Kilukenu muyi hansañu yimunakukeña

Kilukenu muyi hachipapilu chayuma yidimu

Kunuñañana KwawakwaKristu Kwaletaña Kalemesha Kudi Nzambi

Kunuñañana KwawakwaKristu Kwaletaña Kalemesha Kudi Nzambi

Kunuñañana KwawakwaKristu Kwaletaña Kalemesha Kudi Nzambi

‘Shenu muchima hakuhemba kunuñañana kwaspiritu.’—EFWES. 4:3.

1. Indi akwaKristu amuyaaka nkulakaji yakusambila muEfwesesa amulemesheli ñahi Nzambi?

 KUNUÑAÑANA kwachipompelu chawakwaKristu chamuEfwesesa wakushankulu kwaleteleña kalemesha kudi Nzambi walala, Yehova. Muniwu musumba wamaheta mwavulili kulanda nakulandulula, amana kwetu kwaKristu amakwawu aheteli añamba, amakwawu niwena adiña añamba nawa hadaha adiña ahutwa chikupu. (Efwes. 6:5, 9) Amakwawu adiña aYudeya adizili chalala mutukweji tusatu twatañishiliyi kapostolu Pawulu musinagogi yawu. Amakwawu niwena adifukwileña kumukishi waDiyana nawa adiña akwakupesha. (Yil. 19:8, 19, 26) Eñañi, wuKristu walala wanuñili hamu antu akuyisemwa yayivulu. Pawulu welukili nindi kunuñañana kwachipompelu kwaleteli kalemesha kudi Yehova. Kapostolu wasonekeli nindi: “Kudi yena kwikali kulema muchipompelu.”—Efwes. 3:21.

2. Yililwinyi yatachikili kuleta wufwinda mudi akwaKristu amuEfwesesa?

2 Hela chochu, kwadiña antu atachikili kuluwañesha kunuñañana kwadiña muchipompelu chamuEfwesesa. Pawulu wasoñamishili aeluda nindi: “Mukachi kenwenu aweni mwakanyamuka antu akuhosha yuma yaheña, akadikokela atumbanji awenawu.” (Yil. 20:30) Cheñi nawa, amana kwetu amakwawu achidiña nayililu yakudambujola, yateneniyi Pawulu nindi, ‘yekala mudi akwakujikwa.’—Efwes. 2:2; 4:22.

Mukanda Wakonkomwenaña Hakunuñañana

3, 4. Mukanda wasonekeleliyi Pawulu Aefwesesa wakonkomwenaña ñahi hakunuñañana?

3 Pawulu welukili nindi hakwila akwaKristu atwalekuhu kuzatila hamu, muntu nimuntu watela kuzata nañovu chikupu kulonda kuleta kunuñañana. Nzambi wamoneneni Pawulu hakusonekela Aefwesesa mukanda wakonkomweneni hakunuñañana. Chakutalilahu, Pawulu wasonekeli hakufuukula kwaNzambi ‘kwakupompesha yuma yejima cheñi mudi Kristu.’ (Efwes. 1:10) Wafwanishili cheñi akwaKristu namalola amboka-mboka atuñañawu nachu itala. “Kutuña kwejima kwatuñañawu, kwenda kunuñañana chachiwahi mudi yena, kwenda kukula kulonda kwikali tembeli yamudi Mwanta [Yehova] yajila.” (Efwes. 2:20, 21) Kubombelahu, Pawulu wakonkomweneni nindi aYudeya niAjentili akwaKristu ateleleli kunuñañana nawa wayanukishili amana kwindi nindi Nzambi diyi wayileñeli. Wahosheli nindi kudi Yehova ‘dikwatambwilaña yisaka yejima ijina daTata niyamwiwulu niyahamaseki.’—Efwes. 3:5, 6, 14, 15.

