“Kamachiqnikichikqa hukllam, payqa Cristom”

“Amayá [. . .] ‘kamachikuqwanpas’ sutichachikuychikchu, Kamachiqnikichikqa hukllam, payqa Cristom.” (MAT. 23:9, 10, NM.)

1. Jehová Diospa testigonkunaqa, ¿pitam reqsikunku Kamachiqninku kasqanta, hinaspa imanasqa?

CRISTIANO tukuq religionkunapa kamachiqninkunaqa runakunam kanku. Ejemplopaq, Romapim kachkan papa sutiyoq, iglesia ortodoxa nisqapipas kachkan patriarca chaynataq metropolitanos sutiyoqkuna. Chayna kaptinpas, Jehová Diospa testigonkunaqa manam runatachu kamachiqnin kasqanta reqsikunku, paykunaqa Cristopa qatiqninmi kanku, Diosmi nirqaña: “Ñoqam payta churarqani runakunaman testigo [hinaspa] [. . .] paykunapa jefen kananpaq”, nispa (Isa. 55:4). Hanaq pachaman riq cristianokuna hinaspa ‘sapaq ovejakunapas’ Diospa nombrasqantam reqsikunku (Juan 10:16). Jesuspa nisqanman hinaqa ‘Kamachiqninkuqa hukllam, payqa Cristom’ (Mat. 23:10, NM).

Israel nacionta kamachiq angel

2, 3. ¿Imakunata ruraspanmi Diospa Churinqa Israel nacionta yanaparqa?

² Cristiana congregacion manaraq qallarichkaptin, pachaknintin watakuna ñawpaqtaraqmi llaqtanta pusananpaq huk angelta Dios akllarqa. Israel nacionta Egiptomanta librarusqan qepatam Diosqa nirqa: “Ñoqam qampa ñawpaqnikita angelta kachachkani risqaykipi waqaychasunaykipaq chaynapi allichapusqay sitioman chayachisunaykipaq. Paypa nisqanta uyarispayá kasukuy, amayá hatariychu paypa contranpiqa, payqariki ñoqapa rantiypim kachkan, mana kasukuq kasqaykichikmantaqa manam payqa pampachasunkichikchu”, nispa (Exo. 23:20, 21). ¿Pitaq karqa chay angelqa? Diosmi nirqa ‘rantinpi kasqanta’, chaymi nichwan chay angelqa piwi Churin kasqanta.

³ Bibliam qawachin manaraq kay Pachaman hamuchkaspan Diospa Churinqa Miguel sutiwan reqsisqa kasqanmanta. Daniel librom sutichan “Israel nacion nanachikuq” nispa (Dan. 10:21). Judasñataqmi willawanchik Danielpa kawsasqan tiempomanta ñawpaqtaraq Diospa llaqtanta Miguel yanapasqanmanta. Yaqachusmi Moises wañukuptin, cuerponta Satanas servichikuyta munarqa mana allinpaq, ichapas  israelitakuna yupaychanankupaq. Ichaqa Miguelmi chay rurananmanta harkarurqa. Cartanpim Judas kaynata nin: ‘Angelkunata kamachiq Miguelmi Diablowan pelearqa Moisespa cuerponmanta, chaywanpas payqa Diablotaqa manam ñakarqachu, payqa nirqa: “Señoryá qaqchasunki” nispallam’ (Jud. 9). Chaymanta qepallata otaq Jerico manaraq muyurisqa kachkaptinmi “Diospa tropankunapa kamachiqnin” Miguelqa, Josueyman rikuriykurqa Dios yanapananmanta willananpaq (leey Josuey 5:13-15). Danielpa tiemponpipas angelkunata kamachiq Miguelqa Danielman ancha allin noticiata willananpaq riq huk angeltam yanaparqa, chay angelta atiysapa demonio harkaruptin (Dan. 10:5-7, 12-14).

Diospa prometesqan Kamachiqñam karqa

4. ¿Ima willakuytam Daniel chaskirqa Mesias chayamunanmanta?

⁴ Manaraq chay demonio harkachkaptinmi, Jehová Diosqa Gabriel sutiyoq angelta kachamurqa “Akllasqa Kamachikuq” chayamunanmanta Danielman willananpaq (Dan. 9:21-25). * Diospa nisqanman hinam 29 watapa tukuynin killakunapi, Jesusqa Juan bautizaptin chuya espirituta chaskirqa, chaynapim Mesiaspi otaq Cristopi rikurirurqa, chayqa Diospa nombrasqan ninanmi (Mat. 3:13-17; Juan 1:29-34; Gal. 4:4). Mana tupachiy atina Kamachiq kananpaqmi akllasqa karqa.

