ rọ wha okugbe ze, kọ fikieme o rọ rrọ bẹbẹ kẹ ahwo jọ re a ta uzẹme?
12 O r’oja re ahwo nọ a rrọ uviuwou hayo ukoko ọvo a ta uzẹme kẹ ohwohwo. Nọ ahwo a tẹ be ta uzẹme jẹ ta eva kẹ ohwohwo evaọ edhere owowolẹ o rẹ lẹliẹ ai wo okugbe. (Jọn 15:15) Kọ ẹvẹ otẹrọnọ ohwo jọ ọ be hae ta ọrue kẹ ọrivẹ riẹ? Ọrivẹ riẹ na o te vuhu onana mu, o rẹ whae ze nọ o gbe ro fi eva họ iẹe he. Agbẹta nọ Pọl o ro kere nọ: “Jọ kohwo kohwo ọ ta uzẹme kẹ ọrivẹ riẹ: keme mai ohwo ọrọ abọvo ohwo.” (Ẹf. 4:25) O rẹ sae jọ bẹbẹ kẹ ohwo nọ ọrue ọta ọ reria unu no re o muọ uzẹme họ ẹta, maero otẹrọnọ anwọ oke emaha o ro mu ọrue họ ẹta. Rekọ nọ ọ tẹ be daoma re o nwene, o rẹ were Jihova, Jihova o ve je fi obọ họ kẹe.
13. Re ma whaha ẹmeunu oyoma, eme o gwọlọ?
13 Jihova o bi wuhrẹ omai re ma rọ adhẹẹ kẹ amọfa jẹ wha okugbe haro evaọ ukoko na gbe uviuwou mai ẹkwoma ẹmeunu mai nọ ma rẹ kpọ. “Wha jọ eme ogbẹta u no enu rai ze he . . . Wha jọ eyayare kpobi, gbe ofu, gbe evaedha, gbe enuodo, gbe eme iyoma eta, i no owhai obọ, avọ iroro iyoma.” (Ẹf. 4:29, 31) Edhere jọ nọ ma sae rọ whaha ẹmeunu oyoma họ adhẹẹ nọ ma re wo kẹ amọfa. Wọhọ oriruo, ọzae nọ ọ rẹ ta eme ẹsọ kẹ aye riẹ ọ rẹ daoma nwene uruemu riẹ, maero nọ ọ tẹ riẹ epanọ Jihova o rri eyae na ghare te. Ọghẹnẹ ọ tubẹ rọ ẹzi ọfuafo wholo eyae jọ re a lele Kristi su wọhọ ivie. (Gal. 3:28; 1 Pita 3:7) Epọvo na re, aye nọ o re do ku ọzae riẹ o re nwene nọ ọ tẹ riẹ epanọ Jesu ọ gba oma riẹ evaọ okenọ a ru ei eva dha.—1 Pita 2:21-23.
14. Fikieme ofu nọ a rẹ kpọ họ o ro yoma?
14 Oware ofa nọ o wọhọ ẹmeunu oyoma họ ofu nọ a rẹ kpọ họ. Onana o rẹ raha okugbe nọ ọ rrọ udevie ahwo re. Ofu ọ wọhọ erae. A gbẹ kpọe he o rẹ sae wha uye ze. (Itẹ 29:22) Ohwo nọ a ru oware nọ o rẹ sae ginẹ lẹliẹ eva dha ohwo ọ rẹ daoma kpọ ofu riẹ re ọ siọ usu riẹ kugbe amọfa ba ẹraha. Ileleikristi a rẹ daoma wo erọvrẹ, a re wo ẹgo ho yọ a rẹ rehọ ẹme nọ ọ vrẹ no lahwe he. (Ol. 37:8; 103:8, 9; Itẹ 17:9) Pọl ọ kẹ ahwo Ẹfẹsọs ohrẹ inọ: “Wha dhaeva raha uzi hi, wha jọ [ọre] o kiedi ofu rai họ họ: wha kẹ ukumuomu oria gbe he.” (Ẹf. 4:26, 27) Ababọ ofu nọ a rẹ kpọ o rẹ kẹ Ẹdhọ uvẹ nọ o re ro fi ẹwhọ gbe ozighi họ ukoko na.
15. Eme obọ nọ a rẹ tọlọ o rẹ sae wha ze?
15 Re a kẹnoma kẹ eware amọfa u re fiba okugbe ukoko na. Ma se nọ: “Jọ ọnọ o re tho uji na o gbe tho ofa ha.” (Ẹf. 4:28) Ma riẹ inọ oria nọ ahwo Jihova a koko họ, a rẹ jariẹ tọlọ obọ họ. Oleleikristi jọ ọ tẹ be tọlọ obọ, yọ ọ raha emamọ okugbe yena no.
Uyoyou kẹ Ọghẹnẹ U bi Ku Omai Gbe
16. Ẹvẹ emamọ ẹmeunu mai o sai ro fiba okugbe mai?
16 Oware nọ o lẹliẹ okugbe rrọ ukoko Ileleikristi na họ uyoyou nọ ma bi ro yeri kugbe amọfa fikinọ ma you Ọghẹnẹ. Ma te wo edẹro kẹ ẹwo nọ Jihova o dhesẹ kẹ omai, o rẹ wọ omai daoma fi ohrẹ nana họ iruo: “[Ta ẹme nọ o woma] nọ o rẹ wha ohwo udu wọhọ epanọ u kiehọ, re o ruẹse rehọ aruoriwo kẹ otu nọ o re yo. Wha rọ eva elọlọhọ lele ohwo ohwo yeri, ohwo ọ rọ vrẹ ohwo, wọhọ epanọ Ọghẹnẹ ọ rọ fiki Kristi vrẹ owhai na.” (Ẹf. 4:29, 32) Jihova ọ be rọ vrẹ omai. Kọ ma gbẹ rọ vrẹ enọ i ru omai thọ?
17. Fikieme ma jẹ daoma wha okugbe haro?
17 Okugbe nọ idibo Jihova a wo na o rẹ wha orro sei. Ẹzi riẹ ọ be wọ omai wha okugbe haro evaọ idhere sa-sa. Ma rẹ whaha ekpakpọ ẹzi na ha. Pọl o kere nọ: “Wha kpọ Ẹzi [ọfuafo] Ọghẹnẹ eva ha.” (Ẹf. 4:30) Okugbe yọ oware aghae nọ u fo ẹyọrọ. O rẹ wha evawere se enọ i wo rie kpobi, o vẹ jẹ wha orro se Jihova. “Fikiere wha jọ ahwo nọ a bi lele Ọghẹnẹ, wọhọ emọ iyoyou; re wha nya eva uyoyou.”—Ẹf. 5:1, 2.
Ẹvẹ Whọ te k’Uyo?
• Iruemu vẹ e rẹ wha okugbe haro evaọ udevie Ileleikristi?
• Ẹvẹ uruemu mai o rẹ sae rọ wha okugbe haro evaọ ukoko na?
• Ẹvẹ ẹmeunu mai ọ rẹ sai ro fi obọ họ kẹ omai rria dhedhẹ kugbe amọfa?
[Enọ Uwuhrẹ]
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 17]
Ahwo nọ i no eria sa-sa ze a wo okugbe
[Uwoho nọ o rrọ ẹwẹ-obe avọ 18]
Kọ whọ riẹ enwoma nọ e rrọ edhesẹ isiuru-obẹlẹ?