4 Chitukushinshikaña hakapetulu 4 kamukanda waAefwesesa, tukumona chichakeñekelaña kuzata nañovu hakwikala anuñañana, nichatukwashañayi Yehova kwikala anuñañana, niyililu yatela kutukwasha kutwalekahu kwikala anuñañana. Komana kwila mutaña kapetulu kejima kulonda muhetelumu chikupu muniku kudiza nehi?

Twatela Kuzata Nañovu Hakwila Twikali Anuñañana

5. Muloñadi añelu jaNzambi chakalakelañawu mukunuñañana, nawa muloñadi chichatukalilaña kwikala anuñañana?

5 Pawulu walembeleli amana kwindi amuEfwesesa nindi ‘ashi muchima hakuhemba kunuñañana kwaspiritu.’ (Efwes. 4:3) Hakwila nawu twiluki chichalemena kuzata nañovu kulonda twikali anuñañana, toñojokenu hadi añelu jaNzambi. Kwosi yuma yiyedi yikweti wumi hamaseki yadifwana chikupuku, dichi tunateli kukunkulula netu Yehova wakiswila chikupu yihita yawañelu jindi kwikala ambukaku chikupu. (Dan. 7:10) Ilaña, amukalakelaña Yehova mukunuñañana muloña wejima wawu amutiyililaña nikwila mwaya kukeña kwindi. (Tañenu Masamu 103:20, 21.) Hela chakwila añelu ashinshika akweti yililu yamboka-mboka, akwaKristu niwena hiyawaninaku. Ichi chaletaña wufwinda chikupu.

6. Yililu yamuchidinyi yatela kutukwasha kuzatila hamu nawana kwetu adi nayililu yaheña yambuka nayetu?

6 Neyi antu abula kuwanina ela nawu azatili hamu, kwekalaña mapumba fwi-i. Chakutalilahu, chumanyi chatela kumwekana neyi mana kwetu wawunda, ilaña hisakulaba wamukalakelaña Yehova hamu namana kwetu wabulaña kulaba ilaña wahilaña swayi? Wejima wawu akwinyikaña hawufwayi wukwetiyi mukwawu, ilaña akujimbalaku nawu wejima wawu akweti yililu yaheña. Hanu dinu awa amana kwetu anateli kuzatila ñahi hamu nakutiyañana? Talenu yililu yashimwiniyi Pawulu mumazu ahosheliyi cheñi chiyinateli kuyikwasha. Toñojokenu chitwatela kwikala anuñañana kuhitila mukwikala naniyi yililu. Pawulu wasonekeli nindi: ‘Nayilembeleli nami endenuña mwatelela . . . nakudizoza kwejima nakwovwaha, nakudiwunjika, nakuditiyilila wumu namukwawu nakukeña, nakusha muchima hakuhemba kunuñañana kwaspiritu, nakudikasa mwonji wakuwunda.’—Efwes. 4:1-3.

7. Muloñadi chichalemena kuzatila hamu nawakwetu akwaKristu abula kuwanina?

7 Kwiluka chakumukalakela Nzambi mukunuñañana nawantu abula kuwanina kwalema muloña kwekala mujimba wumu hohu wawakwakudifukula alala. ‘Kwekala mujimba wumu nispiritu yimu, neyi chayitambikiluwu enu mukuchiñeja kumu kwanayitambikuwu. Kwekala Mwanta wumu, nikukuhwelela kumu, nichipapatishu chimu, niNzambi wumu, yowu Tata yawejima.’ (Efwes. 4:4-6) Spiritu yaYehova ninkisu yindi yendelaña hamu hakudikunda kwadiluñishañawu amana kwetu anakuzatishayi Nzambi. Neyi mukwetu wamuchipompelu yatuhilisha, kuduhu kwacheñi kutwatela kuya? Kwosi kukwawu kutunateli kuwana mazu awumi wahaya nyakaku.—Yow. 6:68.