5. ¿Imaynatam predicasqan tiempopi Jesus qawachirqa allin Kamachiq kasqanta?

⁵ Runakunaman Diosmanta yachachiyta qallarisqanmantapacham Jesusqa qawachirqa “Akllasqa Kamachikuq” kasqanta. Bautizakusqan qepallatam qatiqninkunata huñuyta qallaykurqa hinaspa punta kaq milagrota rurarqa (Juan 1:35–2:11). Qatiqninkunawan kuskam Diospa Munaychakuyninmanta willakuspan lliw Israelman rirqa (Luc. 8:1). Yachachinankupaq hinaspa predicanankupaq yachachispanpas ejemplonwanmi qawachirqa imaynata ruranankupaq (Luc. 9:1-6). ¡Mayna allin ejemplom kunan tiempopi ancianokunapaqpas!

6. ¿Imaynatam Jesusqa qawachirqa cheqap Michiq hinaspa Kamachiq kasqanta?

⁶ Imayna kamachiq kasqanta qawachinanpaqmi Jesusqa kuyakuq michiqwan tupachikurqa. Jesuspa purisqan lawkunapiqa michiqkunam ovejankupa puntanta rinku. William M. Thomson sutiyoqmi nin: “Michiqkunaqa ovejankupa puntantam rinku, chaynataqa ruranku manam mayninta rinankupaq qawachinallanpaqchu aswanqa rinanku sitio allin hinaspa seguro kasqanta kikinku qawananpaqmi. [. . .] Tawnanta servichikuspankum ovejankuta pusanku llullu pastokunaman chaynataq wañuchiqninkunamantapas defiendenku”, nispa (The Land and the Book [Allpa hinaspa libro]). Jesusqa cheqap Michiq hinaspa Kamachiqmi karqa. Chaymi nirqa: “Ñoqaqa kani allin michiqmi. Allin michiqqa vidantam qon ovejankunarayku [. . .]. Ovejaykunaqa vozniytam uyarin, ñoqapas paykunataqa reqsinim, chaymi paykunaqa qatiwanku”, nispa (Juan 10:11, 27). Nisqanman hinam ovejankunarayku vidanta qorqa. Chaymantam Diosqa kawsarichispan churarqa ‘munaychakuqninchik [otaq Kamachiqninchik] hinaspa Salvaqninchik kananpaq’ (Hech. 5:31; Heb. 13:20).

Congregacionpa imayna kasqantam qawan

7. ¿Imakunatam Jesusqa servichikun congregacionta yanapananpaq?

⁷ Kawsarimusqan qepatam Jesusqa Taytanman manaraq kutichkaspan qatiqninkunata nirqa: “Diosmi qowarqa tukuy atiyta hanaq pachapipas, kay pachapipas”, nispa (Mat. 28:18). Taytanmi encargarqa chuya espirituta qatiqninkunaman qonanpaq, chaynapi cheqappi takyanankupaq (Juan 15:26). Espiritutam qomurqa 33 wata Pentecostespi, chaypim qallarirqa cristiana congregacion (Hech. 2:33). Chaymantapas Diosqa Churintam llapallan iñiqkunapa Uman kananpaq churaykun  (leey Efesios 1:22 hinaspa Colosenses 1:13, 18). Chaymantapacham Jesusqa chuya espiritutawan angelkunata servichikuspan hanaq pachamanta yanapan congregacionta, “paytam kasukun angelkunapas” (1 Ped. 3:22).

8. ¿Pikunawanmi Cristo nanachikurqa punta pachak watapi qatiqninkunata, hinaspa pikunawanmi kunanpas chayta ruran?

⁸ Chuya espiritutam Cristoqa servichikuntaq congregacionninman ‘regalokunata runakunapi qonanpaq’, wakinkum ‘iñiqkunata yachachispa michiq kananku’ karqa (Efe. 4:8, 11). Wakin ancianokunatam Pablo kaynata nirqa: ‘Chuya espiritum qamkunata akllasurqankichik [. . .] iñiqkunata cuidanaykichikpaq’, nispa (Hech. 20:28). Chay tiempopiqa lliw ancianokunam hanaq pachaman riy suyakuyniyoq karqaku. Chaymantapas karqam punta apaqkuna otaq Jerusalenpi ancianokunawan apostolkuna, paykunawanmi Cristo nanachikurqa ‘wawqenkunata’ otaq kay Pachapiraq kawsaq hanaq pachaman riy suyaq cristianokunata (Heb. 2:11; Hech. 16:4, 5). Kay tukupay tiempopim kay Pachapi ‘tukuy kapuqninkunapi nanachikunanpaq’ Rey Jesusqa churaykun ‘allin yuyayniyoq confianza sirvienteta’ hinaspa paykunapa rantinpi ruraq Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkunata (Mat. 24:45-47). Hanaq pachaman riqkuna hinaspa sapaq ovejakunapas kaytam yachanku: Diospa Llaqtanpi Punta Apaqkunata kasukuspankuqa kamachiqninku Cristotam kasukuchkanku.