‘Yamukunkulu Mudi Antu’ Aletaña Kunuñañana

8. Anyi azatishañayi Kristu kulonda atukoleshi kushinda yuma yaletaña wufwinda?

8 Pawulu wazatishili chaaku chelileñawu amashidika akushankulu hakulumbulula chahanayi Yesu ‘yamukunkulu mudi antu’ kulonda anuñañeshi chipompelu. Mushidika washindileña kunjita waleteleña nkoli wakwituña dacheñi kulonda yekali ñamba wakumukwashañaku ñodindi nyidimu hetala. (Mas. 68:1, 12, 18) Chochimu, Yesu chashindiliyi kaayi wakwatili añamba amavulu adihana. (Tañenu Aefwesesa 4:7, 8.) Indi awa añamba amuchifwikija wayizatishili ñahi? “Washilumu amakwawu ekali apostolu, amakwawu atuprofwetu, amakwawu akwakushimuna nsañu yayiwahi, amakwawu atubiña, amakwawu akwakuleja antu; kulonda kukolesha akwakujila ekali alala, akalakeli akwawu, atuñi chachiwahi mujimba waKristu; nichitwakashika wejima wetu mukunuñañana kwakwitiya kwakukuhwelela.”—Efwes. 4:11-13.

9. (a) Indi ‘yamukunkulu mudi antu’ atukwashaña ñahi kwikala anuñañana? (b) Muloñadi antu ejima amuchipompelu chatela kuzatilawu nañovu kulonda aleti kunuñañana?

9 Hakwikala atubiña akweti kukeña, ‘yamukunkulu mudi antu’ atukwashaña kwikala anuñañana. Chakutalilahu, neyi eluda muchipompelu yamona amana kwetu ayedi ‘anakudivuloka,’ nateli kuleta kunuñañana chikupu muchipompelu kuhitila mukuyitambika hambadi nakuyikwasha kulonda ‘yayifuntishi antu adi ochu naspiritu yakudizoza.’ (Ŋal. 5:26–6:1) Hakwikala akwakuleja antu, ‘yamukunkulu mudi antu’ atukwashaña kwikala nachikuhwelelu chakola chashindamena hantañishilu yamuBayibolu. Aletaña kunuñañana nawa atukwashaña kwikala akwaKristu apama. Pawulu wasonekeli nindi: “Kulonda tubuli kwikala cheñi atwansi akubankañila niniku niniku, nakulelujoka nampepela jakuleja kwawantu jejima, namaleñu nimakasu awantu akudimba nachu antu.” (Efwes. 4:13, 14) MukwaKristu wejima watela kuzata nañovu kulonda yaleti kunuñañana hakachi kawamana kwetu, neyi chochakwashaña chidi chamujimba yidi yikwawu kuhitila mukuyinka yuma yakeñekaña.—Tañenu Aefwesesa 4:15, 16.

Ikalenu naYililu Yayiha

10. Indi yililu yawuvumbi yinateli kuluwañesha ñahi kunuñañana kwetu?

10 Komana munamoni chinalumbululi kapetulu kamuchiwana kamukanda waPawulu wasonekeleliyi Aefwesesa nawu kukeña dikwaletaña kunuñañana hakachi kawakwaKristu apamaku? Kuhiñahu, kashimuna mwatalisha kukeña. Chakutalilahu, kulondela njila yakukeña yatukwashaña kutondolwela wuvumbi nikubajama. Pawulu wakonkomweneni anakwindi nindi ‘bayi mwenda cheñi chendañawu aJentiliku.’ Awa antu ‘hiyatwesheleña kutiya nsonyi nawa cheñuku; adumbilili mukufwila kwatama.’ (Efwes. 4:17-19) Kaayi katama kitwashakamamu kaluwañeshaña kunuñañana kwetu. Antu asensekaña hawuvumbi, awimbaña nimutumina, atalaña nyevulu yawuvumbi, nikwila wuvumbi kumbadi hela hatooka. Hela tuhu kukenkama, kwabombelamu kumwekesha yililu yakufwila muntu iwunakubula kukeña kwiñila nindi mumaluwi, kunateli kuyileñela kusenuka kudi Yehova nikufuma muchipompelu. Muloñadi? Muloña kukuyileñela kwila wuvumbi. Cheñi, kukenkama kwaleñelaña muntu wudi mumaluwi kwila wuvumbi, kunateli kusanda anyana nakufuma kudi anvwali jawu nikuleñela muntu wakadi muloña kushiya mwinikwindi. Eñañi kwaletaña wufwinda waweni! Dihafumini Pawulu kusoneka nindi: “Enu kwenu hidimu mumwadizilili Kristuku”!—Efwes. 4:20, 21.