Jesusmi predicacionta qallarichirqa

9, 10. ¿Imakunatam Cristo rurarqa allin noticiamanta huk lawkunapipas uyarinankupaq?

⁹ Predicaciontawan runakunaman yachachiytam Jesus qawarqa qallariymantapacha. Nirqam imaynata enteron pachapi allin noticiata willakunapaq. Predicasqan tiempopim apostolninkunata kaynata kamachirqa: “Amam rinkichikchu mana judio runakunapa llaqtanmanqa, amataqmi yaykunkichikchu Samaria runakunapa llaqtanmanpas. Puntataqa riychik chinkasqa ovejakuna hina Israelpa miraynin runakunamanyá. Rispayá willakamuychik: ‘Diospa munaychakunanmi hichparamunña’”, nispa (Mat. 10:5-7). Kasukuspankum tukuy sonqomanta predicarqaku judiokunatawan paykunapa religionninman tikrakuqkunatapas, aswanraqmi 33 wata Pentecostes punchawmantaqa (Hech. 2:4, 5, 10, 11; 5:42; 6:7).

¹⁰ Chaymantam Jesusqa chuya espirituta servichikurqa, Samariaman hinaspa tiempo pasaptinñataq huk nacionkunamanpas predicacion chayananpaq (Hech. 8:5, 6, 14-17; 10:19-22, 44, 45). Allin noticiamanta mana judio kaqkuna uyarinankupaqmi, Tarso llaqtayoq Saulota Jesuspuni akllarqa cristiano kananpaq. Revelacionninpim Ananiasta Cristo nirqa: ‘Hatarispayki riy Derecho sutiyoq calleman, hinaspayki Judaspa wasinpi Tarso llaqtayoq Saulota maskamuy. [. . .] Pasaypuni, chay runataqa akllarqani huk law nacionkunapi runakunaman, reykunaman hinaspa Israelpa mirayninkunaman ñoqamanta willakunanpaqmi’,  nispa (Hech. 9:3-6, 10, 11, 15). ‘Chay runam’ karqa apostol Pablo (1 Tim. 2:7).

11. ¿Imaynatam Jesusqa chuya espirituta servichikurqa predicacion huk lawkunaman chayananpaq?

¹¹ Huk law nacionkunata predicanapaq tiempo chayaramuptinmi, Pablota chuya espiritu dirigirqa Asia Menor hinaspa Europa lawman illaspan predicananpaq. Hechos libropim, Lucas nin: ‘Huk punchaw [Siria lawpi Antioquiamanta, Diosmanta willakuqkunawan yachachiqkuna] ayunaspanku Señorta adorachkaptinkum chuya espiritu nirqa: “Bernabeytawan Saulota rakipuwaychik, paykunataqa qayarqani kamachisqayta ruranankupaqmi” nispa. Ayunaruspankum Diosta mañakurqaku hinaspam makinkuta paykunapa hawanman churaykuspanku aviarurqaku’ (Hech. 13:2, 3). Qawasqanchikman hinaqa, kikin Jesusmi Pablota ‘akllarqa’ sutinta nacionkunaman apananpaq. Chaynaqa, congregacionta Kamachiqmi yanaparqa astawan predicacion kananpaq. Pablopa iskay kaq illasqanpim sutillata qawakurqa predicacionta yanapananpaq chuya espirituta Cristo servichikusqanmanta. Bibliam willawanchik ‘Jesuspa espiritun’ otaq servichikusqan chuya espiritu Pablotawan riqmasinkunata maypi hinaspa haykapi predicanankupaq yanapasqanmanta, revelaspanmi Dios kamachirqa Europa lawman rinankupaq (leey Hechos 16:6-10).

Payqa congregacionta Kamachiqmi

12, 13. ¿Imaynatam Apocalipsis libro qawachin congregacionpi imapas pasasqanmanta Cristo yachasqanta?