11. Bayibolu yakonkomwenaña akwaKristu kuhimpa muyumanyi?

11 Pawulu wakonkomweneni nindi tuleki yitoñojoka yaluwañeshaña, ilaña twikali nayililu yikutukwasha kushakama chachiwahi nawakwetu. Wahosheli nindi: “Vuulenu muntu wenu wamukulu wachisemwa chachikulu, waditamishaña mwaya kufwila kwatama kwayidimbilaña. Mwikali antu amaha muyitoñojoka yaspiritu yenu. Mudivwiki muntu wamwiha aleñeluwu mwekalilayi Nzambi mukuloña nakujila kwansañu yalala.” (Efwes. 4:22-24) Hanu dinu tunateli ‘kwikali ñahi antu amaha muyitoñojoka yetu’? Neyi tukutoñojokaña chikupu nikuhameka yuma yitwadizaña Mwizu daNzambi niyakutalilahu yayiwahi yawakwaKristu apama, tunateli kwikala namuntu wamuha “aleñeluwu mwekalilayi Nzambi” neyi tuzata nañovu.

Wanenu Njila Jajiha jaKuhoshelamu

12. Indi kushimuna walala kwaletaña ñahi kunuñañana, nawa muloñadi antu amakwawu chichayikalilaña kuhosha mwalala?

12 Kuhosha mwalala kwalema nankashi kudi anyana evumu dimu muchisaka hela muchipompelu. Kuhosha chakadi kuhita mumbadi, ninhoshelu yaluwi yaletaña antu hamu. (Yow. 15:15) Indi neyi muntu yadimba mana kwindi? Neyi mana kwindi yeluka nindi wamudimba, hakumukuhwelela cheñiku. Dimuloña wasonekeleliyi Pawulu nindi: “Lekenu kutwamba, hoshenuña nsañu yalala nawakwenu; muloña tunekali dehi yidi yimu nawakwetu.” (Efwes. 4:25) Muntu wekala nachaaku chakutwamba, hadaha watachikili kutwamba nawansi, chikumukalilaña kuhosha mwalala. Ilaña Yehova nateli kumukwasha neyi yazata nañovu hakwila yahimpi.

13. Yumanyi yitwatela kwila kulonda tuleki nhoshelu yatama?

13 Yehova watudizishaña nindi tudilemesheña nikwikala anuñañana muchipompelu nimuchisaka kuhitila mukuyula chikupu nhoshelu yetu. “Kuhosha mazu atama chinjila, . . . Lekenu ndulu yejima, nindombu, nikuzuwa, nimapumba, nikutukana, ninkunyi yejima.” (Efwes. 4:29, 31) Kwikala nayililu yakulemesha chikupu antu diyi njila yimu yakutondolwelamu nhoshelu yakasawuntu. Chakutalilahu, iyala watukolaña ñodindi watela kuhimpa yililu yindi, sweje-e neyi yeluka chayilemeshawu ambanda kudi Yehova. Nzambi wawayishaña ambanda amakwawu naspiritu yajila, nakuyinka kukooleka kwakuyuula neyi anyanta naKristu. (Ŋal. 3:28; 1 Pet. 3:7) Chochimu, mumbanda wakela nachaaku chakutalumokela nfumwindi watela kuhimpa neyi yeluka Yesu chadiyulileñayi hampinji yamuvulokeleñawu.—1 Pet. 2:21-23.

14. Muloñadi kuzuwa chikwatamina?

14 Kusweja kuzuwa kwendelaña hamu nanhoshelu yatama. Nikwena kwasandaña antu evumu dimu. Kuzuwa kudi neyi kesi kamulañu. Chikabutuka kanyakalaña kuleta wufwinda. (Yish. 29:22) Muntu wadikañilaña mukuzuwa neyi anamuhilishi watela kuyuula ndulu yindi chachiwahi hakwila yabuli kuluwañesha wubwambu windi wawuwahi nawakwawu. AkwaKristu atela kudanakenaña, bayi kuhemba nkunyi nikuvumbula cheñi nsañu yahita dehiku. (Mas. 37:8; 103:8, 9; Yish. 17:9) Pawulu wayifumbili Aefwesesa nindi: “Zuwenu kuzuwa kwakadi kuvulumuna, bayi muhumisha itañwa iku saña mwahililaku. Bayi mumushila [Diyabolu] hakushakamaku.” (Efwes. 4:26, 27) Neyi muntu yakañanya kufwomona ndulu yindi wukuleñela Diyabolu kuleta wufwinda niyikonkojola muchipompelu.

15. Mukunonojola yuma yambala mwafumañadi?

15 Kubula kunonojola yuma yawakwenu nikwena kwaleñelaña antu kunuñañana muchipompelu. Twatañaña muBayibolu nawu: “Muntu wadiñi ikombi, kwiya nawa cheñi chinjila.” (Efwes. 4:28) Antu jaYehova ekala adikuhwelela. Neyi mukwaKristu yatachika kunonojola yuma yawakwawu, hakachi kawu hakwikala kwambokelamu.

Kumukeña Nzambi Kwatuleñelaña Kwikala Anuñañana

16. Tunateli kuhosha ñahi mazu atela kuleta kunuñañana?

16 Kumukeña Nzambi nikukeña akwetu dikwaletaña kunuñañana muchipompelu chawakwaKristu. Kuhameka luwi lwaYehova kwatusañumunaña kuzata nañovu hakwila tuzatishi kufumba kwakwila nawu: “[Hoshenu] mazu amawahi anatweshi kukolesha antu hakumonawu kukala, kulonda akwashi naluwi awa akuyitiya. Dikokwejenu muntu namukwawu; ikalenu namuchima wawushona; danakenenu muntu namukwawu neyi chayanakenenuwu kudi Nzambi mudi Kristu nawa.” (Efwes. 4:29, 32) Yehova watwanakenaña chikupu etu antu abula kuwanina. Komana ninetu kwila twanakenaña akwetu neyi atuluwañesha nehi?

17. Muloñadi chitwatela kufwila kuleta kunuñañana?

17 Kunuñañana kwawantu jaNzambi kwaletaña kalemesha kudi Yehova. Spiritu yindi yatusañumunaña kuleta kunuñañana munjila jashiyashana. Dichi tunakukeña tulondeleña mwatulombolaña spiritu. Pawulu wasonekeli nindi: ‘Bayi muneñesha spiritu yaNzambi yajilaku.’ (Efwes. 4:30) Kunuñañana hiheta ditwatela kulemesha nankashi. Kwaletaña muzañalu kudi antu ejima anuñañana nawa kwaletaña mpuhu kudi Yehova. “Dichi ikalenu akwakwimbujola Nzambi, neyi anyana akeñewa. Endenu nakukeña.”—Efwes. 5:1, 2.

Mukwakula Nenudi?

• Yitoñojoka yamuchidinyi yakojejaña akwaKristu kunuñañana?

• Yililu yetu yinateli kuleta ñahi kunuñañana muchipompelu?

• Indi nhoshelu yetu yinateli kutukwasha ñahi kwikala anuñañana nawakwetu?

[Malwihu aKuzatisha haKudiza]

[Mwevulu wudi hefu 17]

Antu akuyisemwa yashiyashana ekala anuñañana

[Mwevulu wudi hefu 18]

Komana mweluka wubanji wafumaña mukukenkama?