¹² Punta pachak watapim, hanaq pachaman riy suyaq cristianokunapa rurasqanta Jesus qawarqa. Yacharqam Dios servisqankupi sapa congregacion imayna kasqanta. ¿Imaynatam yachanchik? Apocalipsis libropi 2 hinaspa 3 capitulokunapa nisqanwanmi, chaypim qawachin Asia Menor lawpi 7 congregacionkunata allintapuni reqsisqanta (Apo. 1:11). Mana iskayrayaspam nichwantaq chay tiempopi wakin congregacionkuna imayna kasqankumanta allin yachasqanta (leey Apocalipsis 2:23).

¹³ Jesusqa alabarqam chay 7 congregacionmanta yaqa lliwta: aguantasqankumanta, pruebakunapi kaspa kasukusqankumanta hinaspa Dios qepanchaqkunapa contranpi kasqankumantapas (Apo. 2:2, 9, 13, 19; 3:8). Ichaqa wakinpim consejokunata qorqa: paypaq kuyakuyninku chiriyarusqanmanta hinaspa taytacha-mamacha yupaychayta, huchapakuyta chaynataq iñiqkuna rakinachiqkunata permitisqankumanta (Apo. 2:4, 14, 15, 20; 3:15, 16). Jesusqa lliw ovejankunata hinaspa corregisqankunatapas kuyaspa Michiqmi, chaymi kaynatawan nirqa: “Ñoqaqa qaqchaspaymi castigani llapallan kuyasqaykunataqa. Chaynaqa tukuy sonqoykiwanyá huchaykikunamanta wanakuy”, nispa (Apo. 3:19). Cieloman kutispanpas, payqa hinallam qatiqninkunata chuya espirituwan yanaparqa. Chaymi sapa congregacionta tukuyninpi nirqa: ‘Uyariqkunaqa kasukuychikyá huñunasqa iñiqkunaman espiritupa nisqanta’, nispa (Apo. 3:22).

14-16. a) ¿Imaynatam Jesus qawachirqa Diospa llaqtanpi mana manchakuspa Kamachiq kasqanta? b) ¿Imatam predicacionpi Jesus rurarun “kay pacha puchukanankama” qatiqninkunawan sapa punchaw kaspan? c) ¿Imamantam yachasun qatiqnin estudiopi?

¹⁴ Qawasqanchikman hinaqa, Jesus otaq Miguel sutiyoq angelmi Israel nacionta mana manchakuspa pusarqa. Hinaspanmi kay Pachaman hamuspan rikurirurqa punta qatiqninkunapa mana manchakuq Kamachiqnin  hinaspa kuyakuq Michiqninpas. Dios servisqan tiempopim predicacionpi puntata aparqa, kawsarimusqan qepatapas allin noticiamanta willakuytam qawan.

¹⁵ Chuya espirituta servichikuspanmi Jesusqa encargakunan karqa predicacion yapakunanpaq hinaspa enteron pachaman chayananpaqpas. Chaymi hanaq pachaman manaraq richkaspan qatiqninkunaman prometerqa: ‘Chuya espiritu qamkunaman hamuptinmi atiyta chaskinkichik. Chaymi ñoqamanta willakunkichik Jerusalen llaqtapi, lliw Judea lawpi, Samaria lawpi hinaspa kay pachapa cantonkama’, nispa (Hech. 1:8; leey 1 Pedro 1:12). Punta pachak watapim, yanapakuyninwan llapallan runakunaman predicakurqa (Col. 1:23).

¹⁶ Ichaqa, kikin Jesusmi nirqa tukupay tiempokama predicacion hinalla kananta. Qatiqninkuna allpantinpi predicanankupaqwan yachachinankupaq kamachisqan qepatam prometerqa: “Sapa punchawmi ñoqaqa qamkunawan kasaq kay pacha puchukanankama”, nispa (Mat. 28:19, 20). Cristoqa qatiqninkunapa Kamachiqnin kaspanmi 1914 watapi rey kasqanmanta, ima tiempomantapas astawan paykunawan kachkan. Qatiqnin estudiopim yuyarisun chay tiempomanta imakunata ruraspan ocupasqallaña kasqanta.

[Willakuy]

Yuyarisun

• ¿Imaynatam Jesus qawachirqa Israel nacionpi allin Kamachiq kasqanta?

• ¿Imakunatam Jesusqa servichikun enteron pachapi congregacionkunata yanapananpaq?

• ¿Imaynatam Cristo qawarqa allin noticiamanta willakuyta?

• ¿Imaynatam yachanchik sapa congregacionkunapa imayna kasqanmanta Jesus yachasqanta?

[Kay yachachikuypa tapukuyninkuna]

[21 kaq paginapi dibujo]

‘Ñawpaqnikitam angelta kachamusaq’

[23 kaq paginapi dibujo]

Ñawpaqpi hinam Jesusqa ovejankunata michin ‘regalokunata runakunapi qosqankunawan’